Muse minnu sɔta Isa kɔma
8
Wo tanbi kɔma, Isa be a matagamanna saa bɛ tɔ, a lanmanu nun a banbanu, a be kawande mala, a ni Ala la mansabaya kibaru ɲinma lake.
2 A la talibenu mɔgɔ tan nun fila be a kɔma, anun musenu donu, a ka minnu lakendeya anu la bandiya la. Donu tugun be anu tɔ, a ka jinna koroŋɛ bee minnu kɔma. Do tɔgɔ le Mariyama Magidala kaa. Isa ka jinna wɔrɔwila bee a kɔma.
3 Kaye min tɔgɔ Kusasi, wo tugun na muse be ɲɔ, a tɔgɔ Yuhana. Wo Kusasi mu mansa Herodu la nafulu makantala le la. Muse min tɔgɔ Susana, wo tugun be ɲɔ, anun muse donu siyama. Wo musenu bɛ mata Isa nun a la talibenu madɛmanna le la anu yɛtɛ tɛn bolofeŋɛnu la.
Sugu foila la ko taale
4 Lun do, jama banba to be madɛnna, anu be bɔɔla saa siyama tɔ, ka na Isa ma, a ka taale do sa anu ye, a ko:
5 «Sɛnɛ sala do bɔɔta a tagata a la suge foyidula. A la sugu foireŋɛ do lansanta kila tɔ. Tanbibaganu ka a matɛn anu kɛŋɛ la, kondeŋɛnu nata anu ka a bɛ dɔmɔ.
6 Suge do tugun lansanta kurenu kunma. A to fɛtɛnta, a balata bayi kimakima bele ɲɔ.
7 Suge do tugun lansanta dula do tɔ, bapɛ ŋanintigenu be fɛtɛnna dula min tɔ. Wo suge fɛtɛnta, bapɛ ŋanintigenu tugun fɛtɛnta. Wo kɔma, bapɛ ŋanintigenu dusuta sugenu kunma, anu ka anu nagasi.
8 Suge do tugun lansanta dugu ɲinma tɔ, anu fɛtɛnta anu wolota, a bɛ ka a ɲɔgɔn siila kɛmɛ wolo.» Isa la bandeŋɛ taale sala, a ka a kulɛ labɔɔ, a fɔla: «Tole be minnu la a mɔɛ koe la, anu ni anu tolomasɔ kɛ taale la koola.»
9 Wo kɔma, Isa la talibenu ka wo taale kɔtɔ maɲininka a ma.
10 A ka a fɔ anu ye, a ko: «Ala bata wo lalɔn a la mansabaya sutura koenu la. Kɔnɔ a be fɔla mɔgɔ tɔɛnu ye taalenu le tɔ,
alako hali anu ɲa be, anu kana fenfen yen,
hali anu tole be, anu kana fenfen fahamu.a»
11 «Awa, kɛ taale kɔtɔ le ka: wo suge mu Ala la kuma le la.
12 Suge lansanta kila min tɔ, wo mu mɔgɛnu le la, minnu bata Ala la kuma mɔɛ; wo kɔma, Sentanɛ si na, a si wo kuma bɔɔ anu juse tɔ, alako anu kana dɛnkɛnɛya anu ni kisi.
13 Suge lansanta kurenu minnu kunma, wo mu mɔgɛnu le la, minnu ka Ala la kuma mɔɛ anu ni a bita sɛɛwa tɔ, kɔnɔ liili bele anu la. Dɛnkɛnɛya be anu ye han tɛmu do. Kɔnɔ bɛlɛya wagate tini na, anu ni bɔɔ a tɔ.
14 Suge lansanta bapɛ ŋanintigenu minnu tɛma, wo mu mɔgɛnu le la, minnu ka Ala la kuma mɔɛ, kɔnɔ dunuya tatɛgɛ hanmɛ bata to anu la, anun nafule, anun anu yɛtɛ diyanan koenu. Wolo be a maren, anu be mala iko sɛnɛtɔfeŋɛ tini be balala, a ni a den kɔkɔbale to ɲɔ.
15 Suge lansanta duge kan ɲinma min tɔ, wo mu mɔgɛnu le la, minnu ka Ala la kuma mɔɛ anu ka a bita sɔɔbɛ la, sondon ɲinma anun a telendeŋɛ la. Wagati bɛ anu be timiladiyaren Ala la ko ma, wolo mu anu be mala iko sɛnɛtɔfeŋɛ to be wolola a ɲinma la.»
Lanpue la ko taale
16 Isa mɛn ka a fɔ, a ko: «Mɔgɔ yo te lanpue labita a ni panɛ butin a kunma, ka wo ma a ni a lasori benbe kɔtɔ. Ade, a be a sigila fondo le kunma alako mɔgɛnu minnu be donna boŋɛ butɔ, wonu si nɔ a malaŋɛ yenna ki min na.
17 Awa, fenfen min be dogonden, a bɛ si yen ma. Fenfen min be suturaren, a bɛ si lɔn ma a ni bɔɔ kɛnɛ tɔ.
18 Wolo mu, a bɛnta wo ni wo tolomasɔ Ala la kuma la koola: ka min ka a bita a ɲinma la, Ala si naa a kɔ do tugun na, kɔnɔ ka min ma a bita, hali a be a miraren min den be a bolo wo si bɔɔ le a bolo.»
Isa nɛɛnɛ nun a dɔgɛnu
19 Isa dɔgɛnu nun a nɛɛnɛ nata a dula, kɔnɔ jama la siya ka a ma, anu ma nɔ kela a ma.
20 Mɔgɛnu ka a lalɔn, anu ko: «I nɛɛnɛ nun i dɔgɛnu be bara tɔ, anu be diren i yenna.»
21 Wo butɔ, Isa ka anu jaabi, a ko: «Mɔgɛ minnu be anu tolomasɔla Ala la kuma la anu ni a bita, wondelen mu n nɛɛnɛ nun n dɔgɛnu la.»
Isa la fɔɲɔ banba lakara koe
22 Lun dɔndɔ, Isa nun a la talibenu bakkita kuluŋɛ tɔ. A ka a fɔ anu ye, a ko: «Wo mɔ tɛgɛ ba kɔkɔma.» Wo butɔ, anu tagata.
23 Anu be tɛgɛla wagate min tɔ, Isa kinnɔgɔta. Fɔɲɔ belebele wulita ba tɔ, kuluŋɛ be fala je la. Anu bata to kɔntɔfile tɔ.
24 Anu ka anu madon Isa la anu ka a lakunɛn, anu ko: «Marige, marige, mɔ be faga koe tɔ!» A kunɛnta, a ka fɔɲɛ nun mɔrɔŋɛ yamɔri, fɔɲɛ nun mɔrɔŋɛ lasɔta, ba lakarata.
25 Wo kɔma, a ka a fɔ talibenu ye, a ko: «Wo la dɛnkɛnɛya be kama le?» Anu kilanta, anu kaabɛta, anu ka a fɔ ɲɔgɔn ye, anu ko: «Kɔnɔ mɔgɛ mɔle miniman de mu kɛ la? Hali a ka fɔɲɛ nun mɔrɔŋɛnu yamɔri, anu si a bita.»
Jinna koroŋɛ bɔɔ koe kaye do kɔma
26 Wo kɔma, Isa nun a la talibenu ka ba takuntu anu keta Gerasi duge tɔ min be Galile duge tabɛŋɛ tɔ nɛti.
27 Isa la sɔreŋɛ kɛnɛ tɔ kabɔɔ kuluŋɛ butɔ, kayi jinnatɔɛ do borita, a nata a kɛlɛdula. Ɲɔ saa tɔ kaa le mu wo kaye la. Kabɔɔ bima a ma kuta sa a ma. A bele tola boŋɛ tɔ, a be sabatiren gaburudula tɔ le.
28 A ka Isa yen wagate min tɔ, a belebeleta, a nata boe a kɛn kɔtɔ, a ka a kulɛ bɛlɛŋɛ labɔɔ, a ko: «Ile Isa, Ala min mayɛlɛta, a la den kayireŋɛ! I be naren fenna? N bata i táran, i kana n ɲagankata.»
29 A ka wo kuma fɔ le, bayi Isa bata jinna koroŋɛ yamɔri a ni bɔɔ kaye kɔma. Wo ka a taran, wo jinna koroŋɛ ka sɛnbɛ sɔtɔ le ale kaye kunma kabɔɔ bima. Mɔgɛnu tota a kantala, anu si a bole kiti jɔlɔnkɔŋɛ la, anu si a kɛŋɛnu don nɛgɛ tɔ. Kɔnɔ wo jinna koroŋɛ tini wuli a la, a si jɔlɔnkɔŋɛ bɛ kuntu a ni bori a ni don janfue butɔ.
30 Awa, Isa ka a maɲininka, a ko: «I tɔgɔ kama?» A ka a jaabi, a ko: «Jama». A ka wo fɔ le, bayi jinna koroŋɛ siyata a kɔma.
31 Wo jinna koroŋɛnu tota Isa madiyala, a kana anu yamɔri anu ni jigi dinka dibireŋɛ tɔ, ɲagankata dula tɔ.
32 Wo tɛmuɛ, kɔ́sɛ́ kurun banba be anu daɲinila kɔnkɛ do kunma ɲɔ. Jinna koroŋɛnu ka Isa madiya a ni sɔn anu ni don wo kɔ́sɛ́nu tɔ. A sɔnta wo la.
33 Jinna koroŋɛnu bɔɔta ale kaye kɔma, anu tagata don kɔ́sɛ́nu tɔ. Wo butɔ, kɔ́sɛ́ kuruŋɛ tunta kabɔɔ kɔnkɛ kun tɛma, anu sɔrɔnta ba tɔ, anu bɛ dulata.
34 Kɔ́sɛ́ kantalanu to ka wo yen, anu borita anu tagata wo fɔ mɔgɛnu ye saa tɔ, anun minnu be sabatiren ɲagama butɔ.
35 Wonu bɔɔta anu tagata wo koe fɛlɛ. Anu la kereŋɛ Isa dula tɔ, anu ka kaye taran sigiren Isa kɛn kɔtɔ, jinna be min kɔma nun, kuta be lajigiren a ma, a hakkile bata sabati. Wo butɔ, anu kilanta.
36 Minnu ka a yen a kisita ki min na, wonu ka dantɛgɛ sa mɔgɔ tɔɛnu ye.
37 Gerasi jama bɛ labɛndeŋɛ kilanta koola, anu ka Isa madiya, anu ko: «Yandi, bɔɔ mɔ la duge tɔ.» Wo butɔ, Isa bakkita kuluŋɛ tɔ saagi koe la.
38 Wo tɛmuɛ, jinna koroŋɛnu bɔɔta kaye min kɔma, wo ka Isa mataran: «A sɔgɔ be n na n ni to i kɛnna.» Kɔnɔ Isa ma sɔn, a ka a lasaagi, a ko:
39 «Sagi i bata. Ala bata ko banba min ma i ye, i ni a bɛ ɲamakaran anu ye.» Wo butɔ, a tagata, Isa ka ko banba min bɛ ma a ye, a ka wo kibare lake saa mɔgɛnu bɛ ma.
Den museren fagareŋɛ anun musu bandireŋɛ la ko
40 Isa ka a kɔ sɔ saagila Galile duge tɔ. Jama min be a kɔnɔnden ɲɔ, wonu bɛ nata a labɛndula.
41 Wo tɛmuɛ le, kaye do nata ke a ma, a boeta a kɛn kɔtɔ. A tɔgɔ Yayirusi, kawande ma boŋɛ kuntige le mu a la. A ka Isa madiya a ni taga a bata,
42 bayi a la den museren dɔndɛ san tan nun fila, a be faga koe tɔ. Awa, Isa ka Yayirusi bata kila bita, kɔnɔ a taga tɛmuɛ kɔtɛ, jama be a kɛtɛnna.
43 Musu bandireŋɛ do be wo jama tɛma. A bata san tan nun fila bɔɔ, lun go lun a be kari wale tɔ. A bata a la harige bɛ ban donna booribɔlanu bolo, kɔnɔ hali dɔndɔ ma sɔtɔ min si nɔ a lakendeyala.
44 Awa, a ka a madon Isa la, a bɔɔta a kɔma sɔngɛ la, a magata a la doroke da bole la. A la kari wale lasɔta kisanna.
45 Wo tɛmuɛ, Isa ka ɲininkare ma, a ko: «Ɲɔmɔ le ka a bole maga n na?» Bɛ ka a fɔ, anu ko: «Nde ma.» Piyɛri ka a fɔ, a ko: «N marige, kɔnɔ jama le bele i kɛtɛnden ka i digin?»
46 Kɔnɔ Isa ka a jaabi, a ko: «Do le bata maga n na, n ka a lɔn de ka a fɔla n sɛnbɛ do bata wali.»
47 Muse ka a yen, a te nɔ dogonna. A nata sɛrɛnna, a boeta a kɛn kɔtɔ. A magata a la doroke la fen min na, anun a kendeyata ki min na kisanna, a ka wo bɛ ɲamakaran jama bɛ ɲala.
48 Isa ka a fɔ a ye, a ko: «N nɛɛnɛ, i la dɛnkɛnɛya bata i lakisi. Taga jususa butɔ.»
49 Isa be kumala wagate min tɔ, kiila nata kabɔɔ kawandi ma boŋɛ kuntige Yayirusi bata. Wo nata a fɔ a ye, a ko: «I la deŋɛ bata ban. Hali i ma karamɔgɔ Isa tɔɔrɔ bitugun.»
50 Isa ka wo kiila mɔɛ, a ka a fɔ Yayirusi ye, a ko: «I kana hanmɛ. I ni dɛnkɛnɛya tun, i la deŋɛ si kisi le.»
51 Isa la kereŋɛ Yayirusi bata, a ma sɔn mɔgɔ yo ni don a fɛ boŋɛ butɔ, fɔ Piyɛri nun Yaya anun Yaguba anun deŋɛ baaba nun a nɛɛnɛ.
52 Wo tɛmuɛ mɔgɛ bɛ be dila, anu be belebelela deŋɛ la ko la. Kɔnɔ Isa ka a fɔ anu ye: «Wo kana di! A bele fagaren, a be kinnɔgɔla le.»
53 Anu be Isa majelela, bayi anu bɛ ka a lɔn deŋɛ bata faga.
54 Kɔnɔ Isa tagata deŋɛ bita a bole ma. A ka a kulɛ labɔɔ, a ko: «N na deŋɛ, wuli!»
55 Wo butɔ, deŋɛ nɛ tasaagita a la, a wulita kisanna. Isa ka anu yamɔri anu ni dɔmɛ dii a ma, a ni a dɔmɔ.
56 Den musereŋɛ sɔtɔla fila kaabɛta han ka a dan natanbi, kɔnɔ Isa ka anu yamɔri, koe min tanbita, anu kana a fɔ mɔgɔ yo ye.