Yesus se ajar De pe murit-murit basombayang
11
1 Satu kali Yesus basombayang di satu tampa. Waktu Dia so klar basombayang, De pe satu murit babilang pa Dia, “Guru, tolong dang ajar akang pa torang basombayang, sama deng Yohanes Pembaptis da se ajar pa de pe murit-murit basombayang.”2 Yesus bilang pa dorang, “Kalu ngoni basombayang, bilang jo bagini,
‘Bapa, torang minta supaya samua hormat tu
Bapa pe nama lantaran Bapa itu kudus.
Bapa, datang jo Berkuasa sbagai Raja pa torang.
3 Kase akang pa torang makanan yang cukup for tiap hari.
4 Tolong kase ampung akang tu torang pe dosa-dosa
lantaran torang lei kase ampung sapa jo yang da beking sala pa torang,
kong jang kase biar pa torang tagoda for beking tu jaha.’ ”
5 Trus Yesus bilang pa dorang satu prumpamaan, “Di antara pa ngoni ini ada satu orang yang pigi pa de pe tamang waktu tenga malam, kong babilang, ‘Tamang, tolong kwa kase pinjam akang tiga roti pa kita. 6 Soalnya ada kwa kita pe tamang yang da beking perjalanan da basingga pa kita pe ruma, mar kita kasiang nyanda ada makanan for kase makang pa dia.’
7 Kong tu de pe tamang yang di dalam ruma itu manyao bagini pa dia, ‘Jang batrosol pa kita! Kita so kunci tu pintu, kong kita deng kita pe anak-anak lei so tidor. Kita so nyanda mo bangong for kase tu ngana da minta itu.’
8 Kita bilang pa ngoni, biar lei dorang dua batamang, tu tamang yang di dalam ruma itu nimau mo bangong for kase tu dia pe tamang da minta itu. Mar lantaran tu tamang itu nyanda malo baminta-minta trus, de pe laste dia pe tamang itu bangong kong kase pa dia apa tu dia da minta.
9 So itu, Kita bilang pa ngoni, minta jo pa Tuhan apa tu ngoni pe perlu, nanti Dia mo kase apa tu ngoni da minta. Cari jo pa Dia apa tu ngoni pe perlu, nanti ngoni mo dapa itu dari pa Dia. Batoki jo pa Dia pe pintu for baminta, nanti Dia mo buka akang tu pintu for kase apa tu ngoni da minta. 10 Soalnya tiap orang yang baminta pa Tuhan, dia mo trima apa tu dia da minta. Kong tiap orang yang cari apa tu de pe perlu pa Tuhan, dia mo dapa itu. Trus tiap orang yang batoki pa Tuhan pe pintu for baminta, Tuhan mo buka akang pintu kong kase tu dia da minta. 11 Dari samua papa yang ada di antara pa ngoni ini, kalu ngoni pe anak baminta ikang, apa ada yang mo kase ular pa dia pe anak? Nyanda to? 12 Kong kalu ngoni pe anak minta telor, apa ngoni mo kase kalajengking pa dia? Nyanda to? 13 Jadi biar ngoni pe hati jaha, ngoni tau bakase tu bae pa ngoni pe anak-anak. No apa lei tu ngoni pe Bapa di sorga! Dia pasti mo kase Roh Kudus pa orang-orang yang baminta pa Dia.”
Orang tudu pa Yesus pake Beelzebul pe kuasa for bauser setang
14 Satu kali, ada tu orang yang jadi wowo lantaran dia da kemasukan akang setang, kong Yesus user tu setang dari pa tu orang itu. Serta tu setang so kaluar, tu orang itu so bole babicara, kong banya orang yang da lia tu kejadian itu taheran-heran. 15 Mar di antara orang banya itu ada tu da babilang, “Dia da bauser setang-setang pake Beelzebul pe kuasa, tu setang-setang pe bos.”
16 Kong ada lei dari antara pa dorang yang mo coba-coba pa Yesus. Dorang minta pa Dia supaya Dia beking mujisat for se bukti kalu Dia memang dari Tuhan Allah.
17 Mar Yesus tau tu dorang pe pikiran, kong Dia bilang pa dorang, “Kalu rakyat di satu krajaan baku malawang kong tapisa-pisa, tu krajaan so pasti mo ancor, deng lei kalu satu ruma tangga baku malawang kong tapisa-pisa, so pasti lei mo ancor. 18 Bagitu lei kalu setang deng setang tapisa-pisa kong dia sama deng da malawang de pe diri sandiri, so pasti de pe krajaan mo ancor kong abis. Kita bilang bagitu lantaran ngoni bilang kalu Kita da user setang pake kuasa dari Beelzebul tu setang pe bos. 19 No kalu butul Kita da bauser setang pake Beelzebul pe kuasa, ngoni pe murit-murit dang da bauser setang pake sapa pe kuasa? Tantu katu pake Tuhan Allah pe kuasa to? Jadi dari apa tu ngoni pe murit-murit da beking itu, itu se tunjung kalu tu ngoni da tudu pa kita itu sala. 20 Mar kalu Kita da bauser setang pake Tuhan Allah pe kuasa, itu de pe arti Tuhan Allah so Berkuasa sbagai Raja di tenga-tenga pa ngoni.
21 Kalu ada satu orang kuat yang pake senjata lengkap bajaga tu de pe ruma sandiri, tantu katu samua tu dia punya aman. 22 Mar kalu ada satu orang yang lebe kuat dari dia datang srang kong se kala pa dia, tu orang yang lebe kuat itu mo rampas samua de pe senjata yang jadi de pe andalan. Abis itu, tu orang yang lebe kuat itu mo rampas samua tu dia pe barang-barang, kong dia se berbage samua barang itu pa tu orang yang lebe kuat itu pe tamang-tamang.
23 Sapa yang nimau sama-sama deng Kita, dia itu sebenarnya malawang pa Kita. Kong sapa yang nyanda tolong pa Kita for se kumpul tu orang-orang supaya dorang sama-sama deng Kita, dia itu yang beking orang-orang tafiaro jao dari pa Kita.”
Setang babale pa tu orang yang dia so perna tinggal akang
24 Yesus bilang lei, “Kalu setang kaluar dari satu orang, tu setang itu pi babaron lewat tu tampa-tampa tandus for cari tampa mo tinggal akang. Mar lantaran dia nyanda dapa tampa mo baistirahat akang, dia bapikir bagini, ‘Lebe bae kita babale jo di tampa tinggal dulu, tu orang yang kita so perna tinggal akang.’ 25 Waktu dia bale kong maso ulang pa tu orang itu, dia lia tu orang itu sama deng ruma yang so sosapu akang bersi deng so taator rapi. 26 Abis itu, tu setang pi pangge tuju setang laeng yang lebe jaha dari dia, kong dorang maso pa tu orang itu trus tinggal di situ. De pe laste, tu orang itu pe keadaan so lebe soe dari tu pertama.”
Orang yang iko tu Tuhan Allah pe firman, dia itu yang paling snang
27 Waktu Yesus masi babicara tentang hal-hal itu, ada satu parampuang dari orang banya itu babilang deng suara kuat pa Dia, “Bapak pe mama yang da se lahir pa Bapak deng da se batoto, dia itu yang paling snang.”
28 Mar Yesus manyao, “Sebenarnya yang paling snang, orang yang badengar tu Tuhan Allah pe firman kong iko tu firman itu.”
Orang-orang minta bukti kalu Yesus dari Tuhan Allah
29 Waktu tu orang di situ so lebe banya bakrumun pa Yesus, Dia babilang, “Orang-orang skarang ini, orang-orang jaha. Dorang minta pa Kita beking mujisat for se bukti kalu Kita dari Tuhan Allah. Mar Kita nyanda mo kase bukti apa-apa pa dorang, kacuali Kita mo se inga pa dorang apa tu da jadi pa nabi Yunus dulu. 30 Soalnya dulu nabi Yunus ada di dalam ikang basar pe puru trus Tuhan se kaluar pa dia, itu sama deng satu mujisat for jadi bukti pa orang Niniwe supaya badengar pa dia. Kong bagitu lei deng Anak Manusia, Tuhan mo beking mujisat pa Anak Manusia for jadi bukti pa orang-orang skarang ini.
31 Nanti di hari kiamat, tu hari Tuhan mo adili pa samua orang, tu ratu Syeba yang dulu da kuasai negri di bagian Slatan mo hidop ulang sama-sama deng ngoni tu orang-orang skarang ini. Trus dia mo se tunjung tu ngoni pe sala kong ngoni mo dapa hukuman. Soalnya dulu dia itu da datang dari jao skali pigi pa raja Salomo for dengar tu raja Salomo pe hikmat. Mar ngoni tarukira jo bae-bae, skarang di sini ada Orang yang lebe berkuasa dari raja Salomo, mar ngoni tetap nyanda mo badengar pa Dia. 32 Kong nanti di hari kiamat tu hari Tuhan mo adili pa samua orang, tu orang-orang yang dulu da tinggal di kota Niniwe mo hidop ulang sama-sama deng ngoni tu orang-orang skarang ini, kong dorang mo kase tunjung tu ngoni pe sala trus ngoni mo dapa hukuman. Soalnya tu orang-orang Niniwe itu bertobat serta dorang dengar tu Tuhan pe pesan yang Yunus da kase tau. Kong tarukira jo bae-bae, skarang ini ada Orang yang lebe berkuasa dari nabi Yunus di tenga-tenga pa ngoni, ngoni so dengar tu Tuhan pe pesan mar ngoni nimau bertobat.”
Tuhan pe firman da se sama deng tu cahaya pelita
33 Yesus bilang satu prumpamaan, “Nyanda ada satu orang tu da pasang pelita kong taru tu pelita itu di tampa yang tasambunyi ato tutu akang deng loto. Pasti dia mo taru tu pelita itu pa de pe tampa supaya samua orang yang maso ka dalam ruma bole lia tu de pe cahaya. 34 Ngoni pe mata itu sama deng pelita. Ngoni pe mata itu yang kase trang pa ngoni pe hati. Kalu ngoni pe mata balia deng jelas, ngoni pe hati lei jadi trang. Mar kalu ngoni pe mata nyanda balia deng jelas, ngoni pe hati lei iko jadi glap. 35 So itu ngoni musti hati-hati, jang sampe ngoni pikir kalu tu trang ada pa ngoni pe hati, padahal itu no tu glap. 36 Soalnya kalu ngoni pe sluru hati trang kong nyanda ada bagean yang glap biar cuma satu, pasti ngoni pe sluru hati jadi trang skali, itu sama deng pelita pe cahaya da se trang pa ngoni.”
Yesus togor deng kras tu orang-orang dari golongan Farisi deng tu ahli-ahli Taurat
37 Pe klar Yesus babicara, ada satu orang dari golongan Farisi undang pa Yesus for makang pa de pe ruma. So itu Yesus pigi pa orang itu pe ruma kong dudu makang di situ. 38 Tu orang dari golongan Farisi itu heran lia pa Yesus da makang nyanda bacuci tangan lebe dulu iko tu dorang pe atoran agama.
39 Kong Tuhan Yesus bilang pa dia, “Ngoni tu orang-orang dari golongan Farisi, ngoni se tunjung kalu ngoni ja iko tu ngoni pe atoran agama, mar pa ngoni pe hati punung deng tu jaha deng ngoni lei ja rampas tu orang pe harta. Itu bole mo se sama deng ngoni ja kase bersi tu ngoni pe glas deng piring cuma pa de pe bagian luar, mar de pe bagian dalam pe kotor skali. 40 Pe biongo skali ngoni itu! Tuhan Allah tu da beking tu bagean luar dari pa ngoni pe diri, deng Dia lei tu da beking tu bagean dalam dari pa ngoni pe diri tu ngoni pe hati itu. 41 So itu ngoni kase jo apa tu ada pa ngoni pa tu orang-orang miskin. Kalu ngoni beking bagitu, ngoni pe diri deng ngoni pe pikiran mo jadi butul-butul bersi.
42 Cilaka jo ngoni tu orang-orang dari golongan Farisi! Soalnya ngoni memang ja kase tu spulu persen pa Tuhan Allah sampe dari tu ngoni pe hasil tanaman rupa tu selasi, tu inggu deng samua jenis sayor, samua itu ngoni beking. Mar de pe masala ngoni nyanda adil pa orang laeng deng nyanda sayang pa Tuhan Allah. Bagus katu kalu ngoni tetap kase ngoni pe spulu persen, deng ngoni lei musti adil pa orang laeng deng sayang pa Tuhan Allah. 43 Cilaka jo ngoni tu orang-orang dari golongan Farisi! Soalnya di ruma-ruma ibada agama Yahudi, ngoni suka ja dudu di tampa paling muka tu tampa yang terhormat, deng ngoni lei suka orang ja hormat di tampa yang ja takumpul akang banya orang. 44 Cilaka jo ngoni, ngoni sama deng kubur yang nyanda dapa lia kubur lantaran nyanda ada tanda apa-apa pa de pe atas. Jadi orang-orang bajalang di atas kubur itu lantaran dorang nintau kalu ada orang mati di dalam tana itu.”
45 Kong ada satu dari tu ahli-ahli Taurat babilang pa Yesus, “Guru, deng Guru bilang bagitu, Guru so hina lei pa torang.”
46 Trus Yesus manyao pa dorang, “Cilaka jo ngoni tu ahli-ahli Taurat! Soalnya ngoni tuntut orang laeng for beking tu atoran-atoran yang susa for dorang mo beking, itu jadi beban yang brat for dorang mo beking. Trus, biar cuma sadiki ngoni sandiri nyanda tolong pa dorang for beking tu atoran-atoran itu. 47 Cilaka jo, lantaran ngoni yang da beking bagus tu nabi-nabi dulu pe kubur-kubur, padahal ngoni pe nene moyang dulu yang nyanda iko tu nabi-nabi da bilang kong ngoni pe nene moyang itu yang da bunung pa tu nabi-nabi itu. 48 Jadi deng ngoni beking bagus tu kubur-kubur itu, ngoni so stuju deng tu ngoni pe nene moyang tu da bunung tu nabi-nabi itu. Tu ngoni pe nene moyang da bunung tu nabi-nabi itu, kong ngoni da ambe bagean di situ deng cara beking tu dorang pe kubur jadi bagus. 49 So itu, dulu Tuhan Allah yang bijaksana babilang bagini, ‘Kita mo utus tu nabi-nabi deng tu rasul-rasul itu pigi pa orang-orang Israel, kong dari antara pa tu nabi-nabi deng tu rasul-rasul itu ada yang dorang mo siksa deng yang laeng dorang mo bunung.’
50 Jadi Tuhan Allah mo hukum pa ngoni yang da hidop di jaman ini lantaran samua nabi yang da dapa bunung dari waktu Tuhan Allah beking ni dunia, 51 mulai dari waktu Habel da dapa bunung sampe waktu Zakharia da dapa bunung di Ruma Ibada Pusat antara tampa ja kase korban persembahan deng tu Ruang Mahasuci. Kita bilang pa ngoni, nanti Tuhan Allah mo hukum tu orang-orang di jaman ini lantaran samua tu dorang da beking.
52 Cilaka jo ngoni tu ahli-ahli Taurat! Soalnya ngoni so tau tu kitab Taurat pe isi mar ngoni sandiri nyanda beking itu, malatare ngoni da halangi pa orang laeng for iko pa Tuhan. Itu sama deng ngoni da pegang kunci for buka pintu mar ngoni sandiri nyanda maso, malatare ngoni larang orang laeng mo maso.”