49. Kaananke e suka debbo
Nyamaande jawdi yo jawdi yoɓetee. Nyamaande yonki riiwantaanaa yonki. Ɓii-laamu warnoo goɗɗo. Mo o wari o, ɓiɗɗo gooto yoppi. Oon du yo debbo. Nyalaaɗe na njaha na ngarta. Laamiiɗo wari maayi. Ɓiyum mbarunooɗo baaba suka debbo o, adi laamu. Suka debbo du nde weeti fu yo mawnan na ɓeedoo. O wari o surbinɗini.
Fadde suka debbo men e surɓinɗinde, nde dilli fijirde fu, yo nanan jaadiraaɓem na kaala haala baabiraaɓe muɓɓoy. So o wartii wuro, o ƴama inniiko no baabiiko waɗi. Inniiko saloo haalande o. Nih faa inniyo o, annditi jooni kaa o mawnii. Ndeen noon haalani o, moy wari baabiiko.
Suka debbo hettinii haala innam faa wooɗi. O wi'i ndelle yo kaananke wuro maaniiwo ngo, wari baaba am. Inniyo wi'i kanko wari bambam de walaa ko mbawɗen. Suka debbo jaabii wi'i na woodi ko mbaawuɗen waɗude. Inniyo ƴami ɗume ɓe mbaawi wadde. Suka debbo murii. Tawi jemma jenngii. O naati o fukkii faa weeti.
Suka debbo wayloke surbaajo. O fonnditii faa wooɗi, de o dillani wuro kaananke. O yottorii kiikiiɗe. O jooɗii ɗakkol ɓaade kaananke. Kaananke haalanaa koo heɓii beero debbo. Kaananke wi'i o waɗanee ko beero debbo leeɓi waɗaneede. O waɗanaa illa ɓooyay. Kaananke waɗi o ƴamaa to o yaata. O wi'i won to o yaata, de o rookotaakonaa ɗo o waala, heɓa weeta de o dawa. Suka debbo hokkaa ɗo waala.
Weeti. Naange fuɗi. Nokku yayni. Njuulooɓe njuuli. Kaananke nili beero waalnowee jam de ƴamee ɗo dawrata. O wi'i ɗo o heɓoyta jom suudu. O haajaakanaa tewtoyde jom suudu saboo o hewtu suudu de ɓaabiraaɓe makko njeɗi o yimɓe ɗiɗo. Ɗiɗɗo fu du, yo kaaja o. Kanko le o waawaa dewleede worɓe ɗiɗo. Mono fu na yiɗi tawee kam o yiɗi. So o suɓoke gooto maɓɓe, ɗiɗaɓo o sawrataako. Wolde ummoo. Kanko le o yiɗaa ko ummini wolde. De so o dillii o ɓaŋowaama, ɓeen, ɓeerɗe muɓɓoy luttii peewii, o warii ni o naata ɓaade baabiiko.
Kaananke wi'i suka debbo nannowee ɓaadem. O nanowaa. O nyalli toon. O waali nder suudu debbo mawɗo faa weeti. Kaananke wi'ay fay gootum. Kanko du o heddii o daway. Nyalaaɗe na njaha na ngarta. Kaananke wari adi suka debbo men dewlani ɓiyum. Kam yeggitilawii, koo kam wonnoo mbarnooɗo baaba suka debbo.
Suka debbo na wondi gorum. Faa Alla resi en reeni en warowi o muuyi yoɓude nyamaande. Illa kiikiiɗeeji o adi laɓi, o wonni faa wooɗi o nandi e suudu makko. Jemma wari. Fajiri doomi. Suka debbo men ummii yaaɓi becce ɓii kaananke. O tuggi hoorem de o soccintini laɓi mbelki e daandem. O yaaɓi ɗum faa feewi. O annditinno koo goriiko feewii, ni o wallini laɓi de o adi laawol.
Weeti. Rewi faa nyawli. Kaananke yi'ay hammadim yaasi, yi'ay dey hammadim yaasi. Suudu yuurna. Ko tawaa toon welaa fillaade. Kaananke haalanaa. O waɗi pucci mbaɗɗaa de koyɗe suka debbo ndewtaa.
Naa pucci na njaha. Ɗo yottaa fu, wi'ee o taaɓoke ɗo jooni. Ni pucci na ndogga. Kaananke hunngii jooɗaade heese. O rewti pucci. O warowi o hewtii ɗi. O wi'i on maatanii o. Ɓe njaabii koo wi'aakanaa o taaɓoke jooni. Kaananke rippi puccum taaɓii. Na doggina. Ni na doggina, faa ɗo warowi hewtii suka debbo.
Kaananke doggini puccum arditii suka debbo de ɓoylitii ƴami: “Ko saabii de ngaɗɗaa nih ?" Suka debbo ɓanti gittem ndaari kaananke de moosi. Kaananke watti ƴami o. O fooɗii faa o fotondiri hunnduko puccu kaananke. O fooɗi mooso de o ndaari kaananke. Ndeen noon o wi'i: "Laamiiɗo, yo mi hulu de ndoggum." Kaananke jaaɓii wi'i: “Walaa ko kulanaa, saboo wanaa kanko tan won gorko wuro am toon. A munyanno, saboo mi heɓante goriyo gasi."
Suka debbo wi'i anndaa ko waɗata. So gorum yo mayno ni jooɗoo. Nih le, yo kam e hoorem wari gorum. Kaananke wi'i min yaa faa hannde mi yoppay ma. War kooten ko mi heɓanoyte goriyo. Suka debbo fooɗi mooso. Nyiiƴe na ndawni farr. Ɓanti gite ndaari kaananke. Kaananke ndaari suka debbo. Gite maɓɓe kawri. Kaananke yoppi wi'i ndelle war ko mi nannoyte suudu am.
Suka debbo darii miilii faa woɗɗini de wi'i: “Kaananke, so aan dewlata kam ni mi jaɓii. De ko anndini kam salle wanaa goɗɗo kokkytaa kam." Kaananke wi'i min e hoore am dewloyte. Suka debbo wi'i ndelle en annditondira ɗo, noon watta de mi faama ko a hokkoytaa kam goɗɗo. Kaananke wi'i heɓina ndelle heɓa njiiden.
Suka debbo wi'i ɓe mbaawaa yiidude e leydi. Kanaa ɓe keɓa ko ɓe ndaɗɗa. Kaananke ƴami ko ɓe mbaawi heɓude ɓe ndaɗɗa. O wi'i ɓe keltoo haako. Kaananke wi'i waawaa ƴeeru. O wi'i ɓe mballondiran. Kaananke jippii puccum. Heddii suka debbo walli ɗum ƴeenyi lekki heɓa heltoo haako. Suka debbo anndunoo koo kaananke ƴeenyii faa toowowii, ni haɓɓiti puccu kaananke waɗɗii, taaɓii.
Nanaa pucci yimɓe kaananke ndilluɓe tewtiiru suka debbo na ngara. Ɓe njottii. Ɓe tawi kaananke na woni faa dow lekki. Ɓe laa'ini. Ko saabii de kaananke na woni faa dow lekki. Kaananke moosi de wi'i: “Haa ya!"
"Haa ya!" Yo ko waawaaka haalee wiinata neɗɗo noon. Ndelle so neɗɗo rewii faa wi'ii "Haa ya" ta ƴamee ɗum ko heddi.
Alahaji A Sibiri Baganaaba