Matiye 26

Ɓa zúifùwa ɲúnása wee lè o Yeesu wán

(Maaki 14.1-2; Luki 22.1-2; Zãn 11.45-53)

Bìo ó o Yeesu bía hɔ̃́n bíoní so vó, ó o bía nɔn mí nì-kenínia yi: 2 «Mi zũ le hen làa wizooní bìo ɲun ká ho *Paaki sã́nú á à dí. Ó o *Nùpue Za ɓa à dé á à na ɓa à ɓúɛɛ ho *kùrùwá wán.» 3 Á ɓa yankarowà ɲúnása lè ɓa *zúifùwa nì-kĩ́a wã́a kúaa mín wán ɓa yankarowà ɲúhṹso beenì na ɓa le Kayiifu lún yi. 4 Ɓa wã̀anía tò le mí ì wìi o Yeesu ká mu yí zũ, á à ɓúe. 5 Ɓa wee bío: «Wa yí ko wa wìi wo ho sã́nú pã̀ahṹ. Ká wa wó mu, á ɓa zã̀amáa á à kánká mu bìo yi.»

O hã́a ɓúi kúaa ho ɲiló o Yeesu ɲúhṹ wán

(Maaki 14.3-9; Zãn 12.1-8)

6 Bìo ó o Yeesu wi ho Betanii lóhó yi o Simɔn na hĩ́a lé o *ɓùeré nìi zĩi á wee dí, 7 ó o hã́a ɓúi ɓueé zon ká a ɓuan ho dṹukó-za na sú lè ho ɲiló na sãmu sĩ á yàwá here. O hã́a mu vá ɓueé ɓó a Yeesu yi, ò o kúaa ho ɲiló mu o ɲúhṹ wán. 8 Bìo ó o nì-kenínia mɔn mu, á ɓa yiwa cã̀ mu yi, á ɓa wee bío: «Bìo kà yí nɔn bè-yáarè le? 9 Ho ɲiló mu ɲɔǹ lá dà à yɛ̀ɛ́ ho yàwá na here yi á à sanka ɓàn wárí á à na ɓa nì-khenia yi.» 10 Ó o Yeesu zũna bìo ɓa wee bío, ó o bía nɔn ɓa yi: «Mi wee zá là a hã́a mu le we? Bìo ó o wó làa mi á se. 11 Ɓa nì-khenia bán làa mia á a kɛń mín wán fɛ́ɛɛ, ɛ̀ɛ ká ĩnɛ́n wón máa kɛń làa mia fɛ́ɛɛ. 12 Ho ɲiló mu ó o kúaa ĩ wán á fèra wíokaaráa ĩ sãnía ĩ nùuló bìo yi. 13 Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Le Dónbeenì bín-tente wé buera lùe lée lùe yi, ho dĩ́míɲá ɓúenɓúen yi á ɓa à bío bìo ó o hã́a na kà wó, á ɓa à leéka a bìo.»

O Zudaa wi ò o dé o Yeesu na

(Maaki 14.10-11; Luki 22.3-6)

14 Lé mu ó o Yeesu nì-kenínia pírú ɲun nì-kéní na ɓa le Zudaa Isikariote wà van ɓa yankarowà ɲúnása cɔ̃́n, á vaá bía nɔn ɓa yi: 15 «Hen ká ĩ dó a Yeesu nɔn mia, á mi ì na webio miì?» Á ɓa mà le wɛ́n-hãani ɓóní làa pírú nɔn wo yi. 16 À lá bṹn ɲii wán ó o Zudaa wã́a wee cà bìo ó ò wé wé è déráa o Yeesu ɓa níi yi.

O Yeesu wee dí ho Paaki dĩ́nló lè mí nì-kenínia

(Maaki 14.12-16; Luki 22.7-13)

17 Ho *búurú na á ɲa-fĩni yí dó yi sã́nú díró ɓàn nín-yání wizonle zoǹ, ó o Yeesu nì-kenínia wà ɓueé tùara a yi: «Lé wen á fo wi à wa wíoka ho *Paaki sã́nú dĩ́nló bìo yi.» 18 Ó o Yeesu wã́a bía nɔn ɓa yi: «Mi lɛ́n zo ho lóhó yi, ká mi zoó fò mín làa nùpue na, à mi bío na ɓànso yi: O Ɲúhṹso bía le mí pã̀ahṹ dɔ̃n, á lé ũnɛ́n cɔ̃́n á mí ɓueé dí ho Paaki sã́nú yi lè mí nì-kenínia.» 19 Á ɓa nì-kenínia wó bìo ó o Yeesu bía le ɓa wé, á wíokaa ho Paaki dĩ́nló bìo.

(Maaki 14.17-21; Luki 22.14; Zãn 13.21-30)

20 Bìo ho zĩihṹ dɔ̃n, ó o Yeesu lè mí nì-kenínia pírú ɲun kará ho dĩ́nló ɲúhṹ yi. 21 Bìo ɓa wee dí, ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Minɛ́n nì-kéní lé yìa á à dé mi ì na.» 22 Ó o nì-kenínia yilera lùnkaa mu bìo yi làa sòobɛ́ɛ, á ɓa ɓúakáa wee tùa wo yi lè mí nì-kéní kéní. À yìa le: «Ɲúhṹso, mu lé mínɛ́n le?» À yìa le: «Mu lé mínɛ́n le?» 23 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Yìa páanía zoó cã̀ làa mi, wón lé yìa á à dé mi ì na. 24 O *Nùpue Za á à hí làa bìo le Dónbeenì bíonì vũahṹ bíaráa mu. Ká yìa màhã́ níi ì bè mu á ho yéréké è zo ɲúhṹ. Ɓànso yàá lá yí ton, se mu sṹaaní.» 25 Ó o Zudaa na á à dé wo ò na á lá le bíonì ò o tùara: «Nì-kàránlo, á lé ĩnɛ́n le, tàá?» Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n lé yìa bía mu.»

O Ɲúhṹso dĩ́nló

(Maaki 14.22-25; Luki 22.15-20; 1 Korɛnte 11.23-25)

26 Bìo ɓa wee dí, ó o Yeesu lá ho búurú, á dó le Dónbeenì bárákà, ò o cɛ̀ɛkaa ho nɔn mí nì-kenínia yi ò o bía: «Mi fé là. Hón lé ĩ sãnía.» 27 Bṹn mɔ́n ó o lá le ɲuuníi dɛ̀ɛ na ho *dìvɛ̃́n wi yi, á dó le Dónbeenì bárákà ò o nɔn ho ɓa yi ó o bía: «Mi ɓúenɓúen fé ɲuka. 28 Dén lé ĩ cãni na wíokaa wee zéení le Dónbeenì páaníi na le bò bìo, dén lé ĩ cãni na kúaará ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ bè-kora sɛ́ndíaró bìo yi. 29 Le ĩ bío mu na mia: À lá bìo kà ɲii wán, á ĩ máa bĩní máa ɲu ho dìvɛ̃́n mu, fúaa nɔ̀nzoǹ na á ĩ khíi bĩní ì ɲu ho wàn Maá Dónbeenì bɛ́ɛnì yi.» 30 Bṹn mɔ́n, á ɓa sía ho sã́nú lení à ɓa wà yòora hã Oliivewa vĩ̀nsĩ̀a ɓúee wán.

O Yeesu bía le o Piɛre á à pĩ́ mí bìo

(Maaki 14.26-31; Luki 22.33-44; Zãn 13.37-38)

31 O Yeesu wã́a bía nɔn mí nì-kenínia yi: «Ho tĩ́nɔ̀n-kéní na kà yi, ká mi ɓúenɓúen á à pĩ́ ĩ bìo. Mu bon. Mu túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi kà síi á ɓa wee kàrán:

‹Ĩ ì ɓúe o pi-pa,

á ho pi-ɓoohṹ pia á à kɛ́nná à lɛ́n ǹ va hã lùa ɓúenɓúen yi.›

32 Ɛ̀ɛ ká ĩ vèeró mɔ́n, á ĩ ì dí mí yahó vaá pa mia ho Kalilee kɔ̃hṹ yi.»

33 Ó o Piɛre lá le bíonì á bía nɔn wo yi: «Hàrí à bìa ká ɓúenɓúen pĩ́ ũ bìo, á ĩnɛ́n wón máa pĩ́ mu hùúu.» 34 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na foǹ: Ho tĩ́nɔ̀n-kéní na kà yi, ó o kò-bɛ́ɛ máa wá, ká ũnɛ́n bía hã cúa-tĩn le fo yí zũ mi.» 35 Ó o Piɛre bía: «Ĩ máa bío le ĩ yí zũ fo hùúu, hàrí ká ĩ ko á ĩ hí làa fo.» Á ɓa nì-kenínia na ká ɓúenɓúen bía mu bìo dà-kéní mu.

O Yeesu wee fìo ho Zɛtesemanii yi

(Maaki 14.32-42; Luki 22.39-46)

36 Ó o Yeesu lè mí nì-kenínia wã́a vaá dɔ̃n le lùe ɓúi na ɓa le Zɛtesemanii, ó o bía nɔn ɓa yi: «Mi kɛɛní hen, ká ĩnɛ́n wón á à lɛ́n ǹ va vaá hen, á vaá fìo.» 37 Ò o fó a Piɛre là a Zebedee zàwa nùwã ɲun wàráa. Ó o yi wã́a ɓúakáa wee dè, á hácírí yáara. 38 Ó o bía nɔn ɓa yi: «Ĩ hácírí yáara dàkhĩína. Ĩ ka lè ĩ máa fen. Mi kɛɛní hen làa mi à tĩní mí yìo.» 39 Bṹn mɔ́n ó o wã́a vá van cĩ́inú, á vaá lií ɓúrá, ò o wee fìo kà síi: «Ĩ Maá, ká mu lá dà à wé, à ũ yí le le lònbee na kà à yí mi. Ɛ̀ɛ ká ɓùeé. Ĩ yí le ĩnɛ́n sĩi bìo wé. Ũnɛ́n lé yìa sĩi bìo wé.»

40 Ò o bĩnía ɓuara mí nì-kenínia nùwã tĩn mu cɔ̃́n, á ɓueé yú ɓa à mu dãmu ɓó ɓa. Ó o bía nɔn o Piɛre yi: «Éee minɛ́n, le lɛ́ɛ̀rè dà-kéní na miì fání mi yìo yi á à fìo làa mi lé bṹn mí yí dàńna yí wó lon? 41 Mi fání mi yìo, à fìo, bèra a na à mi yí zo mu bè-kora wéró yi. O nùpue sĩi wee wé vá mu bè-tente wéro yi, ɛ̀ɛ ká ho pànká na ó o ò wé làa bũ lé hìa mia.»

42 Ó o Yeesu bĩnía wà mu cúa-ɲun níi, á vaá wee fìo kà síi: «Ĩ Maá, hen ká le lònbee na kà yí dà máa dà ĩ wán ká le yí yú mi, à ũnɛ́n lé fo sĩi bìo pá wé.» 43 Ò o tĩ́n bĩnía ɓuara mí nì-kenínia cɔ̃́n, á ɓueé yú ɓa à mu dãmu ɓó ɓa. Ɓa yí dàńna yí fánía mí yìo. 44 Mu cúa-tĩn níi, ó o bĩnía wà, á tĩ́n vaá fìora mu bìo dà-kéní mu.

45 Bṹn mɔ́n, ó o bĩnía ɓuara mí nì-kenínia cɔ̃́n, á ɓueé bía nɔn ɓa yi: «Mi dũma wee vũńka le? Mi loń, ho pã̀ahṹ dɔ̃n. O *Nùpue Za á ɓa à dé ɓa bè-kora wérowà níi yi. 46 Mi hĩ́ní wa lɛ́n. Yìa á à dé mi ì na ɓueé dɔ̃n.»

Ɓa wìira a Yeesu

(Maaki 14.43-50; Luki 22.47-53; Zãn 18.2-11)

47 Pã̀ahṹ na ó o Yeesu wee bío yi, à bṹn ó o Zudaa ɓueé dɔ̃n. O lé ɓa nì-kenínia pírú ɲun nì-kéní. Ɓa zã̀amáa na bò làa wó á ɓuan hã khà-túa lè hã bũ̀aa. Lé le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása lè ɓa *zúifùwa *nì-kĩ́a lé bán tonkaa ɓa. 48 O Zudaa, yìa á à dé o Yeesu mu á à na, á zéenía bìo ɓa zã̀amáa á à zũńnáa wo. O bía: «Ĩ hĩ́a vaá tɛ̀ɛnía nùpue na yi lè le kɔ̃̀nbii, se wón lé yìa mi wee cà, à ɓa wã́a wìi wo.» 49 Ò o dɛ̀ɛnía wà ɓueé ɓó a Yeesu yi ò o bía nɔn wo yi: «Nì-kàránlo, foó.» Ò o tɛ̀ɛnía wo yi lè le kɔ̃̀nbii. 50 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Wàn bɔ̃́nlo, bìo fo wà ɓueé wé hen, à ũ wã́a wé.»

Á bìa ká wà ɓueé ɓó a yi, á wìira a. 51 Á bìa wi là a Yeesu mu nì-kéní ɓúi dò mí khà-tóní ò o hà le Dónbeenì yankarowà ɲúhṹso beenì ton-sá nín-tĩánì ɲikãahṹ kúio. 52 Ó o Yeesu wã́a bía nɔn wo yi: «Dé ũ khà-tóní mí lóorè yi. Lé bìo á bìa wee khuii hã khà-túa ɓúenɓúen khíi hí làa hã. 53 Fo yí zũ ká ĩ lá dà à ve ĩ Maá le o ɓuee séení mi le? Ó o lá à dɛ̀ɛní ì tonka mí wáayi tonkarowà hĩn-táwá ká ɓa po kuio pírú ɲun le? 54 Ɛ̀ɛ ká mu wó kà, á bìo túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi á à wé kaka ɲii ì síráa? Mu bon, ho vũahṹ mu yi á mu bía le lé kà síi á mu ko mu wéráa.» 55 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu bía nɔn ɓa zã̀amáa yi: «Mi so lá ko mi ɓua khà-túa làa bũ̀aa ɓuee wìiráa mi lòn nì-kã́anii le? Làa wizooní ɓúenɓúen ká ĩ lá wee wé kɛɛní le *Dónbeenì zĩ-beenì yi à kàrán ɓa nùpua á mi yí wìira mi. 56 Ɛ̀ɛ ká bṹn ɓúenɓúen wó lée bèra a na, à le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà bìo na ɓa bía le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi à ɲii sí.» Á ɓa nì-kenínia ɓúenɓúen wã́a lùwa ɓa día a.

Ɓa ɓuan o Yeesu vannáa ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà cɔ̃́n

(Maaki 14.53-65; Luki 22.54-55, 63-71; Zãn 18.12-14, 19-23)

57 Bìa wìira a Yeesu á ɓuan wo vannáa ɓa yankarowà ɲúhṹso na ɓa le Kayiifu cɔ̃́n. Lé bĩ́n á ho *làndá bìo zéenílowa lè ɓa *zúifùwa nì-kĩ́a kúaa mín wán yi. 58 O Piɛre khɛ̀ra bò a Yeesu mɔ́n fúaa o Kayiifu lún, á vaá zoó páanía kará lè ɓa parowà, á wee loń bìo mu hĩ́a wéráa. 59 Ɓa yankarowà ɲúnása, lè ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà ɓúenɓúen wee cà bìo ɓa à koonínáa o Yeesu yi á à bè yi ì síinínáa o ɲúhṹ á à na ɓa à ɓúe. 60 Ká ɓa màhã́ yí yú bìo ɓúi, hàrí bìo ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ pá wã́a ɓuara ɓueé koonía o yi mí cúee. Mu véeníi, á nùpua nùwã ɲun ɓúi 61 ɓuara ɓueé bía bìo kà: «O nìi mu bía le mí dà à fío le Dónbeenì zĩ-beenì á à bĩní ì so hã wizooní bìo tĩn yi.» 62 Á ɓa yankarowà ɲúhṹso lií hĩ́nɔn yòó dĩ̀n ò o bía nɔn o Yeesu yi: «Bìo ɓa nùpua mu wee bío ũ dã́ní yi á fo le fo yí máa bío dɛ̀ɛ ɓúi yi le?» 63 Ó o Yeesu cɛ̀kɛ̀ ò o dĩ̀n. Á ɓa yankarowà ɲúhṹso wã́a bía nɔn wo yi: «Ĩ wee fìo fo, le Dónbeenì na wi fɛ́ɛɛ yèni yi, ká fo lé o *Krista, le Dónbeenì Za, ũ bío mu na wɛn.» 64 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Lé fo bía mu. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Á lá bìo kà wán, á mi ì mi a Nùpue Za ká a kará le Dónbeenì na dà mu bìo ɓúenɓúen nín-tĩánì. Mi mún khíi mi a ká a kará hã dùndúio wán wà à ɓuen.»

65 Á ɓa yankarowà ɲúhṹso wã́a lɛ̀ɛkaa mí dà-zĩ́nii lé bìo mu vá a yi dàkhĩína, ò o bía: «Lé le Dónbeenì ó o là. Wa màkóo yàá wã́a mía sɛɛ́ràsa yi. Mi ɲá bìo ó o là lè le Dónbeenì. 66 Àwa, á lé mu yɛ́n á mi wee leéka?» Á ɓa bía: «O wó khon, ó o ko ò o ɓúe.» 67 À ɓa wee pũ̀iní mí ɲinsãní kúee o yahó wán, ká ɓa a vṹaa wo lè mí nín-kuio. Ɓa ɓúi wee fío o sáarà, 68 ká ɓa a bío: «Ũnɛ́n Krista, wã́a zéení yìa vĩ́na fo làa wɛn.»

O Piɛre pã́ a Yeesu bìo

(Maaki 14.66-72; Luki 22.56-62; Zãn 18.15-18, 25-27)

69 Hón pã̀ahṹ so yi, ò o Piɛre pá kará ho lún yi, á ɓa yankarowà ɲúhṹso beenì ton-sá hã́a nì-kéní vá ɓueé ɓó a yi, á bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n mún lá wi là a Kalilee nìi Yeesu.» 70 Ká a Piɛre màhã́ pã́ mu ɓa nùpua ɓúenɓúen yìo yi, ò o bía: «Bìo fo wee bío kà á ĩnɛ́n yí zũ.»

71 Ò o wà vaá dĩ̀n ho lún zũaɲii. Ó o ton-sá hã́a nì-kéní tĩ́n mɔn wo, á wón bía làa bìa wi bĩ́n: «Yìa kà là a Nazarɛɛte nìi Yeesu lá páanía wi.» 72 Ó o Piɛre tĩ́n pã́ mu ò o báa: «O nìi na kà a ĩnɛ́n yí zũ.»

73 Mu dó mi yi cĩ́inú, á bìa bĩ́n vá ɓueé ɓó a Piɛre yi, à ɓa bía nɔn wo yi: «Mu bon kɛ̃́nkɛ̃́n. Fo lé ɓa nì-kéní ɓúi. Ũ bíonì wee zéení mu.» 74 Ó o Piɛre wíokaa báa lè mí sòobɛ́ɛ á bía: «O nìi na kà á ĩ yí zũ hùúu.» Ho pɔ̃̀n-kéní mu yi, ó o kò-bɛ́ɛ wá. 75 Ó o Piɛre hácírí màhã́ bĩnía ɓuara bìo ó o Yeesu bía nɔn wo yi wán: Sã́ni ò o kò-bɛ́ɛ wá, bṹn ká ũnɛ́n pã́ le fo yí zũ mi á dɔ̃n hã cúa-tĩn. Ó o Piɛre ló, á lée wá bùbùbù.