Abimelekh mendadi tomahaja dio Sikhem
9:1-49
9
Pissam wattu le'ba' lako Sikhem Abimelekh änä'na Yerubaala umpellambi'i muhena tandai indona anna ingganna kasahapuanna tandai indona, anna napa'tula'i naua: 2 “Kupelaua' matim, la ungkutanai ingganna issinnab kota Sikhem muua: ‘Umbanna handam la mapia ussi'dinna': Napahentakoa' indo to pitu pulo änä'na Yerubaal battu haka napahentakoa' mesa tau?’ Anna pahallua' duka' ungkilalai, kao inde mesa tabonikia'.”
3 Iya napalanda'um ingganna siundu'na indona indo kadanna Abimelekh lako ingganna issinna kota Sikhem, iya tiundu lako asam Abimelekh ingganna tau ia too, aka silele naua: “Abana solasubunta punalapia' tia.” 4 Puha ia too, iya sikaumbeemmi Abimelekh pitu pulo doi' peha' to naala dio mai ongeam pehumalasam lako Baal-Berit. Iya napakem Abimelekh indo doi' peha' ussahoi to kalamba-lamba bäbä sola to kallä'bä anna mala mendadi pentuhu'na. 5 Anna mane le'ba'a' Abimelekh lako banuanna ambena dio Ofra, anna umpatei asanni indo pitu pulo solasubunna sangngim änä'na Yerubaal yabo mesa batu. Sapo' tä' ia mate Yotam, änä' tämpä'na Yerubaal aka le'ba' membuni. 6 Puhai ia too, iya ma'hempummi ingganna issinna kota Sikhem anna Bet-Milo, mane le'ba'i ullanti' Abimelekh mendadi tomahaja lako ampe'na kaju tumalumbum dio ampe'na batu diosä' dio Sikhem.
7 Tappana napekaheba Yotam kaha-kaha ia too, iya le'ba'um längäm Tanete Gerizim anna ke'de'i yabo, mane kaoli-olii metamba naua: “Pehingngiia' tula'ku, o inggannakoa' to Sikhem, umba-umba aka nahingngiangkoa' duka' Puang Allataala! 8 Pissam wattu, le'ba' buda kaju la ullanti' tomahajanna. Iya ma'kadaim lako kaju zaitun naua: ‘Pendadiko tomahajangki!’ 9 Sapo' natimba' indo kaju zaitun naua: ‘La maakam ia susi la umpatohhoä' minnä'ku to dipake umpa'kasallei Puang Allataala anna hupatau, angku lao kaimbä'-imbä' yabo lolona ingganna kaju senga'?’ 10 Iya ma'kada lako opi kaju ara indo kaju buda ingngena' naua: ‘Maiko, pendadiko tomahajangki!’ 11 Sapo' natimba' indo kaju ara naua: ‘La maakam ia susi la umpatohhoä' bua mapiangku anna matannim, angku lao kaimbä'-imbä' yabo lolona ingganna kaju senga'?’ 12 Iya ma'kada lako opi satoo' anggur indo ingganna kaju ingngena' naua: ‘Maiko, pendadiko tomahajangki!’ 13 Sapo' natimba' indo too' anggur naua: ‘La maakam ia susi la umpatohhoä' uwainna buaku, to umpomasannam penabanNa Puang Allataala anna hupatau, angku lao kaimbä'-imbä' yabo lolona ingganna kaju senga'?’ 14 Katampasanna, ma'kada lako opi kuhha keduhi indo kaju buda naua: ‘Maiko, pendadiko tomahajangki!’ 15 Iya natimba' indo kuhha keduhi lako indo kaju buda naua: ‘Ianaanna mengkalao illaannia' unä' penabammu maelo'koa' la ullanti'ä' mendadi tomahajammu, iya sulekoa' pentuhehum dio ibi'ku. Sapo' ianaanna tä'i, iya la sundällä' too api illaam mai alla' kuhha keduhi anna muä'bäi ingganna kaju aras yabo tanete Libanon.’ ”
16 Anna mane umpatahhu' tula'na Yotam naua: “Mengkalao illaam si'da haka unä' penabammua' anna malängngo' penabammua' ullanti' Abimelekh mendadi tomahaja? Ma'pogau' malolo hakoka' lako Yerubaal anna kasahapuanna? Puhangka umbeenna' ambeku la sipäto'na situhu' lupu' hesona? 17 Aka puhangkoa' napa'bundusam ambeku, dio olo umbotoham sungnga'na anna nalappasangkoa' dio mai pala' limanna to Midian. 18 Sapo' mengke'de' dakoa' tentomai umbali pessubunna ambeku anna umpateia' pitu pulo änä'na yabo mesa batu, mane ullanti'koa' Abimelekh, änä'na ambeku nasibalii sabua'na mendadi tomahaja dio kota Sikhem aka muuaa' solasubungki. 19 Dadi, ianaanna ma'palakokoa' sola unä' penabammu anna malängngo'a' penabammu lako Yerubaal anna kasahapuanna inde tentomai, iya sihatammi too umpakende'koa' katilallasam aka Abimelekh, anna Abimelekh duka' umpakende' katilallasam aka ikoa'. 20 Sapo' ianaanna tä'i susi, iya la sundällä' too api dio mai kalena Abimelekh anna muä'bäi issinna kota Sikhem anna duka' Bet-Milo, anna la sundällä' di too api illaam mai alla'-alla'na to Sikhem anna to Bet-Milo, anna muä'bäi Abimelekh!” 21 Puhai ia too, le'ba'um Yotam muäläi kalena lako Beer, anna tohhoi dio aka ungkahea' Abimelekh indo solasubunna.
22 Tappana tallu taum umpahenta to Israel Abimelekh, 23 iya napakendesammi Puang Allataala penaba kadake illaam alla'na Abimelekh anna issinna kota Sikhem, nasuhum umpobalim Abimelekh indo issinna kota Sikhem. 24 Ia anna napateenni anna mala indo undappo'i pitu pulo änä'na Yerubaal la dipabala'i, anna indo hahana to pitu pulo solasubunna to puha napatei la napendudum Abimelekh, anna duka' to Sikhem to umbalii umpatei solasubunna. 25 Namaja-maja indo to Sikhem ussua tau längäm pusu' tanete mangngabum la pahappa lako to liu lalam yabo indo pusu' tanete. Iya deem tau umpaissanni Abimelekh kaha-kaha ia too.
26 Pissam wattu, sule anna la tohho diom Sikhem Gaal änä'na Ebed sola ingganna solasubunna. Iya nakatappa'i issinna kota Sikhem. 27 Matäsä'i bua anggur, iya le'ba'im to Sikhem lako bela'na anna umpuppu'i bua anggurna, anna nalullu'i lambi' tipahha uwainna, mane ma'hame-hamei. Anna mane le'ba'i tama ongeam si naongei menomba lako debatanna anna mangngande mangngihu'i napasindum untädo Abimelekh. 28 Iya ma'kadam Gaal änä'na Ebed, naua: “Menna lelem dia itim diuaam Abimelekh anna mennakia' kita to Sikhem, nasuhum la tapepuäia'? Taia haka tia änä'na Yerubaal, anna Zebul to naäkä' umpalako kapahentaam? Tapepuäia' pessubunna Hemor, aka indo Hemor pentoosam inde Sikhem! Akanna la Abimelekh-i tapepuäia'? 29 Hapanna kao la untakka' hupatau illaam inde kota, tä' mala tala kulässi' lao Abimelekh.” Mane ma'kadai mato-mato umpa'tula'i Abimelekh naua: “Popa'mesai tentahamu, ammu mai bundu'kam.”
30 Tappana nahingngi Zebul to pepungngu' illaam kota Sikhem indo tula'na Gaal änä'na Ebed, iya hede-hede aha'na. 31 Iya ussuam tau Zebul lao umpellambi'i Abimelekh lako Aruma nauaam: “Majagako le, indo Gaal änä'na Ebed sola ingganna solasubunna sulem dio Sikhem. Majagako, aka umpakendesam aha'na issinna kota la nabaliko. 32 Dadi tentomai, pengkalao bengikoa' sola ingganna pentuhu'mu, anna mangngampakoa' lako alla' kaliane. 33 Makale'na too mebengngi'-bengngi' ke buttum allo iya umpassihha'unna' lao umbundu' indo kota. Anna maka' messubummi Gaal sola ingganna pentuhu'na la umbaliko, iya pogau'i indo maelo' la umpogau' lako.”
34 Nasuhum mengkalao bengi duka' Abimelekh sola ingganna pentuhu'na, mane tibahe appa'i laoanna tentahana anna pada-padai kumappam la umbundu' kota Sikhem. 35 Tappana messubum Gaal änä'na Ebed anna ke'de'i dio olona ba'bana kota, iya sipatu duka' ke'de' Abimelekh sola ingganna pentuhu'na dio mai ongeam pangngabunganna.
36 Tappana naita Gaal indo tau buda, iya ma'kadam lako Zebul naua: “Petua' siai too, buda tau tuhum yabo mai pusu' tanete.” Natimba' Zebul naua: “Kalibajona hi tia tanete muita ussanga tau.”
37 Iya ma'kada pole oom Gaal naua: “Petua' siai too, buda tau buttu yabo mai tanete, anna sallaoam buttu dio mai too' Kaju Tumalumbum si naongei to ma'issam-issam.”
38 Iya natimba'im Zebul naua: “Salle-salle kada ohako muua: ‘Menna hia itim diuaam Abimelekh nasuhum la tapepuäia'?’ Iam too inde lako indo to puha umpetuna. Pessubungko tentomai ammu bundu'i!” 39 Iya messubummi Gaal muyoloangam issinna kota Sikhem, anna umbundu'i Abimelekh. 40 Sapo' napadondo Abimelekh-a', iya le'ba' sikalumpa' Gaal-a' dio mai olona Abimelekh. Iya buda tau dipatei sule lako ba'bana kota. 41 Puhai ia too, ma'pasulem Abimelekh lako Aruma, anna Zebul ia uhhambai lao Gaal sola ingganna solasubunna lambi' tä'um mala tohho dio Sikhem.
42 Makale'nai, le'ba'im issinna indo kota lako bela'na. Tappana ditulasam Abimelekh kaha-kaha ia too, 43 iya umpasolam pentuhu'na, anna napatallu laoanni, mane laoi mangngabum lako alla' kaliane. Tappana naita messubunni illaam mai kota indo issinna kota, iya mengke'de'im nahomai anna napatei. 44 Abimelekh ia sola indo sallaoam pentuhu'na to napasola napasihha' lao umbundu' anna untagannii ba'bana kota. Anna indo ia to dua laoampi pentuhu'na umbundu' ia anna umpatei asam indo tau to lako bela'na. 45 Napepusanni allo Abimelekh umbundu' indo kota Sikhem. Nakatama anna naokko'i indo kota anna umpatei asam ingganna tau illaam, mane nahuppu'-huppu'i indo kota anna mane natantanni sia.c
46 Nahingnginna issinna indo lempo pahhondaam dio kota Sikhem kaha-kaha ia too, iya le'ba'i siaham membuni dokko indo ongeam dibo'bä' dokko litä' si diongei menomba lako El-Berit. 47 Iya ditulasammi Abimelekh diua ma'mesaim indo issinna lempo pahhondaam dio kota Sikhem dio indo ongeam dibo'bä'. 48 Iya le'ba'unna' Abimelekh längäm Tanete Zalmon sola ingganna pentuhu'na. Yaboi, mualam wase Abimelekh anna umpolo-poloi täke kaju, mane napassanni napasindum ma'kada lako indo pentuhu'na to napasola naua: “Pasihha'ia' umpasusii inde to muitaa' kupogau'.” 49 Iya tungga' umpolo-polom duka' täke kaju indo pentuhu'na, mane mellaoi untuhu' Abimelekh, anna natombonni indo täke kaju yabona indo ongeam dibo'bä' dokko litä', mane natunu mampu'i yabo tondom ulunna issinna indo lempo pahhondaam dio kota Sikhem, nasuhum matei indo tau kiha-kiha sasa'bu ia asanna muane anna baine.
Abimelekh mate natappai batu
9:50-57
50 Puhai ia too, le'ba'unna' Abimelekh lako Tebes. Dioi, ma'kemam pali' lao indo kota mane ungkatamai Tebes anna naokko'i. 51 Sapo' deem mesa lempo pahhondaam matoto' illaam tängäna indo kota, iya sikalumpa'im tama issinna indo kota susi muane teem baine. Natutu'i ba'bana, mane le'ba'i längäm papana indo lempo pahhondaam. 52 Iya landa'ia' Abimelekh lako indo lempo pahhondaam, iya nakatamam, mane tahhu' liu tama ba'bana indo lempo pahhondaam la nasobe. 53 Sapo' deem mesa baine umpatappai batu pegilimd ulunna Abimelekh lambi' häkkä kahohä' ulunna. 54 Iya napasihha' siaham Abimelekh untambai passappi'na to si umbabaanni paha'bunona anna nauaanni: “Sintä'i pa'dammu ammu pateiä', indana nauaannä' tau: ‘Napatei mesa baine.’ ” Iya natobo'um duka' indo passappi'na, lambi' mate. 55 Tappana naissam to Israel naua: “Matem Abimelekh,” iya pantam le'ba'im lako ongeanna simesa-mesa.
56 Napateemmi too Puang Allataala umpabala'i gau' kadakena Abimelekh lako ambena, indo umpatei pitu pulo solasubunna. 57 Anna ingganna gau' kadakena to Sikhem napalambi'i buana Puang Allataala, anna natama tädona Yotam änä'na Yerubaal.