کِتابِ اوّلِ پادشایو
فصلِ اوّل
دَورونِ پِیری داوُود
‏1 داوُود پادشاه پِیر و سالخورده شُدُد؛ هرچِیقَس که اُو ره قد کالاها مُوپوشَند، اُو گرم نَمُوشُد. ‏2 پس خِدمتگارای شی دَزُو گُفت: ”بیل که بَلدِه بادار خُو پادشاه، یگ دُخترِ خانِه جوان ره پَیدا کنی تا دَ حُضُورِ پادشاه ایسته شُنه و خِدمت شی ره کنه؛ بیل که اُو دَ بَغل تُو خاو کنه تا بادار مو پادشاه گرم بَشه.“
‏3 اوخته اُونا بَلدِه پَیدا کدونِ یگ دُخترِ نُوربَند تمامِ سرزمِینِ اِسرائیل ره پالِید و اَبِیشَگِ شُونَمی ره پَیدا کد و اُو ره دَ پیشِ پادشاه اَوُرد. ‏4 امُو دُختر غَدر نُوربَند بُود؛ اُو خِدمتگارِ پادشاه شُد و خِدمتِ ازُو ره مُوکد، لیکِن پادشاه قد ازُو رابِطِه جِنسی نَدَشت.
کشمَکش دَ بارِه جانِشِین شُدونِ داوُود
‏5 دَ امزُو غَیت اَدونیا باچِه حَگِیت یکی از خاتُونوی داوُود، خود ره باله کده گُفت: ”ما پادشاه مُوشُم.“ اوخته بَلدِه خُو گاڈی های جنگی و اَسپ‌سوارا تَهیه کد و پِنجاه نفر که پیشِ رُوی شی بِدَوه. ‏6 آتِه ازُو دَ تمامِ روزای عُمر شی اُو ره نَرَنجَندُد و نَگُفتُد که چرا اِی کار یا اُو کار ره مُونی. اُو ام رقمِ اَبشالوم غَدر خوش اَندام بُودb و آبِه شی اُو ره بعد از اَبشالومa دَ دُنیا اَوُردُد.c ‏7 اَدونیا قد یوآب باچِه صَرُویه و اَبیاتار پیشوا مشوَره کد و اُونا ازُو پُشتِیوانی کد. ‏8 لیکِن صادوق پیشوا، بِنایا باچِه یهویاداع، ناتانِ نَبی، شِمعی، ریعی و مَردای دلیر-و-جنگی داوُود قد اَدونیا یگجای نَشُد.
‏9 اَدونیا گوسپندو، نَرگاو ها و گوسَله های چاغی ره دَ پیشِ سنگِ زوحِلِت که دَ پالُوی عین-روگِل اَسته حلال کد و پگِ بِرارون خُو، یعنی باچه های پادشاه ره قد تمامِ مَردای یهُودا که خِدمتگارای پادشاه بُود، مِهمو کد. ‏10 لیکِن ناتانِ نَبی، بِنایا، مَردای دلیر-و-جنگی و بِراراَندر خُو سُلَیمان ره مِهمو نَکد.
‏11 اوخته ناتان دَ بَتشِبع آبِه سُلَیمان گُفت: ”آیا نَشِنِیدی که اَدونیا باچِه حَگِیت پادشاه شُده و بادار مو داوُود خبر نَدره؟ ‏12 پس آلی بیه که دَز تُو مشوَره بِدیُم تا بِتَنی جانِ خود خُو و جانِ باچِه خُو سُلَیمان ره نِجات بِدی. ‏13 امی آلی دَ پیشِ داوُود پادشاه بورُو و دَز شی بُگی، ’اَی بادار مه پادشاه، آیا تُو بَلدِه کنِیز خُو قَسم خورده نَگُفتی که، ”باچِه تُو سُلَیمان بعد از مه پادشاه مُوشه و دَ تَخت مه مِیشِینه؟“ پس چرا اَدونیا پادشاه شُده؟‘ ‏14 دَ حالِیکه تُو دَ اُونجی اَستی و دَرَو قد پادشاه توره مُوگی، ما از پُشت تُو داخِل اَمَده تورای تُو ره تصدِیق مُونُم.“
‏15 پس بَتشِبَع دَ پیشِ پادشاه دَ اُتاق شی رفت. پادشاه غَدر پِیر شُدُد و اَبِیشَگِ شُونَمی، پادشاه ره خِدمت مُوکد. ‏16 بَتشِبَع خود ره خَم کده دَ پادشاه اِحترام کد و پادشاه گُفت: ”چِیزخیل میخاهی؟“ ‏17 اُو دَزشی گُفت: ”اَی بادار مه، تُو بَلدِه کنِیز خُو دَ خُداوند، خُدای خُو قَسم خوردی که، ’باچِه تُو سُلَیمان بعد از مه پادشاه مُوشه و دَ تَخت مه مِیشِینه.‘ ‏18 لیکِن آلی، اونه اَدونیا پادشاه شُده و تُو، اَی بادار مه پادشاه، هیچ خبر نَدَری. ‏19 اُو نَرگاو ها، گوسَله های چاغی و گوسپندوی غَدر ره حلال کده و پگِ باچه‌گونِ پادشاه و اَبیاتار پیشوا ره قد یوآب قومَندانِ لشکر مِهمو کده، لیکِن خِدمتگار تُو سُلَیمان ره مِهمو نَکده. ‏20 اَی بادار مه پادشاه، چِیمای پگِ اِسرائیل سُون ازتُو یَه تا دَزوا بُگی که بعد از بادار مه پادشاه، کِی دَ بَلِه تَخت شی مِیشِینه. ‏21 دَ غَیرِ ازُو، امِیطور مُوشه که وختی بادار مه پادشاه قد بابه‌کَلونای خُو خاو کنه، ما و باچِه مه سُلَیمان مُجرِم حِساب مُوشی.“
‏22 دَ امزُو غَیتِ که اُو دَرَو قد پادشاه توره مُوگُفت، ناتانِ نَبی ام دَ قصر اَمَد. ‏23 خِدمتگارا دَ پادشاه خبر دَده گُفت: ”اینه، ناتانِ نَبی اَمَده.“ اوخته اُو دَ پیشِ پادشاه اَمَد و خود ره قد رُوی خُو دَ زمی اَندخته دَ پادشاه اِحترام کد. ‏24 و ناتان گُفت: ”اَی بادار مه پادشاه، آیا تُو گُفتی که، ’اَدونیا بعد از مه پادشاه مُوشه و دَ تَخت مه مِیشِینه؟‘ ‏25 چُون اُو اِمروز رفته نَرگاو ها، گوسَله های چاغی و گوسپندوی غَدر ره حلال کده و پگِ باچه‌گون پادشاه ره قد قومَندانای لشکر و اَبیاتار پیشوا مِهمو کده؛ فِعلاً اُونا دَ حُضُورِ ازُو مُوخوره و وُچی مُونه و مُوگیه، ’زِنده باد اَدونیا پادشاه.‘ ‏26 لیکِن خِدمتگار تُو ره، یعنی مَره و صادوق پیشوا، بِنایا باچِه یهویاداع و خِدمتگار تُو سُلَیمان ره مِهمو نَکده. ‏27 آیا اِی کار دَ وسِیلِه بادار مه پادشاه شُده و اُو دَ خِدمتگار خُو خبر ام نَدَده که بعد از بادار مه پادشاه کِی دَ تَخت شی مِیشِینه؟“
سُلَیمان پادشاه مُوشه
‏28 داوُود پادشاه دَ جواب شی گُفت: ”بَتشِبَع ره دَ پیشِ ازمه کُوی کنِید.“ پس اُو دَ حُضُورِ پادشاه اَمَد و دَ پیشِ پادشاه ایسته شُد. ‏29 اوخته پادشاه قَسم خورده گُفت: ”قَسم دَ زِندگی خُداوند که جان مَره از تمامِ سختی ها-و-مُصِیبت ها نِجات دَده؛ ‏30 امُو رقم که ما بَلدِه تُو دَ خُداوند، خُدای اِسرائیل قَسم خورده گُفتُم که باچِه تُو سُلَیمان بعد از مه پادشاه مُوشه و دَ جای ازمه دَ تَخت مه مِیشِینه، ما امُو کار ره اِمروز مُونُم.“ ‏31 بَتشِبَع خود ره قد رُوی خُو دَ زمی اَندخت و دَ پادشاه اِحترام کده گُفت: ”بادار مه داوُود پادشاه تا اَبَد زِنده بَشه!“
‏32 اوخته داوُود پادشاه گُفت: ”صادوق پیشوا، ناتان نَبی و بِنایا باچِه یھویاداع ره دَ پیش مه کُوی کنِید.“ وختی اُونا دَ پیشِ پادشاه اَمَد، ‏33 پادشاه دَزوا گُفت: ”خِدمتگارای بادار خُو ره قد خُو بِگِیرِید و باچِه مه سُلَیمان ره دَ بَلِه قاطِر مه سوار کده سرشیو دَ جِیحون بُبرِید. ‏34 دَ اُونجی صادوق پیشوا و ناتان نَبی اُو ره مَسَح کده دَ بَلِه اِسرائیل پادشاه جور کنه و شیپُور ره دَ صَدا اَوُرده بُگیه: ’زِنده باد سُلَیمان پادشاه!‘ ‏35 اوخته شُمو از پُشت شی سربَله بیِید تا اُو داخِلِ اَمَده دَ بَلِه تَخت مه بِشِینه و دَ جای مه پادشاه شُنه؛ چُون ما اُو ره دَ بَلِه اِسرائیل و دَ بَلِه یهُودا حُکمران تعیِین کدیم.“ ‏36 بِنایا باچِه یهویاداع دَ جوابِ پادشاه گُفت: ”آمین! دُعا مُونُم که خُداوند، خُدای بادار مه پادشاه ام امی رقم حُکم کنه. ‏37 و امُو رقم که خُداوند قد بادار مه پادشاه بُوده، امُو رقم قد سُلَیمان ام بَشه و تَخت شی ره از تَختِ بادار مه داوُود پادشاه کده بُزُرگ‌تَر کنه.“
‏38 پس صادوق پیشوا، ناتان نَبی، بِنایا باچِه یهویاداع و کریتیا و فلیتیا رَیی شُد و سُلَیمان ره دَ بَلِه قاطِرِ داوُود پادشاه سوار کده دَ جِیحون اَوُرد. ‏39 دَ اُونجی صادوق پیشوا بوتلِd روغو ره از خَیمِه مُقَدَّس گِرِفت و سُلَیمان ره مَسَح کد. بعد ازُو اُونا شیپُور ره دَ صَدا اَوُرد و تمامِ مردُم گُفت: ”زِنده باد سُلَیمان پادشاه!“ ‏40 اوخته تمامِ مردُم از پُشتِ ازُو رَیی شُد و تُوله زَده غَدر کَلو خوشی کد، دَ اندازِه که زمی از آوازِ ازوا مِیلرزِید.
‏41 اَدونیا و پگِ مِهمونای که قد ازُو بُود، نَو از نان خوردو خلاص شُدُد که امی آواز ره شِنِید. وختِیکه یوآب آوازِ شیپُور ره شِنِید، اُو گُفت: ”اِی آوازِ چِیغ-و-شور دَ شار از چی خاطر اَسته؟“ ‏42 دَ حالِیکه اُو هنوز توره مُوگُفت، یوناتان باچِه اَبیاتار پیشوا رسِید؛ اَدونیا گُفت: ”داخِل بیه، چُون تُو یگ آدمِ لایق اَستی و حتماً خبرِ خوش اَوُردے.“ ‏43 یوناتان دَ جوابِ اَدونیا گُفت: ”نَه، بادار مو داوُود پادشاه، سُلَیمان ره پادشاه جور کده؛ ‏44 پادشاه صادوق پیشوا، ناتانِ نَبی، بِنایا باچِه یهویاداع و کریتیا و فلیتیا ره قد سُلَیمان رَیی کده و اُونا اُو ره دَ قاطِرِ پادشاه سوار کده؛ ‏45 و صادوق پیشوا و ناتانِ نَبی اُو ره دَ جِیحون مَسَح کده پادشاه جور کده. اُونا ازُونجی خوشی کده رَیی شُد و امزی خاطر دَ شار چِیغ-و-شور اَسته. اِی امُو آواز اَسته که مِیشنَوی. ‏46 عِلاه ازی، سُلَیمان فِعلاً دَ تَختِ پادشاھی شِشته. ‏47 امچُنان خِدمتگارای پادشاه اَمَد و دَ بادار مو داوُود پادشاه تبرِیکی دَده گُفت، ’خُدای تُو نامِ سُلَیمان ره از نامِ ازتُو کده مشهُورتَر و تَخت شی ره از تَختِ ازتُو کده بُزُرگتَر کنه!‘ و پادشاه دَ بَلِه جاگِه خُو سَجده کد. ‏48 و پادشاه اینی رقم گُفت، ’حمد-و-ثنا دَ خُداوند، خُدای اِسرائیل که اِمروز دَز مه یگ جانِشِین دَد تا دَ تَخت مه بِشِینه و چِیمای مه اِی واقِعه ره بِنگره.‘“
‏49 اوخته پگِ مِهمونای اَدونیا ترس خورد و هر کس باله شُده سُونِ راهِ خُو رفت. ‏50 اَدونیا ام از ترسِ سُلَیمان باله شُده رفت و از شاخ ھای قُربانگاه محکم گِرِفت. ‏51 دَ سُلَیمان خبر دَده شُد که: ”اونه، اَدونیا از ترسِ سُلَیمان پادشاه شاخ ھای قُربانگاه ره محکم گِرِفته و مُوگیه، ’سُلَیمان پادشاه دَز مه قَسم بُخوره که اِمروز خِدمتگار خُو ره قد دَمِ شمشیر نَمُوکُشه.‘“ ‏52 سُلَیمان گُفت: ”اگه آدمِ صالِح بَشه، یگ تارِ مُوی شی ام دَ زمی نَموفته، لیکِن اگه دَز شی بَدی پَیدا شُنه، اُو مُومُره.“ ‏53 اوخته سُلَیمان پادشاه نفر رَیی کد تا اُو ره از پیشِ قُربانگاه بیره. اَدونیا اَمَده دَ سُلَیمان پادشاه اِحترام کد و سُلَیمان گُفت: ”آلی خانِه خُو بورُو.“