Pobágóꞌna Paulu mopahaweꞌ Ngkóráꞌ Marasa (13:1–28:31)
Baranaba hai Saulu rapileꞌi moánti Ngkóráꞌ Marasa
13
I oloꞌraꞌ toSarani i kótá Antiokia i Siria,
ara bahangapa nabiꞌ hai guru to moánti ngkóráꞌna Pueꞌ.
Hangaꞌraꞌ:
Baranaba,
Simeoꞌ to rauliꞌ woꞌo toMaiti,a
Lukiu to hangko i puló Kirene,
Menahe to toroꞌ hingkakani hai Datu Herode Antipa i tempóraꞌ mani kókóiꞌ,
hai Saulu.
2 Hangkani tempó,
tangaꞌraꞌ menómbá i Pueꞌ hai mopuasaꞌ,
Inao to Magasaꞌ mohángáꞌáheꞌ,
“Kupileꞌimoheꞌ Baranaba hai Saulu mewaliꞌ topobágóꞌKuꞌ.
Nipataniꞌheꞌ bona mampopolumaoheꞌ bágóꞌ to Kuweꞌimoheꞌ.”
3 Mewaliꞌ karooraꞌ mopuasaꞌ hai mekakae,
mopágáheꞌ taeraꞌ i wuáꞌraꞌ Baranaba hai Saulu mampekakaeáheꞌ.
Roo onoꞌ,
rapopeángkáꞌ mpuꞌumoheꞌ lao moánti Ngkóráꞌ Marasa.
Baranaba hai Saulu i puló Sipuru
4 Ánti peteteꞌna Inao to Magasaꞌ,
Baranaba hai Saulu lao i kótá Seleukia to i wiwi tahiꞌ.
Hangko ionoꞌ,
mengkaheꞌheꞌ i duanga tahiꞌ to ina lao i puló Sipuru.b
5 I kahaweꞌraꞌ i kótá Salami,
mopahaweꞌheꞌ ngkóráꞌna Pueꞌ Ala i támbi penómbáꞌáraꞌ toIahudiꞌ.
Iohane to rauliꞌ woꞌo Marakusi,
modureiheꞌ i lalu pobágóꞌraꞌ iti.
6-8 Mampolumaoiheꞌ upu-upu wánuá i humalele puló iti duuꞌraꞌ haweꞌ i kótá Paposi.
Ionoꞌ mohidupaꞌheꞌ hai hadua toIahudiꞌ to rahangaꞌ Bariesu.
I lalu básá Iunani hangaꞌna Elima.
Elima iti hadua tauna to handaꞌ pangisána,
hai nauliꞌ kaꞌiana nábiꞌna Pueꞌ Ala.
Ia rángána mágáuꞌ to ara i puló iti.
Segiu Paulu hangaꞌna.
Mágáuꞌ iti hadua tauna to mapánde ntepuꞌu.
Mewaliꞌ i kahaweꞌraꞌ Baranaba hai Saulu,
mágáuꞌ iti mokióꞌheꞌ,
láwiꞌ napoinao mohádi ngkóráꞌna Pueꞌ Ala.
Agáiáná Elima moewaꞌ Baranaba hai Saulu,
hai mosapuáka paturoꞌraꞌ bona mágáuꞌ iti tiꞌara mepoinálái i Iesu.
9 Agáiáná Saulu,
to rauliꞌ woꞌo Paulu,
nakuasaꞌi Inao to Magasaꞌ,
haneꞌi ia motótói tauna to handaꞌ pangisána iti.
10 Nahángáꞌá,
“Ee!
Modongkoꞌ mpuꞌukoꞌ.
Pakakoꞌ moewaꞌ upu-upu to manótó.
Mampeuláꞌikoꞌ Datu Tokadake!
Moapa riꞌi haneꞌi nubáliki oaꞌ paturoꞌna Pueꞌ Ala to toꞌu?
11 Onoꞌ miꞌi haneꞌi ina nahukukoꞌ Pueꞌ!
Mantepuꞌu deꞌe-deꞌe ina bilokoꞌ,
hai bahangapa alona kamaruena,
tiꞌarakoꞌ ina meita!”
Kásáliu ara to nodo rámbu to maiti moháláꞌ mátána Elima,
álána moreraꞌ-reraꞌ perái mampeliꞌ tauna to moteteꞌ.
12 Kanaitána mágáuꞌ apa to pewaliꞌ iti,
ia mepoinálái i Pueꞌ Iesu,
hai mokamaleá ntepuꞌu paturoꞌ mokana i Pueꞌ.
Paulu hai Baranaba i kótá Antiokia i roboꞌ Pisidia
13 Hangko i kótá Paposi,
Paulu hai rángánaheꞌ mengkaheꞌ i duanga tahiꞌ lao i kótá Pega i poropensi Pampilia.
I kótá iti,
Iohane Marakusi mopálehimoheꞌ haneꞌi mesuleꞌ lao i Ierusale.
14 Hangko i Pega,
Paulu hai Baranaba mopaliliu polumaoraꞌ haweꞌ i kótá Antiokiac i roboꞌ Pisidia.
I alo penómbáꞌáraꞌ toIahudiꞌ,
laomoheꞌ mehoda i támbi penómbáꞌá.
15 ToIahudiꞌ to hirámpu ionoꞌ mobásáheꞌ hangko i Sura Paturoꞌna Musa hai Suraraꞌ Nabiꞌ-Nabiꞌ.d
Roo onoꞌ,
tadulako támbi penómbáꞌá mohuoꞌ hadua tauna lao mekuneꞌ i Baranaba hai Paulu,
nahángáꞌáheꞌ,
“Halalu-halalu,
ane ara laluitami to mopakaróhó laluntaꞌ,
deꞌe-deꞌe peisánto nipahaweꞌ.”
16 Meángkáꞌ miꞌi Paulu hai moángkáꞌ taena mopakaniiꞌheꞌ,
haneꞌi nauliꞌ,
“Halalungkuꞌ toSáráeliꞌ,
hai kómu woꞌo to tiꞌarakou toSáráeliꞌ agáiáná to mengkoruꞌ i Pueꞌ Ala,
nipehádingi laluitangkuꞌ.
17 Pueꞌ Ala to tapenómbái,
mopileꞌi miꞌi toioruntaꞌ hangkoia,
hai Napopemuleꞌheꞌ álána handaꞌ ntepuꞌuheꞌ to toroꞌ nodo tohaweꞌ i tampoꞌ Másiriꞌ.
Hangko ionoꞌ,
Napatongawaꞌáheꞌ kamaróhóna kuasaꞌNa i kaNateteꞌraꞌ mesuwuꞌ hangko i tampoꞌ Másiriꞌ.
18 Iba puloꞌna parena kamaruena,
sabaraꞌ oaꞌ Pueꞌ Ala mantódihá pesapuákaraꞌ tangaꞌraꞌ molumao i pádá loriꞌ.
19 Roo onoꞌ,
pitu kadatuá i tampoꞌ Kánáꞌá nagero Pueꞌ Ala,e
hai tampoꞌraꞌ Nagáláꞌ-gáláꞌáheꞌ toIahudiꞌ bona hira pueꞌna.f
20 Upu-upu iti mewaliꞌ rekeꞌ-rekeꞌna iba átuna lima puloꞌna parena kamaruena.g
Roo onoꞌ,
Pueꞌ Ala mopileꞌi bahangapa tauna bona mewaliꞌ tadulakoraꞌ toSáráeliꞌ to rauliꞌ woꞌo topebutusi,
duuꞌna haweꞌ i nabiꞌ Semueli.h
21 I tempó iti,
toSáráeliꞌ membiáꞌheꞌ i Pueꞌ Ala bona napárentáheꞌ datu.
Mewaliꞌ,
Napileꞌi mpuꞌu miꞌi hadua datu to rahangaꞌ Saulu,
ánáꞌna Kisi pemuleꞌána Benami.
Saulu iti mewaliꞌ daturaꞌ toSáráeliꞌ iba puloꞌna parena kamaruena,
22 agáiáná kahópóꞌána ia napopendáulu Pueꞌ Ala,
hai Daudiꞌ to mopaháwángi mewaliꞌ daturaꞌ toSáráeliꞌ.
Deꞌe miꞌi laluitana Pueꞌ Ala kana i Daudiꞌ:
‘Daudiꞌ ánáꞌna Isai,
ia miꞌi hadua to mopagóeꞌ laluNgkuꞌ
hai mampeuláꞌi upu-upu peundeꞌáNgkuꞌ.’i
23 Hangko i pemuleꞌána Daudiꞌ,
hiolaꞌ hai apa to Nadándi hangkoia,
Pueꞌ Ala mampeweꞌi i kitaꞌ toSáráeliꞌ hadua tauna to mewaliꞌ Topohómpóꞌ Salaꞌ,
Ia miꞌi Iesu.
24 Hangko tiꞌara mani natepuꞌu Iesu mampopolumao bágóꞌNa,
Iohane Toperiu mopahaweꞌ i handaꞌ toSáráeliꞌ bona menosoꞌheꞌ hangko i dósáraꞌ hai rariuheꞌ.
25 Hungkuꞌ miꞌi roo bágóꞌna,
Iohane mohángáꞌáheꞌ tauna to handaꞌ,
‘Mouláꞌ polámbiꞌmi,
heánáꞌaꞌ?
Kódóꞌ deꞌe tiꞌaraꞌaꞌ Datu to nipegiá,
agáiáná tiꞌara piꞌi marue,
ara Hadua to ina haweꞌ.j
Mogalo riꞌi mokekehi petakaꞌ sandaleNa,
tiꞌaraꞌaꞌ hintotoꞌ.’ ”k
26 Napaliliu wopiꞌi Paulu laluitana,
nauliꞌ,
“Halalungkuꞌ pemuleꞌána Burahima,
hai kómu woꞌo to tiꞌarakou toIahudiꞌ agáiáná to mengkoruꞌ i Pueꞌ Ala.
I kitaꞌ miꞌi deꞌe rapahaweꞌ bámbári kana i katehómpóꞌ.
27 Tauna to toroꞌ i kótá Ierusale hai tadulakoraꞌ,
tiꞌaraheꞌ moisá kaheánána Iesu iti.
Tiꞌaraheꞌ woꞌo moisá lempóna laluitaraꞌ nabiꞌ-nabiꞌ to rabásá i alo-alo penómbáꞌá,
onoꞌ miꞌi haneꞌi mohukuheꞌ mate Iesu.
Agáiáná apa to rabábehi iti,
mewaliꞌ bona tebukeki apa to rauliꞌ nabiꞌ-nabiꞌ hangkoia.
28 Kehapiꞌ tiꞌara ralámbiꞌ salaꞌNa to hintotoꞌ rahukuá mate,
agáiáná rapembiáꞌ oaꞌ i Pilatu bona rapapate.
29 Karoona upu-upu to teukiꞌ hangkoia rabukeki,
wátámandoꞌna Iesu rapopendáulu miꞌi hangko i kau mombehape haneꞌi rapopaturu i balamba popatawuá.
30 Agáiáná Pueꞌ Ala mopatueꞌ miꞌi huleꞌ,
31 hai roo onoꞌ,
i lalu bahangapai alona,
Iesu mopatongawaꞌ wátáNa i tauna to meuláꞌ i Hia,
mantepuꞌu hangko i tampoꞌ Galilea haweꞌ-haweꞌ i kótá Ierusale.
Hira miꞌi to mewaliꞌ sabiꞌNa i toSáráeliꞌ hai mopahaweꞌáheꞌ kaꞌIesuna mpuꞌu miꞌi Datu Topehómpóꞌ.
32 Mewaliꞌ halalu-halalu,
kaiꞌ miꞌi to mopahaweꞌákou Ngkóráꞌ Marasa deꞌe.
Apa to Nadándi Pueꞌ Ala hangkoia i toioruntaꞌ,
33 Napopewaliꞌ miꞌi i kitaꞌ pemuleꞌáraꞌ.
Pueꞌ Ala mopatueꞌ huleꞌ Iesu hangko i kapate nodo to teukiꞌ i lalu Sura Petóiá gáláꞌna kaduá:
‘Io miꞌi ÁnáꞌKuꞌ.
Mantepuꞌu alo deꞌe,
Kódóꞌ mewaliꞌMoꞌ UmáMu.’ (Sura Petóiá 2:7)
34 Iesu iti napatueꞌ mpuꞌu miꞌi huleꞌ Pueꞌ Ala,
hai bateꞌna tiꞌara piꞌi ina mate ba mewaliꞌ magoro i lalu popatawuá.
Iti miꞌi lempóna laluita deꞌe to teukiꞌ i lalu Sura Magasaꞌ:
‘Upu-upu dándi to magasaꞌ
to Kudándi i Datu Daudiꞌ hangkoia,
bateꞌna ina Kupopewaliꞌ i kómu.’ (Iesaia 55:3)
35 Ara woꞌo laluitana Daudiꞌ to teukiꞌ node:
‘WátáNgkuꞌ tiꞌara ina Nupatodáhi i lalu popatawuá duuꞌna magoro,
láwiꞌ Kódóꞌ miꞌi TaunáMu to Magasaꞌ.’ (Sura Petóiá 16:10)
36 Halalu-halalu,
tiꞌara wátána haduduána to natunggái Daudiꞌ i laluitana iti,
láwiꞌ karoona mobábehi upu-upu to nahuoꞌá Pueꞌ Ala,
mate miꞌi,
hai wátána ratawu i popatawuá i hintáiꞌna toioruna,
hai bateꞌna magoro.
37 Agáiáná laluitana Daudiꞌ iti kana i Iesu to napatueꞌ huleꞌ Pueꞌ Ala,
hai wátámandoꞌna Iesu tiꞌara magoro i lalu popatawuá.
38 Bona niꞌisá:
ánti kaꞌIesuna,
onoꞌ miꞌi haneꞌi rapahaweꞌákou bámbári to manguliꞌ dósámi peisá raꞌámpungi.
39 Tiꞌarakeꞌ peisá tekábáhá hangko i dósántaꞌ ánti pampeuláꞌintaꞌ Paturoꞌna Musa.
Agáiáná upu-upu tauna to mepoinálái i Iesu,
ina tekábáhá hangko i dósá,
hai ina mewaliꞌ manótó i peitána Pueꞌ Ala.l
40 Agáiáná maingáꞌ-ingáꞌkou,
bona tiꞌara mewaliꞌ i kómu nodo to rapahaweꞌ nabiꞌ-nabiꞌ hangkoia,
node:
41 ‘Nipehádingi,
kómu to mosapuáka apa to nabábehi Pueꞌ Ala.
Ina tingkáráꞌkou moita bábehiáNgkuꞌ,
agáiáná kahópóꞌána ina matekou,
láwiꞌ i tempómi mani tueꞌ i duniáꞌ deꞌe
ina Kubábehi tandaꞌ kuasaꞌ.
Agáiáná kehapiꞌ ara miꞌi to mopakanótóákou upu-upuna iti,
tiꞌara mpuꞌu ina nipoinálái!’ ” (Habakuꞌ 1:5)
42 Kaꞌina pohuꞌraꞌ Paulu hai Baranaba,
tauna i támbi penómbáꞌá membiáꞌmoheꞌ bona mesuleꞌ wopaheꞌ i alo penómbáꞌá to ina haweꞌ,
bona mopakanótóá wopaheꞌ paturoꞌraꞌ iti.
43 Roo onoꞌ,
pohuꞌheꞌ hangko i támbi penómbáꞌá,
hai handaꞌheꞌ toIahudiꞌ meuláꞌ i Paulu hai Baranaba.
Araheꞌ woꞌo handaꞌ tauna to tiꞌara toIahudiꞌ to mesuaꞌmoheꞌ i agama Iahudiꞌ,
to meuláꞌ i hira.
Paulu hai Baranaba mopaturoꞌheꞌ bona maróhó oaꞌ pepoináláiraꞌ i Pueꞌ Ala to mampoweꞌiheꞌ katueꞌ to maroꞌa hangko i kabulána laluNa.
44 Mewaliꞌ,
haminggu hangko ionoꞌ i alo penómbáꞌá,
handaꞌ ntepuꞌu tauna to toroꞌ i kótá Antiokia iti,
hirámpuheꞌ i támbi penómbáꞌáraꞌ toIahudiꞌ,
láwiꞌ mampoinaoheꞌ mampehádingi ngkóráꞌna Pueꞌ Ala to rapahaweꞌ Paulu hai Baranaba.
45 Agáiáná i karaitána tadulakoraꞌ toIahudiꞌ kahandaꞌna tauna to lao mampehádingi laluitana Paulu,
mahiniꞌheꞌ,
onoꞌ miꞌi haneꞌi mopakóiꞌheꞌ Paulu hai mosapuákaheꞌ laluitana.
46 Agáiáná pebáiꞌ ntepuꞌuheꞌ Paulu hai Baranaba mohángáꞌáheꞌ,
“Ngkóráꞌna Pueꞌ Ala hangaa-ngaa rapahaweꞌ sieruꞌ i kómu toIahudiꞌ,
agáiáná nisapuáka.
Kómu haduduámi to mopakanótó katiꞌárámi hintotoꞌ molámbiꞌ katueꞌ to maroꞌa to tiꞌara mokahópóꞌá,
onoꞌ miꞌi haneꞌi ina kipálehikou,
hai ina laoangkaiꞌ mopahaweꞌ Ngkóráꞌ Marasa i tauna to tiꞌara toIahudiꞌ,
47 láwiꞌ nodeꞌe hawaꞌna Pueꞌ Ala i kaiꞌ:
‘Kupileꞌimokoꞌ mewaliꞌ pewangkaꞌ
to mopamabaa laluraꞌ tauna to tiꞌara toIahudiꞌ,
bona io moánti katehómpóꞌ
i tauna i humalele duniáꞌ.’ ” (Iesaia 49:6; 42:6)
48 Karahádina tauna to tiꞌara toIahudiꞌ laluitana iti,
góeꞌ ntepuꞌuheꞌ hai motóiáheꞌ Pueꞌ Ala ánti ngkóráꞌNa iti.
Hai heáná peá to roo miꞌi napileꞌi Pueꞌ Ala molámbiꞌ katueꞌ to maroꞌa to tiꞌara mokahópóꞌá,
hira miꞌi to mepoinálái i Pueꞌ Iesu.
49 Mewaliꞌ,
ngkóráꞌna Pueꞌ tebámbári i humalele tampoꞌ iti.
50 Agáiáná tadulakoraꞌ toIahudiꞌ i kótá iti mopamaꞌamuꞌheꞌ laluraꞌ towawine to pebuku to mesuaꞌheꞌ ágámáraꞌ toIahudiꞌ,
hai mopamaꞌamuꞌheꞌ woꞌo totosae i kótá iti,
haneꞌi Paulu hai Baranaba rapopeahiahiꞌ hai rapopesuwuꞌheꞌ hangko i kótá Antiokia.
51 Onoꞌ miꞌi haneꞌi Paulu hai Baranaba motarónta awu to ara i bitiraꞌ,
{tandaꞌ katiꞌárána hira to ina nahuku Pueꞌ Ala,
agáiáná pueꞌ wánuáraheꞌ to ina Nahuku}.
Roo onoꞌ,
pohuꞌmoheꞌ lao i kótá Ikoniu.
52 Tauna to mepoinálái i Pueꞌ Iesu i Antiokia,
nakuasaꞌimoheꞌ Inao to Magasaꞌ hai góeꞌ ntepuꞌu laluraꞌ.