Yesu ji bi ki
(Matiyu 1:18-25)
2
1 Niŋ waari ki ru, Ɔrɔmu kɛniŋ ki masasinaŋ ki, Ogusiti sariya sɛbɛ po wuru-i, tu awɔ konanbi ki bataa tɔ sɛbɛ, kí tɔnŋ i tɔ. 2 Niŋ tɔ sɛbɛrama jɔnɔ ki ma-i waarinŋ wɔ̀ ru, Kiriniyusi wuru Siri mari ki ŋununtiŋ ki i. 3 Niŋ ki ra, koŋ bataa i tiri-ri a tɔ sɛbɛ a tiŋ kili la. 4-5 Niŋ ɲaan ki tɛ, Yusufu fani fa awɔ mari sunpa Mariyamu i po Nansarɛti, Galile mari ki ru. Kí i tunpa ta masa Dawuda wɔ kili ki ra, nwɔ̀ tɔ yɔ tu Bɛtilɛhɛmu, Yude mari ki ru, sabu Yusufu wuru masa Dawuda nupo o. Kí i ta arì tɔ kiri sɛbɛ niŋ mani nu. Mariyamu ciitiŋ ki wuru i. 6 Ŋì i kí tu Bɛtilɛhɛmu, Mariyamu jɛri jibi ki i na so, 7 nmari i a daŋ jɔnɔ ki ji daŋ shuru. Nmari i juulinŋ bo daŋ ki sun, nmari nʼbili nafulufinŋ ni wɔ nuŋ nu buŋ nu, sabu kí bilimaŋ kila-ri jɛrisanfu ki ru ki.Mɛlɛkɛn bɛɛ Yesu ji wulu ki bi-i saa faa ri tɛ
8 Niŋ shikaŋ cii ki ru, saa faa bɛɛ ri wuru Bɛtilɛhɛmu jaŋ gbɛ ki ru, kí i san-ni arì ɲaanna, kí i arɔ̀ɔ̀ saa kwuru ki ɲaannasuu-ri. 9 Ŋuntiŋ Kirinŋ wɔ mɛlɛkɛn bɛɛ i a yɛri ji kí wu. Mìŋ manaanŋ tenŋ ki ru, Ŋuntiŋ Kirinŋ nɔɔri ki sarinŋ ki i po, ŋì i kí rakwunu, kɛmi sinaŋ i de kí ru. 10 Nka mɛlɛkɛn ki tu kí tɛ: «Á fa kɛni ki, míŋ yɔ na-a wulujii bi abɛ́ɛ́ tɛ. Ŋì a na ji yoori abɔ́ɔ́ konaŋ ki bataa gbɛ. 11 A nʼshɛɛli, Mwutɔnŋ ji-i abɛ́ɛ́ tɛ jiŋ masa Dawuda wɔ kili ki ra, niŋ ki yɔ Kirinŋ Ɲaannakonshimaan ki i. Yibɛ̀ɛ̀ Ŋuntiŋ yɛ. 12 Abɛ́ɛ́ ra nʼtɔ finŋ wɔ̀ ra, niŋ i ka a: Abɛ́ɛ́ ra ta fa danjeelaaŋ ki wu, juulinŋ i bo nʼsun, ŋì i bili nafulufinŋ ni wɔ nuŋ nu buŋ nu.»
13 Mìŋ manaanŋ tenŋ ki ru, mɛlɛkɛn kpaatɔbali tɔri ri i na bo nʼjɔnɔ ki sun, yìrì i baraka wɔri-ri Kirinŋ tɛ tu:
14 «Sobataatiŋ Kirinŋ gbɛ cuunŋ kirinpɔlila mani narimaŋ kiri ru, ɲaanfɛfili i ji pwɔkulinŋ sun nʼdintɛtɔnŋ kiri faninmwuŋ.»
Saa faa kiri ta-i Yesu jeelaaŋ ki shɛɛli Bɛtilɛhɛmu
15 Mɛlɛkɛn kiri tunpa-i kirinpɔli ki ra waarinŋ wɔ̀ ru, saa faa kiri i nʼbi arìmaŋ tɛ: «Yi tiri fɔ Bɛtilɛhɛmu, mɛlɛkɛn ki bi wɔ̀ ma wulu bi-i, ŋì i po Ŋuntiŋ Kirinŋ gbɛ, yi i ta niŋ ja.» 16 Niŋ na, kí i arì rukwulu tiri danjeelaaŋ ki ceeli Bɛtilɛhɛmu. Kí so-i niŋ mani nu, kí i Mariyamu fa Yusufu fa danjeelaaŋ ki ja, nʼbili wuru nafulufinŋ ni wɔ nuŋ nu buŋ nu. 17 Kí daŋ ki ja-i waarinŋ wɔ̀ ru, wulu finŋ woo finŋ bi wuru kí tɛ nʼbi ki ru, kí i niŋ bataa rakali. 18 Saa faa kiri wɔ wulu ki i bo a ramatɔnŋ kiri bataa tɔnŋ sun. 19 Nwɔ̀ yɔ Mariyamu, niŋ i niŋ bi kiri bataa tu a ɲakili la, nmari i tu a miiri-ra yìrì sun. 20 Niŋ kɔɔtɛ, saa faa kiri i arì pwulu tiri arɔ̀ɔ̀ mani nu. Kí i nʼgban baraka wɔri fan Kirinŋ tɛ, niŋ fa kí i nʼgbɛ-ri arɔ̀ɔ̀ bi jamaan kiri fa arɔ̀ɔ̀ bi ramamaan kiri bira. Niŋ fa, mɛlɛkɛn ki yìrì ɲaan bi wuru kí tɛ ɲaan wɔ̀ tɛ, kí ta wuru yìrì ja mìŋ ɲaan ki tɛ.
Kí ta-i Yesu wu Kirinfusinaŋ ki ra
21 Daŋ ki ji ki sunŋ fulupɔnɔtɔnŋ ki so-i, kí i nʼsɔɔpeefɛ. Kí i nʼtɔ ki ye tu Yesu, miŋ tu mɛlɛkɛn ki nʼbi wuru ɲaan wɔ̀ tɛ, nʼciishi ki jɛŋ Mariyamu tɛ.
22 Mariyamu na-i po daŋ ji fu ki ru, ŋì i kɛɲɛ Kirinŋ wɔ cintɔnŋ Musa wɔ sariya ki wu, Yusufu fa Mariyamu i ta Yerusalɛmu. Kí i ta danjeelaaŋ ki wɔri Ŋuntiŋ Kirinŋ tɛ, ŋì i bo Nwɔ̀ bo ru, 23 sabu nʼbi-i Ŋuntiŋ Kirinŋ wɔ Sariya sɛbɛ ki ru: «Tu daŋ jɔnɔ woo daŋ jɔnɔ ji shuru u, tu niŋ kakan niŋ i bo Ŋuntiŋ Kirinŋ wɔ bo ru.a»
24 Niŋ fa, daŋ ki jifinŋ kiri kakan wuru kí i saraka wɔri Ŋuntiŋ Kirinŋ tɛ, nwɔ̀ wuru: konfɔaŋ kilaaŋ fuuli, walima kilaaŋ pyaanŋ fuuli tɔri, miŋ tu nʼsɛbɛ-i Nwɔ̀ Sariya sɛbɛ ki ru ɲaan wɔ̀ tɛ.
Simeyɔnŋ Yesu ja-i
25 Koŋ bɛɛ wuru Yerusalɛmu, nwɔ̀ tɔ wuru tu Simeyɔnŋ. Koŋ telimaan niŋ fa koŋ kulumaan wuru-i Kirinŋ saa ki bataa fan. Ntiŋ wuru Isirayɛli Mwutɔnŋ ki na jibi ki saarashɛɛli-la, niŋ fa Ɲiniwɔlinŋ ki wuru ntiŋ sun. 26 Ɲiniwɔlinŋ ki nʼbi wuru ntiŋ tɛ tu mìntiŋ ɲaniŋ na beŋ ki ja, Ŋuntiŋ Kirinŋ Ɲaannakonshimaan ki jabali a gbɛ ki. 27 Waarinŋ wɔ̀ ru, Mariyamu fa Yusufu de-i Yesu pyaanŋ ki wu Kirinfusinaŋ kaniŋ ki ru, tu arì a ladannabi kiri ma Kirinŋ tɛ, daŋ ki wɔ saa ki fan, ŋì i kɛɲɛ Kirinŋ wɔ cintɔnŋ Musa wɔ sariya ki wu, Ɲiniwɔlinŋ ki Simeyɔnŋ jɛnpa ta-i maŋ. 28 Ntiŋ i daŋ ki mwu, ntiŋ i baraka wɔri Kirinŋ tɛ, ntiŋ i nʼbi kɔɔn:
29 «Ŋuntiŋ Kirinŋ, dɔnsaŋ, ncusun nʼtɛ baaramatɔnŋ ki ta a rufaan ɲaanfɛfili sun; mɔɔn wulu bimaan ki rafaa-a.
30 Míŋ ɲaniŋ ki Mwutɔnŋ ki ja-i,
31 miŋ ninwɔ̀ ramɔni-i
pwɔkulinŋ sun konaŋ bataa tɛ.
32 Mɔɔn konanbi ki, Isirayɛlitɔnŋ kiri wɔ ŋununfɛshi yɛ,
niŋ fa nʼyɔ manisarinŋ i, nwɔ̀ a na miŋ ji shiya pyɛ kiri bataa wu, kí i nʼtɔ.»
33 Simeyɔnŋ wulu wɔ̀ri bi-i Yesu bi ki sun, niŋ ni i Mariyamu fa Yusufu ciirudi, fɔ ŋì i bo kí tɔnŋ sun. 34 Simeyɔnŋ i jubasan kí tɛ. Niŋ kɔɔtɛ, ntiŋ i nʼbi Yesu ɲiŋ Mariyamu tɛ: «Nʼshɛɛli, ka daŋ ka a na ji Isirayɛlitɔnŋ kiri mwɔɔnna fɛɛn ŋuŋ u, niŋ fa kí mwɔɔnna jɔrɔkɔ ŋuŋ u. Ŋì a na ji Kirinŋ wɔ taanshɛ ɛ, konaŋ kiri na na nwɔ̀ sɔsɔ. 35 Niŋ ɲaan ki tɛ, ŋì a na mwɔɔnna ciiru bi radumaan kiri po taanna. Nwɔ̀ yɔ miŋ i, Mariyamu, miŋ a na cɔɔri nʼtɔnŋ na, miŋ tu kí nʼbu tama na.»
Cintɔnŋ Anɛ bi ki
36 Kirinŋ wɔ cintɔnŋ bɛɛ wuru nʼmaŋ sɛbɛ, nwɔ̀ wuru mari. Nʼtɔ ki wuru tu Anɛ. Anɛ wuru Fanuwɛli danmari, niŋ fa Asɛri nupo o. Nmari bwuubi so wuru kusɛbɛ. Nmari maannaankɔni ki cɛn wɔri wuru shuru wɔ̀ tɛ, nmari fa niŋ jiri jɔnpɔni ma wuru arìmaŋ fan. Niŋ kɔɔtɛ, shuru ki i kɔ. 37 Nmari i tu shuru shibali, fɔ nmari shi ki i na so jiri yaapyiiraŋ fa pyiiraŋ (84) sun. Nmari wuru cin-a Kirinfusinaŋ ki ra ki. Nmari wuru Kirinŋ gbɛ-a cii fa sunŋ i: nmari wuru sunŋ de-a, nmari i Kirinŋ nafɛ-ri. 38 Ŋì i Mariyamu fa Yusufu tu Kirinfusinaŋ ki ra, niŋ mari ki fani i a kpari kí tɛ. Nmari i a bo Kirinŋ co sun. Koŋ finŋ woo finŋ wuru Yerusalɛmu mwunama ki saarashɛɛli-la, nmari i daŋ ki ɲaan bi-ri niŋ ni fɔn tɛ.
Yusufu fa Mariyamu arì pwulu-i Yesu wu Nansarɛti
39 Waarinŋ wɔ̀ ru, ladannabi kiri bataa ma kɔ-i, ŋì i kɛɲɛ Ŋuntiŋ Kirinŋ wɔ sariya ki wu, Yusufu fa Mariyamu i arì pwulu tiri arɔ̀ɔ̀ kili ki ra, Nansarɛti, Galile mari ki ru. 40 Daŋ ki wuru gbɛ-a baraka wu. Nʼbɛɛ i bo-ri nwɔ̀ ɲakilitinbi ki sun, niŋ fa Kirinŋ wɔ shɔɔrinŋ ki wuru nʼtɛ.
Yesu fa a jifinŋ kiri ta-i Paki ki ru, Yerusalɛmu
41 Jiri woo jiri, Yesu jifinŋ kiri wuru ta-a jonbikɔ ɲaannabyɛ ki ru Yerusalɛmu, ninwɔ̀ yɔ dɔri-ra sɛbɛ tu Paki. 42 Yesu jiri bwununfuluntɔnŋ ki, nʼfa a jifinŋ kiri i tunpa tiri Yerusalɛmu, ŋì i kɛɲɛ niŋ ɲaannabyɛ ki ladaŋ kiri wu. 43 Ɲaannabyɛ ki kɔmaan ki, konaŋ kiri bataa i arɔ̀ɔ̀ kili la saa ri pa, nka Yesu i sɔɔ tu konaŋ ki kɔɔtɛ, a jifinŋ kiri rutɔbali.
44 Yesu jifinŋ kiri cirasun tu, ŋì saa ki sun arìbɛ̀ɛ̀ tirishi kiri kanfɛ. Niŋ ki ra, kí i sunŋ tenŋ tiri tan Yesu jabali, kí i kila, kí i nʼceeli ki tɔnpa arì koŋ kiri fa arì tɔtɔnŋ kiri fan, 45 nka kí nʼja ki. Niŋ ki ciiru, kí i arì pwulu nʼceeli fan Yerusalɛmu. 46 Sunŋ byaŋ kɔɔtɛ, kí i ta fa Yesu fa sariya kalimɔɔ kiri sɔɔmaan wu Kirinfusinaŋ ki kaniŋ ki sun, ŋì i a tɔɔnye-ri kí tɛ, niŋ fa ŋì i kí ranɔri-ri bi kiri bɛɛ ri sun. 47 Daŋ ki wɔ ɲakilitinbi ki, fa nwɔ̀ wulu lupwuluka ɲaan ki botɔnsun i ji a ramatɔnŋ kiri tɛ. 48 Yesu jifinŋ kiri nʼja-i waarinŋ wɔ̀ ru, ŋì i boka jitan kí tɔnŋ sun, nʼɲiŋ ki i nʼbi: «Nʼdanshuru, miŋ ka ma yibɛ̀ɛ̀ wu nfɛnŋ na? Míŋ fa miŋ tiŋ ki gbɛɛratɛɛmaan wuru miŋ ceeli de-a.» 49 Yesu i nʼbi kí tɛ: «Abɛ́ɛ́ wuru míŋ ceeli-la nfɛnŋ na? Abɛ́ɛ́ nʼtɔ tu míŋ kakan-ni, ŋí i kila nʼTiŋ ki wɔ fu ki ru ki wa?» 50 Nka Yesu jifinŋ kiri nwɔ̀ wulu ki kɔri ki tɔ-ri ki.
51 Niŋ kɔɔtɛ, Yesu i jɛri ta a jifinŋ kiri fan Nansarɛti. Nʼwuru a jifinŋ kiri wulu lama-a waarinŋ bataa ru. Nʼɲiŋ ki i niŋ bi kiri bataa tu-ri a ɲakili la.
52 Niŋ ɲaan ki tɛ, Yesu wuru gbɛ-a, nʼbɛɛ i bo ta-ri nʼɲakili ki sun, nʼbi i di Kirinŋ fa konaŋ kiri tɛ.