ɄYɨɨsʉ itsova nʉ nʼdala ʉNsamaliya
4
1-2 Pwʉ aVafalisayo vakapʉlɨka ikulongwi tsa Yɨɨsʉ ʉkʉta ikwotsa nʉ kʉva na vakongi vongosu ʉkʉlʉtɨɨlɨla kwa Yohana,
nʉpwʉ jɨngave,
ʉYɨɨsʉ jyʉmwene nootsaage avaanu,
apeene avakongi va mwene wʉ veene vootsaaga.
ɄYɨɨsʉ wʉ aweene ʉkʉta ikulongwi itso tsivasikye aVafalisayo,
3 akahega mu kɨlʉnga kya Yuuda paninie na vakongi va mwene,
akalʉta ikange kʉ kɨlʉnga kya Galilaya.
4 Wʉ ilʉta kʉ Galilaya,
waale wɨgane wa Ngʉlʉve agendele mu kɨlʉnga kya Samaliya.
5 Pwʉ vakasika mu Samaliya,
mu vʉtsenge vʉpamato ʉwaatambʉlwagwa Sikali.
Ʉvʉtsenge ʉwa waale pawiipi nɨ kɨlɨmɨla ɨkyʉ ʉYakobo aampye ʉmwana va mwene ʉYusufu,
kɨve kya vʉhaale wa mwene.a
6 Apo kyalepwo ɨkɨsima kɨpamato kya magasi ɨkyatambʉlwagwa kɨsima kya Yakobo.
Lola,
ɨlitsʉva wʉ lɨlɨ pantwekyanya,
ʉYɨɨsʉ akataama pa lʉkanzi pa kɨsima ɨkyo pakʉta agatalʉke,
kʉ nongwa jya vʉgatale wa lʉgendo ʉlwʉ aagendile.
7-8 Pwʉ avakongi va mwene vakalʉta kʉ vʉtsenge kwigʉla ɨkyakʉlya.
ɄYɨɨsʉ akasigala mwene pa kɨsima.
Wʉ alɨ apo,
akiitsa ʉnʼdala mpamato ʉNsamaliya kwinega amagasi mu kɨsima ɨkyo.
Wʉ ʉYɨɨsʉ ambwene,
akambʉʉla akata,
“Gwe jyʉva,
ndidoova ʉʉme amagasi ndɨnywe.”
9 Pwʉ ʉnʼdala ʉjwa akamwanda ʉYɨɨsʉ akata,
“Mbona ʉve ʉlɨ Nʼyahudi,
wʉ ʉne ndɨlɨ nʼdala ikange ndɨlɨ Nsamaliya!
Tsa kʉdega ʉkʉta vudoova amagasi kwane.”
Aatsovile ndavʉle ʉlwakʉva aVayahudi vaabeelaga ʉkʉva nʉ vʉhangɨlanile wa sikongʼolo na Vasamaliya.
10 ɄYɨɨsʉ akamwanda akata,
“Ʉkaale ʉlʉmanye silya isyʉ ʉNgʉlʉve inogwa ʉkʉkʉpa nʉ kʉta vɨ veeni ʉvɨ ikʉkʉdoova amagasi ga kʉnywa,
ʉkaale vukʉnʼdoova ʉmwene amagasi.
Pwʉ ʉmwene akaale ikʉkʉpa amagasi agikʉvapa avaanu ʉwʉʉmi.”
11 Ʉnʼdala ʉlya akamwanda ʉYɨɨsʉ akata,
“Gwe ntwa,
ʉve nʉlɨ nakyo ɨkɨkongʼolo ɨkɨkʉngilwe mu ndegehe ʉntale ɨkyʉ vuweesa ʉkʉnegela amagasi apa,
manya ɨkɨsima ɨkɨ kɨtale siitso,
pwʉ jʉvutoola ndaku amagasi ago agikʉvapa avaanu ʉwʉʉmi?
12 Ʉkʉkʉjiitu ʉYakobo aatʉpye ɨkɨsima ɨkɨ kya magasi,
ʉgwʉ namwene aanywetsaga na vaana va mwene,
paninie ni sidɨɨmo sya mwene.
Jɨlweli,
ʉve nʉlɨ ndʉti ʉkʉlʉtɨɨlɨla ʉmwene!”
13 Pwʉ ʉYɨɨsʉ akamwanda akata,
“Ʉmuunu ʉvaveetsaga ʉviinywa amagasi ʉgwʉ gihʉma mu kɨsima ɨkɨ,
jiikwʉmɨlwa ikange.
14 Lɨno ʉmuunu ʉvɨ iinywa amagasi ʉgwʉ ʉne ndikʉmpa,
nalaave nɨ kyʉmɨlwa lʉsiku.
Amagasi ʉgwʉ ndikʉmpa ʉne giiva ʉngata kɨdwivudwivu kya magasi mu nʼgati mu mwene,
ɨkyʉ nakɨlʉʉme lʉsiku,
apeene kikʉmpelelaga ave nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.”b
15 Pwʉ ʉnʼdala ʉjwa akanʼdoova ʉYɨɨsʉ akata,
“Gwe ntwa,
ndikʉkʉdoova ʉʉme amagasi ago ʉgwʉ ʉtsovile,
pakʉta ndɨleke ʉkwʉmɨlwa,
ikange ndɨleke ʉkwitsa kwinega amagasi mu kɨsima ɨkɨ!”
16 ɄYɨɨsʉ akamwanda akata,
“Lʉtaga ʉkamwɨlange ʉnʼgoosi vaako,
wiitse nave apa.”
17 Ʉnʼdala ʉjwa akaanda akata,
“Ʉne nandɨlɨ nave ʉnʼgoosi.”
Pwʉ ʉYɨɨsʉ akata,
“Ʉtsovile ʉgolwike ʉkʉta nʉlɨ nave ʉnʼgoosi!
18 Lola ʉve ʉtoolilwe nʉ kʉlekwa na vagoosi vahaano ʉkʉsikila lɨno,
namwene ʉlya ʉvɨ vutaama nave lɨno,
nanʼgoosi vaako.
Apo ʉtsovile lweli.”
19 Ʉnʼdala ʉjwa akamwanda akata,
“Gwe ntwa,
lɨno ndɨlʉmanyile ʉkʉta ʉve ʉlɨ nyamalago.
20 Avakʉkʉjiitu vɨɨsajaga kwa Ngʉlʉve pa kɨdugala ɨkɨ ɨkya Gelizimu.
c Lɨno ʉnyie nyɨ Vayahudi mwitsova mwita,
apeene apoonu apakwɨsajɨla kwa Ngʉlʉve,
kwʉ ʉkʉ kʉ Yelusalemu.”
21 ɄYɨɨsʉ akamwanda akata,
“Gwe vɨ jyʉva ʉve,
ɨdɨkaga itsʉ nditsova,
jɨlweli ʉnsɨkɨ gukwitsa ʉgwʉ namulɨsajage kwa Daada ʉNgʉlʉve pa kɨdugala ɨkɨ evo mu tembile jya kʉ Yelusalemu.
22 Ʉnyie nyɨ Vasamaliya mukɨsaja kwa Ngʉlʉve ʉvɨ namummanyili.
Ʉwe twɨ Vayahudi tukɨsaja kwa Ngʉlʉve ʉvɨ tʉmmanyile nʉ kʉgendela mwawe,
ʉNgʉlʉve avavoniitse avaanu ɨnzɨla jya kʉvapoka mu mbiivi tsa veene.
23 Lɨno,
ʉnsɨkɨ gukwitsa,
nʉʉlʉ lɨno gʉsiike,
ʉgwʉ avaanu ʉwʉ jɨlweli vikɨsaja kwa Ngʉlʉve ʉDaada,
vikɨsajaga kʉ mwene ndʉwʉ ʉMepo va mwene ʉDaada ikʉvalongotsa,
ikange ndʉwʉ ʉwajɨlweli wa mwene vukʉvalongotsa.
ɄDaada ʉNgʉlʉve ilonda avaanu vɨsajage kʉ mwene kʉ nzɨla ɨjyo.
24 ɄNgʉlʉve Mepo.
Avaanu avikɨsaja kʉ mwene,
wɨgane wa mwene ʉkʉta vɨsajage ndʉwʉ ʉMepo va mwene ikʉvalongotsa,
ikange ndʉwʉ ʉwajɨlweli wa mwene vukʉvalongotsa.”
25 Ʉnʼdala ʉjwa akamwanda akata,
“Ndɨlʉmanyile ʉkʉta ʉMesiya aliitsa.
Ʉpwʉ aliitsa,
alatʉvʉʉla gooni.”
Ɨlitaawa Mesiya kwʉ kʉta Kɨlɨsiti.
26 Pwʉ ʉYɨɨsʉ akamwanda akata,
“Ʉne,
ndɨ nditsova nʉʉve,
neene muunu ʉjwa ʉvɨ ʉve vukʉntsova.”
27 Ʉnsɨkɨ ʉgwa avakongi va mwene vakakilivuka,
vakadega siitso wʉ vivona ʉYɨɨsʉ itsovania nʉ nʼdala.
d Lɨno naavepwo ʉnkongi nʉ mpamato ʉvɨ aambʉʉtsiitse ʉYɨɨsʉ ate,
“Kɨki ɨkyʉ vulonda kʉ mwene?”
evo ʉkʉta,
“Kɨki witsova nave?”
28 Ʉnʼdala ʉjwa akajɨleka ɨnzɨɨlo jya mwene jya magasi baaho,
akalʉta kʉ vʉtsenge.
Wʉ asiike ʉkwa,
akavavʉʉla avaanu akata,
29 “Tʉvʉʉke mukambone ʉmuunu ʉvɨ ambʉʉlile gooni ʉgwʉ ndɨvombiige.
Ʉmuunu ʉjwa,
ipange iweesa ave vɨ Mesiya ʉvɨ tuhʉʉvɨla ʉkʉta aliitsa.”
30 Lola avaanu avo wʉ vapʉliike ago,
vakahega mu vʉtsenge ʉwa,
valɨkʉbɨha ʉkwonu ʉkwʉ aale ʉYɨɨsʉ.
31 Wʉ avaanu avo vakaanale ʉkʉsika,
avakongi va mwene vakanʼdoova vakata,
“Gwe Mmanyisi,
itsaga ʉlye ɨkyakʉlya.”
32 Ʉmwene akavaanda akata,
“Ʉne ndɨlɨ nakyo ɨkyakʉlya ɨkɨnge ɨkyʉ ʉnyie namukɨmanyili.”
33 Pwʉ avakongi va mwene vakatengʉla ʉkwɨtsosanza vakata,
“Nakʉli ʉmuunu ʉvɨ itsile kukʉmpa ɨkyakʉlya wʉ natʉpali,
nawʉ jɨlɨwo?”
34 ɄYɨɨsʉ akavaanda akata,
“Ɨkyakʉlya kyango ʉne kwʉ kʉvomba itsa vʉnogwe wa Daada ʉvɨ ansuungʼile,
ndɨmale ɨmbombo jya mwene.
35 Ʉnyie mwita,
‘Gɨsigye ɨmyetsi gɨnni vʉvʉle pwʉ gwisika ʉnsɨkɨ gwa mbene.’
Lɨno ʉne ndiita nawʉ jɨlɨwo.
Mulole isilɨmɨla ʉmwʉ siveelye,
isiinu sidʉlwike,
sinogye ʉkʉbenwa.
36 Ʉlʉ lɨno,
ʉmʼbeni ikwʉpɨlɨla ʉlʉhombo lwa mwene,
nʉ kʉlʉndamania mu sibaana ʉvʉbeni,
vʉve nʉ wʉʉmi wa sikutsooni.
Pwʉ ʉlya ʉvɨ ivyala ɨmbeju nʉʉlya ʉvɨ ibena,
vooni vahekelage paninie.e
37 Apo ɨkɨtsovo kɨlya ɨkiita,
‘Ʉmuunu mpamato ivyala ɨmbeju,
ʉjyʉnge ibena,’
kivoneka kya lweli pa kulongwi ɨjɨ.
38 Ʉne ndɨkavasuungʼile ʉnyie kwibena isyʉ namwavyale.
Avaanu avange vaavombile ɨmbombo jyoni ɨmala,
ʉnyie mwibena isiinu isihʉmana nɨ mbombo jya veene.”
AVasamaliya vikʉmwɨdɨka ʉYɨɨsʉ
39 AVasamaliya vongosu va vʉtsenge vʉlya wa mu Sikali,
vakamwɨdɨka ʉYɨɨsʉ,
ʉlwakʉva vaapʉliike ʉwooleletsi wa nʼdala ʉlya ʉwʉ aatsovile ʉkʉta,
“Ʉmuunu ʉjwa ambʉʉlile gooni ʉgwʉ ndɨvombiige.”
40 Pwʉ aVasamaliya valya vakasika apoonu ʉpwʉ aale ʉYɨɨsʉ,
vakanʼdoova siitso ʉkʉta ataame paninie na veene.
Pwʉ akataama mu vʉtsenge ʉwa isigono sivɨlɨ.
41 Ʉnsɨkɨ ʉgwa,
avaanu vongosu siitso vakamwɨdɨka ʉYɨɨsʉ kʉ nongwa jya galya ʉgwʉ aatsovaga.
42 Vakambʉʉla ʉnʼdala ʉjwa vakata,
“Lɨno tʉmwɨdiike ʉmuunu ʉjʉ nakwʉ kʉta kʉ nongwa jya galya geene ʉgwʉ ʉtʉvʉʉlile ʉve,
apeene tukʉmwɨdɨka ʉlwakʉva tʉpʉliike jyʉwe galya ʉgwʉ itsova.
Ikange tʉlʉmanyile ʉkʉta jɨlweli ʉmuunu ʉjʉ vɨ Mpoki va kɨlʉnga.”
ɄYɨɨsʉ ikʉmponia ʉmwana va nyivaha
43 Isigono sivɨlɨ wʉ silʉtɨngʼiinie,
ʉYɨɨsʉ akahega mu vʉtsenge wa Sikali,
alɨkʉlʉta kʉ Galilaya.
44 Aavombile ewo ʉlwakʉva aavavʉʉlile avakongi va mwene ʉkʉta ʉnyamalago nikwɨmɨkiwa na vaanu va kʉ myave.
45 Wʉ asiike ʉkʉ,
avaanu va kʉ Galilaya vakamwʉpɨlɨla ʉlwakʉva vaagaweene gooni ʉgwʉ ʉYɨɨsʉ aavombile kʉ Yelusalemu,
pa kyaka kya Pasaka,
ʉkwʉ naveene vaalekwo.
46 Pwʉ wʉ alɨ kʉ Galilaya,
ʉYɨɨsʉ akalʉta kʉ vʉtsenge wa Kana.
Mu vʉtsenge ʉwa mwʉ mwene,
isigono sya kʉnsana,
aahambwe amagasi gave divai.
Lɨno kʉ Kapelenaumu aalekwo ʉnyivaha mpamato va nkʉlʉdeeva ʉvɨ ʉmwana va mwene ʉnʼdɨɨmi aale ntamu.
47 Ʉnyivaha ʉjwa akapʉlɨka ʉkʉta ʉYɨɨsʉ itsile ikange kʉ Galilaya,
ʉkʉhʉma mu kɨlʉnga kya Yuuda.
Pwʉ akalʉta kwa Yɨɨsʉ nʉ kʉnsiima ʉkʉta alʉte kʉ Kapelenaumu akamponie ʉmwana va mwene,
ʉvɨ gwapʉʉgaga.
48 ɄYɨɨsʉ akamwanda ʉnyivaha ʉjwa akata,
“Nyɨ vaanu ʉnyie,
ndeeti,
namukaweese ʉkʉnnyɨdɨka kɨtsila kʉsivona isimanyilo ni sidego?”
49 Ʉnyivaha ʉlya akamwanda akata,
“Gwe Ntwa,
ndikʉkʉdoova,
tʉbɨhe ʉkamponie ʉmwana vango wʉ naswili.”
50 Ʉmwene ʉYɨɨsʉ akamwanda akata,
“Ʉvujage kʉ miinyo,
ʉmwana vaako aponile.”
Ʉnyivaha ʉjwa akɨɨdɨka amamenyu ga Yɨɨsʉ,
pwʉ alɨkʉvuja kʉ myave.
51 Wʉ igenda mu nzɨla,
akaaganila na vavombi va mwene.
Vakambʉʉla vakata,
“Ʉmwana vaako aponile,
mwʉmi lwoni.”
52 Pwʉ akavavʉʉtsa akata,
“Akaponile ʉkʉhʉma ndali?”
Aveene vakaanda vakata,
“Akaponile ʉkʉhʉma igolo pamuunyi,
akavalɨlo ka lekelakʉpamato (7).”
53 Pwʉ ʉdadaaje va mwana ʉjwa akalʉmanya ʉkʉta akaponile ʉkʉtengʉlɨla akavalɨlo kaakalya ʉpwʉ ʉYɨɨsʉ akatsovile akata,
“Ʉmwana vaako aponile.”
Pwʉ ʉnyivaha ʉjwa paninie na vaanu va mu nyumba jya mwene vakamwɨdɨka ʉYɨɨsʉ.
54 Ɨkɨ kyale kɨmanyilo kya vɨɨlɨ ɨkyʉ ʉYɨɨsʉ aavombile mu Galilaya.
Aavombile wʉ ahʉmile kʉ Yuuda.