Bbaruha gya Pau̱lo hali
Bagalati̱ya
Kwanjuura
Bbaruha gigi gya Bagalati̱ya gyahandi̱i̱ki̱i̱rwe Pau̱lo, mukwenda wa Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to (1:1). Pau̱lo anihirwa kubba yaahandi̱i̱ki̱ri̱ bbaruha gigi naali mu rub̯uga lwʼEfeeso rundi lwa Koli̱nso harabi̱ri̱hoona myaka, mili hakati̱ wa 54 na 58, Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to amaari̱ kubyalwa. Yaagi̱handi̱i̱ki̱i̱ri̱ bitebe bya beikiriza ba Ku̱ri̱si̱to, bab̯wo banyakwicalanga mwisaza lya b̯ukama b̯wa Baru̱u̱mi̱ li̱beetengi̱ Galati̱ya.
Mu b̯u̱su̱mi̱ b̯wa Pau̱lo b̯u̱yaahandi̱i̱ki̱i̱ri̱mwo Bbaruha gigi, kitebe ki̱kyo kya beikiriza, kyalingimwo Bayudaaya na Banyamahanga. Bei̱tu̱ kandi Bayudaaya bamwei̱ beegesyengi̱ nzegesya gya b̯u̱gobya ginyakuhambirizanga Banyamahanga bei̱ki̱ri̱ri̱i̱ze mu Ku̱ri̱si̱to kandi bahondere biragiro bya Bayudaaya bya mu Kiragaanu Kikadei, na maani maani bahondere kiragiro kya kusalwa. Nahab̯waki̱kyo, Pau̱lo yaahandi̱i̱ki̱ri̱ bbaruha gigi ku̱lwani̱sya gi̱gyo nzegesya gya b̯u̱gobya.
Kintu kindi de, beegesa bab̯wo baagayengi̱ Pau̱lo batakumutwala kubba mukwenda wa Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to mu̱terekereru̱. Ki̱kyo kyaheeri̱ Pau̱lo kwesobooraho naatonganiira b̯u̱sobozi̱ b̯wamwe b̯uyaalingi nab̯wo nka mukwenda wa Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to (1:11—2:14). Kandi de, yaasoboleeri̱ nti, muntu tasobora kujunwa kutoolahogana ei̱ki̱ri̱ri̱i̱ze mu Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to (2:16). Yoolokeerye nti kujunwa kwi̱zaho kwahi hab̯wa bikorwa bya muntu, bei̱tu̱ kwi̱za hab̯wa mbabazi̱ za Ruhanga zaagiriira muntu.
Bicweka Bi̱handu̱ bya mu kiki Kitabbu nka Ku̱bi̱honderegeeni̱
(i) Pau̱lo naatandika bbaruha na ku̱ramu̱kya beikiriza bya Galati̱ya 1:1-10
(ii) Pau̱lo naasoboora bintu bikumukwataho 1:11—2:21
(iii) Pau̱lo naasoboora mugasu gwa biragiro na mbabazi̱ mu kujunwa 3:1—4:31
(iv) Pau̱lo ni̱yeegesya mwikiriza wa Ku̱ri̱si̱to nka kwakusemeera kwicalanga 5:1—6:10
(v) Bi̱ramu̱kyo na kulamba 6:11-18