Nyibíbíéne nyí Yésus
2
1 Etéeyé ekúlú,
*Sɛsáal,
otéŋí u butéŋí bú *Lóom,
nyíáyɛ́ nyiínyi ɛ́cɛ Okustª,
ŋe yiínjíé makɛ́nda ná bááyɛ́ baacɔ anyía bá fanáka baacɔ bekime bá búáyɛ́ butéŋí.
2 Mɔfanana mu buúse etéemú ŋaá bɛ́kɛ́láka ekúlú eyí Kilínius ŋaá bá kɔ́mɛ́na ci iisí ci Silíi.
3 Aáná ɔɔcɔ okime ŋa hátɔna,
yɔɔ́ cɔ́ba ɔ ɔkɔɔ́bɛ́ɔɔ́ŋɔ a búáyɛ́ bunɔŋɔ.
4 Yɔ́sɛb tɔ́na ŋá kaá hátɔ́na a bunɔŋɔ bɔ́ *Násalɛt,
i iisí ci *Kalilé ɔ ɔcɔba a mɔfanana a Bɛ́tɛlɛhɛm,
i iisí ci Yuté.
U ŋaá cɔ́ba hɔ́á anyía u ŋaá bá u hɛnyɛ́nɔ́ hí Otéŋí Táfit.
A bunɔŋɔ eébú Táfit ŋeé bíbíéne.
5 U ŋaá cɔbá a mɔfanana eémú na yááyɛ́ ɔkɔŋɛna Malíi,
wuúci ne nyifume.
6 Beébe aáná a Bɛ́tɛlɛhɛm,
buɔ́sɛ́ abɔ́ Malíi ŋa nyɛ́mana wu obíéne ŋá ka háma.
7 U ŋé bíéne uuyé ɔɔ́nɔ́ u buúse,
ɔnɔ́mɔcɔ́.
U ŋé wuúci húéke na bɛlaŋa bí iŋéné,
u ŋé wuúci fienyínyi aá buafɛ́nɛ́ná bú bitúké,
ananyía ciíbe ci bekenyí ŋaá bá inyíóyónó na baacɔ hú mbiɔ́kɛ.
Asana yí ne bililé bɛ́ masɔ́ma ne betétényi ɛtɔ́mbá
8 Betétényi ɛtɔ́mbá ŋaá bá a bɛtúalɔ́ noómi a aháŋá etéeyé,
bé bú tétényíki túábɔ́ tukuté tɔ́ ɛtɔ́mbá nebutúé.
9 Aáná *elilé yɛ́ bɔsɔ́ma yí Otéŋí a Waáŋá ŋé beébe hámɛ́na hú huasɛ,
eese yí Otéŋí a Waáŋá nɔ́maka náábɔ́.
Bé ŋé túme olíkíme buéŋí,
bá nákamaka.
10 Mbá elilé yɛ́ bɔsɔ́ma yɛ́sɛ náábɔ́ :
« Nuti líkíméke anyía ɛ́ ma mɛ́ banɔ́ héléníne Ambányɛ yɛ́ Ɛsɔ́ma e yí kéé yiínjie bunɔŋɔ bú *Islayɛ́l bukime obíléne :
11 E buutú bɔ́ hɛ́nánɔ,
a bunɔŋɔ abɔ́ Táfit ŋeé bíbíéne hɔ́á,
muanɔ́ Munohi baacɔ me bíbíéne,
wuúci wáŋa *Mesíi,
Otéŋí a Waáŋá.
12 Hibílícínyínyí a hɛ́ ŋaa banɔ́ tóŋínyi áŋa anyía :
Nu ŋa nɔ́ kúana iŋéné cɛ ɔɔ́nɔ́ ihúékénú na bɛlaŋa,
ifiényínyí aá buafɛ́nɛ́ná bú bitúké. »
13 Bililé bɛ́ masɔ́ma bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ biéŋí ŋaá háma hú huasɛ,
bɛ́ ŋá bɛ́láta elilé yɛ́ bɔsɔ́ma eéyí,
bí nyémiki Bandɔ́mɛsɛ́ na maŋana bɛ́sɛ :
14 « Nuúmi á bá ná Bandɔ́mɛsɛ́ fáátɛ ɔ Ɔmuaná,
bɔmbányɛ á bá ná baacɔ bɔ́ ɔmɛsɛ́,
abá Bandɔ́mɛsɛ́ ŋeé léne. »
15 Ɛ́makɛ́la *bililé bɛ́ masɔ́ma bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ á hálɔ́mɔ́ná ɔ Ɔmuaná,
betétényi ɛtɔ́mbá ŋé túme ɔkɔɔna beébe ne beébe báyɛ :
« Túá cɔbá a Bɛ́tɛlɛhɛm ɔ ɔkɔlɛ́ca asana a yɛ́ maá bɛ́kɛ́láka ;
yiíyi eéyé Otéŋí a Waáŋá má basɔ́ tóŋínyi. »
16 Bá ŋa bɔ́ hátɔna,
bé ŋé tényí cɔba,
bá ŋá kuána na Malíi na Yɔ́sɛb,
bá ŋá lɛ́ca tɔ́na iŋéné cɛ ɔɔ́nɔ́ ifiényínyí a buafɛ́nɛ́ná bú bitúké.
17 Ɛ́makɛ́la bébú wuúci lɛca,
bá ŋá laakɛ́na baacɔ bɛsana abɛ́ bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́máka a aháŋá ne iŋéné cɛ ɔɔ́nɔ́.
18 Aáná baacɔ bekime a bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́máká bɛsana ebí betétényi ɛtɔ́mbá ŋa bɔ́ kɔ́ɔ́náka ŋe bú kékéke buéŋí.
19 Mbá Malíi ŋaá bá weé tétényíki bɛsana eébí bikime abɛ́ u ŋaá lɔ́kɔ́máká,
u biíbi bɛ́tááka e uúye ɔtɛ́má.
20 Betétényi ɛtɔ́mbá ŋa bɔ́ hálɔ́mɔ́na a búábɔ́ buólí,
bé nyémiki Bandɔ́mɛsɛ́,
bé wuúci iínjíékíne nuúmi,
anyía bɛsana bikime abɛ́ bá ma bɔ́ lɔ́kɔ́máka,
bɔ́ lɛ́caka,
má bɛ́kɛ́láka háyɛ elilé yɛ́ bɔsɔ́ma yɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋeé beébe laákɛ́na.
21 E elime cɛ mɔɔ́sɛ́ manamanyɛ́,
bá ŋá aacá ɔɔ́nɔ́ ;
bé ŋé wuúci lɔ́á nyiínyi anyía Yésus,
nyiínyi enyí elilé yɛ́ bɔsɔ́ma yɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋoó tóŋínyi iinyí ɛ́cɛ u ti ŋéé híite nyifume.
Bá ma cɔ́ba o okotóŋínyi Yésus eé Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́
22 Ekúlú ayɛ́ maabɔ́ mɔɔ́sɛ́ me obífúúmínyi ŋa nyɛ́mána háyɛ okotí eyí *Moyís ŋe yíínjíé *Besuif áŋa,
na Yɔ́sɛb na Malíi ŋa bɔ́ cɔ́bána uubú ɔɔ́nɔ́ eé *Yelúsalɛm o okotóŋínyi ná Bandɔ́mɛsɛ́.
23 Yááŋa anyía,
nufule nú *bikotí nú Otéŋí a Waáŋá nɔ́sɛ :
« Ɔɔ́nɔ́ ɔnɔ́mɔcɔ́ okime u buúse káá bá bɔkɔ bɔ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ».ª
24 Bá ŋa bɔ́ cɔ́bá tɔ́na anyía bé ke bú iínjíé Bandɔ́mɛsɛ́ *abɛ́sámbá a yɛ́áŋa yɔɔ́ŋɔ́kɔ́nɔ́ e nufule nú bikotí nú Otéŋí a Waáŋá ;
yááŋa anyía tubúbé túfendí ta anyía bimbéefuke bífendí.*
Simɛ́yɔŋ ŋe yíinjie Bandɔ́mɛsɛ́ bitéŋíti
25 Ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋaá bá eé Yelúsalɛm,
nyiínyi ɛ́cɛ Simɛ́yɔŋ.
Ɔɔcɔ oócí ŋaá bá atálɛ́mánánɔ́ yɛ́ ɔɔcɔ,
u látákɛ́na Bɛsana bɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ bɔmbányɛ ;
u tátáka na mɔŋɔlɛ́ mekime ɔɔcɔ awɔ́ á nyɛmána wu onohi baacɔ bé *Islayɛ́l.
*Efúúménénú yí Elilé ŋaá bá e uúyé ɔtɛ́má.
26 Yí ŋeé wuúci laána anyía u ti kéé wé wuúci tɛ́ka na ɔlɛca *Mesíi awɔ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋaá tɔ́má.
27 Efúúménénú yí Elilé ŋe kéndísíki Simɛ́yɔŋ,
yó ko wóofine eé *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́ ekúlú eyí bibíényi bí Yésus ŋe bú héléne uúbú ɔɔ́nɔ́ o okonyióyísínyi esúŋe ecí *bikotí ŋa yáamba.
28 Aáná Simɛ́yɔŋ ŋeé wuúci bɛ́túáhɛ́na a cááyɛ́ aabá,
u ŋé túme owiínjie Bandɔ́mɛsɛ́ bitéŋíti ɔsɛ :
29 « Síkíne cɛ makɛ́nda mekime,
ɔ wáŋa wu ɔnyɛana muɔwɔ munyiɔnɔ é wé e mbuumu aámbáya,
anyía asana ayɛ́ ɔ́ ŋɔɔ́ bɛ́tánɛ́na baacɔ ma bɛ́kɛ́láka.
30 Ɛ́ ma mɛ́ lɛca yaŋɔ́ bɛ́muátá nyɛnɔhɔ nyɛ́ bɔ́ɔ́wɔ baacɔ,
31 nyiínyi ɔ́ ŋɔɔ́ tábɔ́náká,
mɔnɔŋɔ mekime lɛcaka.
32 Nyɛnɔhɔ eényí ŋe yíinjie eese a baacɔ anyía mɔnɔŋɔ ma ɔmɛsɛ́ okime é yóo menyi ;
ª
yɛ́ basɔ́ iínjíékíne nuúmi, basɔ́ bɔ́ɔ́wɔ baacɔ bé Islayɛ́l. »
33 Bibíényi bí Yésus ŋe bú kékéké buéŋí bɛsana ebí Simɛ́yɔŋ ŋaá táŋáká a aháŋá ne uubú ɔɔ́nɔ́.
34 Aáná Simɛ́yɔŋ ŋeé beébe sáyábɛ́na ;
mbá ɔsɛ ná Malíi,
iinyí ci Yésus :
« Ɔ́ɔ lɛcá,
Bandɔ́mɛsɛ́ ŋaá táfá ɔɔ́nɔmbɔ́ ooci anyía mbá baacɔ beéŋí bé Islayɛ́l ká bɔ́ kúakɔna,
beéŋí tɔ́na bɔ́ hátɔkɔna anyía wuúci.
U káá bá hibílícínyínyí hɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ ahɛ́ baacɔ ké bú kíne.
35 Aáná bɛsana abɛ́ baacɔ beéŋí ŋa bɔ́ bɛ́táá e cííbú ɛtɛ́má kéé bítóŋgínyi.
Mbá kuɔŋɔ́,
ɔtɛ́má kɔ́ yɔ́ɔ bɛ́nyɛ́áka háyɛ anyía bé me yóo cukíne nɔsala nɔ́ ɔhána. »
36 Oónjú a wɔmɔtɛ́ ŋaá bá tɔ́na aáhá,
wuúci *muhémúnyi bɛsana ;
nyíáyɛ́ nyiínyi ŋaá bá ɛ́cɛ Ana,
ɔbɔ́la u Fánuɛl a bɔnyɛ Asɛ́ɛl.
ª U ŋaá bá elunyí.
U ŋɔɔ́ tɔ́nɔ́ wa yánáŋa ɔbɔ́la,
yɔ́ kɛ́la tuɔŋɔ tútíndétú nɔ́mɔ ne uuyé ɔnɔ́mɛ.
37 Aáná u ŋɔɔ́ lɔ́bɔ́ esíké,
wa yáaŋa aámbáya na tuɔŋɔ etíne ényíse ne imbuke ínyíse ;
u ŋaá bá ekúlú ekime eé Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́,
u bíkíilieke ɔnyíá o onyemi Bandɔ́mɛsɛ́,
u wuúci bɛ́cɔ́kɔ́lɔ́kɛ́na ne nebutúé na nabuɔ́sɛ́.
38 U ŋgaá hámá ekúlú eéyé,
u ŋé túme onyemi Bandɔ́mɛsɛ́,
u wuúci íínjíékíne bitéŋíti.
A baacɔ bekime a bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ tátáka na mɔŋɔlɛ́ anyía Bandɔ́mɛsɛ́ káá háŋɔ́náka baacɔ bé Yelúsalɛm,
u ŋaá bá weé beébe bíkétíkínyi bɛsana a bɛ́ ŋa lɛ́ca ɔɔ́nɔmbɔ́ oócí.
39 Ɛ́makɛ́la bibíényi bí Yésus ébú kúényínyí ɔkɛla bɛsana bikime a bɛ́áŋa bɛɔ́ŋɔ́kɔ́nɔ́ e nufule nú bikotí nú Otéŋí a Waáŋá,
bá ŋá hálɔ́mɔ́na a *Kalilé ;
bé ŋge límíne a *Násalɛt,
búábɔ́ bunɔŋɔ.
40 Aáná ɔɔ́nɔmbɔ́ ŋaá bá wɔ yɔ́ɔmbɔkɔ,
wɔ ɔɔ́nɔ́kɛ́na.
U ŋaá bá ne injiŋé ciéŋí,
wuúci oócí Bandɔ́mɛsɛ́ ŋaá kɛ́la bɔmbányɛ.
Ɔɔ́nɔmbɔ́ Yésus eé Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́
41 Tuɔŋɔ tukime bibíényi bí Yésus ŋaá bá bɛ́ á cɔ́cɔbaka eé Yelúsalɛm a bɔnáka bɔ́ *Basíka.
42 Ekúlú eyí Yésus ŋaá bá wa yáaŋa na tuɔŋɔ tɔ́ɔ́hátá ne túfendí,
ª bá ŋa bɔ́ cɔ́ba a bɔnáka ɔlɔŋɔ ne wuúci háyɛ nyɛbɛ́kɛ́lɛ́na ŋaá bá.
43 A nyɛmana nyɛ́ bɔnáka,
bá ŋga bɔ́ hálɔ́mɔ́na,
mbá uubú ɔɔ́nɔ́ Yésus ŋɔ lɔ́bɔ eé Yelúsalɛm,
bíáyɛ́ bibíényi te omenyi anyía ú mɔ lɔ́bɔ,
44 bébú bíkétíki anyía wáŋa ɔlɔŋɔ na bɔsɔ́ɔ́kɔ́,
bá ŋá kandáka buɔ́sɛ́ bukimekime ;
ekúlú eéyé bé ŋé túme ó wuúci áamba ɛ ɛkatɛ́katɛ́ ci ne cííbú ɛhɛ́ná na baláayɛ́.
45 Mbá beébe te o wuúci lɛca,
ɛ́ɛhɛ́ bá ŋa bɔ́ hálɔ́mɔ́na eé Yelúsalɛm,
bé húle wuúci aambaka.
46 Ɔ mɔɔ́sɛ́ matátɔ́,
ɛ́ɛhɛ́ bé ŋge bú wuúci kuána eé *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́ oliménénú ne *beékúnyi bikotí,
u beébe bɛ́lɔ́kɔ́máka,
u beébe bataka bɛsana.
47 Baacɔ bekime a bá ŋa bɔ́ bá bébú wuúci bɛ́lɔ́kɔ́máka ŋe bú kékéke ne uúye omenyi na nyíáyɛ́ nyɛbɛ́káma nyɛ́ bɛsana.
48 Ekúlú ayɛ́ bíáyɛ́ bibíényi ŋe bú wuúci lɛcá,
bé ŋe bú kéké buéŋí,
mbá iinyí ɔsɛ :
« Ɔɔ́nɔ́,
anyíatɛ́ ɔ́ mɔɔ́ basɔ́ kɛ́láka aana e ?
Na ɔɔtɛ́ na yaŋɔ́ tu ŋá sɔ́ ɔ waambáka na yaáká yeéŋí. »
49 U ŋe beébe laana ɔsɛ :
« Háá !
Anyíatɛ́ nú ŋa nɔ́ mɛ aámbáka e ?
Nu ti ŋé nu menyi anyía ɛ ŋa mɛ́ nyɛmána wu ɔbámɔ́kɔ́na eé Ciíbe cɛ ciamɛ́ Síkíne e ? »
50 Beébe ta ɔlɔ́kɔ́ma bɔmbányɛ mehúnyi amá u ŋaá bá waá kɔ́ɔnaka.
51 Yésus ŋá hálɔ́mɔ́na ɔlɔŋɔ ne beébe a *Násalɛt,
u beébe lɔ́kɔ́mákɛ́na.
Iinyí ŋaá bá weé tétényíki bɛsana eébí bikime e úúyé ɔtɛ́má.
52 Yésus ŋaá bá wɔ yɔ́ɔmbɔkɔ na ɔ ɔtányɛ́ ne i injiŋé,
u bílénékíne na Bandɔ́mɛsɛ́ na baacɔ.