Sɑlomɔɔ u Gusunɔ biru kisi
(I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri II, 11:18-12:1)
11
1 Egibiti sunɔn bii wɔndiɑ wi Sɑlomɔɔ u sue bɑɑsi, u mɑɑ bwese tukunun kurɔbu kĩɑ. U kurɔbu suɑ Mɔɑbubɑn bweseru sɔɔ kɑ Amɔnibɑ sɔɔ kɑ Edɔmubɑ sɔɔ kɑ Sidonigibu sɔɔ kɑ Hɛtibɑ sɔɔ. 2 N deemɑ Yinni Gusunɔ u rɑɑ Isirelibɑ sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, bu ku rɑɑ kɑ bwese tuku ni mɛnnɑ, bu ku rɑɑ mɑɑ wurɑ nu nɑ ben mi, nu kɑ bu mɛnnɑ. Domi nu koo de bu ben gɔ̃rusu sĩiyɑ win min di kpɑ bu nin bũnu sɑ̃. Adɑmɑ bwese niyɑ Sɑlomɔɔ u dɑ u kɑ mɛnnɑ ben kurɔ be u kĩn sɑɑbu. 3 Sinɑ bibu nɑtɑ kɑ wunɔbuwɑ (700) Sɑlomɔɔ u suɑ kurɔbu kɑ sere mɑɑ goobɑ wunɔbu (300) be bɑ ǹ sɑ̃ɑ sinɑ bibu. Kurɔ berɑ bɑ win gɔ̃ru sĩiyɑ Yinni Gusunɔn min di. 4 Yerɑ n derɑ win tɔkɔru sɔɔ, u dɑ u bũu sɑ̃ɑmɔ. Mɑ u ǹ mɑɑ tii Yinni Gusunɔ wɛ̃ mɑm mɑm. U ǹ kue nge mɛ win tundo Dɑfidi u kuɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑru sɔɔ. 5 Sɑlomɔɔ u dɑ u Sidonigibun bũu wi bɑ mɔ̀ Asitɑɑte kɑ Amɔnibɑn bũu wi bɑ mɔ̀ Milikɔmu sɑ̃ɑmɔ. 6 Kɔ̃sɑ u kuɑ. U ǹ Yinni Gusunɔ swĩi mɑm mɑm nge mɛ win tundo Dɑfidi u kuɑ. 7 Yerɑ u mɑɑ dɑ u bũu kɔ̃sunun turɑnu bɑnɑ guu te tɑ wɑ̃ɑ Yerusɑlɛmun deedeerɔ. Niyɑ Mɔɑbubɑn bũu wi bɑ mɔ̀ Kemɔsi kɑ Amɔnibɑn bũu wi bɑ mɔ̀ Mɔlɔku. 8 Mɑ u win kurɔ be kpuro bũu turɑnu bɑniɑ. Miyɑ bɑ rɑ n bũnu yɑ̃kuru kuɑmmɛ kpɑ bɑ n nu turɑre dɔ̃ɔ dokeɑmmɛ. 9-10 N deemɑ Gusunɔ Isirelibɑn Yinni u rɑɑ Sɑlomɔɔ kure nɔn yiru mɑ u nùn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, u ku rɑɑ dɑ u bũu goo sɑ̃. Adɑmɑ Sɑlomɔɔ u ǹ Yinni Gusunɔn gere ye mɛm nɔɔwɛ. Mɑ u win gɔ̃ru sĩiyɑ Yinni Gusunɔn min di. Yerɑ Yinni Gusunɔ u kɑ nùn mɔru kuɑ. 11 Mɑ u nùn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, wee ɑ ǹ nɛn ɑrukɑwɑni kɑ nɛn woodɑ ye nɑ nun wɛ̃ mɛm nɔɔwɛ. Yen sɔ̃, kon wunɛn bɑndu kɑrɑnɑ n ten sukum wunɛn sɔm kowo goo wɛ̃. 12 Adɑmɑ nɑ ǹ ye mɔ̀ wunɛn wɑ̃ɑru sɔɔ, wunɛn tundo Dɑfidin sɔ̃. Wunɛn biin nɔmun diyɑ kon tu mwɑ. 13 Adɑmɑ nɛn bɔ̃ɔ Dɑfidin sɔ̃ kɑ sere mɑɑ Yerusɑlɛmu ye nɑ gɔsɑn sɔ̃, nɑ ǹ nun te kpuro mwɑɑrimɔ. Kon nùn Isirelibɑn bwese kɛrɑ tiɑ deriɑ u ko yen sunɔ.
Sɑlomɔɔn yibɛrɛbɑ
14 Yinni Gusunɔ u derɑ Hɑdɑdi wi u sɑ̃ɑ Edɔmun bweserun sinɑ bii u kuɑ Sɑlomɔɔn wɛrɔ.
15 N deemɑ Dɑfidi u rɑɑ kɑ Edɔmubɑ tɑbu kuɑ u bu go. Yerɑ win tɑbu sunɔ Yoɑbu u dɑ mi, u kɑ Isireli be bɑ go go sike. 16 Mɑ u sinɑ mi, suru nɔɔbɑ tiɑ, wi kɑ win tɑbu kowobu. Mɑ bɑ Edɔmubɑn tɔn durɔbu kpuro go, bibu kɑ bukurobu. 17 Sɑɑ yerɑ Hɑdɑdi u kpikiru suɑ u dɑ Egibiti giɑ kɑ Edɔmubɑ gɑbu be bɑ sɑ̃ɑ win bɑɑbɑn yobu. N deemɑ Hɑdɑdi wi, u sɑ̃ɑwɑ ɑluwɑɑsi. 18 Ye bɑ seewɑ Mɑdiɑnin di, bɑ dɑwɑ Pɑrɑniɔ, miyɑ u mɑɑ gɑbu wɑ bɑ nùn swĩi bɑ kɑ turɑ Egibiti sunɔn mi. Yerɑ Egibiti sunɔ wi, u nùn diru wɛ̃ kɑ mɑɑ tem. Yen biru u nɔɔ mwɛɛru kuɑ mɑ u ko n dɑ nùn dĩɑnu wɛ̃. 19 Egibiti sunɔ wi, u kɑ Hɑdɑdi nɔnu geu mɛɛrɑ. N deemɑ Egibiti sunɔ wi, u kurɔ mɔ wi bɑ mɔ̀ Tɑpenɛsi. Kurɔ wi, u yiiko mɔ. Win wɔnɔwɑ Egibiti sunɔ u Hɑdɑdi kɑ̃ u suɑ kurɔ. 20 Yerɑ Hɑdɑdin kurɔ wi, u nùn bii tɔn durɔ mɑruɑ. Mɑ bɑ nùn yĩsiru kɑ̃ Genubɑti. Mɑ Tɑpenɛsi u bii wi suɑ u nɛnuɑ win yɛnuɔ kɑ Egibiti sunɔn bibu sɑnnu.
21 Sɑɑ ye Hɑdɑdi u nuɑ mɑ Dɑfidi u kpunɑ u gu, bɑ nùn sikuɑ win bɑɑbɑbɑn sikɑɔ, win tɑbu sunɔ Yoɑbu u mɑɑ gu, yerɑ u Egibiti sunɔ sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, ɑ de n den gɔsirɑ n dɑ nɛn wuuɔ.
22 Yerɑ u nùn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, mbɑ n nun kɔmiɛ nɛn mini ɑ kɑ kĩ ɑ we.
Mɑ u nùn wisɑ u nɛɛ, nɑ ǹ gɑ̃ɑnu bie. Adɑmɑ kɑ mɛ, ɑ de n we.
23 Yinni Gusunɔ u mɑɑ Resoni Eliɑdɑn bii seeyɑ u kɑ Sɑlomɔɔ seesi. Resoni wi, u rɑɑ kpikiru suɑwɑ win yinni Hɑdɑdesɛɛ Sobɑn sunɔn min di. 24 Sɑnɑm mɛ Dɑfidi u bu wɔri u goomɔ, mɑ Resoni wi, u tɔmbu mɛnnɑ u kuɑ ben wirugii. Wi, kɑ tɔn beyɑ bɑ dɑ bɑ sinɑ Dɑmɑsiɔ u bɑndu di mi. 25 Resoni wi, u kuɑ Isirelibɑn yibɛrɛ Sɑlomɔɔn wɑ̃ɑru kpuro sɔɔ. Mɛyɑ mɑɑ Hɑdɑdi u Isirelibɑ kɔ̃sɑ kuɑ, u bu tusɑ. Mɑ u dɑ u bɑndu di Siriɔ.
Nɔɔ mwɛɛ te Gusunɔ
u Yeroboɑmu kuɑ
(I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri II, 9:29-31)
26 Sɑlomɔɔn sɔm kowo turo wi bɑ mɔ̀ Yeroboɑmu u mɑɑ nùn seesi. Win tundon yĩsirɑ Nɛbɑti. U sɑ̃ɑwɑ Efɑrɑtigii, win wuuwɑ Seredɑ, win mɛron yĩsirɑ Seruɑ. U sɑ̃ɑwɑ gɔmini.
27 Wee nge mɛ u kɑ nùn seesi. Sɑlomɔɔ u wɔwɑ gɑɑ kɔrumɔ. Mɑ u Yerusɑlɛmun gbɑ̃rɑru sɔmmɔ. 28 Ye u Yeroboɑmu wɑ u sɑ̃ɑ ɑluwɑɑsi dɑmgii u mɑɑ sɔmburu mɔ̀ mi kɑ hɑniɑ, yerɑ u nùn kuɑ Mɑnɑse kɑ Efɑrɑimun bwese kɛrɑn wirugii bu kɑ sɔmbu te ko. 29 Sɔ̃ɔ teeru, Yeroboɑmu u yɑrɑ Yerusɑlɛmun di, mɑ u kɑ Gusunɔn sɔmɔ Akiyɑ Sidonigii yinnɑ swɑɑɔ. U kumbooro kpɔɔ sebuɑ. Be yiru tɔnɑwɑ bɑ wɑ̃ɑ yɑkɑsu mi dɔmɑ te. 30 Mɑ Akiyɑ u win kumbooro kpɔɔ ge nɛnuɑ u gɛ̃ɛkɑ bɛsi wɔkurɑ yiru. 31 Yerɑ u Yeroboɑmu sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, ɑ yen wɑsi wɔkuru suo, domi ɑmɛniwɑ Gusunɔ Isirelibɑn Yinni u geruɑ. U nɛɛ, u koo Sɑlomɔɔn bɑndu mwɑ u kɑrɑnɑ kpɑ u nun Isirelibɑn bwese kɛri wɔkuru wɛ̃ ɑ n sɑ̃ɑ ben sunɔ. 32 Adɑmɑ u koo nùn kɛri tiɑ deriɑ win bɔ̃ɔ Dɑfidin sɔ̃, kɑ mɑɑ Yerusɑlɛmun sɔ̃. Domi Isirelibɑn wusu kpuro sɔɔ, yerɑ u gɔsɑ. 33 U yeni mɔ̀wɑ yèn sɔ̃ be Isirelibɑ bɑ wi Yinni Gusunɔ deri. Mɑ bɑ dɑ bɑ Sidonigibun bũu wi bɑ mɔ̀ Asitɑɑte sɑ̃ɑmɔ kɑ Mɔɑbubɑn bũu wi bɑ mɔ̀ Kemɔsi, kɑ Amɔnibɑ bũu wi bɑ mɔ̀ Milikɔmu. Bɑ yinɑ bu sĩ win swɑɑ sɔɔ bu sere ko ye u kĩ. Mɛyɑ bɑ mɑɑ yinɑ bu win woodɑbɑ kɑ win yiirebu mɛm nɔɔwɑ nge mɛ Dɑfidi wi, Sɑlomɔɔn tundo u kuɑ. 34 Adɑmɑ u koo be de u n ginɑ bɑn te dii sere u kɑ gbi win bɔ̃ɔ Dɑfidin sɔ̃, wi u gɔsɑ mɑ u win woodɑbɑ kɑ win yiirebu mɛm nɔɔwɑ. 35 Yen biru u koo Isirelibɑn bwese kɛri wɔkuru mwɑ sɑɑ win biin nɔmɑn di kpɑ u nun ko ben sunɔ. 36 Kpɑ u bwese kɛri tiɑ win bii wɛ̃ Dɑfidin sɔ̃ kpɑ u n dɑ n kɔsire mɔ bɑndu sɔɔ Yerusɑlɛmuɔ wuu ge u gɔsɑ bu kɑ nùn sɑ̃ mi.
37 Wunɛ mɑɑ Yeroboɑmu u koo nun suɑ kpɑ ɑ n bɑndu dii Isirelibɑ kpuro sɔɔ, kpɑ ɑ n bu woodɑ wɛ̃ɛmɔ nge mɛ ɑ kĩ. 38 À n dɑ ko ye u nun yiire kpuro mɑ ɑ sĩimɔ win swɛɛ sɔɔ, mɑ ɑ win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ nge mɛ win bɔ̃ɔ Dɑfidi u kuɑ, u ko n kɑ nun wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, kpɑ u nun ko Isirelibɑn bwese kɛri wɔkurun sunɔ. Kpɑ wunɛn bibun bweseru bɑ n dɑ bɑn te di sere kɑ bɑɑdommɑɔ nge mɛ u Dɑfidi nɔɔ mwɛɛru kuɑ. 39 Nge mɛyɑ u koo kɑ Dɑfidin bibun bweseru sekuru doke Sɑlomɔɔn durum sɔ̃. Adɑmɑ n ǹ mɔ kɑ bɑɑdommɑɔ.
40 Ye Sɑlomɔɔ u gɑri yi nuɑ, yerɑ u swɑɑ kɑsu u kɑ Yeroboɑmu go. Mɑ Yeroboɑmu u seewɑ u kpikiru suɑ u dɑ Egibitin sunɔ Sisɑkin mi. Miyɑ u wɑ̃ɑ sere Sɑlomɔɔ u kɑ gu.
41 Ye Sɑlomɔɔ u kuɑn sukum kɑ sere mɑɑ win bwisin gɑri, ye kpuro yɑ yoruɑ tireru gɑru sɔɔ te bɑ mɔ̀ Sɑlomɔɔn kookoosun tireru. 42 Sɑlomɔɔ u bɑndu diwɑ wɔ̃ɔ weeru Isirelibɑ kpuro sɔɔ. 43 Ye u kpunɑ u gu, bɑ nùn sikɑ win tundo Dɑfidin wuuɔ. Mɑ win bii Roboɑmu u kuɑ win kɔsire bɑndu sɔɔ.