فصلِ هشتُم
اَوُردونِ صندُوقِ عهد دَ خانِه خُدا
1 اوخته سُلَیمان پادشاه رِیش سفیدای اِسرائیل، پگِ رَهبرای طایفه ها و کٹه‌کَلونای اَولادِ بابه های بَنی اِسرائیل ره دَ پیش خُو دَ اورُشَلیم جم کد تا صندُوقِ عهدِ خُداوند ره از شارِ داوُود یعنی از صَهیون بیره. 2 تمامِ مَردای اِسرائیل دَ غَیتِ عِید دَ ماهِ ایتانِیم که ماهِ هفتُم بُود، دَ پیشِ سُلَیمان پادشاه جم شُد. 3 وختی تمامِ رِیش سفیدای اِسرائیل اَمَد، پیشوایو صندُوق ره باله کد. 4 پس اُونا صندُوقِ خُداوند ره قد خَیمِه مُلاقات و تمامِ اَسبابِ مُقَدَّس که دَ خَیمه بُود گِرِفته دَ خانِه خُداوند اَوُرد. امی چِیزا ره پیشوایو و لاویا اَوُرد. 5 سُلَیمان پادشاه و پگِ جماعتِ اِسرائیل که دَ پیشِ ازُو جم شُدُد و قد ازُو دَ پیشِ رُوی صندُوق ایسته بُود، امُوقَس گوسپو و گاو قُربانی کد که دَ حِساب و کِتاب جور نَمیمَد. 6 اوخته پیشوایو صندُوقِ عهدِ خُداوند ره دَ جای شی، دَ مُقَدَّستَرِین جای خانه، یعنی دَ قُدس اُلاقداس اَوُرد و دَ زیرِ بال های کِرُوبی‌ها ایشت 7 بال های کِرُوبی‌ها دَ بَلِه جای صندُوق واز شُدُد و کِرُوبی‌ها صندُوق و دِستَک‌چیوهای شی ره از باله پوشَندُد. 8 دِستَک‌چیوها دَ اندازِه دِراز بُود که سر های شی از جای مُقَدَّس که دَ پیشِ رُوی مُقَدَّستَرِین جای بُود دِیده مُوشُد، لیکِن از بُرونِ خانه دِیده نَمُوشُد؛ اُونا تا اِمروز دَ اُونجی اَسته. 9 دَ مَنِه صندُوق بغَیر از دُو لَوحِ سنگی دِیگه چِیز نَبُود؛ امُو لَوح ها ره مُوسیٰ دَ حوریب دَ مَنِه صندُوق ایشت، دَ امزُو جای که خُداوند قد بَنی اِسرائیل عهد بسته کد دَ غَیتی که اُونا از سرزمِینِ مِصر بُرو اَمَد. 10 امی که پیشوایو از جای مُقَدَّس بُرو اَمَد، آوُر خانِه خُداوند ره پُر کد 11 و پیشوایو بخاطرِ آوُر نَتنِست که پس بوره و خِدمت خُو ره انجام بِدیه، چراکه جلالِ خُداوند، خانِه خُداوند ره پُر کدُد.
12 اوخته سُلَیمان گُفت: ”خُداوندا، تُو گُفتی که دَ ترِیکی تِیره جای-دَ-جای مُوشی. 13 اینه، ما بَلدِه تُو یگ خانِه باشِکوه آباد کدُم، یگ جای که تُو دَز شی جای-دَ-جای شُده تا اَبَد بُمنی.“
14 بعد ازُو پادشاه رُوی خُو ره دَور دَد و تمامِ جماعتِ اِسرائیل ره بَرکت دَد و دَ حالِیکه تمامِ جماعتِ اِسرائیل ایسته بُود، 15 اُو گُفت: ”حمد-و-ثنا دَ خُداوند، خُدای اِسرائیل، چِیزی ره که اُو قد دان خُو دَ آتِه مه داوُود وعده کدُد، قد دِست خُو پُوره کد، چُون اُو گُفت، 16 ’از روزی که ما قَوم خُو اِسرائیل ره از مِصر بُرو اَوُردُم، ما هیچ شار ره از طایفه های اِسرائیل اِنتِخاب نَکدُم تا دَ اُونجی یگ خانه آباد شُنه که نام مه دَز شی بَشه، لیکِن داوُود ره اِنتِخاب کدُم تا سرپرَستِ قَوم مه بَشه.‘ 17 دَ دِلِ آتِه مه داوُود بُود که یگ خانه بَلدِه نامِ خُداوند، خُدای اِسرائیل آباد کنه. 18 لیکِن خُداوند دَ آتِه مه داوُود گُفت، ’ازی که دَ دِل تُو بُود که بَلدِه نام مه یگ خانه آباد کنی، خُوب کدی که امی فِکر ره دَ دِل خُو کدی. 19 ولے تُو خانه ره آباد نَمُونی، بَلکِه باچِه تُو که از پُشتِ کمر تُو دَ وجُود مییه، اُو خانه ره بَلدِه نام مه آباد مُونه.‘ 20 پس تورِه ره که خُداوند گُفتُد پُوره کد: اینه، ما دَ جای آتِه خُو داوُود باله شُدُم و دَ مُطابِقِ وعدِه خُداوند دَ تَختِ اِسرائیل شِشتُم و یگ خانه بَلدِه نامِ خُداوند، خُدای اِسرائیل آباد کدُم. 21 دَ اُونجی ما یگ جای ره بَلدِه صندُوقی که لَوح های عهدِ خُداوند دَ مَنِه شی اَسته آماده کدُم؛ امُو عهد ره خُداوند قد بابه‌کَلونای مو دَ غَیتی بسته کد که اُونا ره از مِصر بُرو اَوُرد.“
دُعای سُلَیمان
22 سُلَیمان دَ پیشِ قُربانگاهِ خُداوند دَ حُضُورِ تمامِ جماعتِ اِسرائیل ایسته شُد و دِستای خُو ره سُونِ آسمو باله کده 23 گُفت:
”اَی خُداوند، خُدای اِسرائیل، خُدایی رقمِ ازتُو اَلّی نَه باله دَ آسمو وجُود دَره و نَه تاه دَ بَلِه زمی؛ تُو عهد و رَحمت خُو ره بَلدِه خِدمتگارای خُو که دَ حُضُور تُو قد تمامِ دِل خُو رفتار مُونه، نِگاه مُوکُنی. 24 تُو وعدِه ره که دَ خِدمتگار خُو آتِه مه داوُود دَدی نِگاه کدی، چُون تُو قد دان خُو وعده کدی و قد دِست خُو پُوره کدی، امُو رقم که اِمروز پُوره شُده. 25 پس آلی اَی خُداوند، خُدای اِسرائیل، چِیزی ره که دَ خِدمتگار خُو آتِه مه داوُود وعده دَدی نِگاه کُو، امُو ره که گُفتی، ’از تُو همیشه یگ مَرد دَ حُضُور مه دَ تَختِ اِسرائیل مِیشِینه و قطع نَمُوشه، دَ شرطی که اَولادِه تُو مُتَوَجِه راه های خُو بَشه و دَ حُضُور مه رقمی رفتار کنه که تُو دَ حُضُور مه رفتار کدے.‘ 26 آلی اَی خُداوند، خُدای اِسرائیل، لُطفاً تورِه ره که دَ خِدمتگار خُو داوُود گُفتی، بیل که پُوره شُنه.
27 لیکِن آیا خُدا واقعاً دَ زمی جای-دَ-جای مُوشه؟ آسمو و حتیٰ بِلندترِین آسمونا گُنجایش تُو ره نَدره، چی بِرسه دَ اِی خانِه که ما آباد کدیم. 28 مگم اَی خُداوند، خُدای مه، دَ دُعا و ناله-و-زاری خِدمتگار خُو نظر کُو و فریاد و دُعای ره که خِدمتگار تُو اِمروز دَ حُضُور تُو مُونه بِشنَو. 29 بیل که چِیمای تُو شاو و روز دَ بَلِه امزی خانه بَشه، دَ بَلِه جایی که دَ بارِه شی گُفتی، ’نام مه دَ اُونجی بَشه،‘ تا دُعای ره که خِدمتگار تُو سُون امزی جای مُونه، قبُول کنی. 30 ناله-و-زاری خِدمتگار خُو و قَوم خُو اِسرائیل ره که سُون امزی جای دُعا مُونه، بِشنَو؛ اَرے، از عالمِ باله، از جای بُود-و-باش خُو بِشنَو؛ بِشنَو و بُبَخش.
31 اگه یَگو کس دَ حقِ همسایِه خُو گُناه کنه و وادار دَ قَسم خوردو شُنه و اَمده دَ پیشِ قُربانگاهِ تُو دَ امزی خانه قَسم بُخوره، 32 اوخته از عالمِ باله بِشنَو و عمل کُو؛ دَ بَینِ خِدمتگارای خُو قَضاوَت کده مُجرِم ره محکُوم کُو و کاری ره که کده دَ سرِ خود شی بَیر و آدمِ نیک ره عادِل حِساب کده دَ مُطابِقِ عدالت شی اَجر بِدی.
33 وختِیکه قَوم تُو اِسرائیل بخاطری که دَ ضِدِ ازتُو گُناه کده دَ پیشِ دُشمون خُو شِکست بُخوره، لیکِن تاو خورده پس سُون ازتُو بییه و اِقرار کده نامِ ازتُو ره بِگِیره و دَ پیشِ ازتُو دَ امزی خانه دُعا و ناله-و-زاری کنه، 34 اوخته از عالمِ باله بِشنَو و گُناهِ قَوم خُو اِسرائیل ره بُبَخش و اُونا ره دَ سرزمِینی که دَ بابه‌کَلونای ازوا دَدی دُوباره برقرار کُو.
35 وختِیکه آسمو بسته شُنه و بخاطرِ گُناهی که قَوم تُو دَ ضِد تُو کده بارو نَباره، لیکِن بعد ازُو اُونا سُون امزی جای دُعا کنه و اِقرار کده نامِ ازتُو ره بِگِیره و بخاطرِ مُصِیبتی که تُو دَ بَلِه ازوا اَوُردے از گُناهِ خُو پس تاو بُخوره، 36 اوخته از عالمِ باله بِشنَو و گُناهِ خِدمتگارای خُو، قَومِ اِسرائیل ره بُبَخش و راهِ راست ره که مُطابِقِ ازُو باید رفتار کنه، دَزوا تعلِیم بِدی و دَ زمِین خُو که اُو ره بَلدِه قَوم خُو دَ عِنوانِ مُلکیَت دَدے، بارو رَیی کُو.
37 اگه دَ امی سرزمی قحطی پَیدا مُوشه، اگه مَرَضِ وُبا، بادِ مُضِر، آفَت، مَلَخ یا مور مییه؛ اگه دُشمونِ ازوا اُونا ره دَ شارای سرزمِینِ ازوا محاصِره مُونه، یا بَلا ها و ناجوری های دِیگه مییه، 38 اوخته هر دُعا و هر ناله-و-زاری که دَ وسِیلِه هر فرد یا تمامِ قَوم تُو اِسرائیل مُوشه، چراکه پگِ ازوا از مُصِیبتِ دِل های خُو باخبر اَسته و اُونا دِستای خُو ره سُون امزی خانه دِراز مُونه، 39 اوخته از عالمِ باله که جای بُود-و-باش تُو اَسته بِشنَو و بُبَخش؛ و قد هر کس دَ مُطابِقِ رفتار شی عمل کُو، چراکه تُو از دِل های ازوا باخبر اَستی، اَرے، تنها تُو از دِلِ تمامِ بَنی آدم باخبر اَستی، 40 تا اُونا دَ تمامِ روزای زِندگی خُو دَ سرزمِینی که دَ بابه‌کَلونای مو دَدی از تُو ترس دَشته بَشه.
41 امچُنان بیگَنِه که از قَوم تُو اِسرائیل نِییه و از سرزمِینِ دُور بخاطرِ نامِ ازتُو مییه، 42 چُون اُونا آوازِه نامِ بُزُرگ، دِستِ زورتُو و بازُوی قَوی تُو ره مِیشنَوه، پس وختِیکه مییه و سُون امزی خانه دُعا مُونه، 43 اوخته از عالمِ باله که جای بُود-و-باش تُو اَسته بِشنَو و هر چِیزی که نفرِ بیگَنه از تُو درخاست مُونه بَلدِه شی انجام بِدی تا پگِ قَوم های دُنیا نام تُو ره بِنَخشه و رقمِ قَوم تُو اِسرائیل، از تُو بِتَرسه و بِدَنه که نامِ ازتُو دَ امزی خانِه که آباد کدیم، قرار گِرِفته.
44 وختِیکه قَوم تُو دَ خِلافِ دُشمنای خُو دَ جنگ موره، دَ هر راهی که تُو اُونا ره رَیی مُونی و اُونا سُون شاری که تُو اِنتِخاب کدے و سُون خانِه که ما بَلدِه نام تُو آباد کدیم، دَ پیشِ ازتُو، اَی خُداوند دُعا مُونه، 45 اوخته دُعا و ناله-و-زاری ازوا ره از عالمِ باله بِشنَو و دَ دادِ ازوا بِرَس.
46 وختِیکه اُونا دَ خِلاف تُو گُناه مُونه، چُون هیچ اِنسان نِییه که گُناه نَکنه، و تُو دَ بَلِه ازوا قار شُده اُونا ره دَ دِستِ دُشمَنا تسلِیم مُونی و اُونا اسِیر شُده دَ سرزمِینِ دُشمو بُرده مُوشه، دُور یا نزدِیک، 47 ولے اُونا دَ امزُو سرزمی که دَ اُونجی اسِیر اَسته دَ خود اَمده توبه مُونه و امزُو سرزمِینِ اسِیری خُو دَ پیش تُو ناله-و-زاری کده مُوگیه، ’مو گُناه کدے، مو خطا کدے و مو شرِیرانه رفتار کدے؛‘ 48 و قد تمامِ دِل و تمامِ جان خُو دَ سرزمِینِ دُشمنای خُو که اُونا ره دَ اسِیری بُرده پس سُون ازتُو مییه، و طرفِ سرزمِینی که دَ بابه‌کَلونای ازوا دَدے، طرفِ شاری که اِنتِخاب کدے و طرفِ خانِه که ما بَلدِه نام تُو آباد کدیم، دَ پیش تُو دُعا مُونه، 49 اوخته از عالمِ باله که جای بُود-و-باش تُو اَسته، دُعا و ناله-و-زاری ازوا ره بِشنَو و دَ دادِ ازوا بِرَس؛ 50 قَوم خُو ره که دَ خِلاف تُو گُناه کده بُبَخش و تمامِ خطاهای ازوا ره که دَ خِلاف تُو کده معاف کُو و بَلدِه ازوا دَ دِلِ کسای که اُونا ره اسِیر گِرِفته رَحم بِندَز تا دَ بَلِه ازوا رَحم کنه. 51 چراکه اُونا قَوم تُو و حِصِّه خاص تُو اَسته، کسای که تُو از مِصر از مَنِه کورِه آیِن بُرو اَوُردی. 52 بیل که چِیمای تُو دَ ناله-و-زاری خِدمتگار تُو و دَ ناله-و-زاری قَوم تُو اِسرائیل بَشه و دَ هر بارِه که اُونا تُو ره کُوی مُونه آوازِ ازوا ره بِشنَو. 53 چُون تُو، اَی خُداوند-خُدا، اُونا ره از تمامِ قَوم_های دُنیا جدا کدے تا حِصِّه خاص تُو بَشه، امُو رقم که دَ وسِیلِه خِدمتگار خُو مُوسیٰ وعده کدی دَ غَیتِیکه بابه‌کَلونای مو ره از مِصر بُرو اَوُردی.“
54 وختی سُلَیمان تمامِ امزی دُعا و ناله-و-زاری ره دَ پیش خُداوند عرض کده خلاص شُد، اُو از پیشِ قُربانگاهِ خُداوند، از جایی که زانُو زَده بُود و دِستای خُو ره سُون آسمو دِراز کدُد باله شُد؛ 55 اُو ایسته شُد و تمامِ جماعتِ اِسرائیل ره دَ آوازِ بِلند بَرکت دَده گُفت:
56 ”حمد-و-ثنا دَ خُداوند که دَ قَوم خُو اِسرائیل مُطابِقِ هر وعدِه که کده بُود آرامی دَده؛ چُون از پگِ وعده های خُوب که دَ وسِیلِه خِدمتگار خُو مُوسیٰ دَده بُود، یگ تورِه شی ام نَمَند که پُوره نَشُده بَشه. 57 دُعا مُونُم که خُداوند، خُدای مو قد ازمو بَشه، امُو رقم که قد بابه‌کَلونای مو بُود؛ و اُو مو ره ایله نَکنه و از مو دُور نَشُنه، 58 بَلکِه دِل های مو ره سُون خود مایل کنه تا دَ مُطابِقِ تمامِ راه های شی رفتار کنی و احکام، قَوانِین و دستُورای شی ره که دَ بابه‌کَلونای مو اَمر کدُد، دَ جای بیری. 59 بیل که امی تورای مه که قد شی دَ پیشِ خُداوند دُعا کدُم، شاو و روز دَ نزدِیکِ خُداوند، خُدای مو بَشه و خُداوند دَ دادِ خِدمتگار خُو و دَ دادِ قَوم خُو اِسرائیل دَ مُطابِقِ ضرُورَتِ هر روز بِرَسه، 60 تا تمامِ قَوم های دُنیا بِدَنه که خُداوند، خُدا اَسته و بغَیر ازُو دِیگه نِییه. 61 پس دِل خُو ره کامِلاً دَ خُداوند، خُدای مو مایل کنِید تا مُطابِقِ قَوانِینِ ازُو رفتار کنِید و احکام شی ره رقمِ اِمروز دَ جای بیرِید.“
وَقف کدونِ خانِه خُدا
62 اوخته پادشاه و تمامِ قَومِ اِسرائیل قد ازُو قَتی دَ حُضُورِ خُداوند قُربانی‌ها تقدِیم کد. 63 سُلَیمان قُربانی سلامَتی دَ خُداوند تقدِیم کد که بِیست و دُو هزار گاو و یگ صد و بِیست هزار گوسپو بُود. دَ امزی رقم پادشاه و تمامِ بَنی اِسرائیل خانِه خُداوند ره وَقف کد.
64 دَ امزُو روز پادشاه مینکلِ حَولی ره که دَ پیشِ رُوی خانِه خُداوند بُود تقدِیس کد و دَ اُونجی اُو قُربانی های سوختَنی، هدیه های غَلّه-و-دانه و چربی قُربانی های سلامَتی ره تقدِیم کد، چراکه قُربانگاهِ برونزی که دَ حُضُورِ خُداوند بُود، بَلدِه قُربانی های سوختَنی، هدیه های غَلّه-و-دانه و چربی قُربانی های سلامَتی امزُو روز غَدر ریزه بُود.
65 دَ امزُو غَیت سُلَیمان عِید گِرِفت و تمامِ اِسرائیل قد شی قَتی بُود، دَ اُونجی یگ جمعیَتِ غَدر کٹه بُود، مردُم از لِبو-حمات گِرِفته تا دریاچِه مِصر جم شُدُد. اُونا هفت روز و هفت روزِ دِیگه، یعنی چارده روز دَ حُضُورِ خُداوند، خُدای مو عِید گِرِفت. 66 دَ روزِ هشتُمِ هفتِه دوّم، اُو مردُم ره رَیی کد و اُونا پادشاه ره بَرکت دَده قد خوشی و دِلِ خوش دَ خانه های خُو رفت؛ خوشی ازوا بخاطرِ تمامِ خُوبی های بُود که خُداوند دَ حقِ خِدمتگار خُو داوُود و دَ حقِ قَوم خُو اِسرائیل کدُد.