Nehemi 13

Ba na sɛ ba tɔgɩ Wɛ niə yam te tɩn

Dɛ dɩm kʋntʋ nɩ mʋ ba karɩmɩ Wɛ niə tɔnɔ kʋm Moyisi na pʋpʋnɩ tɩn. Ba na cəgi taanɩ dɩm tɩn mʋ ba maanɩ nɩ kʋ culǝ sɩ Amɔn tu, dɩ Moabɩ tu tɔgɩ ba zʋ Wɛ nɔɔna kɔgɔ kʋm wʋnɩ. 2 Bɛŋwaanɩ, maŋa kalʋ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn na nuŋi Ezipi nɩ ba beeri jǝŋǝ je tɩn, Amɔn tiinə dɩ Moabɩ tiinə bam wʋ jeeri-ba cwǝŋǝ nɩ ba pa-ba na sɩ ba nyɔ. Ba ma joori ba pa Balam səbu, sɩ o wanɩ o sɔɔlɩ lwarɩm o yagɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam baŋa nɩ. Dɩ́ Tu Wɛ dɩm ma pipiri o kampwəl-balwara kam pa kʋ kɩ dɩbam lam. 3 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam na ni Wɛ ni dɩm kʋntʋ tɩn, mʋ ba lɩ vərə ba wʋnɩ, sɩ ba daa yɩ taa zʋʋrɩ dɩ ba.

Nehemi kwɛ nɔɔna bam dɩ ba tɩtʋŋa

4 Kʋntʋ maama dɩ Wɛ kaanɩm tu Eliyasibi dɛɛn mʋ nii Wɛ-digə zɩla di sɩm baŋa nɩ. O maa mɩ dɩ Amɔn tu Tobia. 5 O ma da kʋ ŋwaanɩ o kwe Wɛ-digə zɩla di-kamunu o pa Tobia. Ba nan ya yǝni ba kwe wʋdiu pɛɛra, dɩ wǝǝnu tɩlʋ lwǝm na ywǝmmǝ tɩn, dɩ Wɛ-digə zɩla yam, dɩ Wɛ tǝri dɩlʋ na yɩ mɩna, dɩ sana, dɩ Olivi nugə tɩn mʋ ba zɩgɩ da. Pɛɛra yam kʋntʋ maama maŋɩ sɩ ba taa kwe-ya ba paɩ Levi tiinə bam, dɩ Wɛ-digə lən-leenə dɩdaanɩ ni-yɩrɩna bam mʋ, kʋ wǝli dɩ pɛɛra yalʋ na yɩ kaanɩm tiinə bam nyɩm tɩn.

6 Kʋntʋ maama dɛɛn na kɩ tɩn, dɩdaanɩ amʋ daa tǝri Zeruzalɛm wʋnɩ. A ya joori a vu Babilɔnɩ sɩ a lwǝni kʋlʋ na kɩ tɩn mʋ a brɩ Pɛ Atazeregesɩ. Kʋ maa yɩ o paarɩ dim bɩna fiintɔ-yale bɩnɩ dɩm nɩ mʋ a veǝ. Kʋ nan na kɩ fɩɩn tɩn mʋ a daa loori cwǝŋǝ o tee nɩ, 7 sɩ a joori a vu Zeruzalɛm. A na yi da tɩn, a nɛ nɩ Eliyasibi tʋŋɩ wo-balɔrɔ yɩ o yagɩ cwǝŋǝ o pa Tobia sɩ o taa zʋʋrɩ Wɛ-digə di sɩm dɩdʋa wʋnɩ. 8 Kǝm dɩm na tiini dɩ fuli a wʋʋ tɩn, mʋ a zʋ da a kwalɩmɩ Tobia zɩla yam a dʋlɩ a yagɩ pooni nɩ. 9 A ma daarɩ a pa ni sɩ ba joori ba kwɛ di sɩm sɩ kʋ tɔgɩ dɩ́ cullu tɩm, yɩ a pa ba joori ba kwe Wɛ-digə zɩla yam ba ba ba zɩgɩ sɩ wʋnɩ. A ta ma pa ni sɩ ba taa jaanɩ mɩna pɛɛra yam, dɩ wǝǝnu tɩlʋ lwǝm na ywǝmmǝ tɩn ba tui ba zɩgɩ digə kam wʋnɩ.

10 A ta ma lwarɩ nɩ ba wʋ pɛ Levi tiinə bam wʋdiiru tɩm pʋpwara kalʋ na yɩ ba nyɩm tɩn. Kʋ dɛɛn pɛ Wɛ-digə lən-leenə bam, dɩ Levi tiinə badaara bam nuŋi da Zeruzalɛm tɩʋ kʋm nɩ, yɩ ba joori ba vu ba wʋ ba karɩ tɩtʋŋa nɩ. 11 Amʋ ma bwɛ yigǝ tiinǝ bam lanyɩranɩ yɩ a bwe-ba a wɩ: «Bɛɛ mʋ yɩ á dʋlɩ Wɛ-digə kam tɩtʋŋa yam á yagɩ?» A ma pa Wɛ-digə tɩntʋŋna bam joori ba tʋŋɩ ba tɩtʋŋa yam.

12 Zuda tiinə bam daa ma joori ba jaanɩ ba Wɛ-təri pɛɛra maama ba tui ba zɩgɩ Wɛ-digə wʋnɩ, kʋ na yɩ ba mɩna pʋpwara, dɩ ba sana pʋpwara, dɩ ba nugə pʋpwara kam. 13 Amʋ laan ma kwe Wɛ-digə zɩla di sɩm dɩ sɩ tɩtʋŋa yam a kɩ nɔɔna bantʋ jɩŋa nɩ. Kʋ maa yɩ Wɛ kaanɩm tu Selemɩa, dɩ Wɛ niə karanyɩna tu Sadoki, dɩ Levi tu Pedaya. A ta lɩ Zakuri bu Hanan mʋ sɩ o taa wǝli-ba. Nɔɔna maa paɩ sɩ nɔɔna bam kʋntʋ jɩgɩ cɩga. Ba tɩtʋŋa maa yɩ sɩ ba taa cɛ wʋdiiru tɩm ba pa ba donnǝ bam.

14 Amʋ Tu Wɛ, nan guli sɩ n kɩ-nɩ lanyɩranɩ, a na kɩ wǝǝnu tɩntʋ maama tɩn ŋwaanɩ. Yɩ swe amʋ na tɔgɩ cɩga a kwɛ nmʋ digə kam sɩ ka taa jɩgɩ zulə te tɩn ni nɩ.

15 Kantʋ maŋa nɩ mʋ a ta maanɩ nɩ Zuda tiinə badonnǝ yǝni ba tʋŋɩ ba tɩtʋŋa Wɛ siun dɛ dɩm wʋnɩ. Nɔɔna maa kaagɩ ba kan vinyə tiu biə nyʋa. Badonnǝ maa zɩŋɩ ba bɩnɛ dɩ wʋdiiru zɩla, dɩ tweeru biə dwi dwi ba jaanɩ ba zʋʋrɩ Zeruzalɛm tɩʋ wʋ sɩ ba yǝgǝ. Amʋ ma kaanɩ-ba sɩ ba yɩ taa di yaga Wɛ siun dɛ dɩm nɩ. 16 Tiiri tiinə badonnǝ na tu ba zʋʋrɩ Zeruzalɛm tɩʋ nɩ tɩn dɩ ma jaanɩ kale dɩdaanɩ zɩla dwi dwi ba tui ba yəgi ba paɩ Zuda tiinə bam Wɛ siun dɛ dɩm nɩ. 17 A ma bwɛ Zuda yigǝ tiinǝ bam lanyɩranɩ yɩ a wɩ: «Nii-na á na tiini á tʋŋɩ lwarɩm te! Abam yɔɔrɩ á cɔgɩ Wɛ siun dɛ dɩm mʋ pa dɩ yɩ kafɛ. 18 Á nabaara bam dɛɛn maŋɩ ba kɩ kʋntʋ mʋ, pa Wɛ ja cɔgɩm DƖ ba dɩ́ tɩʋ kʋntʋ baŋa nɩ. Abam daa ta ma á yɔɔrɩ á kɩ kʋlʋ na wʋ́ pa Wɛ banɩ zaŋɩ dɩbam Yisɩrayɛlɩ tiinə baŋa nɩ dɩ wǝli da tɩn mʋ, dɩ á na jɩgɩ o siun dɛ dɩm á cɔgɩ tɩn.»

19 A ma pa ni nɩ wa-zʋʋrɩ maŋa nɩ sɩ ba yǝni ba pɩ tɩʋ kʋm ni bwəəru tɩm, sɩ kʋ maŋɩ dɩ siun dɛ dɩm pulim maŋa. A ma ta dɩ ba sɩ ba yɩ pʋrɩ-tɩ ba yagɩ kʋ na daɩ siun dɛ dɩm na ti maŋa kalʋ tɩn. A dɛɛn ta pɛ a tɩntʋŋna mʋ zɩgɩ tɩʋ kʋm bwəəru ni nɩ ba yɩrɩ, sɩ nɔɔn-nɔɔnʋ yɩ ja o zɩla o ba tɩʋ kʋm Wɛ siun dɛ dɩm nɩ sɩ o yəgi. 20 Kʋ na yǝni kʋ wʋra kʋ wʋra, pipimpiinə badaara yǝni ba ve tɩtɩɩ nɩ ba tigi tɩʋ bwəəru tɩm kwaga nɩ mʋ, yɩ ba cǝgǝ sɩ siun dɛ dɩm yi. 21 Amʋ dɩ maa kaanɩ-ba a wɩ: «Bɛɛ mʋ yɩ á kɩ kʋntʋ doŋ? Abam na joori á ba yo seeni á tigi sɩ tɩga ba ka pʋʋrɩ, amʋ wʋ́ ja abam dɩ dam mʋ.» Kʋ na zɩgɩ dɛ dɩm a na tagɩ-ba kʋntʋ tɩn, nɔɔn-nɔɔnʋ daa wʋ tu sɩ o kɩ pipiu Wɛ siun dɛ dɩm nɩ. 22 A laan ma pa Levi tiinə bam ni sɩ ba kwɛ ba tɩtɩ, sɩ ba daarɩ ba vu ba taa zɩgɩ ba yɩrɩ tɩʋ bwəəru tɩm. A kɩ kʋntʋ sɩ kʋ pa Wɛ siun dɛ dɩm sɩɩnɩ dɩ taa yɩ dɩ yɩra mʋ.

A Tu Wɛ, guli amʋ gulə kǝm dɩntʋ dɩ ŋwaanɩ. Tɔgɩ nmʋ sono kʋm baŋa n duri amʋ yibwənə.

23 Ka maŋa nɩ mʋ a ta maanɩ nɩ Zuda tiinə baara bam zanzan ve ba di Asedodi tiinə bukwa, dɩ Amɔn tiinə bukwa, dɩ Moabɩ tiinə bukwa mʋ ba kɩ ba kaana. 24 Kʋ ma pa biə balʋ ba na lʋgɩ tɩn cicoro jɩgɩ Asedodi taanɩ ba ŋɔɔna, yɩ badonnǝ jɩgɩ ta-gɛ ba ŋɔɔna. Ba maa warɩ sɩ ba ŋɔɔnɩ dɩbam Zuda tiinə taanɩ dɩm. 25 A ma tiini a bwɛ baara bam kʋntʋ, yɩ a daarɩ a sɔɔlɩ lwarɩm a yagɩ ba yuu nɩ. A ta magɩ-ba yɩ a ja ba yuuywe mʋ a vaŋɩ a vuuri. A ma daarɩ a pa ba ma Wɛ yɩrɩ ba du durə yɩ a wɩ: «Abam daa yɩ kwe-na á bukwa á pa dwi-gɛ tiinə. Nan yɩ lagɩ-na dwi-gɛ tiinə bukwa á pa á tɩtɩ naa á biə bam sɩ á di. 26 Dwi-gɛ tiinə kaana dɛɛn mʋ pɛ Pɛ Solɔmɔn kɩ lwarɩm. Pɛ dɛɛn nan tǝri tɩɩnɩ dɩdonnǝ nɩ o na maɩ dɩdaanɩ wʋntʋ. Wɛ tɩtɩ dɛɛn yɔɔrɩ DƖ soe‑o mʋ pa o ji Yisɩrayɛlɩ tiinə bam maama pɛ. Dɩ kʋntʋ maama dɩ, dwi-gɛ tiinə kaana bam pɛ o cɔgɩ Wɛ yigə nɩ. 27 Abam nan ta lagɩ sɩ dɩ́ maama da á kǝm-balɔrɔ kʋm baŋa nɩ dɩ́ vu dɩ́ di dwi-gɛ tiinə bukwa sɩ ba taa yɩ dɩ́ kaana mʋ na? Dɩ́ bá sɛ sɩ dɩ́ vɩn Wɛ ni dɩm kʋntʋ!»

28 Yoyada dɛɛn yɩ Wɛ kaanɩm yigə tu Eliyasibi bu mʋ, yɩ wʋntʋ dɩ bu dɩdʋa laan vu o di Horon tu Sanbalati bukɔ o ma kɩ o kaanɩ. Amʋ dɛɛn ma zǝl-o sɩ o daa yɩ taa zʋʋrɩ Zeruzalɛm tɩʋ wʋnɩ.

29 Amʋ Tu Wɛ, guli nɔɔna bantʋ gulə dɩ ba na yɔɔrɩ ba jɩgɩ kaanɩm tɩtʋŋɩ dɩm yuu ba yáala te tɩn. Ba ma daarɩ ba cɔgɩ ni-gonim dɩlʋ nmʋ dɛɛn na kɩ dɩdaanɩ kaanɩm tiinə dɩ Levi tiinə bam tɩn.

30 Amʋ dɛɛn kwɛ nɔɔna bam mʋ, pa ba pwɛ ba tɩtɩ dɩdaanɩ wo-yɔɔrʋ dwi maama. A ta kɩ niə mʋ a tiŋi sɩ kaanɩm tiinə dɩ Levi tiinə bam maama taa ye ba tɩtʋŋa na yɩ te tɩn, sɩ nɔɔn-nɔɔnʋ yɩ lɛɛnɩ wʋdoŋ tɩtʋŋa. 31 Amʋ ma pa nɔɔna jaanɩ dɛ ba tui ba tiŋi Wɛ-digə kam wʋnɩ, nɩnɛɛnɩ maŋa kam na yǝni ka yi sɩ ba kɩ kʋntʋ. A ta ma pa ba jaanɩ dayigǝ wʋdiiru tɩlʋ na bɩgɩ tɩn ba tui ba kɩ da.

Amʋ Tu Wɛ, nan guli amʋ gulə, sɩ n kɩ-nɩ lanyɩranɩ.