Bbaruha Gyakubanza Ginyakuhandiikwa
Peeteru
Kwanjuura
Bbaruha gyakubanza gya Peeteru gyahandi̱i̱ki̱i̱rwe Peeteru munyakubba omwei̱ ha beegeseb̯wa ba Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to. Yaagi̱handi̱i̱ki̱i̱ri̱ beikiriza bensei̱ ba Ku̱ri̱si̱to bakwetwa “bantu ba Ruhanga bayaasoroori̱mwo” banyakuzaaha baararanga mu nsi (1:1, 17; 2:11). Yaabeeti̱ri̱ yatyo hab̯wakubba baali basaaseeni̱ mu nsi gyʼAsi̱ya, nibakuraba mu ku̱ru̱mbwa na kuwonawona kunene hab̯wa kwikiririza mu Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to. Bbaruha gigi Peeteru yaagi̱handi̱i̱ki̱ri̱ naali Rooma gi̱yeeti̱ri̱ Bbabbu̱looni̱ (5:13). Yaagi̱handi̱i̱ki̱ri̱ harabi̱ri̱ho myaka nka 65 Yesu̱ amaari̱ kubyalwa.
Peeteru yaahandi̱i̱ki̱ri̱ bbaruha gigi mwa kwi̱ryamwo maani beikiriza banyakubba nibakuwonawona hab̯wakwikiririza mu Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to. Mu bbaruha gigi yaabei̱zu̱ki̱i̱rye Makuru Garungi gakukwatagana na Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to, googo: bigambu bya ku̱kwa kwa Ku̱ri̱si̱to, bya kuhimbooka kwamwe, na bya ku̱ragani̱sya kwamwe kwa kwi̱ra b̯wakabiri.
Hamwenya na bi̱byo bigambu bya ku̱bei̱ryamwo maani, Peeteru yaalambi̱ri̱ beikiriza bab̯wo, mu nziicala gyab̯u beicale na ngesu zirungi, zi̱kwolokya nti kwo bali bantu banyakwikiririza mu Ku̱ri̱si̱to.
Bicweka Bi̱handu̱ bya mu kiki Kitabbu nka Ku̱bi̱honderegeeni̱
(i) Peeteru niyeeranga kandi naabaliza bantu bayaahandi̱i̱ki̱i̱ri̱ 1:1-2
(ii) Peeteru naasi̱i̱ma Ruhanga hab̯wa kujunwa kwamwe na kwa bab̯wo bayaahandi̱i̱ki̱i̱ri̱ 1:3—2:10
(iii) Peeteru ni̱yeegesya mu̱li̱ngo beikiriza bakusemeera kwicalanga mu nsi 2:11—4:19
(iv) Peeteru ni̱yeekambi̱sya beikiriza kugumisirizanga b̯ubaakabbanga nibali mukuwonawona 5:1-11
(v) Bi̱ramu̱kyo byakumaliira 5:12-14