Luku 19

Zezi wi 'kɛ́ Zase kpáa mɛ́

1 A Zezi wi sɛ́nì jíin Zeriko kàʔa nī gè; wi 'puu nɛ sùurí ki nī. 2 Nàguɔ wáà 'puu baa, pe 'puu nɛ wi míʔɛ yeri gè Zase; kàfɔli wáà wi 'puu, nɛ ní lɔrifɔli. 3 Wi 'puu nɛ ki caa bè Zezi nyaa wè bè ki cɛ́n siɛn ŋíì felige wī wè, wiì cé sí je gbɛ̀ jáaʔ, bɛ̀ siɛnnɛ pe cé niʔɛ bèle. Ki 'nyaa siɛn weriwe wi 'puu. 4 A wi sí fɛ̀ nɛ̀ kɛ́ pe yiʔɛ nɛ̄, nɛ̀ sɛ́nì tánʔa tiige káà nī pe ki yeri siikomɔri tiige, gìi ki bé tí a Zezi wi kɛ́ni tòrí wè, wire gbɛ̀ wi nyaa; ki 'nyaa kire tiʔɛ kire nī Zezi wi cé yɛli bè tóri.

5 Bà Zezi wi kɛ́nì pɛ́nì nɔ̀ baa ki tiʔɛ nī gè, a wi 'yiʔɛ yɛ̀gɛ gè, nɛ́ juu nɛ́ nàguɔ ŋáà ní wè nɛ́ wi yɛ: «Zase, te fìɛlɛ́ mari tíri náʔa; pàngɛ gè mi 'yɛli bè sa tìrige muɔ kpáa mɛ́.»

6 A wi 'fali nɛ̀ tìgi fáarifaari sɛni, nɛ̀ sɛ́nì Zezi kpàli wè nɛ́ fundaanra ní. 7 Siɛnnɛ bílì mìɛni pe 'puu baa nɛ̀ kire gáà nyaa gè, a pe 'yɛ̀ nɛ nyu nɛ kúnʔɔri laamɛ nī níɛ wáa dí Zezi wi sɛ́nì tìrige kapiigbiʔiliwe nàguɔ kpáa mɛ́.

8 A Zase wi sí yɛ̀ nɛ̀ yéri nɛ́ juu nɛ́ Kàfɔli ní wè nɛ́ jo: «Nyaa, Kàfɔli, m'bé mi lɔri ti tílaga kɛn gè fuunmɔfɔlilɔ mɛ́, nɛ̀ pínɛ a ki yē mi 'wàa yùu yakaa nī wè, m'bé ki felige tiɛyɛ sicɛri kɛn ki siɛn mɛ́ wè.»

9 A Zezi wi 'wi yɛ: «Pàngɛ gè, suɔlɔ ni 'pɛn náʔa saʔa gáà mɛ́ gè, nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, tùlugo wuu wáà wī ŋàa wè nɛ̀ pínɛ. 10 Ki 'nyaa wi 'pɛn bè pa siɛnpuunninɔ caa bèle bè pe suɔ wī.»

Wali liʔɛlɛ kàsiile lè

(Mat 25.14-30)

11 Bà Zezi wiī nɛ wi siɛnrɛ nyu dè nɛ waa á siɛnnɛ piyē lúru wi mɛ́ bèle, bà pe kɛ́ni sìʔɛrɛ́ nɛ nɔ̀gí kàʔa nɛ̄ gè, a siɛnnɛ pe 'yɛ̀ nɛ ki sɔ̀ngí nɛ̀ jo dùʔɔ ki cî ga fuu bè yiri wī.

A Zezi wi sí kàsiile láà wáa pe mɛ́ 12 nɛ́ pe yɛ: «Nàguɔ wáà wi 'puu míɛkpuʔɔfɔli; wi yé je kɛ́ kùlo láà nī liʔi wómi bè sa tí pe 'wi tɛ́ngɛ kùlofɔligɔ nɛ̄, bé sí koli bè pɛn. 13 A wi 'wi baakuɔlɔ pálì kiɛ yeri nɛ̀ pɛ́nì tiɛ kpègele nigbe nigbe kɛn pe mɛ́, nɛ́ pe yɛ: ‹Ye sari jaʔa wáari nɛ́ wi ní, náʔanɛ mi de báan.›

14 «Nɛ̀ sí ki taa wi kɛnmɛ pi cé wi kùlo wuulo biɛn bèle. A pe 'tunduro tórigo baa wi yiʔɛmɛ gè nɛ́ jo: ‹Weli wè nàguɔ ŋáà caa wè wi- puu weli kùlofɔli wèʔ.›

15 «Kire nɛ́ ki mìɛni a pe 'wi tɛ́ngɛ kùlofɔligɔ nɛ̄ gè. A wi sí koli nɛ̀ pɛn wi kùlo mɛ́ lè. Bà wi 'pɛn wè, a wi 'wi baakuɔlɔ kiɛ yeri bèle, bàli mɛ́ wi cé tiɛ kpègele kɛn gèle, pe- pa kúnɔ wire mɛ́ tɔ̀ni ŋíì pe 'taa bèle.

16 «A péliwe wi pɛ́nì yiri, nɛ̀ jo: ‹Kàfɔli, tiɛ kpège nigbe gáà muɔ cé kɛn mi mɛ́ gè, mi 'yàa kiɛ taa nɛ̀ fàri ki nɛ̄.›

17 «A wi kàfɔli wi 'wi yɛ: ‹Nicii ! Baakuɔcɛ̀nwɛ wī muɔ wè. Muɔ 'nyaa tɛ́ngɛmɛ siɛn nɛ́ cɛ̀ri ŋáà ní wè; m'bé muɔ tɛ́ngɛ kàaya kiɛ nyùgo nɛ̄.›

18 «A siinwuu míɛni wi pɛ́nì yiri, nɛ̀ jo: ‹Kàfɔli, tiɛ kpège nigbe gáà muɔ cé kɛn mi mɛ́ gè, mi 'yàa kogunɔ taa nɛ̀ fàri ki nɛ̄.›

19 «A wi kàfɔli wi 'wi yɛ: ‹M'bé muɔ tɛ́ngɛ kàaya kogunɔ nyùgo nɛ̄.›

20 «A wàa ní nɛ̀ pɛn nɛ̀ pɛ́nì jo: ‹Kàfɔli, muɔ tiɛ kpège n'gɛ, mi cé ki puɔ fɛ̀nipile nī nɛ̀ sɛ́nì ki tɛ́ngɛ. 21 Ki 'nyaa mi puu nɛ fìʔɛ́ muɔ nɛ̄, bɛ̀ muɔ yē fungbɛngɛ siɛn wè. Yɛgɛ gíì muɔ sì tɛ́ngɛ gèʔ, muɔ nɛ̂ sɛ́nì ki líɛ, nɛ̀ pínɛ tiʔɛ gíì nī muɔ sì yatanʔara tánʔa wèʔ, muɔ nɛ̂ sɛ́nì yaliire líɛ baa ki tiʔɛ nī gè›.

22 «A wi kàfɔli wi 'wi yɛ: ‹Muɔ nyasiɛnrɛ tire nɛ̄ m'bé muɔ kàyuʔu juu gè, baakuɔsipiiwe wī muɔ wè. Muɔ sí cé ki cɛ́n mi yē fungbɛngɛ siɛn wè, dí a mi sì yɛgɛ gíì tɛ́ngɛ gèʔ, mi nɛ̂ sɛ́nì ki líɛ, nɛ̀ pínɛ a mi sì yatanʔara díì tánʔa dèʔ, mi nɛ̂ sɛ́nì ti líɛ. 23 Gáa nɛ̄ muɔ sì mi wali tɛ́ngɛ wè walitɛngɛsaʔa mɛ́, wi- ce tɔ̀ni sii ? A mi cé kɛ́nì pɛn, mi cî pa wi líɛ nɛ́ wi tɔ̀ni ní wè lé ?›

24 «A wi 'fali nɛ̀ juu nɛ́ bìli ní bèle pe 'puu baa yérile pe táanni bèle, nɛ́ pe yɛ: ‹Ye- wi tiɛ kpège suɔ gè wi mɛ́, ye kɛn ŋìi mɛ́ wè tiɛ kpèye kiɛ fɔ̀li mɛ́.›

25 «A pe 'wi yɛ: ‹Kàfɔli, tiɛ kpèye kiɛ yē wi mɛ́ nɛ̀ kúɔ !›

26 «A wi 'pe yɛ: ‹M'bé ki juu yeli mɛ́, a yakaa yē siɛn ŋíì mɛ́, pe bé ní wi kɛn. Ŋìi sí wī yakaa fùn wè, cɛ̀ri ŋáà tíimɛ wī siɛn mɛ́ wè, pe bé wi suɔ wi mɛ́. 27 Píra ŋáà nī wè, mi leguulo bílì piyè puu nɛ caa mi pa puu peli kùlofɔli wèʔ, ye- pe cò yeri báan náʔa, ye pa pe kpúu náʔa mi yiʔɛ mɛ́ gè.› »

ZEZI WII ZERIZALƐMI KAʔA MƐ

(19.28–21.38)

Zezi wi 'jíin Zerizalɛmi kàʔa nī gè

(Mat 21.1-11; Mar 11.1-11; Zan 12.12-19)

28 Bà Zezi wi 'siɛnrɛ dáà juu nɛ̀ kúɔ dè, a wi 'kíni pìtɛnmɛnɛ pe yiʔɛ nɛ̄ nɛ waa kàʔa mɛ́ gè. 29 Bà wi sɛ́ni nɔ̀gí Bɛtifaze nɛ́ Betanii vòyo nɛ̄ yè, táanni gè, a wi 'wi pálì siin tun nɛ́ pe yɛ: 30 «Yeri waa baa vògo gáà mɛ́ gè, n'gɛ baa we yiʔɛ mɛ́ gè. A yeli sɛ́nì nɔ̀ wè, yeli bé sèfɛnbile nyaa puɔlɔ, siɛn fìɛ tánʔa ni nɛ̄ʔ; ye- ni sáʔa yeri báan. 31 A siɛn 'yeli yúgo: ‹Gáa nɛ̄ ye ni sáʔala ?› Ye- siɛn yɛ wè: ‹Kàfɔli wi màakuu yē ni nɛ̄.› »

32 A pe 'kɛ́ nɛ̀ sɛ́nì kele nyaa gèle bɛ̀ Zezi wi cé ti juu pe mɛ́ bèle. 33 A pe 'tuu nɛ sèfɛnbile sáʔala lè. A ni kàfɔlilɔ pe 'jo: «ʔɛn, ki mɛni á yiyē sèfɛnbile sáʔala lè ?»

34 A pe 'jo: «Kàfɔli wi màakuu yē ni nɛ̄.» 35 Nɛ́ fali nɛ̀ ni kɔ́ri nɛ̀ kɛ́ Zezi kúrugu wè.

A pe sɛ́nì pe bururo fòlilo dè nɛ̀ taʔala sèfɛnbile nɛ̄ lè, nɛ́ fali nɛ̀ Zezi líɛ wè nɛ̀ tɛ́rigɛ ni nɛ̄.

36 Bà wi waa wè, a siɛnnɛ pe 'yɛ̀ nɛ pe bururo fòliló dè nɛ cáanri nɛ waa wi mɛ́ koligo nī gè. 37 Wolivi Tiire koligo kire pe yé líɛ, ki 'puu nyagurugo nɛ̄. Bà Zezi wi sɛ́ni tíri nɛ̄ gè béri nɔ̀gí Zerizalɛmi kàʔa nɛ̄ gè, a fundaanra 'jíin kpuʔɔ siɛnniʔɛmɛ báà pi 'puu wi kúrugu wi pìtɛnmɛnɛ bèle. A pe mìɛni 'fali nɛ̀ ŋúnugo le nɛ ŋú sɛni, nɛ Kulocɛliɛ tòbiló wè kakpoliyo yi wuʔu nɛ̄ gè, nyàa Zezi wi yé kpíʔile pe nyaamɛ nɛ̄ bè. 38 Pe 'puu nɛ ŋú níɛ wáa:

«Kulocɛliɛ wi- taʔa

kùlofɔli nɛ̄ wè,

wire ŋáà wi báan

Kàfɔli wire míʔɛ nɛ̄ gè,

yanyige- sí puu

\qt nī lè,

kpuʔɔrɔ- sí puu Kulocɛliɛ nɛ̄ wè

nyìʔɛnɛ tiɛliiliye nī yè !» !

39 A pálì 'kò baa siɛnnɛ sunʔɔmɔ nī bè nɛ́ Zezi yɛ wè: «Tɛnmɛfɔli, juu nɛ́ muɔ pìtɛnmɛnɛ ní bèle pe- pìiri.»

40 A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn dè pe mɛ́ nɛ́ pe yɛ: «M'bé ki juu yeli mɛ́, a bàli pe 'pìiri bèle, sìndari béri yékpuʔulo wáari.»

Zezi wi 'nyɛni nɛ̀ wáa Zerizalɛmi kàʔa nɛ̄ gè

41 Bà Zezi wi sɛ́ni nɔ̀gí kàʔa nɛ̄ gè, á wi 'kàʔa wéli gè nɛ̀ nyaa gè, a wi 'nyɛni nɛ̀ wáa kàʔa nɛ̄ gè, 42 nɛ́ jo: «ʔé, kàʔa muɔ, a ki yē muɔ cé ki cɛ́n mɛni muɔ bé ki puu bé yanyige taa gè wè díɛ ! Nɛ̀ sí ki taa, kire tiɛlɛ ni 'làri muɔ nɛ̄ ŋɔ̀ wè. 43 Cɛnyɛ yáà sí nɛ báan baa, muɔ leguulo pe bága pa gunyɔ faan bè muɔ cɔ̀ri, bè muɔ màʔa bè suʔu kayɔbiyɔ yi mìɛni nɛ̄, 44 bè yeli tánʔana bè muʔɔrɔ dàala nɛ̄ lè muɔ nɛ́ muɔ pìile ní bèle. Piyě sìndɛnigɛ káà yaʔa ki- kò taʔaga kàa nɛ̄ʔ, bɛ̀ ki 'nyaa muɔ sì tɔ́riʔ nɛ́ Kulocɛliɛ lɛ̀lɛ ní lè muɔ tiʔɛ nī gè wèʔ.»

Zezi wi 'yaparilɛ cìra bèle nɛ̀ yige Kulocɛliɛ Gbùʔɔrɔsaʔa nī gè

(Mat 21.12-17; Mar 11.15-17; Zan 2.13-17)

45 A Zezi wi sɛ́nì jíin Kulocɛliɛ dàligɛ nī gè, nɛ̀ fali nɛ yaparilɛ cìrá bèle nɛ yigi kpànʔanɛ, 46 nɛ́ pe yɛ: « ti 'ki juu nɛ́ jo:

Mi saʔa ki bága pa puu náarigɛ saʔa.

Á yeli sí pɛ́nì ki kpíʔile kàyuulo kòridiʔɛ.»

47 Wi 'puu baa Kulocɛliɛ Gbùʔɔrɔsaʔa mɛ́ gè cɛngɛ ó cɛngɛ nɛ siɛnnɛ tɛnmɛ bèle. A bèle nɛ́ ní bèle, peli nɛ́ siɛnnɛ pe yiɛgininɛ ní bèle, pe 'puu nɛ wi caa nɛ́ kpúumɔ ní. 48 Piyè cé sí còdiʔɛ taa wi nɛ̄ʔ, ki 'nyaa siɛnniʔɛmɛ pi mìɛni 'puu nɛ lúru Zezi mɛ́ wè.