8
1 Naba Solomon nya yi' Israel keendoma la yizuo keendoma la yiredaandoma te ba lagahɛ a nɛŋan Yerusalem poan te ba tare Na'ayenɛ nɔbiŋere daka la n boe Zion David Teŋa la. 2 Israel zan'an lagahɛ Naba Solomon nɛŋan na, Etanim ŋmarega la n de ŋmarehe seyopɔe la de'eŋɔ saŋa la poan na. 3 Israel keendoma la zan'an n paɛ na la, te malemadoma la ɔnbegɛ Na'ayenɛ nɔbiŋere daka la. 4 Malemadoma la Levidoma tare Na'ayenɛ nɔbiŋere daka la Sogorɛ la toolom lɔgɔrɔ la woo n boe ko poan la. 5 Naba Solomon la Israel nɛreba la zan'an n boe la en nɔbiŋere daka la nɛŋan la, kaanbera piihe la nii te la zo'e gaŋɛ kan ta'an kaanlɛ.6 Malemadoma la tare Na'ayenɛ nɔbiŋere daka la wa'an ka ze'elego zen'an, Yenɛ Yire Saraa la poan, kelompagehedoma la kelompagehe la teŋa zen'an n ba' dɛna toolom zen'an la. 7 Kelompagehedoma wa kelompagehe la yeregɛ mɛ lile nɔbiŋere daka la dɔɔsaala seto n tare ziira ka la. 8 Dɔɔsaala wa ba' wɔgɛ mɛ zuo, te ho han bɔna bɔ'pooren la na to nyɛta mɛ na, han dagana bilam ma'an, to ka nyɛte na. To boe bini la zina wa. 9 Sɛsɛla ka boe nɔbiŋere daka la poan, han dagana kugulama ayi' poan la te Moses daa dekɛ a eŋɛ bini Horeb Zoore la poan ha la, zen'an te Na'ayenɛ yuum biŋe nɔɔrɛ la Israeldoma ban ze'ele Mizraim teŋa yehe na la. 10 Malemadoma la n yehe na la, te saŋgbanɛ wa'ana pin' Na'ayenɛ Yire la, 11 te malemadoma la kan ta'an ze'ele bini tom ba kaanbegɔ tooma la, saŋgbanɛ la zuo. Se'ere n sɔe la, Na'ayenɛ soŋa en nɛɛ perɛ de poan.
12 Solomon nya yeti, Na'ayenɛ yeti a wan bɔna saŋgbanɛ sɔbelegɔ poan. 13 Mam mɛ la yire n tare zuo bo ho, zen'an te ho wan bɔna wuuha. 14 Te naba wa ŋmɛregɛ kan' som bahɛ Israel nɛreba la zan'an n ze' bini la zuo. 15 A yeti, Na'ayenɛ Israel Yenɛ la mɛŋa paŋa tom n biŋe nɔse'ere la mam sɔ naba David la. 16 Na'ayenɛ yuun yele David yeti, daanse'ere daarɛ te mam tare n nɛreba Israel wa ze'ele Mizraim teŋa yehe na la, mam ka loe teŋa la poan te ba mɛ yire te mam yu'urɛ pota de poan, ge mam loe la David te a beha n nɛreba Israel wa. 17 Mam sɔ David yuun tare potɛn'ɛrɛ mɛ te a mɛ yire bo Na'ayenɛ Israel Yenɛ Yu'urɛ wa. 18 Ge Na'ayenɛ yele mam sɔ David yeti, hom tɛn'ɛhɛ ho suunre poan te ho mɛ yire bo mam Yu'urɛ wa la, ho eŋɛ soŋa la hom tɛn'ɛhɛ bala ho suunre poan la. 19 La dagɛ hom mɛŋa n yeti ho mɛ yire la bo mam, ge ho dayɔa sɛka n de ho mɛŋa iŋganɛ la ho mɛŋa ziim n wan mɛ yire bo mam Yu'urɛ wa. 20 Na'ayenɛ tɛnre a nɔbiŋere la mɛ, te mam wa'ana sɔe n sɔ naba David, zin'an Israel na'am gɔŋɔ la zuo wo Na'ayenɛ n biŋe a nɔɔrɛ la se'em la. Ge n mɛ yire la bo Na'ayenɛ Israel Yenɛ Yu'urɛ la. 21 N maalɛ zen'an de poan mɛ bo Na'ayenɛ nɔbiŋere daka la poan te nɔbiŋere la bɔna la. Nɔbiŋere se'ere te a yuun biŋe la to sɔyaabdoma se'em ma'an te a tare ba ze'ele Mizraim teŋa yehe na la.
22 Solomon nya ze'ele Na'ayenɛ kaanbegɔ daka la zen'an, Israel nɛreba la zan'an nɛŋan, zɛnkɛ a nu'uhe saazuo, 23 yeti, Na'ayenɛ Israel Yenɛ wa, yenɛ ka boe ana wo hom wa bɔna saazuo bii teŋparɛ wa zuo. Ho tɛnra de nɔbiŋere ge tara zo'ohogɔ bɔ'ɔra de yamehe se'em n boe ho nɛŋan la ba sunya zan'an wa. 24 Ho tɛnre ho yelehom la te ho daa tɔgɛ bo ho yameŋa mam sɔ David la mɛ. Ho tɛnre ho nɔbiŋere la mɛ, ge tom dɛ la ho mɛŋa paŋa wo lan ane se'em zina wa. 25 Nananawa Na'ayenɛ Israel Yenɛ wa, tɛnra nɔbiŋere se'ere te ho biŋe la ho yameŋa mam sɔ David yeti, ho kɔma han ta wa'ana ma'ɛn ba mɛhe ge dɔla mam nɔze'elego wa wo hom dole ko se'em mam nɛŋan wa, ho kan malom koŋe nɛra te a zin'ire Israel na'am gɔŋɔ wa zuo la. 26 Nananawa Na'ayenɛ Israel Yenɛ wa, bahɛ te ho yelehom la te ho tɔgɛ bo ho yameŋa mam sɔ David la wa'an sera na.
27 Ge Yenɛ wan seren kɛn'ɛra la saaleba teŋparɛ wa zuo? Behɛ, saazuo ha la zuin zuin ha pon ka seke la dɛna ho kɛn'an zen'an, nya bii Yire se'ere te mam mɛ' wa. 28 Bala zan'an, hom kelehe ho yameŋa la sohoga la a fabelegɔ mɛ. Na'ayenɛ n Yenɛ wa, kelehe kaahega la sohoga sɛka te ho yameŋa wa zɛ'a ho nɛŋan sohora ho wa. 29 Bahɛ te ho nini gan'an Yire wa zuo bolika la yu'uŋɔ zan'an. Yire se'ere te hom yeti ho Yu'urɛ pota de poan la. Kelehe ge lerege sohoga sɛka woo te ho yameŋa wa wan ze'ele tɔ yire wa ge sohɛ ho la. 30 Kelehe sohoga sɛka te ho yameŋa wa la ho nɛreba Israel wa wan ze'ele zen'kana wa poan sohɛ hɔ la. Kelehe to ho bɔŋa zen'an saazuo ha la, ge lerege to na, ge bahɛ to be'em bo' to.
31 Se'em han tue a tadaana ge te la dɛna a pɔ', te a wa'ana ze'ele ho kaanbegɔ daka wa nɛŋan Yire wa poan pɔ' nɔɔrɛ la, 32 ho suure behɛ na la ho tom. Ho gankɛ ho yamehe wa teŋasoka, la ho sagom se'em n gee la, ho bahɛ te a taala sige a zuo na. Ge bahɛ se'em n ka geere la fai, te la pa'alɛ te a ka mi' se'ere de poan.
33 Ho nɛreba Israel wa dima han ta nyaŋɛ ba, doohe la ba tom la be'em, te ba ŋmɛregɛ lebe ho zen'an na, yi' ho yu'urɛ wa, soha ɛɛra soŋorɛ ho Yire wa poan, 34 ho kelehe to ho bɔŋa zen'an la na, ge bahɛ ho nɛreba Israeldoma wa be'em bo ba. Tare ba lebe teŋsɛka te ho dekɛ bo ba sɔdoma wa poan na.
35 Saazuo han yu' te saa ka niira yehe la ho nɛreba wa tom la be'em ho nɛŋan, te ba baŋɛ ze'ele zen'kana wa poan sohɛ ge yi' ho yu'urɛ la, ge yehe ba be'em la poan hom namehe ba la zuo, 36 ho kelehe to ho bɔŋa zen'an la na, ge bahɛ ho nɛreba Israel n de ho yamehe be'em wa. Pa'alɛ ba sosonɛ se'ere te ba wan dɔla, ge bahɛ te saa la ni ho teŋsɛka te hom dekɛ bo ho nɛreba te ka dɛna ba sɔ'ɔlom wa poan.
37 Kom han sige teŋa la zuo, bii teem, bii tuluga bii seeo, bii tenta'aba, bii sonwa'ara n sige ka zuo, bii dima n pigira ka teŋsɛka, bii nɔyalegerɛ se'ere, bii ban'an en sɛka n sige ka poan na, 38 te sohe ɛɛra soŋorɛ ze'ele ho nɛreba Israel wa se'em woo n mi' namehegɔ la a suunre poan han zɛnkɛ a nu'uhe tɔ Yire wa, 39 ho kelehe to ho bɔŋa zen'an la na. Ge bahɛ ho nɛreba Israel be'em bo ba, ge tom bo nɛra woo doohe la a suunre n ane se'em, hom ma'an n mi' nɛresaala suunre. 40 Bala te ba wan zɔta hɔ ba vom poan daarɛ woo teŋsɛka te ho dekɛ bo to sɔdoma la poan.
41 Ge han dɛna saana se'em n dagɛ ho nɛreba Israel wa poan, ge ze'ele la sateŋ zaanrɛ wa'an hom yu'urɛ wa zuo na la, 42 ban wom ho yu' kantɛ wa la ho paŋa wa yele la zuo. Ba han wa'ana sohɛ se'ere Yire dena poan, 43 ho kele en ho bɔŋa zen'an la ha, ge tom saana la n soke ho se'ere la. Te teŋparɛ wa zuo teŋhe zan'an wan mina ho yu'urɛ wa ge zɔta hɔ wo ho nɛreba Israel wa la. Ge te ba mina te Yire dena te n mɛ wa tare la hom Yu'urɛ.
44 Ho nɛreba wa han yehe la pɛɛntɛɛnrɛ la ba diŋdoma, bii zen'sɛka woo te hom tom ba, te ba ta ze'ele tɔ teŋsɛka te hom loe wa, la Yire wa te n mɛ bo hom Yu'urɛ wa sohɛ hom Na'ayenɛ, 45 ho kelehe to ho bɔŋa zen'an la na, ge leehe ban sohore ɛɛra soŋorɛ la, ge to'e ba yele la.
46 Ba han ta tom be'em hom nɛŋan, ge se'em ka boe kan tom be'em la zuo, te ho suunre han nyie la ba dekɛ ba eŋɛ ba dima nu'uhen, te a nyɔkɛ loŋe a mɛŋa teŋa n zaan bii lɛm na, 47 te ba han ta tee ba sunya teŋsɛka poan te ban nyɔkɛ ba, te ba tee ge kaahɛ la hom ba kpɛ'ɛma la teŋa la poan ha yeti, tomam tue mɛ, tomam tom la toonfɛn'ɛherɛ hom nɛŋan, 48 te ba han seren tee mɛ la ba suunre la ba potɛn'ɛrɛ zan'an ba dima teŋa la te ba nyɔkɛ ba keŋɛ la poan, ge ze'ele tɔ teŋsɛka te hom loe wa la Yire wa te mam mɛ bo ho Yu'urɛ wa sohɛ, 49 ho ze'ele ho bɔŋa zen'an saazuo la ha ge kelehe ba sohoga la ba yelese'a te ba dekɛ biŋera ho nɛŋan la, ge tom ba sunboolom bo ba. 50 Ge bahɛ ho nɛreba la be'em la woo te ba tom hom nɛŋan la bo' ba, ge bahɛ te ba diŋdoma la zɔta ba ninbɔn'ɔn. 51 Se'ere n sɔe la, ba dela ho nɛreba la ho sɔ'ɔlom te hom zɛ ba Mizraim kuta bugum poan yehe na.
52 Bahɛ te ho nini gan'an ho yameŋa wa, la ho nɛreba Israeldoma wa n sohore ɛɛra soŋorɛ wa zuo, ge lerege ba kaahega woo bo ba. 53 Se'ere n sɔe la, hom ganhɛ la bama ma'an teŋparɛ wa zuo woo teŋhe poan te ba dɛna ho sɔ'ɔlom, wo hom n daa yele Moses se'em, saŋsɛka te hom Daana Na'ayenɛ wa tare to sɔdoma ze'ele Mizraim yehe na la.
54 Solomon n ta sohɛ en eere soŋorɛ Na'ayenɛ zen'an ba'ahɛ la, a nya ihege enŋa n pɔnrɛ ne na'ma zen'an kaanbegɔ daka la nɛŋan ŋmɛ'ɛra nu'po'ɔ la, 55 nya kan'ara som baha Israeldoma la n lagahɛ bini la, yeti 56 Na'ayenɛ se'ere n bo a nɛreba Israeldoma vo'ohogo wa wo enŋa n biŋe a nɔɔrɛ se'em la dela som Na'ayenɛ. A tom a nɔbiŋere yelesoma la te a biŋe la a yameŋa Moses la mɛ zan'an. 57 Na'ayenɛ tomam Yenɛ wa bɔna la tɔ, wo n yuun boe la to yaabdoma se'em la. A da malom bahɛ tɔ bii a zagahɛ tɔ. 58 Bahɛ te a ve'e to sunya lo' ta a suunre te to dɔla a sɔya la woo, ge tara a nɔɔrɛ la a malema la a nɔze'elego te a yuun bo to sɔyaabdoma la. 59 Bahɛ te sohoga sɛka te n sohɛ wa gan'an hom to Na'ayenɛ to Yenɛ wa nɛŋan bolika la yu'uŋɔ zan'an, ge maala ho yameŋa la ho nɛreba Israel wa yɛla wo lan se'em daarɛ woo wa. 60 Bala te teŋa zuo nɛreba wa wan baŋɛ te Na'ayenɛ de Yenɛ, ge yenɛ ayema ka le bɔna. 61 Bala zuo dekɛ ya mɛŋa zan'an bo Na'ayenɛ to Yenɛ la, dole ya a malema la a nɔɔrɛ la te a bo to zina daarɛ wa.
62 Naba Solomon la Israel nɛreba la zan'an n boe la en la nya ze'ele Na'ayenɛ nɛŋan kaanbɛ kaanbegɔ. 63 Solomon ko la lɔlehe tuha pihiyi' la seyi' la piihe la boohe tuha kɔbega la pihiyi', te la dɛna sunma'ahom kaanbegɔ bo Na'ayenɛ. Naba la Israel nɛreba la n dekɛ Na'ayenɛ Yire la eŋɛ Na'ayenɛ nu'uhen se'em n bala. 64 De daarɛ mea te naba la eŋɛ Na'ayenɛ Yire zenzaka la teŋasoka te bilam dɛna toolom zen'an, nyɔ' nyɔ'an bo'olom la boom bo'olom la sunma'ahom bo'olom kaam la n de a nyɔ' bo Na'ayenɛ. Se'ere n sɔe la, nyɔgom daka Na'ayenɛ la nɛŋan la pɔ'ɛ mɛ bo de daarɛ kaanbegɔ nyɔ'an lɔgɔrɔ la. 65 Naba Solomon la Israel nɛreba la zan'an eŋɛ de'eŋɔ saŋkaŋa poan Na'ayenɛ nɛŋan dabeha ayopɔe la dabeha ayopɔe, dabeha pia la anaahe n bala. Te nɛreba zo'e zo'e ze'ele Lebo Hamat, ta'ara Mizraim Kolaa la ha wa'ana. 66 Dabaherɛ se'ere n tagalɛ la, te Naba Solomon kan' som bahɛ nɛreba la zuo, ge bo ba sore te ba yeregɛ. Te nɛreba la kan' som bahɛ Naba Solomon zuo, ge lebe kula, te ba woo poorɛ pee, la etesoŋɔ seko te Na'ayenɛ eŋɛ bo a yameŋa David la a nɛreba Israel la.