Zãn 1

Le Dónbeenì bín-tente vũahṹ na ó o

Zãn

túara

O Yeesu Krista lé le Dónbeenì Bíonì

Mu ɲúhṹ ɓúɛɛníi, á yìa lé le Bíonì á wi ká bìo ɓúi dĩǹ yí léra. O páanía wi lè le Dónbeenì. Orɛ́n mí bɛɛre lé le Dónbeenì. 2 Mu bìo ɓúenɓúen ɲúhṹ ɓúɛɛníi, ká arɛ́n lè le Dónbeenì páanía wi. 3 Lé orɛ́n á le Dónbeenì dĩ̀n wán léraráa mu bìo ɓúenɓúen. Bìo ó o níi yí kɛra lénló yi bṹn mía. 4 Orɛ́n lé yìa le mukãnì wee lé cɔ̃́n. Dén mukãnì so ka lòn khoomu na wee zéení bìo le Dónbeenì karáa lè ɓa nùpua. 5 Mu khoomu mu wee dé le tíbírí yi, á bìa wi le tíbírí mu yi wee pĩ́ mu bìo.

6 Nìi ɓúi hĩ́a wi bĩ́n á le Dónbeenì tonkaa. O yèni ɓa le Zãn. 7 Lé orɛ́n ɓuara ɓueé wó yìa ka lòn khoomu sɛɛ́ràso, á wee mì ho tũ̀iá o ɲii, bèra a na à ɓa ɓúenɓúen tà le yìa ka lòn khoomu á bìo bon orɛ́n pànká yi. 8 Orɛ́n mí bɛɛre hĩ́a yínɔń yìa ka lòn khoomu, ká a ɓueé wó o sɛɛ́ràso, á mà ho tũ̀iá o ɲii. 9 Yìa lé mu khoomu binbirì á ɓuara ho dĩ́míɲá yi á ɓueé wee dé mu khoomu ɓa nùpua ɓúenɓúen wán.

10 Yìa lé le Bíonì á wi ho dĩ́míɲá yi, ho dĩ́míɲá na le Dónbeenì dĩ̀n orɛ́n wán á léra. Ɛ̀ɛ ká ho dĩ́míɲá mu nùpua màhã́ yí zũna a. 11 O ɓuara mín kùrú lùe yi, á bìa bìo sã̀ a yi pã́ a bìo. 12 Ká ɓa tĩ́ahṹ á ɓa ɓúi màhã́ tà a bìo, á dó mí sĩa wo yi. Bán ó o wó á ɓa wó le Dónbeenì zàwa. 13 Ɓa yí wó le Dónbeenì zàwa làa bìo ɓa nùpua wee teráa ɓa zàwa bìo. Ɓa mún yí wó le Dónbeenì zàwa làa bìo ó o báa là a hã́a wee páaní à yíráa ɓa zàwa bìo. Le Dónbeenì míten lé dìo wó á ɓa lé le zàwa.

14 Yìa lé le Bíonì á ɓueé wó a nùpue, á kará làa wɛn. O sãamu ɲii mía. Lé orɛ́n wee zéení ho tũ̀iá poni binbirì làa wɛn. Wa fá wa yìo o cùkú yi, hìa ó o Za kéní na ló mín Maá Dónbeenì cɔ̃́n wé yí.

15 O Zãn na lé o sɛɛ́ràso á bía bìo kà pɔ̃́npɔ̃́n o dã́ní yi: «Yìa kà lé yìa á ĩ fèra bía bìo nɔn mia. Ĩ bía le o wi ĩ mɔ́n bò o ɓuen, ká a màhã́ po mi lé bìo ó o wi ĩ yahó hàánì.»

16 Mu bè-tentewà lè mí sìíwà na lé o sãamu na ɲii mía á wa ɓúenɓúen yú ɲàmaa mín wán. 17 Ho làndá lé o *Mɔyiize á le Dónbeenì bò yi nɔnnáa ho wɛn. Ká mu sãamu lè ho tũ̀iá poni lé orɛ́n na lé o Yeesu *Krista á le Dónbeenì bò yi zéeníanáa mu làa wɛn. 18 Nùpue na dĩǹ mɔn le Dónbeenì wón mía. Ká arɛ́n na lé o Za kéní na lé le Dónbeenì, yìa páanía wi là a Maá Dónbeenì, lé wón nɔn ó o Maá bìo zũnáa.

Bìo ó o Zãn Batiisi bía míten dã́ní yi

(Matiye 3.1-12; Maaki 1.2-8; Luki 3.15-17)

19-20 Wizonle ɓúi á ɓa *zúifùwa ɲúnása na wi ho Zeruzalɛɛmu yi á tonkaa ɓa yankarowà là a Levii nùwã le ɓa ɓuee tùa o Zãn yi le o lé o nùpue yɛ́n sìí. Ó o yí sà mu, ò o mà ho tũ̀iá wéréwéré nɔn bìa ɓa tonkaa yi: «Ĩnɛ́n yínɔń o Krista, yìa le Dónbeenì mɔn léra.» 21 Á ɓa tùara a yi: «Á fo lé o nùpue yɛ́n síi? Fo lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro *Elii le?» Ó o Zãn le mí yínɔń Elii. Á ɓa bĩnía tùara: «Á fo lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro na wa wee lòoní le?» Ó o Zãn le ɓùeé. 22 Á ɓa wã́a bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n ɓɛ̀n lé o nùpue yɛ́n sìí? Wa ko wa vaa zéení bìo ɓúi à na bìa tonkaa wɛn yi. Fo lée wée?» 23 Ó o Zãn bía: «Ĩnɛ́n lé yìa le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro *Ezayii bía bìo:

‹Nìi ɓúi wee bío pɔ̃́npɔ̃́n le dùure yi kà síi:

Mi wíoka ho wɔ̃hṹ ká a Ɲúhṹso o ɓuen.›»

24 Bìa ɓa tonkaa o Zãn cɔ̃́n ɓúi lé ɓa Farizĩɛwa. 25 Á bán tùara a Zãn mu yi: «Ká fo yínɔń yìa le Dónbeenì mɔn léra, á yínɔń o Elii, á mún yínɔń le Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro na wa wee lòoní, á lée webio nɔn fo wee bátízéráa ɓa nùpua?» 26 Ó o Zãn wã́a bía nɔn ɓa yi: «Ĩnɛ́n wee bátízé ɓa nùpua lè mu ɲumu. Ɛ̀ɛ ká a ɓúi wi mi tĩ́ahṹ á mi yí zũ bìo. 27 Ĩnɛ́n fèra dú wón yahó. O nakãa tɛnló á ĩnɛ́n yàá pá yí koráa.» 28 Bìo kà ɓúenɓúen wó ho Betanii lóhó yi, ho muhṹ na ɓa le Zurudɛ̃n mɔ́n, hìa ó o Zãn hĩ́a wee bátízé ɓa nùpua yi.

O Yeesu ka lòn muinì pioza á le Dónbeenì nɔn

29 Mu tá na lée tɔ̃n, ó o Zãn mɔn ò o Yeesu mà a wee ɓuen, ó o bía: «Yìa kà ka lòn muinì pioza á le Dónbeenì nɔn à sɛ́nnáa ho dĩ́míɲá nùpua bè-kora día. 30 Lé orɛ́n lé yìa á ĩ bía bìo kà síi: Nùpue ɓúi wi ĩ mɔ́n bò o ɓuen, ká a màhã́ po mi lé bìo ó o wi ĩ yahó hàánì. 31 Ĩ lá yí zũ yìa lé orɛ́n, ká ĩ màhã́ ɓueé wee bátízé ɓa nùpua lè mu ɲumu, bèra a na ò o *Isirayɛɛle nìpomu à zũń wo.» 32 O Zãn mu pá bĩnía bía bìo kà wéréwéré: «Ĩ mɔn le Dónbeenì Hácírí à le lion o wán lòn háponi, á lií wi làa wo. 33 Ĩ lá dĩǹ yí zũ yìa lé orɛ́n, ká le Dónbeenì na tonkaa mi le ĩ bátízé ɓa nùpua lè mu ɲumu màhã́ bía nɔn miì: ‹Fo ó mi le Dónbeenì Hácírí ká le yòó ló wee lii o nùpue ɓúi wán. Wón lé yìa á à bátízé ɓa nùpua lè le Dónbeenì Hácírí.› 34 Ĩ mɔn mu, á ĩ wee bío mu wéréwéré le o lé le Dónbeenì Za.»

O Yeesu lé yìa le Dónbeenì mɔn léra

35 Mu tá na lée tɔ̃n, ká a Zãn tĩ́n wi ho lahó dà-kéní mu yi lè mí nì-kenínia nùwã ɲun, 36 ó o mɔn o Yeesu ò o wee khĩí, ó o bía: «Yìa wee khĩí kà lé le *Dónbeenì Pioza.» 37 Ó o Zãn nì-kenínia nùwã ɲun mu ɲá bìo ó o bía, á ɓa dɛ̀ɛnía bò a Yeesu yi. 38 Ó o Yeesu yèrèmáa khíi lora á mɔn à ɓa bò a yi, ó o tùara ɓa yi: «Lée webio mi wee cà.» Á ɓa bía: «Arabii (bṹn kúará le: ‹nì-kàránlo›), lé wen fo wi yi?» 39 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi ɓuen, á mi vaa mi hen na á ĩ wi yi.» Á ɓa wã́a bò a yi á vaá zũna bĩ́n. Mu wó le wi-háarè. Á ɓa wã́a kará tò le wii bĩ́n làa wo.

40 O Zãn nì-kenínia nùwã ɲun na ɲá a bíoní á bò a Yeesu yi nì-kéní ɓa le Ãndere, o Simɔn Piɛre ɓàn za. 41 Yìa ó o Ãndere mu nín-yání van cɔ̃́n lé ɓàn za Simɔn mu á vaá bía nɔn wo yi: «Wa mɔn o Mɛsii.» (Mɛsii lé mu heberemu. Ká mu kúará lè mu kɛrɛɛkimu ɓa le Krista, bṹn kúará le yìa le Dónbeenì mɔn léra.) 42 Ò o fó a ɓuararáa o Yeesu cɔ̃́n. Ó o Yeesu lora a yi ò o bía: «Fo lé o Simɔn, o Zãn za. Àwa! Bìo kà wán á ɓa wé è ve fo làa Sefaasi.» (Sefaasi lé mu heberemu. Mu kɛrɛɛkimu yi ɓa le Piɛre, bṹn kúará le ɓúaahó.)

43 Mu tá na lée tɔ̃n, ó o Yeesu le mí ì va ho Kalilee kɔ̃hṹ, ó o fò mín là a nìi ɓúi na yèni ɓa le Filiipu, ó o bía nɔn wo yi: «Bè miì.» 44 O Filiipu mu wee lé ho Bɛtesayidaa lóhó yi, hen na ó o Ãndere là a Piɛre wee lé yi. 45 Bṹn mɔ́n ó o Filiipu ɓɛ̀n vaá fò mín là a Natanayɛɛle, ó o bía nɔn wón yi: «Yìa ó o *Mɔyiize bía bìo ho làndá vɔ̃nna yi, wón na ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà mún bía bìo, á wa yú. O lé o Nazarɛɛte nìi Yeesu, o Zozɛɛfu za.» 46 Ó o Natanayɛɛle bía nɔn wo yi: «Bè-tente so dà a lé Nazarɛɛte yi le?» Ó o Filiipu bía nɔn wo yi: «Ɓuen á fo vaá mi a.» 47 Bìo ó o Yeesu mɔn o Natanayɛɛle ò o vará mà a, ó o bía bìo kà o dã́ní yi: «Yìa kà á kũaakṹaamu mía yi. O lé o *Isirayɛɛle nìi binbirì.» 48 Ó o Natanayɛɛle tùara a Yeesu yi: «Fo wó kaka zũnanáa mi?» Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Ĩ fèra mɔn fo ká ũ kará le vĩ̀ndɛ̀ɛ na ɓa le fíkíyée tá, ká a Filiipu yàá dĩǹ yí von fo.» 49 Ó o Natanayɛɛle bía nɔn wo yi: «Nì-kàránlo, fo lé le Dónbeenì Za. Fo lé o Isirayɛɛle nìpomu bɛ́ɛ.» 50 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Fo dó ũ sĩi miì lé bìo á ĩ bía le ĩ mɔn fo ho *fíkíyée tá. Àwa! Bè-beera ɓúi yàá khíi wé fo ò mi ká mu po bìo kà.» 51 Ò o pá bĩnía bía: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Mi khíi mi ho wáayi ká ho hɛ́ra, á le Dónbeenì wáayi tonkarowà wee bè o *Nùpue Za yi à liiráa à bĩní yòo.»