KUULO PE YƐNMƐ MBE YIRI WA KUNWƆ PI NI
Kirisi wi yɛnmɛ ma yiri wa kunwɔ pi ni
15
1 Sefɛnnɛ, Zhezu Sɛntanra nda mìla keli ma yo ye kan, to mila ye nawa tuun ti na. To yè yɛnlɛ ti na, ma yɛgɛ sin ti na we. 2 Ki Sɛntanra to fanŋga na yè shɔ, na yaga koro mberi yigi paa yɛgɛ ŋga na mìri yo ma ye kan we. Nakosima, ye tagawa pi yaa pye wagafe.
3 Nagawa sɛnrɛ nda mì ta fun, to mì yo ma ye kan. To ti yɛn kagbɔgɔ ma wɛ, ti nda fɔ: Kirisi* wì ku we kapere ti kala na, paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wila ki yuun we. 4 Pàa wi le, a wì yɛn ma yiri ki pilige taanri wogo ki na, paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wila ki yuun we. 5 Wìla wi yɛɛ naga Pyɛri na, ko puŋgo na, ma suu yɛɛ naga pitunmbolo* pe kɛ ma yiri shyɛn pe na. 6 Ko puŋgo na, a wì suu yɛɛ naga tagafɛnnɛ pele na wagati nuŋgba ni, pàa wɛ lere cɛnmɛ kaŋgurugo (500) wo na. Pe lɛgɛrɛ yɛn wa, ali nala, ɛɛn fɔ, pèle ku pe ni. 7 Ko puŋgo na, a wì suu yɛɛ naga Zhaki wi na, kona, ma suu yɛɛ naga pitunmbolo pe ni fuun pe na.
8 Poro pe ni fuun puŋgo na, a wì suu yɛɛ naga na na, mi ŋa mi yɛn paa pyɔ mbalɛɛ yɛn, a pè silan se we. 9 Katugu muwi mi yɛn pitunmbolo pe ni fuun jɛɛ we. Mii daga paa na yinri yɛrɛ pitunŋɔ, katugu mì Yɛnŋɛlɛ li legilizi* woolo pe jɔlɔ. 10 Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ li yinmɛ mba na ni pi kala na, mì pye paa yɛgɛ ŋga na mi yɛn. Yinmɛ mba lì kan na yeri pii yiri waga. Ɛɛn fɔ, mì tunŋgo pye ma wɛ pe ni fuun pe na. Ma si yala, mi jate ma mìgi pye, ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ li yinmɛ mba na ni powi. 11 Ki kala na, muwi o, poro wɛlɛ o, ko ka woro yaraga, Sɛntanra nda waa yuun tori nda, to yè taga ti na we.
Tagafɛnnɛ pe yɛnmɛ mbe yiri wa kunwɔ pi ni
12 Naa waa ki yuun ma yo fɔ Kirisi wì yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni, mɛlɛ ye ni, a pele nɛɛ ki yuun ma yo kuulo pe se ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni? 13 Na kaa pye kuulo pe se ka yɛn, kona, Kirisi fun wii yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni wi. 14 Na kaa pye Kirisi wii yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, kona, we Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ yowo pi yɛn waga, a ye tagawa fun pì pye go fu. 15 Mbe taga wa ko na, we yaa pye sɛrɛfɛnnɛ yagboyoolo Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na, katugu wège sɛrɛya wi yo ma yo Yɛnŋɛlɛ lì Kirisi wi yɛn maa yirige wa kunwɔ pi ni, kii pye kana ki woro ma, na kaa pye kaselege ko na kuulo pe se ka yɛn we. 16 Katugu na kaa pye kuulo pe se ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, kona, Kirisi fun wii yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni. 17 Na kaa pye Kirisi wii yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, kona, ye tagawa pi yɛn go fu, a ye yɛn wa ye kapere ti ni bere. 18 Ki ka pye ma, mbele pàa taga Kirisi wi na ma kaa ku, pè puŋgo fun. 19 Na kaa pye we jigi wi yɛn Kirisi wi na mbe tɔnli ta laga ki yinwege ŋga ko ni cɛ, kona, we yɛn yuŋgbɔgɔrɔ ni ma wɛ leele pe ni fuun pe na.
20 Ɛɛn fɔ, kaselege ko na, Kirisi wì yɛn ma yiri, wo wì pye koŋgbanŋa ma yɛn ma yiri wa kuulo pe ni. 21 Yɛgɛ ŋga na kunwɔ pì ye laga dunruya wi ni lere nuŋgba fanŋga na, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, kuulo pe yɛnmɛ pì pan lere nuŋgba fanŋga na. 22 Yɛgɛ ŋga na leele pe ni fuun pè kunwɔ ta Adama wi ni, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, mbele fuun pè pye nuŋgba Kirisi wi ni, pe yaa yinwege ta. 23 Ɛɛn fɔ, pe ni fuun naa pe yɛnwagati: Kirisi wo wi yɛn pe ni fuun koŋgbanŋa, puŋgo na, mbele pè pye wi woolo, wi panyɛgɛ ni pee yɛn. 24 Ko puŋgo na, dunruya wi kɔpilige kii gbɔn. Kona, Kirisi wi yaa yinŋgele ŋgele tegere yɛn ke yeri, naa ŋgele fanŋga naa yawa yɛn ke ni, ke ni fuun ke tɔngɔ, mbe si sɔngɔrɔ mbe wunluwɔ* pi kan Yɛnŋɛlɛ na li yɛn To li yeri. 25 Katugu ki daga Kirisi wi cɛn wunluwɔ pi na fɔ Yɛnŋɛlɛ li sa wi mbɛnfɛnnɛ pe tirige wi cɛn pe go na pe pye wa wi tɔɔrɔ ti nɔgɔ. 26 Mbɛnfɔ puŋgo woo ŋa wi yaa ka tɔngɔ, wo wi yɛn kunwɔ we. 27 Ki kala na, Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun ma yo fɔ: «Yɛnŋɛlɛ lì yaraga ki ni fuun ki le wi kɛɛ wi cɛn ki go na Ɛɛn fɔ, naa kì yo ma yo fɔ yaraga ki ni fuun kì le wi kɛɛ, ki yɛn ma filige fɔ Yɛnŋɛlɛ na lì yaraga ki ni fuun ki le wi kɛɛ, li ni woro wa. 28 Na Yɛnŋɛlɛ li ka yaraga ki ni fuun ki le Kirisi wi kɛɛ mbe kɔ sanga ŋa ni, kona, wo jate ŋa Pinambyɔ, Yɛnŋɛlɛ na lì yaraga ki ni fuun ki le wi kɛɛ, wi yaa wi yɛɛ le li kɛɛ, jaŋgo Yɛnŋɛlɛ li pye yaraga ki ni fuun pe ni fuun pe go na.
29 Ye jatere pye naa mbele paa pe yɛɛ kaan, a paa pe batize* kuulo pe kan pe wogo ki na. Yiŋgi tɔnli pe yaa ta wa? Ndɛɛ ki pye kaselege ko na kuulo pe se ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, yiŋgi na, a pe nɛɛ pe yɛɛ kaan, a paa pe batize? 30 Woro jate, yiŋgi na wagati pyew, a we nɛɛ we yɛɛ go ki pɛrɛ? 31 Sefɛnnɛ, pilige pyew mi yɛn kunwɔ pi kɛɛ. Mi yɛn na ko yuun ma, gbɔgɔwɔ mba mì ta ye kala na pi mɛgɛ ni, wa we gbogolɔmɔ pi ni we Fɔ* Zhezu Kirisi wi ni. 32 Na kaa pye sɛnwee piile jatere pyelɔmɔ po cɛ mɛgɛ ni mì malaga ki gbɔn woŋgaala pe ni laga Efɛzi ca ki ni, yiŋgi tɔnli mi yaa ta wa? Na kaa pye kuulo pe se ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, waa we yinwege ki piin teere paa yɛgɛ ŋga na ki yomiyɛlɛ na li yɛn naga yuun ma yo fɔ: «Ye ti waa nii waa woo, katugu goto we yaa ku
33 Yaga kaa ye yɛɛ fanla: «Lecɛnyɛɛnlɛ tipeele pe ma tangalɔmɔ jɛmbɛ jɔgɔ.» 34 Ye jatere ta paa yɛgɛ ŋga na ki yɛn ma sin we, yaga kaa kapege piin. Mi yɛn na ko yuun ma mbe fɛrɛ wa ye na, katugu ye pele woro ma Yɛnŋɛlɛ li jɛn.
Mbele pe yaa ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, pe wire ti yaa ka pye yɛgɛ ŋga na
35 Ye wele, kana lere wa yaa yewe mbe yo fɔ: «Kuulo pe yaa ka yɛn mbe yiri mɛlɛ? Yiŋgi wire cɛnlɛ ti yaa ka pye pe na?» 36 Lembige yi mboro! Yaraga ŋga ma ma lugu, na kii ku, kila fi. 37 Yaraga ŋga ma ma lugu, yariluugo ki pyɔ wowi cɛ. Kana ki ma pye bile* pyɔ, nakoma yaraga ka yɛgɛ pyɔ. Ɛɛn fɔ, ki yaa ka fi mbe pye vige ŋga cɛnlɛ, ko naa ki pyɔ wi ni tila pye pyelɔmɔ nuŋgba. 38 Yɛnŋɛlɛ li yɛn na jaa ki pyɔ wi vige ki pye yɛgɛ ŋga na, pa li maga pye ma. Li ma vige kan yariluugo pyɔ nuŋgba nuŋgba pyew wi yeri, ma yala wi cɛnlɛ li ni.
39 Yaara nda ti yɛn yinwege na, ti wire kara ti woro cɛnlɛ nuŋgba. Leele pe wire kara ti yɛn cɛnlɛ la. Yanyaara ti woro ti yɛn cɛnlɛ la yɛgɛ. Sannjɛrɛ ti woro ti yɛn cɛnlɛ la. Ŋgbanra ti woro ti yɛn cɛnlɛ la yɛgɛ fun.
40 Naayeri yaara ti cɛnwɛ pi yɛn pi yɛ pi yɛ, tara na yaara ti cɛnwɛ pi yɛn pi yɛ. Ɛɛn fɔ, naayeri yaara ti tiyɔnwɔ pi yɛn pi yɛ tara na yaara ti tiyɔnwɔ pi ni. 41 Tiyɔnwɔ pa yɛn yɔnlɔ woo, pa yɛn yeŋge woo, pa yɛn naa wɔnŋgɔlɔ ke woo. Ali wɔnŋgɔlɔ ke tiyɔnwɔ pi yɛn pi yɛ pi yɛ.
42 Kuulo pe yɛnmɛ mbe yiri wa kunwɔ pi ni ki yɛn ma fun. Lere ka ku paga wi wire ti le sanga ŋa ni, ti ma fɔngɔ. Ɛɛn fɔ, na wi ka ka yɛn sanga ŋa ni, wi wire ti yaa pye mbafɔngɔrɔ. 43 Na paga ti le, ti ma pye ma tijanga ma pye fanŋga fu. Na tiga ka yɛn, ti yaa yɔn mbe pye fanŋga ni. 44 Na paga ti le, ti ma pye wire. Na tiga ka yɛn, ti yaa pye yinnɛ woro. Sɛnwee wire yɛn wa, ki kala na, ki daga yinnɛ woro mbe pye wa fun. 45 Ko kì ti Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun ma yo fɔ: «Lere koŋgbanŋa, Adama we, wìla pye sɛnwee Ɛɛn fɔ, Adama puŋgo woo we, wo pye Yinnɛ, na li maa yinwege kaan. 46 Ŋa wi yɛn Yinnɛ, wo ma wi yɛn koŋgbanŋa, ɛɛn fɔ, wire woo wowi. Yinnɛ woo wo ma pan puŋgo na. 47 Lere koŋgbanŋa, taambugɔ pàa tɛgɛ maa gbegele, wi yɛn tara woo. Lere shyɛn woo, wo yiri wa Yɛnŋɛlɛ na ma pan. 48 Mbele pe yɛn tara na woolo, ŋa pàa gbegele tara ti ni, pe yɛn maa lɛ; mbele pe yɛn naayeri woolo fun, ŋa wì pan ma yiri wa naayeri, pe yɛn maa lɛ. 49 Yɛgɛ ŋga na ŋa pè gbegele tara ti ni we yɛn wi yanlɛɛ, pa we yaa ka pye ŋa wi yɛn wa naayeri wi yanlɛɛ ma fun.
50 Sefɛnnɛ, ŋga mila yuun koyi ŋga fɔ: Ŋga pè gbegele wire kara naa kasanwa ni, ki se ya mbe Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi ta. Ŋga ki yɛn fɔngɔwogo ki se ya mbe mbafɔngɔwɔ pi ta.
51 Ye wele, mi yaa ŋgundo sɛnrɛ ta yo ye kan, fɔ: We ni fuun ma we yaa ka ku, ɛɛn fɔ, we ni fuun we yaa ka kanŋga 52 le yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, yɛnlɛ gbɔnsaga nuŋgba wagati ni, na mbanlaga puŋgo wogo paga kaga win we. Katugu na paga kaga win sanga ŋa ni, kuulo pe yaa ka yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni, mbe pye mbafɔngɔmbɔlɔ. Kona, we ni fuun we yaa kanŋga. 53 Ki daga ki wire fɔngɔworo nda ti kanŋga ti pye mbafɔngɔworo, ki wire kuworo nda ti kanŋga ti pye nda ti se ku to. 54 Na ki wire fɔngɔworo nda tiga kanŋga mbe pye mbafɔngɔworo, ki wire kuworo nda ti kanŋga ti pye nda ti se ku to, pa kona Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi sɛnrɛ nda ti yaa ti yɛɛ yɔn fili, fɔ:
Fanŋga ta kunwɔ pi na maa kɔ pew.
55 E, kunwɔ, ma fanŋga ki yɛn se?
E, kunwɔ, ma shɔnrɔ ti yɛn se?
56 Kunwɔ pi shɔnrɔ to ti yɛn kapege ye. Kapege ki fanŋga pa ko ma jɛn wa Yɛnŋɛlɛ li lasiri* wi ni. 57 Ɛɛn fɔ, waa Yɛnŋɛlɛ li shari, lo na li yɛn na fanŋga kaan we yeri we Fɔ Zhezu Kirisi wi fanŋga na!
58 Ki kala na, sefɛnnɛ, yoro mbele ye yɛn mala ndanla jɛŋgɛ, ye fanŋga ta, ye koro ye yere. Yaa kee yɛgɛ we Fɔ wi tunŋgo ki ni sanga pyew, yege jɛn ye yo fɔ tunŋgo ŋga yaa piin ma ye ta yè pye nuŋgba we Fɔ wi ni, ki se ka yiri waga.