Petiyuu Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ yɔ
13
1 Lɔɔyɩsɩ tɩnaa nɛ wɩlɩyaa paawɛ Antɩyɔɔsɩ Krɩstʋ ɛgbɛyɛ taa. Mba yɔ: Barnaabaasɩ nɛ Siimeyɔɔ weyi payaɣ se Kɩkpɛdʋ yɔ nɛ Siirɛɛnɩ tʋ Lusiyuusi nɛ Manayɛɛnɩ weyi paaɖɔkɩ ɛ nɛ wiyaʋ Eroodi pa-pɩcatʋ taa yɔ nɛ Sɔɔlɩ. 2 Nakʋyʋ wiye lɛ, pɔhɔkɩ nɔɔ nɛ poluŋuu Kɩpaɣlʋ tɛɛ. Pɩkɛdaa lɛ, Ɛsɔ Kalɩzaɣ heyi-wɛ se: “Ɩlɩzɩ Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ nɛ pala tʋmɩyɛ nɖɩ manɖʋ-wɛ yɔ.” 3 Pɛtɛm *nɔɔ hɔkʋʋ nɛ pɛsɛɛ Ɛsɔ lɛ, patɩnɩ pɔ-yɔɔ nesi nɛ peyebi-wɛ nɛ pɛɖɛɛ.
Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ powobu Ciiprɩ yɔ
4 Mbʋ Ɛsɔ Kalɩzaɣ tiyi Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ ɛjaɖɛ nɖɩ lɩm cɔ-ɖɩ kondiko nɛ payaɣ-ɖɩ se Ciiprɩ yɔ ɖɩ-taa. Pakʋyɩ Antɩyɔɔsɩ lɛ, powolo Selesii tɛtʋ taa nɛ pasʋʋ mɛlɛ nɛ pɛɖɛɛ. 5 Patalɩ Ciiprɩ peeye Salaamiini tɛtʋ taa lɛ, papazɩ Ɛsɔtɔm susuu Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ ndɩ ndɩ taa. Yohanɛɛsɩ Maarkɩ kɛwɛ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛsɩŋnɩ-wɛ.
6 Paacɔ Ciiprɩ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩtɩŋa nɛ pɔkɔɔ patalɩ Paafɔɔsɩ tɛtʋ taa. Peeye pakatɩ tɩʋ nɔɔyʋ, payaɣ-ɩ se Baarɩ-Yesu. Ɛɛkɛ Yuda tʋ nɛ ɛkpakɩɣ ɛ-tɩ se ɛkɛ *lɔɔyaɣ tʋ. 7 Ɛɛwɛ Ciiprɩ ɛjaɖɛ ñʋʋ tʋ Sɛrjiyuusi Pɔɔlusi cɔlɔ, ɛlɛ kɛwɛ lɛɣtʋ.
Nakʋyʋ wiye lɛ, ñʋʋ tʋ ɛnʋ, etiyi se payaa-ɩ Barnaabaasɩ nɛ Sɔɔlɩ nɛ powolo peheyi-i Ɛsɔtɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛsɔɔlɩ tɩ-nɩʋ. 8 Tɩʋ ɛnʋ, ɛɖɩkaɣ-wɛ nʋmɔʋ nɛ ɛñɩnɩɣ se ñʋʋ tʋ ɛnʋ ɛtaawɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ. Payaɣ-ɩ nɛ Grɛɛkɩ taa se: Eliimaasɩ. 9 Peeye Sɔɔlɩ weyi payaɣ ɖɔɖɔ se Pɔɔlɩ nɛ Ɛsɔ Kalɩzaɣ wɛ ɛ-yɔɔ siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ yɔ, ɛcɔnɩ-ɩ pɩŋŋ 10 nɛ eheyi-i se: “Eluukenu aji lɔŋ tʋ kañadʋ weyi ña ŋŋcaɣ se ŋna pʋyʋ kʋtʋʋzʋ ñɛ-ɛsɩndaa kpem yɔ! Ɖooye ŋcaɣ se ŋyele Kɩpaɣlʋ nʋmɔŋ wɛɛkʋʋ? 11 Lɛɛlɛɛyɔ, meheyiɣ-ŋ se Kɩpaɣlʋ ɖʋʋ-ŋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ: ŋyʋlʋmʋʋ nɛ ŋŋtasɩɣ wɩsɩ naʋ alɩwaatʋ natʋyʋ.”
Kpaagbaa mbʋ lɛ, Eliimaasɩ yʋlʋmɩ nɛ ekiitiɣ yem nɛ ɛñɩnɩɣ nɔɔyʋ se ɛhɔm-ɩ. 12 Ñʋʋ tʋ ɛnʋ, ɛna mbʋ lɛ, ɛwɛnɩ lidaʋ Kɩpaɣlʋ yɔɔ. Pɩɩɖɩɣzɩ-ɩ nɛ Kɩpaɣlʋ tɔm ndʋ pawɩlɩ-ɩ yɔ kpem.
Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ powobu Antɩyɔɔsɩ Pisidii egeetiye taa yɔ
13 Alɩwaatʋ ndʋʋ Pɔɔlɩ nɛ ɛ-taabalaa pakʋyɩ Paafɔɔsɩ tɛtʋ taa nɛ pasʋʋ mɛlɛ nɛ powolo Pɛɛrjee ñɩndʋ ndʋ tɩwɛ Pamfilii egeetiye taa yɔ tɩ-taa. Peeye Yohanɛɛsɩ Maarkɩ kʋyɩ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛpɩsɩ Yeruusalɛm. 14 Piyebi Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ lɛ, pakʋyɩ Pɛɛrjee peeye nɛ powolo Antɩyɔɔsɩ tɛtʋ taa Pisidii egeetiye taa. *Kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ talaa lɛ, pasʋʋ Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa nɛ pacaɣ.
15 Ɖɩ-taa nɔɔyʋ tɩɩkalɩɣ ɛyaa tɩŋa ɛsɩndaa *Mooyiizi paɣtʋ nɛ lɔɔyɩsɩ tɩnaa pa-takayɩsɩ taa. Ɛtɛma lɛ, ɖɩ-taa ñʋŋ tɩnaa tiyi se peheyi Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ se: “Taabalaa! Ye ɩwɛnɩ natʋyʋ se iheyiɣ samaɣ nɛ pɩlabɩ-kɛ hʋnʋm yɔ, ɩpɩzɩɣ ɩyɔɔdɩ-tʋ lɛɛlɛɛyɔ.” 16 Peeye Pɔɔlɩ kʋyaa nɛ ɛñɩɣ ɛyaa nesi nɛ eheyi-wɛ se:
“*Izrɛɛlɩ ñɩma nɛ mba mɩ ɩñaŋ Ɛsɔ yɔ! Iwelesi nɛ ɩnɩɩ: 17 *Izrɛɛlɩ ñɩma Ɛsɔ lɩzɩnɩ ɖɔ-cɔzɔnaa. Ɛnʋ yebina nɛ pɔɖɔɔ alɩwaatʋ ndʋ paawɛ yomiye taa *Ejiptɩ ɛjaɖɛ taa yɔ nɛ pʋcɔ ɛkɔɔ eholi-wɛ nɛ e-ɖoŋ. 18 Paa pɔ-tɔm ɛɛwɛ kaɖɛ yɔ, ɛɛcɔnɩ pɔ-yɔɔ lakʋ taa nɛ pɩtalɩ ɛzɩ pɩnzɩ nɩɩnaza yɔ. 19 Eɖezi *Kanaanɩ ɛjaɖɛ taa hɔɔlɩŋ lʋbɛ taa ñɩma nɛ ɛkpaɣ pɛ-tɛtʋ ɛha-wɛ. 20 Pɩtɩŋa pɩɩwɛ mbʋ nɛ pʋkɔɔ pɩtalɩ ɛzɩ pɩnzɩ nasɩnaza nɛ nɩɩnʋwa mbʋ yɔ.
Pʋwayɩ lɛ, ɛha-wɛ nʋmɔɖɛyaa nɛ pʋkɔɔ pɩsɩnɩ *lɔɔyaɣ tʋ Samʋyɛɛlɩ alɩwaatʋ. 21 Pʋbʋ wayɩ lɛ, pɔpɔzɩ Ɛsɔ se ɛsɩɩ-wɛ wiyaʋ. Peeye ɛlɩzɩ Kiisi pɩyalʋ Saʋlɩ, Bɛnjamɛɛ cejewiye taa nɛ ɛlɛ kɛ pe-wiyaʋ sɔsɔ pɩnzɩ nɩɩnaza.
22 Ɛsɔ mʋ kewiyaɣ Saʋlɩ cɔlɔ lɛ, ɛcɛlɩ-kɛ Yesee pɩyalʋ Daaviidi nɛ ɛtɔ se: ‘Lɛɛlɛɛyɔ, mana weyi me-liu wɛɛ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛnʋ kɔŋnɩ labʋ mbʋ pɩtɩŋa payɩ me-liu wɛɛ se ɛla yɔ.’ 23 E-liɖe taa palʋlɩ *Izrɛɛlɩ ñɩma ñʋʋ yaɖʋ Yesu ɛzɩ Ɛsɔ kaɖʋʋ yɔ. 24 Pʋcɔ nɛ Yesu pazɩ ɛ-tʋmɩyɛ lɛ, Yohanɛɛsɩ kosusi Ɛsɔtɔm Izrɛɛlɩ ñɩma kpeekpe se pɛlɛɣzɩ wɛtʋ nɛ palabɩ-wɛ *lɩm sɔʋ sɔnzɩ. 25 Yohanɛɛsɩ tɛzaɣ ɛ-tʋmɩyɛ lɛ, eheyi-wɛ se: ‘Pɩtɛkɛ ma lɛ weyi ɩɖaŋaa se ɛkɔŋ yɔ. Ɛlɛ, ma-wayɩ lɛ, ɛkɔŋ. Mantatɩɩmʋnɩ se moluŋ nɛ mɛyɛɖɩ ɛ-naataŋgbala tɔnzɩ maɣmaɣ.’
26 Man-taabalaa, mba mɩ ɩkɛ Abraham sayɩnaa nɛ mba mɩ ɩwɛ cɩnɛ nɛ ɩñaŋ Ɛsɔ yɔ! Ɖa nɛ mɩ ɖatɩŋa peheyi ñʋʋ yabʋ tɔm tʋnɛ. 27 Toovenim lɛ, Yeruusalɛm ñɩma nɛ pa-awiya, pekizi Yesu nɛ pɩkpɛndɩnɩ lɔɔyɩsɩ tɩnaa tɔm ndʋ pakalaɣ paa *kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ ŋgʋ yɔ. Ɛlɛ, palabɩ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pahʋnɩ Yesu nɛ pakʋ ɛ-tɔm. 28 Ŋgʋ, patatɩɩnaʋ mbʋ pʋ-yɔɔ pʋwɛɛ se pakʋ-ɩ yɔ. Ɛlɛ, peheyi *Pilaatɩ faŋŋ se ɛkʋ-ɩ.
29 Mbʋ palabɩ-ɩ ɛzɩ pamaʋ ɛ-tɔm Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ nɛ petisi-i nɛ *kaamaŋkaɣ yɔɔ nɛ powoni pepi. 30 Ɛlɛ, Ɛsɔ fezi-i nɛ sɩɖaa taa. 31 Ɛlɩzɩ ɛ-tɩ kɩyakɩŋ sakɩyɛ nɛ ɛwɩlɩ ɛyaa mba paasɩ-ɩ nɛ Galilee egeetiye taa nɛ powoni-i Yeruusalɛm yɔ. Mba lɩzɩɣnɩ ɛ-aseɣɖe lɛɛlɛɛyɔ Izrɛɛlɩ ñɩma cɔlɔ.
32 Ɖa lɛ, ɩɩnaɣ ñʋʋ yabʋ tɔm ndʋ ɖiheyiɣ-mɩ yɔ. Ndʋ lɛ se: mbʋ Ɛsɔ ɖʋwa se ɛlakɩ ɖɔ-cɔzɔnaa yɔ, 33 ɖa pa-sayɩnaa ɛlabɩ-pʋ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, efezi Yesu ɛzɩ ɛyɔɔdʋʋ nɛ pama Keɣsi Takayaɣ ñʋŋ naalɛ taa yɔ. Ɛyɔɔdaa se:
‘Ña lɛ man-Pɩyalʋ.
Pɩkpaɣʋnɩ sɔnɔ yɔ, ma lɛ ña-Caa.’
34 Ɖɔɖɔ lɛ, Ɛsɔ tɔm se efeziɣ-i nɛ sɩɖaa taa se ɛtaatasɩ sɩbʋ wiɖiyi kaʋ nɛ ɛɖazɩ. Ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ, ndʋ lɛ se:
‘Mɔnkɔŋ wazʋʋ mɩ-yɔɔ siŋŋ
ɛzɩ maaɖʋʋ se mawazɩɣ Daaviidi yɔɔ yɔ.
Pɩkɛ toovenim, mɔyɔɔdɩna.’
35 Pʋ-yɔɔ Daaviidi tasɩ maʋ ɖoli lɛɛɖɛ se:
‘Ña Kɩpaɣlʋ, ŋŋyeki ña-ñɩnʋ nɛ ɛɖazɩ.’
36 Daaviidi lɛ, ɛɛlabɩ mbʋ Ɛsɔ liu wɛɛ siŋŋ yɔ ɛ-alɩwaatʋ taa nɛ ɛkɔɔ ɛsɩ nɛ pepim-i ɛ-cɔzɔnaa cɔlɔ nɛ ɛɖazɩ. 37 Ɛlɛ, Yesu weyi Ɛsɔ fezaa yɔ, ɛlɛ taɖazɩ.
38 Taabalaa! Pʋwɛɛ se ɩtɩlɩ camɩyɛ se ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ peheyiɣ-mɩ kɩwɛɛkɩm kpeɣu tɔm. 39 Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ yɔ, peɖeziɣ-i Ɛsɔ ɛsɩndaa mbʋ pɩtɩŋa pɩ-taa *Mooyiizi paɣtʋ ñaapɩzɩɣ tiɖezi-i yɔ. 40 Pʋ-yɔɔ meheyiɣ-mɩ se ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ camɩyɛ, ɩtaayele nɛ tɔm ndʋ lɔɔyɩsɩ tɩnaa ma pa-takayɩsɩ taa yɔ, tɩtalɩ-mɩ. Ndʋ lɛ se:
41 ‘Mba mɩ ɩtakpaɣ Ɛsɔ nɛ ɛyaa pʋyʋ yɔ,
iwelesi nɛ ɩnɩɩ nɛ pɩɖɩɣzɩ-mɩ nɛ ɩmʋʋ yem!
Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, malakɩ tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ mɩ-alɩwaatʋ taa nɛ
paa nɔɔyʋ eheyi-mɩ ɖɩ-tɔm yɔ, iitisiɣ.’ ”
42 Pɔɔlɩ tɛm ɛyaa tɔm heyuu Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa nɛ ɛ nɛ Barnaabaasɩ palɩɩ lɛ, ɛyaa tendi-wɛ se: *kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ lɛɛkʋ wiye lɛ, paatasɩ wobu nɛ paɖaɣnɩ-wɛ kɛdʋʋ tɔm ndʋ. 43 Ɛyaa tɩŋa lɩ Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ peeye lɛ, Yuda ñɩma sakɩyɛ nɛ mba palakaɣ Yuda ñɩma sɔnzɩ yɔ, patɩŋ Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ pa-wayɩ. Peeye paba sazɩ-wɛ se pɔɖɔkɩ pa-tɩ camɩyɛ kpam nɛ nɔɔyʋ ɛtaakɔɔ elesi-wɛ Ɛsɔ lootiye nʋmɔʋ taa.
44 Pɩtalɩ *kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ lɛɛkʋ wiye lɛ, Antɩyɔɔsɩ tɛtʋ taa ɛyaa tɩŋa payɩ kpeɣli ɖama Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa se pewelesi Ɛsɔtɔm. 45 Yuda ñɩma na ɛyaa samaɣ mbʋ lɛ, papazɩ ɛzɩsɛmɩyɛ labʋ Pɔɔlɩ yɔɔ nɛ patʋʋ-ɩ nɛ pɛkpɛzɩɣnɩ-ɩ. 46 Peeye ɛ nɛ Barnaabaasɩ peheyi-wɛ kpayɩ se: “Mɩ pɩɩmʋnaa se ɖɩlɛyɩnɩ Ɛsɔtɔm heyuu nɛ pʋcɔ. Ɛlɛ, ɖenɖe ikizi-tʋ nɛ ɩmaɣzɩɣ se ɩtamʋnɩ se ihiɣ wezuu pɩɩtɛŋ yɔ, ɖiyeki-mɩ ɖiwolo mba pɛtɛkɛ Yuda ñɩma yɔ pɔ-cɔlɔ. 47 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɔm ndʋ Kɩpaɣlʋ heyi-ɖʋ yɔ, ndʋ lɛ se:
‘Malɩzɩ-mɩ se ɩkɛnɩ ajɛɛ kpeekpe taa ɛyaa ñalɩmɩyɛ
nɛ piyele patɩŋa payɩ pehiɣ ñʋʋ yabʋ.’ ”
48 Mba pɛtɛkɛ Yuda ñɩma yɔ, panɩ-tʋ mbʋ lɛ, pa-taa labɩ-tʋ nɛ leleŋ pɩŋŋ nɛ pɔtɔ se Kɩpaɣlʋ tɔm wɛ ɖeu. Peeye mba patɩŋa pɩɩwɛɛ se pehiɣ wezuu pɩɩtɛŋ yɔ, pɛwɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ.
49 Alɩwaatʋ ndʋʋ Kɩpaɣlʋ tɔm pazɩ cɔʋ egeetiye nɖɩ ɖɩtɩŋa ɖɩ-taa. 50 Ɛlɛ, Yuda ñɩma mba, pasazɩ abila wena awokaɣ Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa yɔ nɛ pɩkpɛndɩnɩ tɛtʋ ñʋŋ tɩnaa nɛ pakʋyɩ Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ pɔ-yɔɔ nɛ pɔɖɔɔnɩ-wɛ pɛ-ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa. 51 Peeye paba kpizi-wɛ pa-naŋgbanzɩ taa mʋzʋʋ nɛ pɩwɩlɩ se peyebi-wɛ nɛ pa-sʋʋtʋ. Pʋwayɩ lɛ, pakʋyɩ Antɩyɔɔsɩ Pisidii egeetiye taa peeye nɛ powolo pacaɣ Ikoniyɔm tɛtʋ taa. 52 Piyele Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa mba pɛwɛ Antɩyɔɔsɩ peeye yɔ, Ɛsɔ Kalɩzaɣ kɛwɛ pɔ-yɔɔ siŋŋ nɛ pɛwɛɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa kpem.