فصلِ سِوّم
درخاستِ سُلَیمان از خُدا
1 سُلَیمان قد فِرعَون پادشاهِ مِصر خیشی کده قد دُخترِ ازُو توی کد و اُو ره گِرِفته دَ شارِ داوُود اَوُرد. امُو دُختر تا غَیتِیکه سُلَیمان آباد کدونِ خانِه خود خُو، خانِه خُداوند و دیوالِ چارطرفِ اورُشَلیم ره خلاص کد، دَ شارِ داوُود مَند. 2 مردُم ھنوز دَ جای های بِلندa قُربانی مُوکد، چُون تا اُو زَمان هیچ خانِه بَلدِه نامِ خُداوند آباد نَشُدُد.
3 سُلَیمان خُداوند ره دوست دَشت و دَ مُطابِقِ دستُورای آتِه خُو داوُود رفتار مُوکد؛ لیکِن اُو ام دَ جای های بِلند قُربانی تقدِیم مُوکد و بُخورِ خوشبُوی مُوسوختَند. 4 پادشاه دَ جِبعون رفت تا دَ اُونجی قُربانی تقدِیم کنه، چُون کٹه‌تَرِین جای بِلند دَ اُونجی بُود؛ سُلَیمان دَ امزُو قُربانگاه یگ هزار قُربانی سوختَنی تقدِیم کد. 5 خُداوند دَ جِبعون دَ سُلَیمان دَ خاو ظاهِر شُد؛ خُدا گُفت: ”طلب کُو، چِیزخیل دَز تُو بِدیُم؟“ 6 سُلَیمان گُفت: ”تُو دَ خِدمتگار خُو آتِه مه داوُود، مُحَبَت-و-مِهربانی کَلو نِشو دَدی، چراکه اُو دَ حُضُور تُو صادِقانه و عادِلانه و از دِلِ راست رفتار کد؛ تُو امی مُحَبَت-و-مِهربانی کَلوی خُو ره بَلدِه ازُو نِگاه کدی و دَزُو یگ باچه دَدی که دَ تَختِ ازُو بِشِینه، رقمِیکه اِمروز شِشته. 7 آلی اَی خُداوند، خُدای مه، تُو خِدمتگار خُو ره دَ جای آتِه شی داوُود، پادشاه جور کدی، باوجُودِ که ما یگ باچِه ریزه اَستُم؛ و ما نَمِیدَنُم که چی رقم بُرو بورُم و چی رقم داخِل بییُم. 8 خِدمتگار تُو دَ مینکلِ قَومی اَسته که تُو اِنتِخاب کدے و یگ قَومِ کٹه یَه؛ تِعداد شی دَ اندازِه کَلو یَه که نَه سرشُماری مُوشه و نَه حِساب. 9 پس دَ خِدمتگار خُو دِلِ فامِیده عطا کُو تا قَوم تُو ره بااِنصاف اِداره کنُم و بِتَنُم بَینِ خُوب و بَد فرق کنُم، چُون کِی مِیتَنه اِی قَومِ کٹِه تُو ره اِداره کنه؟“
10 اِی درخاستِ سُلَیمان دَ نظرِ خُداوند خُوب معلُوم شُد. 11 پس خُدا دَزُو گُفت: ”ازی که تُو امی چِیز ره درخاست کدی و بَلدِه خُو عُمرِ دِراز طلب نَکدی، مال-و-دَولت تقاضا نَکدی و جانِ دُشمنای خُو ره طلب نَکدی، بَلکِه بَلدِه خُو فامِیدَگی طلب کدی تا اِنصاف کدو ره پَی بُبری، 12 اینه، ما دَ مُطابِقِ گُفتِه تُو عمل مُونُم و بَلدِه تُو دِلِ دانا و فامِیده مِیدیُم که پیش از تُو هیچ کس رقمِ ازتُو نَدَشته و بعد از تُو ام هیچ کس رقمِ ازتُو نَمِیدَشته بَشه. 13 امچُنان چِیزای ره که طلب نَکدی، یعنی مال-و-دَولت و شان-و-شَوکت ره ام دَز تُو مِیدیُم، دَ اندازِه که دَ تمامِ روزای عُمر تُو دَ مینکلِ پادشایو کس رقمِ ازتُو اَلّی نَبَشه. 14 و اگه دَ راه‌ها-و-طرِیق‌های مه قَدم بِزَنی و قَوانِین و احکام مَره نِگاه کنی رقمِیکه آتِه تُو داوُود قَدم زَد، اوخته روزای عُمر تُو ره ام دِراز مُونُم.“
15 دَ امزُو غَیت سُلَیمان بیدار شُد و فامِید که اُو خاو دِیده. اُو پس دَ اورُشَلیم اَمَد و دَ پیشِ صندُوقِ عهدِ خُداوند ایسته شُده قُربانی ھای سوختَنی ره تقدِیم کد و قُربانی های سلامَتی ره تقدِیم کده بَلدِه تمامِ خِدمتگارای خُو یگ مِهمانی ترتِیب دَد.
حِکمتِ سُلَیمان
16 بعد از چند وخت، دُو خاتُونِ فاحِشه پیشِ پادشاه اَمَد و دَ حُضُور شی ایسته شُد. 17 اوخته یکی امزُو خاتُونو گُفت: ”اَی بادار مه، ما و امی خاتُو دَ یگ خانه زِندگی مُونی و غَیتِیکه ما یگ نِلغه دَ دُنیا اَوُردُم اِی قد ازمه دَ خانه بُود. 18 و سِه روز بعد از زَیدونِ ازمه امی خاتُو ام یگ نِلغه دَ دُنیا اَوُرد. مو هر دُو یگجای بُودی و هیچ کسِ دِیگه قد ازمو دَ خانه نَبُود؛ تنها مو دُو نفر دَ خانه بُودی و بَس. 19 دَ غَیتِ شاو باچِه امزی خاتُو مُرد، چراکه امی خاتُو دَ بَلِه شی خاو رفتُد. 20 و اِی دَ نِیمِ شاو باله شُد و دَ غَیتِیکه کنِیز تُو خاو بُود، باچِه مَره از پالُوی مه گِرِفت و دَ بَغلِ خود خُو خاوَلجی کد و باچِه مُردِه خُو ره دَ بَغلِ ازمه ایشت. 21 صَباح‌گاه وختی باله شُدُم که باچِه خُو ره شِیر بِدیُم، دِیدُم که مُرده؛ ولے دَ روشَنی صُبح وختِیکه از نزدِیک سُون ازُو توخ کدُم، دِیدُم که اُو امُو باچه نِییه که ما زَیده بُودُم.“ 22 اوخته خاتُونِ دِیگه گُفت: ”نَه، باچِه زِنده از مه اَسته و باچِه مُرده از تُو یَه.“ لیکِن اوّلی گُفت: ”نَه، باچِه مُرده از تُو اَسته و باچِه زِنده از مه یَه.“ دَ امزی رقم اُونا دَ حُضُورِ پادشاه دعوا مُوکد.
23 اوخته پادشاه گُفت: ”یگ مُوگیه، ’اِی باچِه زِنده از مه اَسته و باچِه مُرده از تُو یَه،‘ و دِیگه مُوگیه، ’نَه، باچِه مُرده از تُو اَسته و باچِه زِنده از مه یَه.‘“ 24 و پادشاه اِدامه دَده گُفت: ”یگ شمشیر بَلدِه مه بَیرِید.“ پس بَلدِه پادشاه یگ شمشیر اَوُرده شُد. 25 اوخته پادشاه گُفت: ”باچِه زِنده ره دُو نِیم کنِید و نِیم شی ره دَ یگِ ازیا بِدِید و نِیم شی ره دَ دِیگِه شی.“ 26 لیکِن خاتُونی که باچِه زِنده از شی بُود، دِل شی دَ باچِه شی سوخت و دَ پادشاه گُفت: ”اَی بادار مه، لُطفاً باچِه زِنده ره دَزُو بِدی و نَیل که اُو کُشته شُنه!“ مگم خاتُونِ دِیگه گُفت: ”اِی باچه نَه از مه شُنه و نَه از تُو؛ اِی ره دُو نِیم کنِید!“ 27 اوخته پادشاه اَمر کده گُفت: ”باچِه زِنده ره دَ خاتُونِ اوّلی بِدِید؛ اُو ره نَکُشِید، چراکه امی خاتُو آبِه شی اَسته.“ 28 تمامِ اِسرائیل دَ بارِه قضاوَتی که پادشاه کدُد شِنِید و هَیبَتِ پادشاه دَ بَلِه ازوا قرار گِرِفت، چُون اُونا دِید که حِکمتِ خُدایی دَ وجُودِ ازُو اَسته تا عادِلانه قضاوَت کنه.