Ísifu-dɛ́ɛ tɔ́m 37–50
Ísifu-dɛ́ɛ ɖoozá-dɛ́ɛ tɔ́m
37
1 Yaakúbu ɩlɛ́ wɛɛɖɛ́ɛ ikózuu Kanáanɩ laadɔ́ɔ-daá lénlé ɩjaa waavʊ́ńjɔwʊ́ ɩgɔ́ńdɩ nɛ́.
2 Bɛɛ Yaakúbu ɩmʊ́ igutoluú-dɛ bíya-dɛ́ɛ tɔ́m.
Ɩdɛ́ɛ bú Ísifu waalá bɩ́ɩ́zɩ ákɩzaalʊʊ́ na nasɩ́lɛ (17) nɛ́,
ɩ́na ɩɖawaalɩnáa béngetí fééni na namɩ́nɩ;
bɔwɛ nɛ́,
ɩmʊ́ Ísifu na ɩgɔɔ yɔ́ɖɔ́ɔ́nɩ́náa Bíla na Zílipa bebiyaalɩnáa béngeti kʊ fʊ́ńdɩ kpɩná.
A bɛlɛ́ baalá nabʊ́rʊ bɩdakazɔ́ɔ,
ɩmʊ́ wɔ́ngɔnáa gɛ wénveerím bajaa.
3 Yaakúbu ɩbá ɩzɔɔlɛ́ɛ Ísifu-dɛ́ɛ tɔ́m gɛ bɩkɩ́lɩ ibíya baaganáa;
káma,
ɩdɛ́ɛ ábɔɔ-bú nbɩlɛ́.
Ngɛ ɩjaa waanyára yɩ jaba kífeńgi nakɩ́rɩ.
4 Ɩɖawaalɩnáa wooyuú bana sɩsɩ bajaa sɔɔlɛ́ɛ Ísifu-dɛ́ɛ tɔ́m bɩkɩ́lɩ bɛḿ.
Ngɛ baalɩzɩ́ ɩzɩ́rɛ batɩ́nɩ ɩrɔ;
bádándabá bokúti bacáa baŋmatɩná yɩ ɖɛfɛɛ.
5 Wɩ́rɛ bɩjɔɔ́ɔ nɛ́,
ngɛ Ísifu wooɖóózi,
ngɛ ɖoozire ɖɩḿ ɖiiyéle ɩɖawaalɩnáa tándacaa ɩdɔ́m.
6 Ngɛ weevééri ɩɖawaalɩnáa sɩsɩ:
«Móóɖóózi ɖoozire neɖére;
iwélesi ɩnɩ́ɩ ɖɛ.
7 Móóɖóózi sɩsɩ ɖárɩ́ŋa ɖɔ́wɛ fɔɔ́ ɖɔ́nvɔkɩ́ mɩlá abángámáa.
Sɩ ɖɩtɔ́ na ɖusú nɛ́,
mɛ́dɛ́ɛ ɖɩbánɖɛ́ waagʊrʊ́ ɖɩsɩ́ŋ ɩsɔ́ɔ́dáá;
ngɛ mɩ́ɩ mɩ́dɛ́ɛ ńná wɔɔgɔ́nɩ alára amɩlɩná ɖɛ,
acáŋ alúúzi adɩ ɖɩɩzá-daá.»
8 Waaŋmátɩ bɩlɛ́ nɛ́ gɛ ɩɖawaalɩnáa sɩsɩ:
«Kéyi,
bɩlɛ́ nɛ́,
nyánvʊʊ́ sɩsɩ sɩ ngɔ́nɩ nbɩ́sɩ wúro bɩka nɖi ɖɔ́ɔ́ ɖɔ́rɔ́ɔ́zɩ́ kʊ́bɔńdɩ yáá wé.»
Ɩdɛ́ɛ ŋmatɩrɛ na ɩdɛ́ɛ ɖoozá amʊ́ aabá ayéle ɩɖawaalɩnáa ɩbá bɔnyɔ́ɔ́zɩ balɩzɩ́ ɩzɩ́rɛ batɩ́nɩ ɩrɔ.
9 Bɩdɔrɔjɔɔ́ɔ ɖʊɖɔ nɛ́,
Ísifu woodóɖoozi ɖoozire neɖére.
Ngɛ wɔɔdɔ́kpɔwʊ́ ɖɛ ifééri ɩɖawaalɩnáa sɩsɩ:
«Óo,
ɖɛ́dɛ́ɛ ńba,
móódóɖoozi ɖʊɖɔ:
móóɖóózi sɩsɩ wɩ́sɩ na fenɔɔ́ na wɩlásɩ fuú na nɛkɛ́rɛ bɔɔgɔ́nɩ bosóm máázá-daá.»
10 Ngɛ ɩdasɩŋná bɛlɛ́ beriké,
weevééri ɩjaa ɖʊɖɔ.
Ɩjaa waanɩ́ɩ bɩlɛ́ nɛ́,
ngɛ ɩlɛ́ sɩsɩ:
«Kéyi,
we-dɛ́ɛ ɖoozire nbɩlɛ́;
bɩlɛ́ nɛ́,
mána ngɔɔ na nɖawaalɩnáa sɩ ɖɩkɔ́nɩ ɖisóm nyáázá-daá yáá wé.»
11 Ngɛ ɩɖawaalɩnáa waabá bánlám yɩ sʊ́ʊ́zɩ;
amá,
bajaa ɩlɛ́ ɩdɔsɔɔná tɩ.
Ísifu ɖawaalɩnáa wɔɔgbɔ́ɔ yɩ bayá
12 Wɩ́rɛ bɩjɔɔ́ɔ nɛ́,
ngɛ ɩɖawaalɩnáa wɔɔgbɔ́ɔ fééni na namɩ́nɩ bɛɖɛɛná Sɩkɛ́ɛm kisɔɔ́.
13 Wɩ́rɛ neɖére nɛ́,
ngɛ bajaa waayáa yɩ sɩsɩ:
«Ísifu,
nyányɩ sɩsɩ nɖawaalɩnáa kɔwɛ Sɩkɛ́ɛm fáráńdɩ́ bána bavʊ́ńdɩ kpɩná ya.
Méndiríi nya bɔjɔ́.»
Ngɛ Ísifu woobúsi yɩ sɩsɩ:
«Tɔ́ɔ,
baabá.»
Ngɛ Yaakúbu sɩsɩ:
14 «Bo ngɛ́bɛɛŋ wɛ sɩsɩ bána badɩ?
A nyáagána wenbí-daá bɔwɛ nɛ́,
ngábɩsɩ ngɔ́nɩ nvééri ma.»
Ngɛ waalɩ́ɩ bɛdɛ́ɛ Ebɩrɔ́ɔnɩ kazalɩ́ya-daá ɩkpɔ́ɔ Sɩkɛ́ɛm nɩ́bááwʊ.
Woobó ɩtála Sɩkɛ́ɛm nɛ́,
15 ɩdatɩlɩ́ na fúu lénlé ɩɖawaalɩnáa wɛná nɛ́.
Ngɛ wɔɔgbɔ́ɔ yɛrɛ́tɩ.
Ɩdɛ́ɛ yɛrɛ́tɩ tɩḿ tɩdaá,
wɛɛgɛtɩná abaalʊ́ naárʊ fɔɔ́-daá ɖeelí;
ngɛ ɩlɛ́ wɔɔbɔ́ɔ́zɩ yɩ sɩsɩ:
«Afobú,
we gɛ nyánjáádɩ.»
16 Ngɛ Ísifu sɩsɩ:
«Maɖawaalɩnáa gɛ mánjáádɩ;
la suúru,
a nyányɩ lénlé béngilináa fééni nɛ́,
nvééri ma.»
17 Ngɛ ɩlɛ́ sɩsɩ:
«Óo,
báńlɩ́ɩ́ cé;
máánɩ́ɩ bánŋmatɩ́ sɩsɩ bɛḿ bánbɩsɩnáa Ɖɔtáanɩ fáráńdɩ́.»
Ngɛ Ísifu wɔɔgbɔ́ɔ nɩ́bááwʊ.
Woobó ɩtála Ɖɔtáanɩ ńnaamʊ́ nɛ́,
toovonúm,
wɔɔmɔɔná wɛ.
18 Sáátɩ wenkí bɛlɛ́ baagʊ́sɩ bakáná yɩ bolíni ɩgɛgɛrɛŋɛ nɛ́,
naanɩ́ ɩtála bɔjɔ́ nɛ́,
báńjáá áséńsí sɩsɩ bángʊ́ʊ yɩ.
Ngɛ sɩsɩ:
19 «Kɛbɛɛ ɖɛ́dɛ́ɛ ɖoozá-dʊ́ʊ ɩmʊ́ ɩgɛgɛrɛŋɛ ná ɖɔ́.
20 A bɩgɛ́ɛ waadála,
ɖɩ́kʊ́ yɩ ɖɩsɛlɩ́ ɖʊlɔ lɔkɔ nakɩ́rɩ-daá,
bɩka ɖubuuná sɩsɩ fɔɔ́-daá kpɩ́nɖɛ neɖére wɔɔdɔɔ ná yɩ.
A ɖáálá yɩ bɩlɛ́,
ɖánnáa nŋɩ́nɩ́ ɩdɛ́ɛ ɖoozá sɩ akɛ́dɛ́ná nɛ́.»
21 Baɖawaalʊ kʊ́bɔnɩ́ gɛ bánÿaá sɩsɩ Rʊ́bɛ́ɛnɩ;
ɩlɛ́ waanɩ́ɩ bɩlɛ́ nɛ́,
ngɛ weegízi sɩsɩ bákakʊ yɩ.
22 Ngɛ sɩsɩ:
«Ɩ́kakʊ ɩrʊ́,
bɛɛ lɔkɔ tɛɛwʊ́lɔ́ɔ́-daá cé,
lɩ́m fɛ́yɩ́ kɩdaá;
a wɔɔgɔ́nɩ,
ɩzɛlɩ́ yɩ ɩlɔ kɩdaá,
ɩ́kakʊ yɩ.»
We-rɔ gɛ baɖawaalʊ ɩmʊ́ waalá lɔ́nɩ ɩmʊ́,
káma,
ɩzɔɔlɛ́ɛ sɩ ɩlɛ́ɛ benewú Ísifu ɩbɩ́sɩ ɩkɔ́mɔ́ɔ́ná bajaa ɖaána na alaafɩ́ya.
23 Sáátɩ wenkí Ísifu wɔɔgɔ́nɩ ɩtála bɔjɔ́ nɛ́,
ngɛ beegbí yɩ,
bobúti ɩdɛ́ɛ jaba kífeńgi kɩna ɩrɔɔzɩ́,
24 ngɛ bɛɛzɛlɩ́ yɩ bɔlɔ lɔkɔ kɩḿ kɩdaá.
25 Bɔɔlɔ yɩ bɩtɛ́ nɛ́,
ngɛ bɛɛɖɛ́ɛ bobó betí bɔcɔ́ɔ bénɖíi kíɖíím.
Bɩɩgɔ́nɩ bɩtásɩ nɛ́,
baagáná fótóósi-dɩnáa nɛbɛ́rɛ kɛgɛrɛŋɛ.
Baagálɩ́ɩ́ná tɛ́ɛ́dɩ bánÿaá tɩ sɩsɩ Galáadɩ nɛ́ bɛ́nɖɛɛ́ Mɩ́sɩra tɛ́ɛ́dɩ-daá,
bɛgɛ́ɛ Asʊmáyɩ́la-dɛ́ɛ fɔɔlʊʊ́-daá ńba gɛ.
Bɛdɛ́ɛ raakúḿwá kazʊwáána kpɩná:
yáázɩwá,
tulaarɩ́ na faadɩ́nɩ núm ńdɩ.
26 Ísifu ɖawaalɩnáa-daá naárʊ gɛ bánÿaá sɩsɩ Yudáa.
Ńna gɛ wɔɔdɔ́ igoobíya sɩsɩ:
«Ɖɛ́dɛ́ɛ ńba,
ɖɩkʊ ɖénéwú ɖusuná ɖádɩ,
we gɛ sɩ bɩtásɩ ɖáa.
Ɖánlám bɩlɛ́ bɩtɛ́,
na bɩrɩ́ŋa,
ɖénéwú gɛ ɩgɛ́ɛ.
27 Bɩlɛ́ nɛ́ ɖɩ́kpɔɔ yɩ ɖɩyaná Asʊmáyɩ́la-dɛ́ɛ ńba bɛ́nɖɛɛ́ ɖɔ́ nɛ́;
ɖíketekiná yɩ;
káma,
ɖárɩ́ŋa,
azimá kʊ́ɖʊmá gɛ.»
Ngɛ baaganáa weedísi.
28 Medáanɩb fótóósi-dɩnáa bɛḿ bɔɔgɔ́nɩ bɛ́nɖɛɛ́ nɛ́,
ngɛ baalɩzɩ́ benewú Ísifu lɔkɔ-daá bayaná bɛlɛ́ wɛ́ ákoowú tɩmɛ́rɛ liideé;
bɛlɛ́ bacáŋ bɔkpɔ́ɔ yɩ bɛɖɛɛná Mɩ́sɩra.
29 Bɩɩgɔ́nɩ bɩtásɩ ɖawaalʊ́ʊ kʊ́bɔnɩ́ Rʊ́bɛ́ɛnɩ wɔɔgɔ́nɩ iwííli lɔkɔ-daá ɩbɛ́ɛ nɛ́,
ŋméńgéléḿ,
Ísifu fɛ́yɩ́ ńna.
Ngɛ bɩɩgʊ́sɩ ɩlaakáarɩ,
ɩcáŋ ɩlɛrɩ́ idóko.
30 Ngɛ woozúu ɩbɩ́sɩ inewáa-jɔ́ ifééri wɛ sɩsɩ:
«Bú fɛ́yɩ́ ńna;
nŋɩ́nɩ́ gɛ sɩ malá lɛlɛɛɖɔ́ ɖɔ́.»
31 Ngɛ boobó bɛbɛ́ɛ fʊ́ńdɩ kpɩná-daá bakálɩzɩ́ agbɛzɛyɩ́ bɔkɔná bakʊ,
bɔkpɔ́ɔ Ísifu-dɛ́ɛ jaba baalɩzɩ́ kɩ ɩrɔɔzɩ́ nɛ́ banyʊʊ́ azimá-daá.
32 Bɩɩdɛ́ nɛ́,
ngɛ bɔɔgbɔ́ɔ kɩ beyéki boboná bajaa sɩsɩ ɩ́mʊ́ tóko kɩna ɩbɛ́ɛ,
kɩɩlɩ́ɩ ibiyaalʊ́-dɛ́ɛ tóko?
33 Baadalaná kɩ bawɩ́lɩ bajaa Yaakúbu nɛ́,
ɩlɛ́ wɛɛbɛ́ɛ tóko kɩna nɛ́,
waadɩlɩ́ kɩ.
Ngɛ sɩsɩ:
«Ówu,
móbú-dɛ́ɛ tóko nbɩlɛ́.
Fɔɔ́-daá fʊ́ńdɩ kpɩ́nɖɛ neɖére waayáázɩ Ísifu sɔ́m bɩka ɖɩtɔ́ɔ yɩ.»
34 Ngɛ bɩɩbá bɩkʊ́sɩ ɩlaakáarɩ,
ɩcáŋ ɩlɛrɩ́ idóko izóóna kɩ nɛ́;
ibó ɩkpɔ́ɔ ɩzá nyɩ́nŋɩrɛ kpɩná isúu.
Ɖoo wɔɔgbɔ́ɔ mɛɛdɩrɛ nɛ́,
hálɩ wɛ́-bíya ɖabata.
35 Ibiyaalɩnáa na ɩwɛɛlɩnáa rɩ́ŋa ɩbɛ́ɛ́lɩ yɩ bawɩ́ɩ,
weegízi ɩbamáa sɩsɩ bɩlɛ́ gɛ ɩmʊ́ sɩ ɩcɔ́ɔ lííya hálɩ ɩmʊ́ ibó ɩkɔ́mɔ́ɔ́ná ibú.
Ngɛ ɩjɔɔ́ɔ ɩbamáa yɩ wíídi.
36 Medáanɩ fótóósi-dɩnáa bɛḿ baadalaná Ísifu Mɩ́sɩra nɛ́,
ngɛ babɩsɩná yɩ bayaná Pɔtɩfáarɩ.
Ɩlɛ́ gɛ Mɩ́sɩra wúro Farawʊ́na-dɛ́ɛ fereɖáa-dɛ́ɛ kʊ́bɔnɩ́.