اوّلِ پادشایو 18

فصلِ هژدَهُم

ایلیا و عوبَدیا

‏1 بعد از روزای کَلو، دَ سالِ سوّمِ خُشکسالی، کلامِ خُداوند دَ ایلیا نازِل شُده گُفت: ”بورُو، خود ره دَ اَخاب نِشو بِدی و ما دَ زمی بارو مُوبارَنُم.“ ‏2 پس ایلیا رفت تا خود ره دَ اَخاب نِشو بِدیه. دَ امزُو غَیت دَ سامِره سخت قحطی بُود ‏3 و اَخاب عوبَدیا ره که مسئُولِ خانِه شی بُود کُوی کد. عوبَدیا از خُداوند غَدر ترس مُوخورد؛ ‏4 وختِیکه ایزابِل اَنبیای خُداوند ره مُوکُشت، عوبَدیا صد نفر از اَنبیا ره گِرِفته پِنجاه پِنجاه نفر دَ دُو غار تاشه کد و بَلدِه ازوا نان و آو تَهیه کد. ‏5 اوخته اَخاب دَ عوبَدیا گُفت: ”دَ تمامِ سرزمی دَ پگِ چشمه های آو و دَ تمامِ دَرّه ها بِگرد؛ شاید مو بِتَنی عَلف پَیدا کنی و اَسپ ها و قاطِرا ره زِنده نِگاه کنی و مجبُور نَشُنی حَیوانای خُو ره بُکُشی.“ ‏6 پس اُونا زمی ره دَ بَین خُو تقسِیم کد تا دَ امزُو جای ها بِگرده؛ اَخاب تنهای خُو دَ یگ طرف رفت و عوبَدیا تنهای خُو دَ دِیگه طرف.

‏7 وختِیکه عوبَدیا دَ راه بُود، ایلیا قد ازُو رُوی دَ رُوی شُد؛ عوبَدیا اُو ره شِنَخت و خود ره قد رُوی خُو دَ زمی اَندخته گُفت: ”اَی بادار مه ایلیا، اِی تُو اَستی؟“ ‏8 اُو دَ جواب شی گُفت: ”اَرے، ما اَستُم. بورُو و دَ بادار خُو بُگی که ایلیا دَ اِینجی اَسته.“ ‏9 عوبَدیا گُفت: ”ما چی گُناه کدیم که خِدمتگار خُو ره دَ دِستِ اَخاب تسلِیم مُونی تا مَره بُکُشه؟ ‏10 دَ زِندگی خُداوند، خُدای تُو قَسم که اُوطور مِلَّت و مَملَکَت نَمَنده که بادار مه بَلدِه طلب کدون تُو دَ اُونجی نفر رَیی نَکده بَشه؛ غَیتِیکه اُونا مُوگُفت، ’اُو دَ اِینجی نِیَسته،‘ اُو امُو مَملَکَت یا مِلَّت ره قَسم مِیدَد که اُونا واقعاً تُو ره پَیدا نَکده. ‏11 آلی تُو دَز مه مُوگی، ’بورُو و دَ بادار خُو بُگی که ایلیا دَ اِینجی اَسته.‘ ‏12 امی که ما از پیش تُو بورُم، روحِ خُداوند تُو ره دَ جایی مُوبره که ما نَمُوفامُم؛ پس وختِیکه ما رفته دَ اَخاب خبر بِدیُم و اُو بییه و تُو ره پَیدا نَتَنه، اُو مَره مُوکُشه، باوجُودِ که ما خِدمتگار تُو از بچکِیچگی از خُداوند ترس دَرُم. ‏13 آیا دَ بادار مه گُفته نَشُده که ما چِیز کار کدُم وختِیکه ایزابِل اَنبیای خُداوند ره مُوکُشت و چی رقم صد نفر از اَنبیای خُداوند ره پِنجاه پِنجاه نفر دَ دُو غار تاشه کده بَلدِه ازوا نان و آو تَهیه کدُم؟ ‏14 و آلی تُو مُوگی، ’بورُو و دَ بادار خُو بُگی که ایلیا دَ اِینجی اَسته.‘ اُو حتماً مَره مُوکُشه.“ ‏15 ایلیا گُفت: ”دَ زِندگی خُداوندِ لشکرها که دَ حُضُور شی ایسته یُم قَسم که اِمروز خود ره دَزُو نِشو مِیدیُم.“ ‏16 پس عوبَدیا دَ پیشِ اَخاب رفته اُو ره خبر دَد و اَخاب بَلدِه دِیدونِ ایلیا اَمد.

‏17 وختی اَخاب ایلیا ره دِید، اَخاب دَزُو گُفت: ”آیا اِی تُو اَستی، کسی که دَ بَلِه اِسرائیل مُصِیبت اَوُرده؟“ ‏18 ایلیا دَ جواب شی گُفت: ”ما دَ بَلِه اِسرائیل مُصِیبت نَوُردیم، بَلکِه تُو و خانَوارِ آتِه تُو مُصِیبت اَوُردید، چراکه شُمو احکامِ خُداوند ره ایله کدید؛ و تُو از بَعل ها پَیرَوی کدی. ‏19 آلی پَیغام رَیی کده تمامِ اِسرائیل ره دَ کوهِ کَرمَل دَ پیش مه جم کُو؛ و چار صد و پِنجاه نفر از اَنبیای بَعل و چار صد نفر از اَنبیای اَشیره که از دِسترخونِ ایزابِل مُوخوره ام دَ اُونجی بییه.“

پیروزی ایلیا دَ بَلِه اَنبیای بَعل

‏20 پس اَخاب بَلدِه تمامِ بَنی اِسرائیل پَیغام رَیی کد و اَنبیای بَعل ره ام دَ کوهِ کَرمَل جم کد. ‏21 اوخته ایلیا دَ نزدِیکِ تمامِ مردُم اَمده گُفت: ”تا کَی از یگ شاخچه دَ دِیگه شاخچه مُوپرِید؟ اگه خُداوند خُدا اَسته، اُو ره پَیرَوی کنِید! اگه بَعل خُدا اَسته، اُو ره پَیرَوی کنِید!“ لیکِن مردُم دَ جواب شی هیچ چِیز نَگُفت. ‏22 پس ایلیا دَ مردُم گُفت: ”ما تنها نَبی خُداوند اَستُم که باقی مندیم و اَنبیای بَعل چار صد و پِنجاه نفر اَسته. ‏23 آلی دَز مو دُو نَرگاو بِدِید و بیلِید که اُونا یگ نَرگاو ره بَلدِه خُو اِنتِخاب کنه و اُو ره ٹوٹه ٹوٹه کده دَ بَلِه هیزُم بیله، لیکِن آتِش دَر نَدیه؛ ما ام نَرگاوِ دِیگه ره آماده کده دَ بَلِه هیزُم میلُم و آتِش دَر نَمِیدیُم. ‏24 اوخته شُمو نامِ خُدای خودون خُو ره گِرِفته کُوی کنِید و ما نامِ خُداوند ره گِرِفته کُوی مُونُم؛ خُدای که قد آتِش جواب بِدیه، امُو خُدا اَسته.“ و تمامِ مردُم دَ جواب شی گُفت: ”خُوب گُفتی.“

‏25 پس ایلیا دَ اَنبیای بَعل گُفت: ”یگ گاو ره بَلدِه خُو اِنتِخاب کده اوّل شُمو آماده کنِید، چراکه شُمو کَلو اَستِید؛ و نامِ خُدای خُو ره گِرِفته کُوی کنِید، لیکِن آتِش دَر نَدِید.“ ‏26 اُونا امُو گاو ره که بَلدِه ازوا دَده شُدُد، گِرِفته آماده کد و از صُبح تا چاشت نامِ بَعل ره گِرِفته کُوی کد و گُفت: ”اَی بَعل دَز مو جواب بِدی!“ لیکِن هیچ آواز یا جوابی نَمَد. اُونا امُو رقم گُفته دَ گِردِ قُربانگاهی که آباد کدُد، قِرتَک-و-خیزَک مِیزَد. ‏27 دَ غَیتِ چاشت ایلیا اُونا ره رِیشخَند کده گُفت: ”بِلندتَر چِیغ بِزَنِید، چُون اُو خُدا اَسته! شاید دَ چورت زَدو بَشه یا بَلدِه رفعِ حاجت بُرو رفته بَشه و یا دَ سَفر بَشه، یا شاید ام خاو بَشه که باید بیدار شُنه!“ ‏28 پس اُونا بِلندتَر چِیغ زَد و دَ مُطابِقِ رسم-و-رواج خُو خودون ره قد شمشیر ها و نَیزه ها زخمی کد، دَ اندازِه که خُون از جِسمِ ازوا جاری شُد. ‏29 بعد از تیر شُدونِ چاشت تا وختِ تقدِیم کدونِ هدیِه شام اُونا دَ آوازِ بِلند ایله‌گویی کد، لیکِن نَه آوازی اَمد و نَه کس جواب دَد و نَه تَوَجُه کد.

‏30 اوخته ایلیا دَ تمامِ مردُم گُفت: ”پیشِ ازمه بیِید.“ و تمامِ مردُم پیشِ ازُو اَمده قُربانگاهِ خُداوند ره که بیرو شُدُد دُوباره آباد کد. ‏31 و ایلیا دَ مُطابِقِ تِعدادِ طایفه های اَولادِه یعقُوب دوازده سنگ گِرِفت؛ نامِ دِیگِه یعقُوب اِسرائیل بُود، چُون کلامِ خُداوند دَزُو نازِل شُده گُفتُد: ”نام تُو اِسرائیل بَشه.“ ‏32 اُو قد امزُو سنگا یگ قُربانگاه دَ نامِ خُداوند آباد کد و دَ گِرداگِردِ قُربانگاه یگ جویچه کَند که گُنجایشِ دُو مَنَک تُخم ره دَشت. ‏33 بعد ازُو هیزُم ره دَ ترتِیب چِیند و گاو ره ٹوٹه ٹوٹه کده دَ بَلِه هیزُم ایشت و گُفت: ”چار کُوزه ره پُر آو کنِید و دَ بَلِه قُربانی سوختَنی و دَ بَلِه هیزُم شیو کنِید.“ اُونا امُو کار ره کد. ‏34 اُو گُفت: ”بَلدِه دَفعِه دوّم امی کار ره کنِید.“ اُونا بَلدِه دَفعِه دوّم امُو کار ره کد. اُو گُفت: ”بَلدِه دَفعِه سِوّم امی کار ره کنِید.“ اُونا بَلدِه دَفعِه سِوّم امُو کار ره کد. ‏35 اوخته آو از گِرداگِردِ قُربانگاه جاری شُد و جویچه ام از آو پُر شُد.

‏36 دَ غَیتِ تقدِیم کدونِ هدیِه شام ایلیای نَبی نزدِیکِ قُربانگاه اَمده گُفت: ”اَی خُداوند، خُدای اِبراهِیم، اِسحاق و اِسرائیل، بیل که اِمروز معلُوم شُنه که تُو دَ اِسرائیل خُدا اَستی و ما خِدمتگار تُو اَستُم و ما تمامِ امزی کارا ره دَ اَمرِ ازتُو کدیم. ‏37 اَی خُداوند، دَز مه جواب بِدی! دَز مه جواب بِدی تا اِی مردُم بِدَنه که تُو خُداوند، خُدا اَستی و تُو دِل های ازیا ره پس سُون خود تاو دَدے.“ ‏38 اوخته آتِشِ خُداوند تاه اَمده قُربانی سوختَنی، هیزُم، سنگا و خاک ره قُورت کد و آوی ره که دَ جویچه بُود، لیسِید. ‏39 وختی مردُم اِی کار ره دِید، پگِ ازوا خود ره قد رُوی خُو اَندخته گُفت: ”خُداوند، خُدا اَسته! خُداوند، خُدا اَسته!“ ‏40 ایلیا دَزوا گُفت: ”اَنبیای بَعل ره دِستگِیر کنِید و یکی ازوا ره ام نَیلِید که دُوتا کنه!“ اوخته مردُم اُونا ره دِستگِیر کد و ایلیا اُونا ره دَ دَرِّه قِیشون تاه کده دَ امُونجی کُشت.

‏41 بعد ازُو ایلیا دَ اَخاب گُفت: ”بورُو، بُخور و وُچی کُو، چُون صَدای بارونِ تیز مییه.“ ‏42 پس اَخاب رفت که بُخوره و وُچی کنه؛ و ایلیا دَ قِیلی کوهِ کَرمَل بُر شُده دَ اُونجی خود ره دَ زمی خَم کد و رُوی خُو ره دَ مینکلِ زانُوهای خُو قرار دَده ‏43 دَ خِدمتگار خُو گُفت: ”باله بورُو و سُون دریا توخ کُو.“ اُو باله رفته توخ کد و گُفت: ”چِیزی نِیَسته.“ ایلیا دَزُو گُفت: ”بسم بورُو.“ هفت دَفعه اُو ره رَیی کد.

‏44 دفعِه هفتُم خِدمتگار گُفت: ”اونه، یگ آوُرِ ریزگَک دَ اندازِه قفِ اَلغِه اِنسان از دریا باله مُوشه.“ اوخته ایلیا گُفت: ”بورُو، دَ اَخاب بُگی، ’گاڈی خُو ره آماده کُو و از کوه تاه شُو؛ نَشُنه که بارو مانِع تُو شُنه.‘“ ‏45 بعد از یگ زَمانِ کم آسمو دَ وسِیلِه آوُرِ سیاه ترِیک شُد و باد باله شُده بارونِ شَدِید شُروع شُد؛ اَخاب گاڈی خُو ره سوار شُده دَ یِزرعیل اَمد. ‏46 دِستِ خُداوند قد ایلیا بُود و اُو کمر خُو ره بسته کده پیشلونِ اَخاب تا یِزرعیل دَوِید.