आङगुर बारिको निङपिका
(मति 21:33-46; लुक 20:9-12)
12
कालाउ न्हुसो, येसु आधे निङपिका पाहासो यहुदिगेलाइको आगुवागेलाइ दोफा काथा पालि तेङहि। येसु दोङ दोअ्हि, एमि द्याङ ताइको बारिता आङगुर थिङहि। वा कोरपाहाङ बेरेम खोराइहि। कालाउ आङगुरको रस पेलिका एनोङ कोल बानाइहि। कालाउ बारि ह्रुम्लि एनोङ चान्चा धाम्हि एसापा वा दोङ कोरपाहाङ गुपुसगेलाइसो बान्चिपालि बेरेमबुङ खोराइहि। कालाउ वा इङको बारि किसानगेलाइहेङ जिम्मा पितेङ परदेस लागिहि। 2 जेलाउ आङगुरको पेका सोमोइ ल्होहि, कालाउ गिह्रि ताइको बान्धाइति मध्येसो एमि चाकारियाहेङ दोअ्हि कि आङगुरको बारिता हाने कालाउ किसानगेलाइसो नाफाको भाग जोम्पातेङ चुमा। 3 कालाउ उङको किसानगेलाइ ताइको कब्जाता चुमाहि, उङको चाकारियाहेङ दान्हाइतेङ एन्साङ खालि खुर दिङगिल्हि। 4 कालाउ न्हुसो बारिको गिह्रि भेनेङ चाकारियाहेङ दिङगिल्हि, कालाउ वासेहेङ बुङ आध्यारागेलाइ बेइज्यत पातेङ पुरिङ धेपिहि। 5 आरोङ बारिको गिह्रि आरोङ भेनेङ चाकारियाहेङ दिङगिल्हि, वासेहेङ बुङ आध्यारागेलाइ सेअ्हि। एसापा आरोङ हेन्जाङ चाकारिया हिघाहि इम्बालाइहेङ हेथेहेङ ते दान्हाइहि कालाउ आधिमिहेङ सेअ्हि। 6 कालाउ न्हुसोता गिह्रि दोफा एमि खिनिङ द्याङ हिघाहि उङको वाको मायारु चान हिघाहि। “काङको चानहेङते इम्बालाइ जातिङको आदर पाङ” दोअ्का बुझितेङ वा ताइको चानहेङ आध्याराकोता दिङगिल्हि। 7 कालाउ जेलाउ आध्यारागेलाइ बारिको गिह्रिको चानहेङ लोकाताङ पाका तिङहि, कालाउ इम्बालाइता-ताइमिता दोअ्हि। लोसु उङको ते जाइ आङगुरको बारिको गिह्रिको चान दोङ माकुनुते वा वाको खाबारा ताअ्तावा। लोसु, यासेहेङ केलाइ सेअ्ताइने, कालाउ इदोइ सम्पति केलाइको जेनावा। 8 एसा दोअ्तेङ इम्बालाइ येसुहेङ रिम्तेङ सेअ्हि कालाउ सिका जिउहेङ आङगुरको बारिसो बाहार चुम्पुतेङ थाल्पुहि।9 नासेहेङ हाइ लागिखे कि आङगुरको बारिको गिह्रि हाइ पावा? वा ताइमिङ लोतेङ उङको दुस्ट आध्यारागेलाइहेङ पाक्कादोङ सेअ्तावा कालाउ ताइको बारि भेनेङगेलाइहेङ कामाइलि प्यावा। 10 हाइ नेलाइ परमेस्वरको धर्मसास्तरको इङको भाग पढेका मान्थु सुन्हा: जेदोङता ख्रिस्ट दोफा दाजिलि एनोङ महत्वपुर्न उन्ठुइ दोफा पाका हि? इङको एसा दोअ्खे,
जेदोङ उन्ठुइहोइ मिस्तिरिगेलाइ थाइगिल्हि,
इङको ओदोङ मुलि उन्ठुइ हि, जेदोङ पुरा साअ् धामलि मुलि उन्ठुइ जेङहि।
11 इदोइते प्रभु परमेस्वरको चान जेङहि,
कालाउ या केलाइको भाअ्सिङ हेथे हेन्जा आचाम्माको काम हि।
12 कालाउ येसु इदोइ काथा इम्बालाइकोङ बिरोधता दोअ्का हि दोअ्तेङ यहुदि आगुवागेलाइ बुझिहि। ओदोङ भाअ्सिङ ओबालाइ वासेहेङ रिम्ललि भोघाखे, कालाउ ओबालाइ येसुहेङ हाइदोङ पालि थिघाखे हाइपालिपानु इन्ता इस्तुङ द्याङगेलाइ वाको पक्स्यता हिघाहि। ओदोङ भाअ्सिङ ओबालाइ येसुहेङ लाअ्तेङ हानिहि।
पोत बुझाइकाको बारेता प्रस्न
(मति 22:15-22; लुक 20:20-26)
13 कालाउ न्हुसो यहुदि आगुवागेलाइ आधिमि फारिसि कालाउ राजा हेरोदको दलदोफा आधे द्याङगेलाइहेङ येसुकोता दिङगिल्हि। हिदोइ बुङ काथा दोअ्तेङ येसुहेङ फासिपाइने दोअ्तेङ जाइको आधारता वा रिम्चालि द्वावाको। 14 इम्बालाइ येसुकोता लोतेङ दोअ्हि, गुरु, नाअ् जेलाउ बुङ सत्ये काथा धुइखेना केलाइहेङ थाहा हि। द्याङगेलाइ नाङको बारेता हाइ द्वावाङ वाला दोअ्तेङ नादोङ मासोचिखेना। नाअ् झाराङ दोफा सामान व्यवहार पाखेना, चाहे वा हासुलाउ बुङ। नाअ् सत्येसो परमेस्वरको दामा तिङपाखेना। एला केलाइहेङ दोअ्पि, हाइ मोसाको व्यवस्था आन्सार केलाइहेङ रोमि साम्रातहेङ पोत तिरिलि आनुमति हि कि मान्थु? 15 हाइ केलाइ पोत तिरिलि नाअ् मातिरिलि? इम्बालाइको कपटि काथा येसु गितेङ दोअ्हि, “माजेङका काथा पातेङ नेलाइ कासेहेङ हाइ पालि फासिपालि भोसुखेना? एनोङ चान्दिको थुरि चुमा खानाइने!” a 16 इम्बालाइ वासेहेङ एनोङ चान्दिको ताका चुमातेङ पिहि। कालाउ वा इम्बालाइहेङ दोअ्हि, “कासेहेङ दोअ्सु कि इदोइ चान्दिको ताकाता हासु को चित्तरो कालाउ हासु को मिङ हि।” इम्बालाइ दोअ्हि, “रोमि साम्रातको।” 17 येसु इम्बालाइहेङ दोअ्हि, “एन्सापानु या रोमि साम्रातको रोमि साम्रातहेङ पि कालाउ जेदोङ परमेस्वरको हि परमेस्वरहेङ पि।” येसुको इसिका काथा हिङतेङ इम्बालाइ आवाइतुहि।
सिका कालाउ सिन्हुकाको बारेता प्रस्न
(मति 22:23-33; लुक 20:27-38)
18 कालाउ न्हुसो आधिमि यहुदि धार्मिक समुदायको सादुकि दोअ्कालाइ येसुकोता ल्होहि। सादुकि समुह चाहि द्याङ सितेङ आरुङ सिकासो सिन्हुताङ दोअ्तेङ खाङधुरि मापाघाखे। कालाउ इम्बालाइ येसुहेङ हिअ्हि, 19 प्रभु, मोसा केलाइको भाअ्सिङ एनोङ नियम लेखेका हिघाहि कि जेसापा हासु बुङ बिहु पाका वाबाल सिहि पानु, कालाउ वा सान्तान माकोसिङ बेहेङ लाअ्तेङ हानिखे, जेलाउ उङको द्याङको ओने उङको बेबालहेङ बिहु पालि गोइखे कालाउ वाकोसो सान्तान जोलोम पालि गोइखे। 20 एनोङ जाहानता न्हिमि दादा-ओनेगेलाइ हिघाहि। जेठा दादा बिहु पाहि, कालाउ जामालको जोलोम माजेङसिङ वा सिहि। 21 एन्साङ पातेङ ओनेबुङ उङको बेबाल दोफा बिहु पाहि, कालाउ वा बुङ जामालको जोलोम माजेङसिङ सिहि, माइला कालाउ एन्साङ पातेङ साइला ओनेबुङ सिहि। 22 एसापा गोताङ न्हिमि दादा-ओनेगेलाइ दोफा जेङहि। उङको बेबाल इम्बालाइ मध्ये हासुकोबुङ पाहासो सान्तानको जोलोम माजेङहि। आखिरता उङको बेबालबुङ सिहि। 23 हाइपालिपानु न्हिमि दादा-ओनेगेलाइ उङको बेबाल दोफा बिहु पाका हिघाहि जेलाउ झाराङ आरोङ सिकासो सिन्हुताङ कालाउ वा हासु को बे जेनाङ?
24 येसु इम्बालाइहेङ जोबाफ पितेङ दोअ्हि, नेलाइ गलत हिसुना हाइपालिपानु नेलाइ मागिसुखेना कि परमेस्वरको धर्मसास्तरता हाइ दोअ्खे, कालाउ नाते परमेस्वरको सरबुङको बारेता बुझिका हिसुना? 25 हाइपालिपानु जेलाउ सिकालाइ सिन्हुतावा, नाते वाबाल नाते बेबालाइ बिहु पावा, इम्बालाइते स्वर्गता हिका स्वर्गदुतगेलाइ भाइपा ह्यावा। 26 सिकालाइसो सिन्हुकाको बारेता आरोङ दोनुते मोसाको कितापता दोअ्का काथा हाइ नेलाइ पढेका मान्थु सुन्हा? इदोइ काथाता दाल-दालाइतेङ हिका झुन्जिता हाइ जेङहि, परमेस्वर वाको दोअ्का काथा पातेङ दोअ्हि, का परमेस्वरदोङ जाइको आराधाना आब्राहाम, इसाहाक कालाउ याकुब पाखे। 27 वाते सिकालाइको माको, कालाउ सिन्हुकालाइको कि परमेस्वर हि! नेलाइ बार्का भुलता हिसुना।
झाराङ खान्तेङ बार्का आग्या
(मति 22:34-40)
28 एमि व्यवस्था धिरपाका द्याङगेलाइ मध्येसो एमि इन्ता हिका गोताङ काथा हिङतेङ हिघाहि। येसु सादुकिगेलाइहेङ रेम्फा जोवाफ पिका तिङतेङ वा बुङ येसुहेङ हिअ्हि, हे प्रभु, परमेस्वर “जेथेबुङ आग्यागेलाइ पिका हि, इङको झाराङ खान्तेङ महत्वपुर्न बार्का आग्या चाहि हिदोइ वाला।” 29 येसु दोअ्हि, झाराङ खान्तेङ बार्का आग्या चाहि इदोइ दोङ हि, “ओइ इस्राएल सारभिको द्याङगेलाइ हिङसु केलाइको परमेस्वरदोङ एमि माहान प्रभु हि। 30 नाअ् प्रभु ताइको परमेस्वरहेङ ताइको गोताङ मनहोइ, ताइको गोताङ प्रानहोइ, ताइको गोताङ हृदयहोइ, ताइको गोताङ जिउहोइ, ताइको गोताङ बुद्दिहोइ, कालाउ गोताङ सरबुङहोइ प्रेम पाअ्। 31 न्हेतेङ चाहि महत्वपुर्न आग्या इदोइ दोङ: ताइको देरागेलाइहेङबुङ ओदोङ झोको प्रेम पासु जेथे नाअ् ताइमिहेङ पाखेना। परमेस्वरबुङ इदोइ न्हेनोङ आग्यागेलाइ खान्तेङ बार्का आरुङ हिदोइ बुङ आग्या मान्थु दोअ्हि।” 32 व्यवस्था धिरपाका द्याङ येसुहेङ दोअ्हि, “प्रभु, जातिङको नाअ् ठिक दोअ्ना! नाअ् सत्ये दोअ्ना कि परमेस्वरदोङ एमि खिनिङ परमेस्वर हि कालाउ आरोङ हिदोइ बुङ न्हेतेङ परमेस्वर मान्थु।” 33 कालाउ ताइको गोताङ मनहोइ, ताइको गोताङ प्रानहोइ, ताइको गोताङ बुद्दिहोइ, कालाउ ताइको गोताङ सरबुङहोइ प्रेम पालि गोइखे, कालाउ बोगेलाइहेङबुङ ओदोङ झोको प्रेम पासु जेथे ताइमिहेङ पाखेना। गोताङ खाल्को बलि कालाउ होम बलिगेलाइ खान्तेङ बुङ इदोइ न्हेनोङ आग्या केमलि महत्वपुर्न हि। 34 वाको बुद्दिमानि जोबाफ हिङतेङ येसु वासेहेङ दोअ्हि, “नाअ् परमेस्वरको सासनसो दुरे मान्थुन्हा।” कालाउ न्हुसो हासु बुङ येसुहेङ प्रस्नगेलाइ हिअ्लि मादोहि।
ख्रिस्त चाहि हासु को चान
(मति 22:41-46; 23:1-36; लुक 20:41-47)
35 जेलाउ येसु मुन्दिरता सिक्स्या धिरपाका ताङ पालाउ दोअ्हि, “व्यवस्था धिरपाका द्याङगेलाइ दोअ्खे ख्रिस्ट राजा दाउदको सान्तानदोङ। एसा दोअ्नु याको हाइ आर्थ जेनाङ?” 36 हाइपालिपानु राजा दाउदबुङ पबित्तरो आत्माको सरबुङहोइ दोअ्हि,
“प्रभु परमेस्वर काङको प्रभुहेङ दोअ्हि,
का नाङको सतुरुगेलाइहेङ माहारिपा थेकापा काङको खुरको दाम्पाहा योम।”
37 हाइपालिपानु इङको भागता इता थेकापाकि राजा दाउदबुङ ख्रिस्टहेङ प्रभु, दोअ्तेङ सम्बोधन पाहि, आरोङ हेसा वा बुङ राजा दाउदको चान जेङहि? कालाउ द्याङगेलाइको जेर येसुको सिक्स्याहेङ आनन्द मानितेङ हिङलि तेङहि।
38 येसु सिक्स्या पिकाताङ पालाउ दोअ्हि, “व्यवस्था धिरपाका द्याङगेलाइसो होसियार हिसु, ओबालाइ सार्बजानिक थामेगेलाइता ह्रिङका, कालाउ जाङका लोखन धाबा होङतेङ हिगिल्हि चाहिघाखे कालाउ ओबालाइ द्याङगेलाइ आदर पाको कालाउ सेउपाको दोअ्तेङ मन्दा ताअ्घाखे।” 39 ओबालाइ यहुदिगेलाइको चाउघारा साअ्को मुलि थामे कालाउ भोजताबुङ सम्मानको थामे भोघाखे। 40 ओबालाइ धोखा पितेङ के सिका बेबालको सम्पति चुम्पुखे ओबालाइ सार्बजनिक थामेता हेन्जा सोमोइ थेकापा प्रार्थाना पाखे ताकि द्याङगेलाइ सोचियाको ओबालाइते रेम्का हि, परमेस्वरदोङ निस्चित रुपता ओबालाइहेङ राङका साजाइ पिका हि।
के सिका बेबालको भेति
(लुक 21:1-4)
41 येसु मुन्दिरको दान ह्वावाका बाकस भेरपाङ योम्तेङ द्याङगेलाइ भेति चाढाइका खाङतेङ हिघाहि, हेन्जा धनि द्याङगेलाइ हेन्जा धन चाढाइहि। 42 कालाउ एमि के सिका गरिब बेबालबुङ लोतेङ वा दोङ न्हे ताका तामाको थुरि चाढाइहि, जेदोङ मोल हेन्जा कम हिघाहि। 43 ताइको चात्यागेलाइहेङ ताइमि दोफा काइतेङ येसु दोअ्हि, “नेलाइहेङ का जातिङ भारि दोअ्खा, इदोइ के सिका गरिब बेबालता आरोङ गोताङ द्याङगेलाइ खान्तेङ हेन्जा भेति चाढाइहि।” 44 का एसा दोअ्खा हाइपालिपानु आरुते ताइको दाइका धनसो आधे चढाइका हि कालाउ इदोइ के सिका गरिब बेबाल चाहि गरिब जेङतेङ बुङ ताइको खाचोको भाअ्सिङ चालाइका ताका चाढाइहि!