ɄYɨɨsʉ iliisa avaanu avaelufu vahaano
6
1 Wʉ galʉtɨngʼiinie ago,
ʉYɨɨsʉ akalovoka ɨnyanza jya Galilaya,
ɨjyʉ ɨlitaawa ɨlɨnge jyʉ nyanza jya Tibeliya.
2 Ɨkɨpʉga ɨkɨvaha kya vaanu vakava vikonga kwa Yɨɨsʉ.
Vaavombile ewo ʉlwakʉva vaasiweene isimanyilo isyʉ ʉYɨɨsʉ aavombaga kʉ vatamu.
3 Wʉ ʉYɨɨsʉ na vakongi va mwene valowiike ɨnyanza,
vakatoga kʉ kɨdugala kɨpamato,
vakatsitaama paninie.
4 Ʉnsɨkɨ ʉgwa,
ɨkyaka kya Vayahudi kya Pasaka kyale piipi ʉkʉtengʉla.
5 ɄYɨɨsʉ akaloleesa,
akakɨvona ɨkɨpʉga ɨkɨvaha kya vaanu ʉwʉ viitsaga kʉ mwene.
Pwʉ akambʉʉtsa ʉFilipo akata,
“Filipo,
tʉkagʉle ndaku ɨkyakʉlya kya kʉvakwɨla avaanu vooni ava?”
6 ɄYɨɨsʉ aambʉʉtsiitse ʉFilipo ndavʉle,
pa kʉnʼgela,
ʉlwakʉva ʉmwene ʉYɨɨsʉ aalʉmanyile ɨkya kʉvomba.
7 ɄFilipo akamwanda akata,
“Patʉnogye ʉwe tʉve ni dinali ɨmileevʉlʉ gɨvɨlɨ (200)a itsa kʉkwɨla ʉkʉgʉla ɨmikate gya kʉlya avaanu ava vooni pakʉta nʉ jyʉnge atsilanze.”
8 Pwʉ ʉAndeleya,
ʉnninie mu vakongi,
ikange vɨ lʉkololwe va Simoni Petulo,
akambʉʉla ʉYɨɨsʉ akata,
9 “Gwe Ntwa,
pwale ʉnʼdɨɨmi mpamato apa,
ʉvɨ alɨ nɨ mikate gɨhaano gya ngongilwe ni sisomba sivɨlɨ.
Napeene ɨkɨ kyʉ kɨki kʉ vaanu avongosu ava!”
10 Pwʉ ʉYɨɨsʉ akavalagɨla avakongi va mwene akata,
“Vavʉʉli avaanu vataame pa lʉhamba.”
Apoonu palya lwalepwo ʉlʉhamba lwongosu.
Pwʉ avaanu vooni vakataama paasi.
Mu kɨpʉga kɨlya,
vaalemwo avagoosi avaelufu vahaano (5,000).
11 Itso wʉ tsivombiike,
ʉYɨɨsʉ akatoola ɨmikate gɨlya,
akasaana kwa Ngʉlʉve,
akamenyulania,
akatavʉla vagavɨlwe avaanu vooni ʉwʉ vaalepwo palya.
Akavomba vʉvʉle vʉle na kʉ sisomba silya sivɨlɨ.
Ʉmuunu nʉ muunu akalya ndʉwʉ aanogilwe ʉkʉlya.
12 Avaanu vooni wʉ vigwite,
ʉYɨɨsʉ akavavʉʉla avakongi va mwene akata,
“Ndidoova mulʉndamanie ɨkyakʉlya kyoni ɨkɨsigye,
kɨleke ʉkʉvepwo ɨkijaga.”
13 Pwʉ vakalʉndamania amasigalɨlo,
vakadɨtsa isitʉndʉ kɨtsigo na sivɨlɨ (12) sya mikate ɨmimenyulanie ɨgyasigye wʉ avaanu valie vigwite.
14 Avaanu valya wʉ vakɨweene ɨkɨmanyilo ɨkyo,
vakɨtsosanza vakata,
“Jɨlweli ʉmuunu ʉjʉ vɨ ʉlya ʉnyamalago va Ngʉlʉve,
ʉvɨ tʉmmʉʉvɨliige ʉkʉta aliitsa mu kɨlʉnga ʉmʉ.”b
15 ɄYɨɨsʉ akalʉmanya ʉkʉta avaanu valya vilonda ʉkʉmwibata,
nʉ kʉmbɨɨka ave Nkʉlʉdeeva va veene.
Pwʉ ʉmwene akanyemeelʉka,
akalʉta kʉ kɨdugala,
akatsiiva mwene.
ɄYɨɨsʉ igenda pakyanya pa magasi
16 Ʉnsɨkɨ gwa kʉmihe,
avakongi va Yɨɨsʉ vakiika,
vakabɨha kʉ nyanza jya Galilaya.
17 Vakiingila mu waato,
nʉ kʉtengʉla ʉkʉlovoka ɨnyanza ʉkʉbɨha kʉ Kapelenaumu.
Ʉnsɨkɨ ʉgwa kwale ngʼiisi,
nʉ Yɨɨsʉ aale akaanale ʉkʉsika,
pakʉta ave paninie na veene.
18 Wʉ valɨ mulya mu nyanza gʉkahʉmɨla ʉmbelo,
ʉlwakʉva ʉnkuluguuto ʉmbaha siitso gwakulaga.
19 Avakongi va Yɨɨsʉ wʉ vagendiitse ʉwaato ʉta ikilomita ihaano evo ntanato (6),
vakambona ʉYɨɨsʉ igenda pakyanya pa nyanza,
ikwitsa pawiipi,
ihegelela kʉ waato ʉmwʉ vaale,
vakadwada siitso.
20 ɄYɨɨsʉ akavavʉʉla akata,
“Muleke ʉkʉdwada,
ʉne neene!”
21 Pwʉ aveene vakanogwa ʉkʉta iingile mu waato ʉmwʉ vaale,
ʉnsɨkɨ gʉʉgwa vakasika ɨmwambo ʉkwʉ vaalʉtaga.
ɄYɨɨsʉ vɨ nkate ʉgukʉvapa avaanu ʉwʉʉmi wa sikutsooni
22 Ɨlya kɨlaavo,
ɨkɨpʉga kya vaanu avaasigye ɨmwambo ɨjyɨnge jya nyanza,
vaalʉmanyile ʉkʉta waalepwo ʉwaato vʉpamato palya.
Ikange vaalʉmanyile ʉkʉta ʉYɨɨsʉ naalemwo paninie na vakongi va mwene mu waato ʉwa,
apeene avakongi va mwene veene wʉ vaalʉtile nʉ waato ʉwa.
23 Ikange avaanu avange vakiitsa nʉ waato ʉvʉnge ʉkʉhʉma kʉ Tibeliya,
vakasika ʉpwʉ ɨkɨpʉga kya vaanu vakalie ɨmikate,
wʉ ʉNtwa ʉYɨɨsʉ asaanile kwa Ngʉlʉve.
24 Wʉ avaanu va kɨpʉga ɨkyo,
vaweene ʉkʉta ʉYɨɨsʉ napali apo,
nava vakongi va mwene naveene navapali,
vakiingila mu waato,
vakalʉta kʉ Kapelenaumu kukʉndonda ʉYɨɨsʉ.
25 Avaanu valya wʉ vasiike ɨmwambo jya nyanza,
vakambona ʉYɨɨsʉ,
vakambʉʉtsa vakata,
“Gwe Mmanyisi,
ʉkitsile ndali kʉnʉ?”
26 ɄYɨɨsʉ akavaanda akata,
“Jɨlweli ndikʉvavʉʉla,
namukʉndonda ʉlwakʉva mukatwelile ʉvʉsumbe wa kɨdego ɨkyʉ ndɨkavombile.
Apeene ʉnyie mukʉndonda ʉne ʉlwakʉva ndɨkavapye ɨmikate,
mukalie nʉ kwiguta.
27 Mulekage ʉkʉvomba ɨmbombo kʉ vʉsumbe wa kʉkava ɨkyakʉlya ɨkivola,
apeene muvombage kʉ vʉsumbe wa kʉkava ɨkyakʉlya ɨkyʉ nakivola,
ɨkyʉ kikʉvapelela muve vʉʉmi sikutsooni.
Ʉne ndɨ Mwana va Muunu ndikʉvapa avaanu ɨkyakʉlya ɨkyo,
ʉlwakʉva ʉDaada ʉNgʉlʉve avoniitse pavʉvalasu amaka gango ga kʉvomba ɨlyo.”
28 Pwʉ aveene vakambʉʉtsa vakata,
“Ndeeti,
tʉvombe kɨki pakʉta tʉvombage imbombo itsʉ ʉNgʉlʉve inogwa?”
29 ɄYɨɨsʉ akavaanda akata,
“ɄNgʉlʉve inogwa muvombage ɨmbombo mamato ɨjya kʉnnyɨdɨka ʉne,
ndɨ ndɨsuungʼilwe nʉ mwene.”
30 Vakambʉʉtsa vakata,
“Ndeeti,
vuvomba kɨmanyilo kɨki pakʉta tʉkɨvone,
pwʉ tʉkwɨdɨke?
Vuvomba kɨki?
31 Avakʉkʉjiitu vaalie ɨmana wʉ valɨ mu lʉkɨnga,
c ndʉwʉ jɨvɨgilwe mu Vʉvɨge ʉVʉvalatse ʉkʉta,
‘Aavapye ɨkyakʉlya kya kʉhʉma kʉkyanya.’d”
32 Pwʉ ʉYɨɨsʉ akavavʉʉla akata,
“Jɨlweli ndikʉvavʉʉla,
navɨ Moose ʉvɨ aavapye avakʉkʉjiinyo ɨkyakʉlya ɨkyo ʉkʉhʉma kʉkyanya,
apeene vɨ Daada ʉvɨ nalɨ lɨno ikʉvapa ʉnyie ɨkyakʉlya kya jɨlweli ʉkʉhʉma kʉkyanya.
33 Ɨkyakʉlya kya Ngʉlʉve vɨ ʉlya ʉvɨ ikile ʉkʉhʉma kʉkyanya,
pakʉta avape ʉwʉʉmi wa sikutsooni avaanu vooni va mu kɨlʉnga ʉmʉ.”
34 Pwʉ vakaanda vakata,
“Gwe ntwa,
tudoova ʉtʉpeetsage ɨkyakʉlya ɨkɨlɨwo isigono syoni!”
35 ɄYɨɨsʉ akavaanda akata,
“Ʉne neene kyakʉlya ɨkipela ʉwʉʉmi wa sikutsooni.
Ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ ikwitsa kwane,
nʉ kʉnnyɨdɨka,
nalavawe ɨnzala pange ʉkʉva nɨ kyʉmɨlwa lʉsiku.
ɄYɨɨsʉ ivomba ʉvʉnogwe wa Dadaaje
36 “Lɨno ʉne ndɨvavʉʉlile ʉkʉta nʉpwʉ jɨngave mumbwene,
mupitsiige namukʉnnyɨdɨka.
37 Avaanu vooni ʉwʉ ʉDaada amye,
vikwitsa kwane nʉ kʉnnyɨdɨka.
Ikange ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvikwitsa kwane,
ʉne nandikʉmʼbeela lʉsiku,
38 manya ʉne ndiikile ʉkʉhʉma kʉkyanya pakʉta ndɨvombage ʉvʉnogwe wa Daada ʉvɨ ansuungʼile.
Nanditsili kuvomba ʉvʉnogwe wango jyʉne.
39 Ʉvʉnogwe wa Daada ʉvɨ ansuungʼile wʉ ʉvʉ:
Ndɨleke ʉkʉjatsa nʉ mpamato mu valya ʉwʉ amye.
Apeene ndiitse ndɨvatsʉʉse vooni,
vave vʉʉmi pa kɨgono kya vʉhɨgi.
40 Apo kwʉ kʉta vʉnogwe wa Daada ʉkʉta ʉmuunu nʉ muunu ʉvɨ alʉmanyile ʉkʉta ʉne neene Mwana va Ngʉlʉve,
nʉ kʉnnyɨdɨka,
akave ʉwʉʉmi wa sikutsooni.
Pwʉ ʉne ndɨliitsa ndikʉntsʉʉsa pa kɨgono kya vʉhɨgi.”
41 Apo aVayahudi vakatengʉla ʉkwɨlwenga ʉlwakʉva ʉYɨɨsʉ aatsovile akata,
“Ʉne neene kyakʉlya ɨkiikile ʉkʉhʉma kʉkyanya.”
42 Vakavʉʉtsania vakata,
“Ndeeti,
ʉmuunu ʉjʉ navɨ Yɨɨsʉ,
ʉmwana va Yusufu,
ʉvɨ tʉvamanyile avahotsi va mwene vooni?
Pwʉ iweesa ndeeti ʉkʉtsova ʉkʉta ikile ʉkʉhʉma kʉkyanya?”
43 ɄYɨɨsʉ akavaanda akata,
“Muleke ʉkwɨlwenga.
44 Nakʉli ʉmuunu ʉvɨ iweesa ʉkwitsa kwane,
apeene mwene ʉlya ʉvɨ akwegilwe nʉ Daada ʉvɨ ansuungʼile,
nʉʉne ndɨliitsa ndikʉntsʉʉsa pa kɨgono kya vʉhɨgi.
45 Lola,
ʉVʉvɨge ʉVʉvalatse wa vanyamalago wiita,
‘ɄNgʉlʉve alavamanyiisa avaanu vooni.’
e Pwʉ ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ ipʉlɨhɨtsa nʉ kʉmanyila ʉkʉhʉma kwa Daada,
vɨ ikwitsa kwane.
46 Nandiita kwale ʉmuunu ʉvɨ ambwene ʉNgʉlʉve ʉDaada,
apeene ʉne ndɨ mwene neene ndɨmbwene,
ʉlwakʉva ndɨhʉmile kʉ mwene.
Ʉkʉlya ʉmmana gwa Mwana va Muunu nʉ kʉnywa ʉnkisa gwa mwene
47 “Jɨlweli ndikʉvavʉʉla,
ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ ikʉnnyɨdɨka ʉne,
alɨ nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.
48 Ʉne neene kyakʉlya ɨkyʉ kikʉvapa avaanu ʉwʉʉmi wa sikutsooni.
49 Nʉpwʉ jɨngave avakʉkʉjiinyo vaalie ɨmana mu lʉkɨnga,
vaasue.
50 Lɨno apa pwʉkɨle ɨkyakʉlya ɨkyʉ kiikile ʉkʉhʉma kʉkyanya.
Ɨngave ʉmuunu iilya ɨkyakʉlya ɨkɨ,
nalaaswe lʉsiku.f
51 Ʉne neene kyakʉlya ɨkyʉ kiikile ʉkʉhʉma kʉkyanya,
ɨkyʉ kikʉvapa avaanu ʉwʉʉmi.
Ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ iilya ɨkyakʉlya ɨkɨ,
iiva nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.
Ɨkyakʉlya ɨkɨ gwʉ mmana gwango,
ʉgwʉ ndihʉmya kʉ nongwa jya vaanu vooni,
pakʉta vave nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.”
52 Pwʉ aVayahudi vakatengʉla ʉkʉbeetsania nʉ kʉvʉʉtsania valɨkʉta,
“Ʉmuunu ʉjʉ iweesa ndeeti ʉkʉhʉmya ʉmmana gwa mwene,
pakʉta ʉwe tʉlye?”
53 Ʉmwene ʉYɨɨsʉ akavavʉʉla akata,
“Jɨlweli ndikʉvavʉʉla,
ɨngave namwili ʉmmana gwango,
nʉ kʉnywa ʉnkisa gwango ʉne,
ndɨ Mwana va Muunu,
namulaave nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.
54 Ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ iilya ʉmmana gwango nʉ kʉnywa ʉnkisa gwango,
alɨ nʉ wʉʉmi wa sikutsooni,
nʉʉne ndɨlantsʉʉsa pa kɨgono kya vʉhɨgi.
55 Lola,
ʉmmana gwango nʉ nkisa gwango syʉ siinu sya jɨlweli sya kʉlya nʉ kʉnywa.
56 Ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ iilya ʉmmana gwango nʉ kʉnywa ʉnkisa gwango igendelelaga ʉkʉva mwane,
nʉʉne ʉkʉva mu mwene.
57 “Ndʉwʉ ʉDaada ʉvɨ vɨ vʉtengʉlɨlo wa wʉʉmi aansuungʼile ʉne,
nʉʉne ndikava ʉwʉʉmi ʉkʉhʉma kʉ mwene,
vʉvʉle vʉle,
ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvikʉndya ʉne,
ikava ʉwʉʉmi ʉkʉhʉma kwane.
58 Pwʉ ʉne ndɨlɨ kyakʉlya ɨkyʉ kiikile ʉkʉhʉma kʉkyanya.
Ɨkyakʉlya ɨkɨ nakilɨngʼaana nɨ kyakʉlya ɨkyʉ avakʉkʉjiinyo vaalie.
Aveene vaalie,
vakaswa.
Lɨno ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉvɨ iilya ɨkyakʉlya ɨkɨ,
iveetsaga nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.”
59 ɄYɨɨsʉ aatsovile amamenyu aga wʉ imanyiisa mu lisinagogi,
g ʉkʉ kʉ Kapelenaumu.
Avakongi vongosu vikʉkʉleka ʉkʉmwɨdɨka ʉYɨɨsʉ
60 Wʉ vapʉliike ago,
vongosu mu vakongi va mwene vakɨlwenga vakata,
“Imanyiiso itsi nalamu siitso!
Ndeeti,
veeni ʉvɨ iweesa ʉkʉtsyɨdɨka?”
61 ɄYɨɨsʉ wʉ alʉmanyile ʉkʉta vikɨlwenga kʉ mamenyu ʉgwʉ atsovile,
akavavʉʉtsa akata,
“Ndeeti,
ɨlimenyu ɨlɨ lɨvapɨnziitse?
62 Pwʉ jɨlaava ndeeti,
mulaava mukʉmbona ndɨ Mwana va Muunu,
nditoga ʉkʉbɨha kʉkyanya ʉkwʉ ndyalekwo pa vʉtengʉlɨlo?
63 ɄMepo va Ngʉlʉve vɨ mwene ikʉvapa avaanu ʉwʉʉmi wa sikutsooni.
Amaka ga vaanu nagitangɨla kɨɨnu pakʉta ʉmuunu akave ʉwʉʉmi wa sikutsooni.
Amamenyu ʉgwʉ ndɨvavʉʉlile gikʉvapelela avaanu vave nʉ Mepo va Ngʉlʉve,
ikange vave nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.
64 Napeene pwʉvale avange pagati paanyie ʉwʉ vibeela ʉkʉnnyɨdɨka.”
ɄYɨɨsʉ aatsovile ndavʉle ʉlwakʉva aalʉmanyile ʉkʉhʉma pa vʉtengʉlɨlo ʉkʉta wʉ vaani ʉwʉ valabeelaga ʉkʉmwɨdɨka,
ikange veeni ʉvɨ alammendama ʉkʉta abudwe.
65 Pwʉ akagendelela ʉkʉtsova akata,
“Ɨkɨ kyʉ kɨɨnu ndɨkavavʉʉlile ʉkʉta,
nakʉli ʉmuunu ʉvɨ iweesa ʉkwitsa kwane,
ɨngave ʉDaada nankwegili.”
66 Ʉkʉhʉma ʉnsɨkɨ ʉgwa,
vongosu mu vakongi va mwene vakajevanika,
vakɨlekelwa ʉkʉlongotsania nʉ mwene ikange.
67 Pwʉ ʉYɨɨsʉ akavavʉʉtsa valya kɨtsigo na vavɨlɨ (12) akata,
“Oogo,
najyʉnyie munogwa ʉkʉndeka ʉne?”
68 ɄSimoni Petulo akamwanda akata,
“Gwe Ntwa,
tʉbɨhe kwani?
Ʉve veeve ʉlɨ na mamenyu agikʉtʉpa ʉwʉʉmi wa sikutsooni.
69 Ʉwe tukwɨdɨka,
ikange tʉlʉmanyile ʉkʉta ʉve veeve Mbalatse va Ngʉlʉve.”
70 Pwʉ ʉYɨɨsʉ akavavʉʉla akata,
“Nʉpwʉ jɨngave ndyavahalile ʉnyie kɨtsigo na vavɨlɨ muve vakongi vango,
mpamato pagati paanyie ilongotsiwa nʉ Setano.”
71 Apo ʉYɨɨsʉ aantsovaga ʉYuuda ʉmwana va Simoni Isikalioti.
h Ʉjwa vɨ mwene ʉvɨ kʉmbele iitsile akammendama ʉYɨɨsʉ,
nʉpwʉ jɨngave aale mpamato mu vakongi kɨtsigo na vavɨlɨ.