Lúkà 2

Yésu nɨ tìma

(À kònò kpà Màtáyò 1:18-25)

1 Lókyá nda sè dhɨ, Rómà kɨ ópɨ́ kàdrɨ̀, Kàyìsárà Àwùgústò dré tòlɨ́ fèzo tàzoá dhɨ, à kòtɨsɨ̀ móndyá wä́yi Rómà kɨ òpɨ̀ zàle dhɨ kɨ rú búkù na. 2 Rú tɨsɨ̀ma drìdrì nda tá lókyá Kìrìníyò dré tá adréràꞌa gùvèrènérè ro bvò Sìríyà àdhya drìle dhɨ ꞌá. 3 Gò móndɨ́ àlo àlo títí dhɨ ɨ̀ dré ngàzo lɨ̀le àyɨ kɨ rú ꞌo tɨsɨ̀le àyɨ kɨ tàndɨ kɨ bhàandre ɨ ꞌásè.

4 Dɨ Yòséfà dré kpà ngàzo bhàandre Nàzàrétà àdhya bvò Gàlìláyà àdhya lé dhɨ lésè, lɨ̀le bhàandre ópɨ́ Dàwídì àdhya rú zìle Bètèlémè, bvò Yùdáyà àdhya lé dhɨ na. Tàko ko, angá tá ɨ́na Dàwídì nɨ súrú lésè. 5 Ɨ̀ lɨ̀ tá kònàle àyɨ kɨ rú ꞌo tɨsɨ̀le túmä́ní Màrɨ́yà, tòkó zɨ̀le akódhɨ dré mòle dhɨ be. Màrɨ́yà nda tá ꞌa be.

6 Ɨ̀ dré tá adréràꞌa Bètèlémè na dhɨ ꞌá dhɨ, Màrɨ́yà nɨ lókyá tìzo dhɨ dré kɨtswázó. 7 Dɨ dré áyɨ mváagó kàyo ró dhɨ nɨ tìzo, akódhɨ nɨ lambézó kɨ́tá sè, làle ayílé àrà kàꞌwá ɨ̀ dré tá adrézó ngá nya lána dhɨ na. Tàko ko, àrà ɨ̀ dré kɨtswázó ayílé kùmú kɨ dzó na dhɨ tá yókódhó.

Ángéló agá kábilígyà lɨkɨ́bhá ɨ kandrá

8 Bvò nda na dhɨ, kábilígyà lɨkɨ́bhá àruka ɨ̀ adré tá ayílé mbɨ̀ na, adrélé àyɨ kɨ kábilígyà kɨ lɨkɨ́ ngátsi sè. 9 Dɨ ángéló Mírì àdhya dré ngàzo agálé àyɨ kandrá, Mírì nɨ lagulagu dré ngá kazázó àyɨ làgásè kúrú gò, ɨ̀ dré lyàzo kwàkwà tirì dré. 10 Dɨ, ángéló nda dré tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ ro ngá ko! Mɨ̀ yi rè ká! Má alɨ̀ rúbí tanɨ longó àmɨ dré. Dɨ móndyá títí dhɨ kɨ lenzé ásà tò. 11 Ándrò, ngátsi kònɨ̀dhɨ sè dhɨ, à ti àmɨ dré dhya dra móndɨ́ kɨ tɨdrɨ́lépi dhɨ bhàandre Dàwídì àdhya na dre. Akódhɨ nda Mèsɨ́yà ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ Mírì ꞌɨ. 12 Mɨ̀ nɨ akódhɨ nɨ ni tà kònɨ̀dhɨ sè: Mɨ̀ nɨ mvá kùrí kǎ lambélé kɨ́tá sè dhɨ nɨ kisú, adréràꞌa ayílé àrà kàꞌwá ɨ̀ dré adrézó ngá nya lána dhɨ na.»

13 Gbǎ kòdhwa, ángéló lɨ̀zólɨ̀zo bhù lésè dhɨ ɨ̀ dré agázó ángéló nda làga, adrélé Gìká nɨ rú bha kùle, adrézó tàá dhɨ:

14 «Mìlanzìlanzì kàdré Gìká dré kurú na bhù na!

Tà kɨ̀drɨ́kɨ̀drɨ kàdré kpà bvò dri móndyá akódhɨ nɨ togó dré adrézó kɨnɨ́lé ásà dhɨ ɨ dré!»

Kábilígyà lɨkɨ́bhá ɨ̀ lɨ̀ Bètèlémè na

15 Ángéló ɨ̀ kònga kábilígyà lɨkɨ́bhá nda ɨ vélésè gòle bhù na dre dhɨ, àyɨ nda ɨ̀ dré tàzoá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Mà kòlɨ̀ dɨ Bètèlémè na, tà ru ꞌòlepi gò Mírì dré tà nɨ nɨ longózó àma dré kòdhɨ nɨ no wà!» 16 Dɨ ɨ̀ dré ngàzo lɨ̀le sɨ́rɨ́ Bètèlémè na gò, ɨ̀ dré Màrɨ́yà kɨ kisúzó Yòséfà ɨ́be, ɨ̀ndɨ̀ mvá kùrí kǎ adrélépi tá ayílé àrà kàꞌwá ɨ̀ dré adrézó ngá nya lána dhɨ na nda be. 17 Ɨ̀ kònò mvámvá nda dre dhɨ, ɨ̀ dré ngàzo tà ángéló dré tá tàle àyɨ dré akódhɨ nɨ tà sè dhɨ nɨ tɨtɨ́ móndɨ́ bǐ dhɨ ɨ dré. 18 Móndyá títí tà nda nɨ yibhá dhɨ kɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo, tà kábilígyà lɨkɨ́bhá nda ɨ̀ dré tàle àyɨ dré dhɨ nɨ tà sè. 19 Dɨ, Màrɨ́yà dré ɨ́na tà títí nda kɨ zùzo áyɨ togó na, adrézó àyɨ kɨ kisù. 20 Gò kábilígyà lɨkɨ́bhá nda ɨ̀ dré gòzo gòle, Gìká nɨ mì bhabe lanzìle, ɨ̀ndɨ̀ akódhɨ nɨ rú bhabe kùle, tà títí ɨ̀ dré yìle ɨ̀ndɨ̀ nòle ngóró tá longólé àyɨ dré dhɨ tɨ́nɨ dhɨ kɨ tà sè.

Yésu nɨ fèma Gìká dré dhɨ

21 Mvámvá nda nɨ kìtú nɨ nzi-drì-na akódhɨ nɨ tìma àmvolésè dhɨ sè dhɨ, à dré akódhɨ nɨ lwàzo gò, akódhɨ nɨ rú zìzo Yésu, ngóró ángéló dré tá tàle àkò akódhɨ nɨ andre kisú rè ꞌa ko dhɨ ꞌá dhɨ tɨ́nɨ.

22 Gò Yòséfà ɨ Màrɨ́yà be dhɨ ɨ̀ dré àyɨ kɨ temvézó mvámvá nda nɨ tìma àmvolésè, ngóró Mósè nɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí dré adrélé tàle dhɨ tɨ́nɨ.^a Lókyá nda kàkɨ́ dre dhɨ, ɨ̀ dré mvámvá nda nɨ dòzo lɨ̀zo ába Yèrúsalémà na, kɨtswálé akódhɨ nɨ fe Mírì dré dhɨ bvó. 23 Tàko ko, Mírì nɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí adré tàá dhɨ: «Lè à kàdré ànzɨàgo títí kàyo ró dhɨ kɨ fe adrélé lólo Mírì dré.»^b 24 Kòdhɨ ɨ́be dhɨ, ɨ̀ lɨ̀ kɨtswálé ngá fe Mírì dré, ngóró akódhɨ nɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí dré adrélé tàle dhɨ tɨ́nɨ: «À kàdré kòbhòlà rì dhɨ ꞌɨ yà, kó ngalè kòbhòlà ngbòlò rì dhɨ ꞌɨ yà dhɨ kɨ fe.»^c

Sìmèyónà longó kúlí pròfétà àdhya tɨ́nɨ

25 Lókyá nda sè dhɨ, agó àlo rú be Sìmèyónà dhɨ tá Yèrúsalémà na. Akódhɨ nda tá móndɨ́ gyǎgya, adrélépi tròle Gìká nɨ tà rú dhɨ ꞌɨ. Adré tá Mèsɨ́yà nɨ letè alɨ̀le Ɨ̀sèrélè ànzɨ kɨ tɨdrɨ́. Akódhɨ tá kpà Tɨrɨ́ Lólo ɨ́be ɨ́ dri. 26 Tɨrɨ́ Lólo nda longó tá drá dhɨ, kɨtswá rè dràle drìdrì dré Mírì nɨ Mèsɨ́yà nɨ nòzo dhɨ kandrá dhɨ ko. 27 Dɨ kìtú nda sè dhɨ, Tɨrɨ́ Lólo drì tá akódhɨ lɨ̀le fɨ̀le tépelò na. Yésu nɨ tibhá ɨ̀ kàfɨ́ kɨtswálé akódhɨ nɨ fe Gìká dré ngóró tátrɨ́trɨ́ kúlí dré adrélé tàle dhɨ tɨ́nɨ dre dhɨ, 28 Sìmèyónà dré mvámvá nda nɨ adózó ɨ́ drɨ́gá gò, Gìká nɨ rú bhàzo kùle, tàzoá dhɨ:

29 «Mírì rúku ró nɨ, nyànomvá dhɨ, mɨ́ nɨ kɨtswá ámɨ màrábà nɨ tayɨ́ dràle tà kɨ̀drɨ́kɨ̀drɨ na,

ngóró mɨ́ dré tá lazílé má dré dhɨ tɨ́nɨ.

30 Tàko ko, má nò dhya mɨ́ dré dra móndɨ́ kɨ tɨdrɨ́zó nɨ áma mì sè dre.

31 Mɨ́ bhà tá akódhɨ nɨ tà drìdrì, kòkɨtswáró ámɨ tà ꞌo móndyá títí ɨ mi.

32 Akódhɨ ngádra dra ámɨ ꞌòlepi súrú títí dhɨ ɨ̀ dré nìle dhɨ ꞌɨ.

A nɨ kpà ámɨ mìlanzìlanzì tadhá ámɨ súrú Ɨ̀sèrélè ànzɨ ɨ dré.»

33 Mvámvá nda nɨ atá ɨ andre nɨ be dhɨ kɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo, tà tàle akódhɨ nɨ tà dri nda kɨ tà sè. 34 Dɨ Sìmèyónà dré tà tanɨ zìzo Gìká tí àyɨ dri gò, tàzoá Màrɨ́yà, Yésu nɨ andre dré dhɨ: «Mɨ́ nò rè ká! Mvámvá kònɨ̀dhɨ atsá kɨtswálé Ɨ̀sèrélè ànzɨ bǐ dhɨ kɨ ꞌo ledhélé, ɨ̀ndɨ̀ àyɨ bǐ dhɨ kɨ ꞌo ngàle. Akódhɨ nɨ tà nɨ kpà adré tà adrézó tà ta rúá kònzɨ dhɨ ꞌɨ, 35 kɨtswálé tà móndɨ́ zyandre dhɨ ɨ̀ dré adrélé kisùle dhɨ ɨ̀ kàpfòró ngádra ꞌá be dhɨ bvó. Dɨ mɨ ró dhɨ, kɨzà nɨ kpà ámɨ tàndɨ nɨ togó so ngóró sápɨ́ tɨ́nɨ.»

Ánà nɨ kúlí pròfétà àdhya tɨ́nɨ dhɨ

36 Lókyá nda sè dhɨ, pròfétà àlo tòko ró rú be Ánà dhɨ tá kpà tépelò na. Akódhɨ nda tá Fànùwélè, Àsérà nɨ súrú lésè dhɨ nɨ zapi ꞌɨ. Akódhɨ agà tá tà tàndɨ ró. Ɨ̀ gi tá agó dré tá mòle áyɨ kyanzɨ̀ lókyá ꞌá dhɨ be ngbà ꞌí kóná nzi-drì-rì. 37 Agó nɨ nɨ dràma àmvolésè dhɨ, adré tá ngbú tàyɨ́tòko ró tsàle áyɨ kóná dré tsaràꞌa nyadhɨ-su-drì-su dhɨ ꞌá. Adré tá ngbú adrélé tépelò na, adrélé Gìká nɨ lɨndrɨ̀ bha, adrézó tàbirí mvo, adrézó tà zi akódhɨ tí kìtú vésè, ɨ̀ndɨ̀ ngátsi vésè. 38 Dɨ lókyá Yésu nɨ tibhá ɨ̀ dré tá adréràꞌa akódhɨ nɨ fe Gìká dré dhɨ ꞌá dhɨ, Ánà nda dré áyɨ kisízó ànyɨ àyɨ làga gò, kɨdhólé adrélé àwoyà fe Gìká dré mvámvá nda nɨ tà sè. Dɨ dré ngàzo adrélé akódhɨ nɨ tà ta móndyá títí adrébhá tá Yèrúsalémà nɨ apama letè dhɨ ɨ dré.

Yòséfà ɨ̀ nzɨ Nàzàrétà na

39 Yòséfà ɨ Màrɨ́yà be dhɨ ɨ̀ kòꞌo tà títí Mírì nɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí dré adrélé tàle à kòꞌo dhɨ ɨ akɨ́lé dre dhɨ, ɨ̀ dré gòzo nzɨ̀le Yésu be bvò Gàlìláyà àdhya na, tsàle àyɨ kɨ bhàandre Nàzàrétà na. 40 Kònàle dhɨ, mvámvá nda adré tá mbàle rìnyí sè, adrélé kpà lɨꞌwálé tògyá na. Akódhɨ tá kpà Gìká nɨ togó tanɨ ɨ́be ɨ́ rú.

Yésu mvámvá ro dhɨ tépelò na

41 Kóná àlo àlo títí dhɨ ɨ sè dhɨ, Yésu nɨ tibhá ɨ̀ adré tá lɨ̀le Yèrúsalémà na gwányá Pásɨkà àdhya nɨ tà sè. 42 Dɨ Yésu nɨ kóná kòtsa mudrí-drì-rì dre dhɨ, ɨ̀ dré ngàzo lɨ̀le akódhɨ be gwányá nda na, ànzyà gà ɨ̀ dré adrélé ꞌòle dhɨ tɨ́nɨ. 43 Gwányá nda kàkɨ́ dre dhɨ, ɨ̀ dré láti dòzo nzɨ̀zo. Dɨ, Yésu mvámvá ro nda gò ɨ́na adrélé Yèrúsalémà na, áyɨ tibhá ɨ̀ dré atógyà àko ró. 44 Ɨ̀ adré tá àyɨkya kisùá dhɨ, Yésu tá àyɨ kɨ atsíàmu ɨ kòfalé. Ɨ̀ kòto atsí kìtú ndìle dre dhɨ, ɨ̀ dré kɨdhózó akódhɨ nɨ nda àyɨ kɨ aró ɨ kòfalé, àyɨ kɨ arúpi ɨ́be. 45 Dɨ, ɨ̀ kòndà akódhɨ tɨ́ dre dhɨ, ɨ̀ dré gòzo àyɨ kɨ tapɨ́ gòle akódhɨ nɨ nda Yèrúsalémà na. 46 Kìtú na àmvolésè dhɨ, ɨ̀ dré akódhɨ nɨ kisúzó tépelò na. Lɨrɨ́ tá tà tadhábhá ɨ kòfalé adrélé àyɨ kɨ yi, adrézó tà lizí àyɨ tí. 47 Àyɨ títí nda ɨ̀ adré tá akódhɨ nɨ yi síbhálé be ngbo, akódhɨ nɨ tògyá nɨ tà sè, ɨ̀ndɨ̀ kúlí dré tá adrélé logólé dhɨ kɨ tà sè. 48 Dɨ akódhɨ nɨ tibhá ɨ̀ kònò akódhɨ dre dhɨ, àyɨ kɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo bhwǎbhwa gò, andre nɨ dré akódhɨ nɨ lizízó: «Áma mvá, mɨ́ ꞌo tsì àma kònɨ̀nɨ àdho tà sè? Mɨ́ nò rè ká! Àma ámɨ atá be dhɨ, mà adré tá ámɨ nda togó be lanzìlanzì.» 49 Dɨ, Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ adré tá áma nda àdho tà sè? Mɨ̀ nì tá ko tàle dhɨ, lè tá má kàdré áma Atá nɨ dzó na dhɨ?» 50 Dɨ, tà dré tàle nda nɨ àndu dré ɨ́na fɨ̀zo àyɨ drìna ko.

51 Gò Yésu ɨ̀ dré gòzo nzɨ̀le túmä́ní àyɨ ɨ́be Nàzàrétà na. Kònàle dhɨ, akódhɨ adré tá áyɨ bha àyɨ kɨ rìnyí zàle. Dɨ andre nɨ adré tá ɨ́na tà títí nda kɨ zu tayɨ́lé áyɨ togó na. 52 Yésu adré tá mbàle rúbhá sè ɨ̀ndɨ̀ tògyá sè, adrélé lɨ̀le drìdrì. Akódhɨ nɨ tà tá kpà dóro Gìká mìlésè ɨ̀ndɨ̀ móndɨ́ ɨ mìlésè.