ضَرب اُلمَثَل های سُلَیمان پادشاه
پیشگُفتار
کِتابِ امثال یگ خزانِه توره های پُر از حِکمت اَسته که دَ زمانِ قدِیم دَ وسِیلِه بَنی اِسرائیل نوِشته شُده. زورِه امزی مَثَل ها از گُفتارِ سُلَیمان پادشاه اَسته که دَ شکلِ شعر نوِشته شُده، ولے یگ تعداد کمتَر شی از گُفته های آگُور و لیموئیل پادشاه یَه.
خُدا بَلدِه سُلَیمان پادشاه دَ اندازِه حِکمت دَد که نَه پیش ازُو دَ کس دَدُد و نَه ام بعد ازُو دَ کس مِیدیه. امزی خاطر اِی کِتاب پُر از دانایی، بِینایی، حِکمت و پَند و نصِیحَت اَسته، پس بَلدِه اِنسان کومَک مُونه تا شخصیَت و یا اخلاق خُو ره جور کده زِندگی خُو ره دُرُست رهبری کنه و خانَوادِه خُو ره باآبرُو و باعِزَت تَربیه کده دَ بَینِ قَوم و خیش خُو نامِ نیک دَشته بَشه.
علاوِه ازی، اِی کِتاب نِشو مِیدیه که حِکمت چِیقس مُهِم و پُر اَرزِش اَسته و امچُنان دَ اِنسان یاد مِیدیه که چی رقم از نادانی و کارای شَیطانی خود ره دُور نِگاه کده از خُداوند پَیرَوی کنه. مَثَل های پُر از حِکمت و پَند و نصِیحَتِ امزی کِتاب بَلدِه هر کس اَسته، یعنی بَلدِه مرد ها، خاتُونو، بچکِیچا، جوانا و پِیرا. اِی کِتاب بَلدِه خانِنده ها تعلِیم مِیدیه که چی رقم و دَ وسِیلِه کُدَم کارا اُونا مِیتنه خود ره از گُمراهی، لَوڈَگی، بےعقلی، جهالَت، خاوشِلَگی، ٹمبلی، غَیبَت گویی، دُو اَندازی، بَدکاری، بَد اخلاقی و تمامِ کارای خرابِ دِیگه نِجات بِدیه.
فصل های ۱ تا ۷ دَ شکلِ چند درس، پَند و نصِیحَتِ یگ آته دَ باچِه شی اَسته. دَ فصلِ ۸ و ۹ «حِکمت» خود ره معرَفی کده جوانا ره دعوَت مُونه، تا اُونا حِکمت ره جُستُجو کده خود ره از گُمراهی نِگاه کُنه. از فصلِ ۱۰ تا فصلِ ۳۰ تمام آیت ها دَ شکلِ مَثَل های کوتاه نوِشته یَه که پگ شی پَند و نصِیحَت و یا اَخطار بَلدِه اِنسان اَسته.
فهرِست
مقصد و فایدِه مَثَل ها و دِیگه توره های حِکمت آمیز (فصلِ ۱ آیه ۱)
نصِیحَت دَ جوانا (فصلِ ۱ آیه ۸)
فایده های حِکمت (۲:۱)
نصِیحَت دَ جوانا (۳:۱)
اَخطار دَ بارِه زِنا (۵:۱)
جِلَوگِیری از جهالَت (۶:۱)
دِیگه اَخطار دَ بارِه زِناکاری (۶:۲۰)
آوازِ حِکمت (۸:۱)
دعوَتِ حِکمت، جِلَوگِیری از جهالَت (۹:۱)
مَثَل های سُلَیمان (۱۰:۱)
توره های آدمای حکِیم و دانا بَلدِه جوانا (۲۲:۱۷)
اِدامِه تورای حکِیمانه (۲۴:۲۳)
مَثَل های سُلَیمان پادشاه (۲۵:۱)
تورای آگُور (۳۰:۱)
تورای لیموئیل پادشاه (۳۱:۱)