Matiye 21

O Yeesu zoró ho Zeruzalɛɛmu lóhó yi

(Maaki 11.1-11; Luki 19.28-40; Zãn 12.12-19)

O Yeesu lè mí nì-kenínia vaá sùaráa ho Zeruzalɛɛmu yi. Bìo ɓa wi le ɓúee na ɓa le Oliivewa vĩ̀nsĩ̀a ɓúee wán, ho Bɛtefazee lóhó ɲii, ó o fèra tonkaa mí nì-kenínia nùwã ɲun á bía nɔn ɓa yi: 2 «Mi lɛ́n va ho lóhó na vaá mi yahó yi. Mi vaa dɛ̃ɛníi bĩ́n, á mi ì mi sũ̀npɛ̀-nu ká a can dĩ̀n lè mí za. Mi fee ɓa ɓuee na miì.» 3 Ká ɓa tùara mia à mi bío le o Ɲúhṹso màkóo wi ɓa yi, á ɓa à dɛ̀ɛní ì día ɓa mi ì lɛ́nnáa.

4 Bṹn wó kà síi bèra a na le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro bíoní na kà à bìo wéráa.

5 «Mi bío na ho Sion lóhó nìpomu yi:

‹Loń, lé ũ bɛ́ɛ na bò o ɓuen ũ cɔ̃́n.

O wayi.

O yòora a sũ̀npɛ̀-nu

lè mí za.›»

6 Á ɓa nì-kenínia wã́a wà, á vaá wó bìo ó o Yeesu le ɓa wé. 7 Ɓa vaá ɓuan o sũ̀npɛ̀-nu lè mí za ɓuararáa, á bò mí kánɓunwà ɓa wán ó o Yeesu yòó kará wán. 8 Ɓa minka zã̀amáa na bò a yi á ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ wee bá mí kánɓunwà ho wɔ̃hṹ wán o yahó. Ɓa ɓúi lé hã vĩ̀nsĩ̀a vɔ̃nna ɓa wee khé à bá. 9 Ɓa minka zã̀amáa na varákaa dú a Yeesu yahó làa bìa bò a yi á wee bío pɔ̃́npɔ̃́n:

«Le ho cùkú à dé o *Daviide Za yi.

Le le Dónbeenì wé mu bè-tentewà làa yìa bò o ɓuen o Ɲúhṹso yèni yi.

Le le Dónbeenì na wi ho wáayi à ho cùkú dé yi.»

10 Bìo ó o Yeesu vaá zon ho Zeruzalɛɛmu, á ho nìpomu ɓúenɓúen kánkáa. Ɓa wee tùaka mín yi: «Yìa kà lée wée kà?» 11 Á ɓa nùpua wee bío: «O lé o Yeesu, le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro. O ló ho Kalilee kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Nazarɛɛte yi.»

O Yeesu zon le Dónbeenì zĩ-beenì yi

(Maaki 11.15-19; Luki 19.45-48; Zãn 2.13-16)

12 O Yeesu vaá zon le *Dónbeenì zĩ-beenì yi, á zoó ɲɔn bìa wee yɛ̀ɛ́ mu bìo làa bìa wee yà mu bĩ́n. Ɓa wɛ́n-pùarílowà tàbáríwa làa bìa wee yɛ̀ɛ́ ɓa ɓùaaɓúuní kanmúiní ó o dónkaa kúaa, 13 ò o bía nɔn ɓa yi: «Le Dónbeenì bíonì vũahṹ bía bìo kà: ‹Ĩ zĩi ɓa wé è ve làa fìoró zĩi.›» Ò o bĩnía bía: «Á minɛ́n ɓɛ̀n wó le lè ɓa kɔ̃̀nlowà lùe hã́?» 14 Ɓa muiiwà lè ɓa mùamúawà ɓúi wà ɓueé ɓó a Yeesu yi, ó o wɛɛ́ra ɓa. 15 Á ɓa yankarowà ɲúnása lè ho *làndá bìo zéenílowa yiwa cã̀ bìo ɓa mɔn ò o Yeesu wee wé mu yéréké bìowa bìo yi làa bìo ɓa háyúwá wee bío pɔ̃́npɔ̃́n kà síi bìo yi: «Ho cùkú à dé o *Daviide Za yi.» 16 Á ɓa wã́a bía nɔn o Yeesu yi: «Fo wee ɲí bìo ɓa wee bío le?» Ó o Yeesu le: «Ũuu, ĩ wee ɲí mu. Minɛ́n so yí kàránna bìo kà le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi yí mɔn le? ‹Fo wó, á hàrí ɓa háyúwá lè ɓa kúnkúzàwa wee khòoní fo.›»

17 Bṹn mɔ́n ó o ló ho lóhó yi wà día ɓa, á van ho Betanii lóhó vaá cãana bĩ́n.

O Yeesu dánkánía le vĩ̀ndɛ̀ɛ na ɓa le fíkíyée

(Maaki 11.12-14, 20-25)

18 Mu tá na lée tɔ̃n yìnbíi, ká a Yeesu bĩnía bò o ɓuen ho Zeruzalɛɛmu, á le hĩni dà a. 19 Ó o mɔn le vĩ̀ndɛ̀ɛ ɓúi na ɓa le *fíkíyée ho wɔ̃hṹ nìsã́ní. Ó o wà vaá ɓó le yi, ká a màhã́ yí yú bìa le wán, lée vɔ̃nna mí dòn. Ó o wã́a bía nɔn le yi: «Fo máa bĩní máa ha bìa hùúu.» Á le vĩ̀ndɛ̀ɛ mu dɛ̀ɛnía hon mí lahó yi. 20 Bìo ó o nì-kenínia mɔn mu, á mu wó ɓa coon. Á ɓa tùara a Yeesu yi: «Le vĩ̀ndɛ̀ɛ mu dɛ̀ɛnía wó kaka honnáa kà?» 21 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Hen ká mi dó mi sĩa miì, á yí máa titika, á bìo á ĩ wó lè le vĩ̀ndɛ̀ɛ na kà ɓàn síi á mi wé è wé. Ká mi mún pá dà à bío ò na le ɓúee na kà yi: ‹Hĩ́ní hen na fo wi yi à vaa zo ho mu-beenì yi›, á mu ù wé. 22 Ká mi dó mi sĩa miì, á bìo ɓúenɓúen na mi wee fìo le Dónbeenì cɔ̃́n, á mi ì yí.»

O Yeesu pànká ló wen?

(Maaki 11.27-33; Luki 20.1-8)

23 O Yeesu yòó zon le *Dónbeenì zĩ-beenì yi zoó wee kàrán ɓa nùpua. Á ɓa yankarowà ɲúnása lè ɓa *zúifùwa *nì-kĩ́a wà ɓueé ɓó a yi, à ɓa tùara a yi: «Fo yú le níi wen wee wéráa bìo kà? Lé wée nɔn mu wéró níi foǹ?» 24 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Ĩnɛ́n ɓɛ̀n mún ǹ tùa mia làa bìo dà-kéní mí dòn. Ká mi zéenía mu, á ĩnɛ́n mún ǹ zéení yìa nɔn le níi miì á ĩ wee wéráa bìo kà. 25 Yìa tonkaa o Zãn le o wé bátízé ɓa nùpua lée wée? Lé le Dónbeenì lée, tàá lé ɓa nùpua?» Á ɓa dĩ̀n wee wã̀aní mín yi: «Ká wa le lé le Dónbeenì tonkaa wo, o ò bío le lée webio nɔn á wa yí tàráa o bìo. 26 Ká wa mún le lé ɓa nùpua tonkaa wo, á ɓa zã̀amáa máa día wɛn. Lé bìo ɓa ɓúenɓúen wee leéka le o Zãn lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro.» 27 Á ɓa wã́a bía nɔn o Yeesu yi: «Wa yí zũ yìa tonkaa wo.» Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Àwa, á ĩnɛ́n mún máa zéení yìa nɔn le níi miì á ĩ wee wéráa bìo kà.»

Ɓa zàwa nùwã ɲun wàhiire

28 O Yeesu pá bĩnía bía: «Mi ɲí bìo kà: Nìi ɓúi zàwa nùwã ɲun hĩ́a wi. Ó o von o nì-kéní á bía nɔn yi: ‹Ĩ za, lɛ́n vaa và ho èrézɛ̃́n vĩ̀nsĩ̀a ɓuahó yi ho zuia.› 29 Ó o le mí máa va. Ò o hĩ́a bĩnía lon mi yi, ó o wà van á vaá và. 30 Bṹn mɔ́n, ó o maá mu bía mu bìo dà-kéní mu làa yìa so. Á wón le mí ì va, ò o màhã́ yí van. 31 Àwa, ɓa nùwã ɲun mu tĩ́ahṹ, á lé o yɛ́n wó bìo á ɓàn maá lá wee cà?» Á ɓa bía: «Lé yìa ó o bíaráa ho yahó.» Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Ɓa *lànpó féwá lè ɓa hã́awa na wee yɛ̀ɛ́ míten á à zo le *Dónbeenì bɛ́ɛnì yi á à dí mi yahó. 32 Lé bìo ó o Zãn Batiisi ɓuara, á ɓueé wee zéení ho wã-tente bìo làa mia, á mi yí tà mu yi. Ká ɓa lànpó féwá lè ɓa hã́awa na wee yɛ̀ɛ́ míten bán tà mu yi. Á bìo mi yàá pá mɔn bṹn, à mi pá yí yèrèmáa mi yilera lè mi wárá, á yí tà a bìo.»

Ho èrézɛ̃́n vĩ̀nsĩ̀a ɓuahó vàrowà wàhiire

(Maaki 12.1-12; Luki 20.9-19)

33 «Mi wíoka ɲí wàhiire ɓúi: Mɔhṹ ɓànso ɓúi hĩ́a fá ho èrézɛ̃́n vĩ̀nsĩ̀a mí mɔhṹ yi, á son ho dándá kĩ́nía yi. Ò o có ho kɔ̃hṹ á wíokaa, hìa ho èrézɛ̃́n wee ɲaa yi. O mún son o paro lùe. Bṹn mɔ́n ó o wã̀anía tò lè ɓa nùpua ɓúi na à và ho, ò orɛ́n wà van le khúii. 34 Pã̀ahṹ na ho èrézɛ̃́n wee be yi, ó o tonkaa mí ton-sáwá le ɓa va ɓa nùpua mu cɔ̃́n le ɓa khé bìo bìo sã̀ mí yi à na. 35 Ká ɓa nùpua mu màhã́ vaá wìikaa ɓa, á han o nì-kéní, á ɓó a ɲun níi so, á mún lèekaa o tĩn níi so lè hã huaa ɓó. 36 Ó o mɔhṹ ɓànso bĩnía tonkaa ɓa ton-sáwá mu ɓúi. Bán boo po bìa lè ho yahó. Ká ɓa nùpua mu màhã́ vaá wó bán làa bìo ɓa wó làa bìa so. 37 Mu véeníi, ó o tonkaa mí za, ò o wee leéka: ‹Ĩ za wón ɓa à kɔ̃̀nbi.› 38 Ká bìo ɓa nùpua mu yère dá a wán, á ɓa wee bío mín yi: ‹Yìa lua kà lé yìa á ho mɔhṹ bìo khíi sĩ̀ yi. Mi wa ɓúe o, á ho mɔhṹ bìo wã́a à sĩ̀ wɛn›. 39 À ɓa hĩ́nɔn wìira a, á khɛ̀ra lée ɓó día.»

40 Ó o Yeesu tùara ɓa yi: «Àwa, ká a mɔhṹ ɓànso khíi ɓuara, ó o ɓueé wé ɓa nùpua mu kaka?» 41 Á ɓa bía nɔn wo yi: «O máa cɛ̀ɛ ɓa bìo máa día. Ɓa nì-sũmáa mu o ò ɓúe, ká a cà nì-vio á à kúee mí mɔhṹ mu yi. Ó orɛ́n làa bán á à wã̀aní ì tè bìo ɓa khíi na a yi wán, ho pã̀ahṹ na ɓa dó nɔn mín yi.» 42 Bṹn mɔ́n, ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi dĩǹ yí kàránna bìo kà yí mɔn hùúu le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi le? ‹Le huee na ɓa so-sowa fù pã́ día lé dìo hĩ́a ɓuee ɓuan ho soró dĩ̀nía. Bìo kà lé bìo ó o Ɲúhṹso Dónbeenì wó, mu lée bè-tente wa yèn-dã́ní yi.›» 43 O Yeesu pá bĩnía bía: «Lé bṹn nɔn á ĩ ì bíoráa mu á à na mia. Le *Dónbeenì bɛ́ɛnì á à fé mi cɔ̃́n á à na nì-vio yi, bìa á à ha le bɛ́ɛnì mu ɓàn bia mí bɛɛre. 44 Yìa lùwá le huee mu wán, á ɓànso sãnía á à yáa. Ká yìa á le ɓɛ̀n kùera lion wán, á ɓànso á à fùfúuka.»

45 Bìo ɓa yankarowà ɲúnása lè ɓa *Farizĩɛwa ɲá a Yeesu wàhio na ó o wà, á ɓa zũna le lé ɓarɛ́n ó o wee bío bìo. 46 Á ɓa wã́a wee cà bìo ɓa à wé wé á à ɓúeráa wo, ká ɓa màhã́ zã́na ɓa zã̀amáa na wee lá a Yeesu lè le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro.