Marɩyáma waabɩ́rɩ Yeésu nʊvɔ́-rɔ tulaarɩ́
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 26.6-13 na Mrk 14.3-9 ɖʊɖɔ)
12
1 Bɩɩga wɛ́ loɖo na beɖi Fɛlɛ nɖɛ́ɛ-dɛ́ɛ jíńgáárɩ́ nɛ́,
Yeésu wɛɛɖɛ́ɛ Betáániya,
tɛɛbiiyá wenká kadaá Lazáarɩ weení weevéézi yɩ ɩlɩ́ɩ ɩsɩɖáa-daá nɛ́ wɛ nɛ́.
2 Ɩwɛ ńna gɛ naárʊ waayáa yɩ kíɖíím ɖíi.
Maárɩtɩ wɛ ná wánɖʊ́ʊ kíɖíím,
bɩka Lazáarɩ ɩlɛ́ ɩwɛ wenbá baayáa wɛ nɛ́ badaá.
3 Ngɛ Marɩyáma wɔɔgbɔ́ɔ liidebɔná tulaarɩ́ baala ná kɩ nyɩ́ɩ́dɩ bánÿaá tɩ sɩsɩ náarɩ bɩka badacaná tɩ nabʊ́rʊ nɛ́ kɩdɛ́ɛ líitiri fɔɔlʊʊ́ ɩbɩ́rɩ Yeésu nʊvɔ́-rɔ,
ngɛ waavɩɩzɩná yɛ na ɩnyɔ́ɔ́zɩ;
ngɛ tulaarɩ́-dɛ́ɛ foorí waamʊ ɖaána rɩ́ŋa kpamm.
4 Ńna gɛ Yudásɩ Isikariyóo,
ɩwanbaaráa-daá weení sɩ ɩkɔ́nɩ ɩyá yɩ nɛ́,
wɔɔdɔ́ sɩsɩ:
5 «Ngbaalá gɛ bɔdɔkpɔ́ɔ tulaarɩ́ kɩḿ bayá wɛ́ kákpáa-nɩɩ́nʊ́wá (300) tɩmɛ́rɛ liideé bafa kadanbʊrʊ́sɩ.»
6 Wánŋmatɩ́ bɩlɛ́ nɛ́,
bɩdɛkɛ́ɛ sɩsɩ wénwií kadanbʊrʊ́sɩ-rɔ nɛ́,
amá,
ɩgɛ́ɛ ŋmɩɩlʊ́-rɔ nɛ́ gɛ wánŋmatɩ́ bɩlɛ́;
wɔ́nɖɔkɩ kʊ liideé furuú nɛ́,
wándáráŋmɩ́ɩ́lɩ́ wenbí bánɖʊ́ʊ bɩdaá nɛ́.
7 Amá,
Yeésu woobúsi yɩ sɩsɩ:
«Yele yɩ,
nkacáárɩ yɩ.
Wɩ́rɛ wenɖé sɩ bebí ma nɛ́-dɛ́ɛ lám gɛ waalá.
8 Kadanbʊrʊ́sɩ nɛ́,
mɩ́na sɩlɛ́ gɛ báa sáátɩ wenkí,
amá,
mɔ́ɔ́ nɛ́,
mɔ́ngɔnɩ́ mɛ́vɛ́yɩ́.»
Yahúúɖuwá-dɛ́ɛ kʊ́bɔnáa wánjáádɩ sɩ bakʊ Lazáarɩ
9 Yahúúɖuwá tuutúúma waanɩ́ɩ sɩsɩ Yeésu wɛ Betáániya.
Ngɛ bɔɔgɔ́nɩ.
Bɔɔgɔ́nɩ nɛ́,
bɩdɛkɛ́ɛ sɩsɩ na bana Yeésu-rɔ nɛ́ riké,
amá,
na bana Lazáarɩ weení weevéézi yɩ ɩlɩ́ɩ ɩsɩɖáa-daá nɛ́-rɔɔzɩ́ ɖʊɖɔ gɛ.
10 Biiyéle Ɩsɔ́ɔ sarásɩ lanɖáa kʊ́bɔnáa waazɩ́ɩ́zɩ sɩsɩ bángʊ́ʊ Lazáarɩ ɖʊɖɔ.
11 Káma,
ɩrɔɔzɩ́,
Yahúúɖuwá ɖabata wánlɩɩ́ badaá bónvúu Yeésu.
Yeésu wɛ́nɖɛɛ́ Yerusalɛ́ɛm
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 21.1-11; Mrk 11.1-11; Lúk 19.28-40 ɖʊɖɔ)
12 Kiivé nɛ́,
ɩráa tuutúúma bɔɔgɔ́nɩ jíńgáárɩ́ nɛ́,
baanɩ́ɩ sɩsɩ Yeésu kɛgɛrɛŋɛ Yerusalɛ́ɛm.
13 Ngɛ bɔɔgbɔ́ɔ tekpéti balɩ́ɩ tɛ́ɛ́dɩ na tɩwɔ́rɔ́ bɛɖɛ́ɛ sɩ bakázɩŋ yɩ bɩka bóngoó sɩsɩ:
«Ɖɩ́sa Ɩsɔ́ɔ,
Ɩsɔ́ɔ ɩ́ɖʊ́ weení ɩgɛrɛŋɛ na ɩyɩ́ɖɛ-daá nɛ́ alɩbáráka,
Ɩsɔ́ɔ ɩ́ɖʊ́ Israyɛ́ɛlɩ wúro alɩbáráka!»
14 Yeésu waana kpangbɔ́ɔyɔ́ɔ nɛkɛ́rɛ ɩkpa ɩcɔ́ɔ kɔrɔ.
Bɩlɛ́ gɛ wentí baaŋmáa Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ Tɔ́m Tákaraɖá-daá nɛ́ woogóódi.
Baaŋmáa gɛ sɩsɩ:
15 «Nkanɩ́ɩ nɩdáárɛ,
Siyɔ́ɔnɩ zamɔ́ɔ!
Bɛɛ nyówúro kɛgɛrɛŋɛ nɛ́,
ɩgɔjɔɔ́ɔ kpangbɔ́ɔ-bú-rɔɔzɩ́.»
16 Yeésu-dɛ́ɛ wanbaaráa tacáŋ banɩ́ɩ wenbí bɩ́nlám bɩlɛ́ nɛ́ bugutoluú.
Amá,
sáátɩ wenkí Ɩsɔ́ɔ wɔɔgɔ́nɩ ɩkpáázɩ yɩ ɩdɛ́ɛ ásícé-daá nɛ́,
bɔɔdɔ́ɔ́zɩ sɩsɩ baavʊ́ńŋmáa bɩlɛ́ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ Tɔ́m Tákaraɖá-daá ɩrɔɔzɩ́.
Ngɛ bɩlɛ́ nɔ́ɔ́ gɛ baalá yɩ.
17 Zamɔ́ɔ wenkí kɩvʊnwɛ Yeésu-jɔ́ sáátɩ wenkí waayáa Lazáarɩ iféézi yɩ ɩlɩ́ɩ ɩsɩɖáa-daá nɛ́ wɛ kɩ́nlɩzɩ́ɩ yɩ seríya kɩ́ngɛɛzɩ́ wenbí kɩɩna nɛ́.
18 Bɩlɛ́ bʊrɔ gɛ zamɔ́ɔ wɔɔgɔ́nɩ kɩsɩ́ŋ yɩ,
káma,
kɩɩnɩ́ɩ sɩsɩ waalá maamááci kɩḿ.
19 Ńna gɛ Faríizi ńba waaŋmatɩná ɖamá sɩsɩ:
«Mɩ́ɩ́ná!
Ɖádándabɩɩzɩ ɖɩlá nabʊ́rʊ ɖʊɖɔ,
ɩráa rɩ́ŋa wɛ bónvúu yɩ.»
Gɩrɛ́ɛkɩ ńba nɛbɛ́rɛ wánjáádɩ sɩ bana Yeésu
20 Wenbá baagágbá Yerusalɛ́ɛm jíńgáárɩ́ sáátɩ sɩ bokúu Ɩsɔ́ɔ tɛ́ɛ́dɩ nɛ́ badaá,
Gɩrɛ́ɛkɩa ńba nɛbɛ́rɛ fʊnwɛ ńna.
21 Gɩrɛ́ɛkɩ ńba bɛḿ boogóduu Filíipu weení ɩdɛ́ɛ gɛ Bɛtɩsayɩdáa tɛɛbiiyá kɔwɛ Galilée nɛ́ ɩjɔ́ bɔtɔ́ yɩ sɩsɩ:
«Kʊ́bɔnɩ́,
ɖɔ́zɔɔlɛ́ɛ sɩ ɖɩna Yeésu.»
22 Ngɛ Filíipu wɔɔgbɔ́ɔ tɩ ifééri Andirée,
bɛlɛ́ɛ́nɩ́ boobó bekéveeri tɩ Yeésu.
23 Ńna gɛ Yeésu woobúsi wɛ sɩsɩ:
«Alɩwáátɩ waadála sɩsɩ bɔɖɔ́ɔ́zɩ Ɩrʊ́ Biyaalʊ́.
24 Ménveerím mɩ́ɩ toovonúm sɩsɩ a bodoɖúu bilée bú ɩsɩ́,
wɔ́njɔwʊ́ʊ bɩlɛ́ gɛ.
Amá,
a booɖúu yɩ gɛ waazɩ́,
wánɖʊ́ʊ bíya gɛ bʊɖɔ́ɔ.
25 Weení ɩzɔɔlɛ́ɛ iweezuú nɛ́,
wɛ́nbɛɖɩ́ kɩ,
ngɛ weení ɩdɔkpɔ́ɔ iweezuú ɩyáa nabʊ́rʊ ɖúúlínya kɩna kɩdaá nɛ́,
kɩ́njɔwʊ́ʊ yɩ báa ngbeére bɩ́dɛ́ndɛŋ́.
26 Weení ɩzɔɔlɛ́ɛ ɩlá ma bɔwʊtá nɛ́,
íkóvu ma.
Ngɛ lénlé mɔ́wɛ nɛ́,
ńna ɖʊɖɔ gɛ mɛ́dɛ́ɛ bɔwʊtá-dʊ́ʊ sɩ ɩcɔ́ɔ.
A naárʊ wánlám ma bɔwʊtá,
Majaa wɔ́nɖɔɔzɩ́ yɩ.»
Yeésu wánŋmatɩ́ ɩdɛ́ɛ sɩ́m-dɛ́ɛ tɔ́m
27 «Lɛlɛɛɖɔ́ nɛ́,
málaakáarɩ waagʊrʊ́.
Tɔ́ɔ,
wentí gɛ sɩ mɔdɔ́ ɖɔ́.
Mɔ́dɔ sɩsɩ:
“Majaa,
lɩzɩ́ ma wahála sɩ kɩkɔ́nɩ ma alɩwáátɩ kɩna nɛ́ kɩdaá?”
Ngʊ́ alɩwáátɩ kɩḿ kɩdɩtɩŋa kɩrɔ gɛ mɔ́ɔ́gɔ́nɩ.
28 Majaa,
ɖɔɔzɩ nyáyɩ́ɖɛ!»
Ńna gɛ lowú nakɩ́rɩ waagáŋmatɩ ɩsɔ́ɔ́dáá sɩsɩ:
«Mɔ́ńɖɔɔzɩ ɖɛ,
ngɛ mándasɩ́ mɔɖɔ́ɔ́zɩ ɖɛ ɖʊɖɔ.»
29 Zamɔ́ɔ wenkí kɩzɩ́ŋɛ́ɛ ńna ngɛ kɩɩnɩ́ɩ lowú kɩḿ nɛ́ sɩsɩ:
«Kpálálayɔ́ɔ gɛ».
Nɛbɛ́rɛ sɩsɩ:
«Malááyɩ́ka naárʊ waaŋmatɩná na yɩ.»
30 Amá,
Yeésu weevééri wɛ ɩyáázɩ sɩsɩ:
«Bɩdɛkɛ́ɛ mɔ́ɔ́ mɔ́rɔ́ɔ́zɩ́ gɛ lowú kɩḿ kɩɩŋmátɩ,
mɩ́ɩ mɩ́rɔ́ɔ́zɩ́ gɛ.
31 Lɛlɛɛɖɔ́ gɛ ɖúúlínya kɩna kɩdɛ́ɛ tɔ́m fʊʊnáa waadála.
Lɛlɛɛɖɔ́,
bɔ́nɖɔwʊ́ʊ ɖúúlínya kɩna kɩdɛ́ɛ wúro.
32 Bɩka mɔ́ɔ́ nɛ́,
a bɔɔgɔ́nɩ bakpáázɩ ma,
mánnarɩ́ɩ ɩráa rɩ́ŋa mɔgɔná mɔ́jɔ́.»
33 Tɔ́m bíya bɛḿ gɛ Yeésu waaŋmátɩ na ɩwɩ́lɩ sɩ́m wenbí sɩ ɩsɩná nɛ́.
34 Ngɛ zamɔ́ɔ woobúsi yɩ sɩsɩ:
«Mará tákaraɖá-daá,
baawɩ́lɩ ɖáa sɩsɩ Lɛɛrʊ́ tánzɩḿ kɛtɛngɛrɛ.
Nɛ́,
bɩɩlá nŋɩ́nɩ́ gɛ nyɔ́ɔ́ nyɔ́ndɔ́m sɩsɩ bɩɩbɔ́ɔ́zɩ bakpáázɩ Ɩrʊ́ Biyaalʊ́.
Ɩrʊ́ Biyaalʊ́ ɩmʊ́ gɛ weení.»
35 Ngɛ Yeésu woobúsi wɛ sɩsɩ:
«Ɖɛnyɛm tɛɛzɩ wɛ mɩ́jɔ́ alɩwáátɩ cʊ́kɔ nɛ́,
ɩnʊ́ŋ kɩdaá na temenuú ɩ́kɔkɔ́nɩ kitudú mɩ́ɩ.
Káma,
weení wánnʊŋ́ temenuú-daá nɛ́ waasɩ lénlé wɛ́nɖɛɛ́ nɛ́.
36 Mɩ́ɩ́lɛ́zɩ́ mɩ́wɛ ɖɛnyɛm-daá nɛ́,
ɩva ɖɛnyɛm toovonúm na ɩbɩ́sɩ ɖɛnyɛm-daá ńba.»
Yahúúɖuwá tafa Yeésu toovonúm
Yeésu waaŋmátɩ wɛ bɩlɛ́ bɩtɛ́ nɛ́,
ngɛ waalɩ́ɩ bɔlɔwʊtáá ibó bolíni ɩkámʊ́sɩ ɩdɩ.
37 Na bɩrɩ́ŋa Yeésu waalá maamááciwá ɖabata bana nɛ́,
badafa yɩ toovonúm.
38 Bɩɩlá bɩlɛ́ gɛ na tɔ́m wentí anɖébi Esáya waavʊ́ńŋmátɩ tɩ nɛ́ tikóódi.
Waavʊ́ńŋmátɩ sɩsɩ:
«Ɖádʊ́ʊ,
weení waava ná wentí ɖááŋmátɩ tɩ nɛ́ toovonúm.
Ngɛ weení gɛ Ɖádʊ́ʊ Ɩsɔ́ɔ weeyéle ɩtɩlɩ́ ɩdɛ́ɛ yíko.»
39 Esáya ɩmʊ́ ɩdɩtɩŋa waawɩ́lɩ wenbí bʊrɔ bádánbɩɩzɩ bafa toovonúm nɛ́,
tɩlɛ́ gɛ sɩsɩ:
40 «Ɩsɔ́ɔ woovu baazá,
iyéle bewenbé ɩkpɩ́ɩ́zɩ,
na bákananá baazá,
bíketekiná bewenbé,
balá túúbá,
bɩka mawáázɩ wɛ.»
41 Wenbí bʊrɔɔzɩ́ Esáya wɔɔdɔ́ bɩlɛ́ nɛ́,
bɩɩlɩzɩ́ Yeésu-dɛ́ɛ ásícé bɩwɩ́lɩ yɩ nɛ́ gɛ waaŋmátɩ ɩdɛ́ɛ tɔ́m.
42 Ngʊ́ nɩ́baadɛɛráa-daá ɖabata waava yɩ toovonúm,
amá,
Faríizi ńba-rɔ nɛ́,
bádánwɩlɩ́ badɩ na bɔ́kɔkɔ́nɩ bɔɖɔ́ɔ wɛ Ɩsɔ́ɔ ɖaazɛɛɖɛ́.
43 Káma,
bɔzɔɔlɛ́ɛ ɩráa-dɛ́ɛ ɖɔɔzɩ́tɩ bɩkɩ́lɩ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ ńdɩ.
Yeésu kɛ́ɛ na ɖɛnyɛm
44 Ńna gɛ Yeésu waaŋmátɩ bɩcáárɩ sɩsɩ:
«Weení waava ma toovonúm nɛ́,
bɩdɛkɛ́ɛ mɔ́ɔ́ gɛ waava toovonúm,
amá,
weení weegédíri ma nɛ́ gɛ.
45 Ngɛ weení waana ma nɛ́,
waana weení weegédíri ma nɛ́.
46 Mɔ́ɔ́ weení mɛ́gɛ́ɛ ɖɛnyɛm nɛ́,
mɔ́ɔ́gɔ́nɩ ɖúúlínya-daá,
na weení ɩrɩ́ŋa waava ma toovonúm nɛ́,
ɩ́kɔcɔ́ɔ temenuú-daá.
47 A naárʊ waanɩ́ɩ mɛ́dɛ́ɛ tɔ́m ngɛ ɩdɔkpɔ́ɔ tɩ ɩlaná tɩmɛ́rɛ,
bɩdɛkɛ́ɛ mɔ́ɔ́ sɩ magʊ ná ɩdɔ́m,
káma,
mɔ́dɔkɔ́nɩ sɩ magʊ ɖúúlínya ɩráa tɔ́m,
amá,
mɔ́ɔ́gɔ́nɩ sɩ mɛ́lɛ́ɛ wɛ gɛ.
48 Weení weegízi ma ngɛ ɩdamʊ mɛ́dɛ́ɛ tɔ́m nɛ́,
wɛná weení sɩ ɩfʊʊná yɩ nɛ́:
ɩlɛ́ gɛ tɔ́m wentí mááŋmátɩ tɩ nɛ́;
tɩlɛ́ sɩ tɩfʊʊná na kʊ yɩ wɩ́rɛ kegbiirinɔ́ɔ ńɖɛ.
49 Káma,
wentí mááŋmátɩ tɩ nɛ́ talɩɩná mɔ́jɔ́,
amá,
Majaa weení weegédíri ma nɛ́,
waagázɩ́ɩ́zɩná ma wentí sɩ maŋmátɩ nɛ́ na wentí sɩ mawɩ́lɩ nɛ́.
50 Ngɛ mányɩ sɩsɩ wentí waazɩ́ɩ́zɩ tɩ nɛ́ kɛ́ɛ weezuú kɩ́dɛ́ndɛŋ́ nɛ́ gɛ.
Bɩlɛ́ nɛ́,
wentí mánŋmatɩ́ tɩ nɛ́,
mánŋmatɩ́ tɩ ńŋɩnáa wenbí Majaa wɔɔdɔ́ ma nɛ́ gɛ.»