47
1 Ní Jooseefi cūtìi ká Faaroo ní ki tùkū-u yii: «M-baa nì m-nabiyaamu nyánní Kanaan tiŋkin ki bāań ki kpáaǹní bi-piii nì bi-ŋoobui nì bi-naai, nì bi-wanti tin kɔkɔ bi pée cááyee. Bi bí Gooseen tiŋgbaŋkin.» 2 Ní Jooseefi lēē u-nabiyaamu kansikin binib biŋmoo ki cáá-bi ki dàkā Faaroo. 3 Ní Faaroo bālifì Jooseefi nabiyaamu yii: «Ba tundi ní ni tūǹ ní?» Ní bi kíí-u yii: «Timbi a-tɔntɔnliibi pée sá biwaŋkpaaliibi ní, kii ti-baabi mun nín nìn pée sá puee.» 4 Ní bi bí Faaroo yii: «Ti dá láá dɔ́miń kí kàl̄ kitiŋ nee pu ní, di sá yii ŋkùm pɔ̄ɔ̄ Kanaan tiŋki poon tikpil, ní timool mun kaa ti bí timbi a-tɔntɔnliibi waŋkuti ń ŋmɔ́. Míǹ puee ti mèé-si á pɔ̄-ti nsan tí kàl̄ Gooseen tiŋgbaŋkin.» 5 Ní Faaroo bí Jooseefi yii: «A-baa nì a-nabiyaamu dɔ́miń a-cee. 6 Eejipiti tiŋki kɔkɔ bí a-ŋaan ní. Kpèè dijandi din ŋān̄ee kí lēē kí tīī-bi bí nīn kóò. Bi ŋūǹ kí nīn kóò Gooseen tiŋgbaŋkin. A yaa ká bi-kansikin biba nyí diwaŋkpàal tundi tiŋanee, á lēē-bi bí nīn sá bin kpèé man waŋkutee kpilib.»7 Ní Jooseefi cáań u-baa Jaakɔb ki dàkā Faaroo ní Jaakɔb jáam̀-u ki mēē ki bīiǹ u-pu. 8 Ní Faaroo bālifì Jaakɔb yii: «A ŋá abin aŋa dee?» 9 Ní Jaakɔb kíí-u yii: «M nín pée yíkìi tú ki yìiǹ ki póotí ntimu nee, an ŋá abin dilaataal nì mmuŋku nì saalaa dee. Abin gbanti poonee, m ká agìń tikpil, ní ŋaa kpáàa bàn̄ m-baabi nín nìn yúntì nnicantimu poon puee.» 10 Ní Jaakɔb gíti jáam̀ Faaroo ki mēē ki bīiǹ u-pu ní ki nyáń ki nín kùǹ.
11 Bi nyáńee ní Jooseefi ŋá kii Faaroo nín bí ú ŋá puee ki nyàab̄ Eejipiti tiŋkin dijandi din ŋān̄ ki bí Ramseesi tiŋkineea ki kāaǹ u-baa nì u-nabiyaamu. 12 Ní Jooseefi tīī u-baa nì u-nabiyaamu nì u-baa dicaŋkun nib kɔkɔ tijin min nyɔkɔm làá bà bi nì bi-biyaamu ń jēe.
Jooseefi nín ŋá min ŋkùm yuntiŋuee
13 Ŋkùm nìn píĺ ki pɔ́ɔkì ní tijin kaa ti bí laaba binib ń jī. Ŋkùm nìn nyāŋkiǹ Eejipiti nì Kanaan timmu yab ní bi yɔ̀l̄ kaa ti nyí tin poon bi bée. 14 Jooseefi nìn kpáfì animbil ŋin kɔkɔ Eejipiti nì Kanaan yab nìn cāabìń ki dāā tijinee ki cáa yóoǹ Faaroo dumpu. 15 Ŋyunti ŋun Eejipiti nì Kanaan timmu yab dū bi-nimbiliŋ kɔkɔ ki dáal̀ tijinee, ní Eejipiti yab cūtì Jooseefi cee ki bí-u yii: «Tīī-ti tijin! Ba pu ní tí kpú ŋkùm a-nimbiin míǹ yii ti nín kaa ti cáá animbilee pu?» 16 Ní Jooseefi kíí-bi yii: «Ni yaa kaa ti cáá animbilee, cáaḿmaan-mi ni-waŋkuti ḿ dūú kpántí-ni tijin.»
17 Bi cáań bi-waŋkuti ki tīī Jooseefi ní Jooseefi fōō bi-taamui nì bi-picaŋkpunti nì bi-ŋɔcaŋkpunti nì bi-nacaŋkpunti nì bi-mammu ní ki dūu kpántì-bi tijin. Dibindi gbantee, bi-waŋkuti ní u fōō ní ki tīī-bi tijin. 18 Dibindi gbanti kúntì dipɔndi páaǹee ní bi tí dɔ́miń ki bí Jooseefi yii: «Ukpil, taa ŋūǹ kí dūú báĺ-si. Ti-nimbiliŋ dóò ní ti cáań ti-waŋkuti mun ki tīī-si. Tin pée kíǹ tí cáań-see di sá timbi ti-ba nì ti-kpaatanti. 19 Ba pu ní tí kpú a-nimbiin míǹ ti-timmu ń gbíntí fám? An puee dā timbi nì ti-timmu kí tīī-ti tijin tí jī kí ŋmátí, ní Faaroo ń nīn kíǹ ki yì timbi nì ti-timmu. Tīī-ti ijimbool ti-timmu ń taa nín̄ dɔ̄ fám, tí ŋmā kí ká tin ti làá nīn jīǹ kí taa kpú kí céetée.»
20 Ní Jooseefi dá Eejipiti yab timmu kɔkɔ ki tīī Faaroo, kun puee ŋkùm nìn yíkìi píĺ ki pɔ́ɔkì Eejipiti yab pu, ní báà ŋma dū u-tiŋki ki nyáfì. An ŋá mimmee ní Eejipiti yab timmu kɔkɔ dūu kpántì Faaroo wanti. 21 Ní Jooseefi yāntì Eejipiti tiŋki kɔkɔ nib dūu kpántì iyumbu. 22 See bitandambi baba timmu ní Jooseefi kaa nìn dá, kun puee Faaroo nìn yóoǹ mara yii bí taa gbēē bitandambi wanti, di sá yii Faaroo di nìn tìì-bi tijin. An pu ní bíǹ kaa nìn nyáfì bi-timmu.
23 Ní Jooseefi bí samaa kɔkɔ yii: «Kɔŋkɔnnee, m dá-ni ki kpáaǹ ni-timmu ki tīī Faaroo, an puee m làá tīī-ni iwambool ní bɔ̄l̀ ni-sati. 24 Ni yaa láa cáńee, ní yàkatī miŋmoo pu ní kí lēē diba pu kí tīī Faaroo. Minaa min kíǹee, ní dūú kpíiǹ ni nì ni-biyaamu nì ni-dicaŋŋi yab kɔkɔ, ní kí kíń ibool kí dāá bɔ̄l̀.» 25 Ní bi kíí-u yii: «Ukpil, a fīī-ti ní! A dàkā-ti tiniti, an puee ti kíí kí nīn sá Faaroo yumbui.» 26 Ní Jooseefi dū an bɔtee ki kpántì mara Eejipiti tiŋkin. Mara gbanti bí ki dāa sāā díǹ. An di sá yii Eejipiti yab yaa cáń tijinee, see bí yàkatī miŋmoo pu ní kí lēē diba pu kí tīī Faaroo. Bitandambi baba timmu di kaa kpántì Faaroo wanti.
Jaakɔb dàkā laakin bi máaǹ kí síb́-uee
27 Isirayeel yab nìn kóò Eejipiti tiŋkin, Gooseen tiŋgbaŋkin míǹ ní ki dūu kpántì bitindambi niin, ní ki màl̄ ki būtì tikpil. 28 Jaakɔb nìn kāl̀ abin saalku nì ali ní Eejipiti tiŋkin. U nìn ŋá abin dilaataal nì imuŋku ili nì abin aluli ní ki nín kpíì.
29 Ŋyunti ŋun Jaakɔb béè yii u tóob́ ŋkúmee ní u yíiń u-jipɔɔn Jooseefi ní ki bí-u yii: «M gbāam̀-si, á dàkà-mi a-neendi nì a-laŋŋaŋfitiiku kí dū a-ŋal kí tíkiń m-tapandi taapub kí pùtī kí pòon̄-mi yii m yaa kpíìyee, aa làá síb́-mi Eejipiti tiŋkin. 30 M yaa kpíìyee, á yòon̄-mi Eejipiti tiŋkin doo kí cáá-mi kí síb́ m-baabi kaakul poon.» Ní Jooseefi kíí-u yii: «M làá ŋá a nín lī puee.» 31 Ní Jaakɔb fātìi bí-u yii: «Pùtī yii a làá ŋá míǹ», ní Jooseefi pūtì. Niinee ní Jaakɔb tīntì u-dooŋu pu ki jáam̀.