WUNLUMBOLO
sɛwɛ shyɛn woo
Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ
Wunlumbolo sɛwɛ shyɛn woo wi yɛn na para na kee yɛgɛ Zhuda tara wunluwɔ naa Izirayɛli tara wunluwɔ po sɛnrɛ n, to nda tì lɛ wa wunlumbolo sɛwɛ koŋgbanŋa wi ni we. Wunlumbolo sɛwɛ pàa wi kɔn shyɛn, katugu wi saa ya kɔ sɛlɛgɛ sɛwɛ ŋa pe ma migi wi nuŋgba ni.
Wunlumbolo sɛwɛ shyɛn woo wi sɛnrɛ tì kɔn ma yiri kɔnsaga shyɛn.
Wa wi kɔnsaga koŋgbanŋga ki ni (1-17), Izirayɛli wunluwɔ pìla kɔn shyɛn yɛgɛ ŋga na ko sɛnrɛ to ti yɛn na yuun na kee bere. Izirayɛli tara, to nda ti yɛn yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ wunluwɔ we, Asiri tara fɛnnɛ pàa pan ma ye wa ti ni, mari tɔn muŋga; ko la pye, a yɛlɛ cɛnmɛ kɔlɔshyɛn naa nafa ma yiri shyɛn (722) toro na Zhezu wi fa se. Pàa wunluwɔ cagbɔgɔ Samari ki tɔngɔ, ma ca woolo pe koli ma kari pe ni wa Asiri tara.
Wa sɛwɛ wi kɔnsaga shyɛn wogo ki ni (18-25), yɔnlɔparawa kalige kɛɛ wunluwɔ po la fanŋga ta ma yere fɔ ma saa gbɔn wagati ŋa Babilɔni tara wunlunaŋa Nebukanezari wìla kaa pan ma ye wa ti ni, mari tɔn muŋga; ko la pye, a yɛlɛ cɛnmɛ kaŋgurugo naa nafa tijɛrɛ ma yiri kɔgɔlɔni (586) toro na Zhezu wi fa se. Pàa Zheruzalɛmu cagbɔgɔ ki tɔngɔ pew, ma ca woolo pe lɛgɛrɛ yigi kulolo, ma kari pe ni wa Babilɔni tara. Ɛɛn fɔ wa ki wagati ŋgbaan wi kɔsaga yeri, a Babilɔni tara fɛnnɛ pè si yɛnlɛ ki na ma wunluwɔ ŋa pàa yigi ma kari wi ni wi wɔ wa kaso.
Wunlumbolo sɛwɛ shyɛn woo wi yɛn naga nari we na, yiŋgi na pàa si Izirayɛli tara naa Zhuda tara ti tɔngɔ. Ali maga ta Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pe lɛgɛrɛ la pye na leele pe yɛrɛgi, leele wele, konaa wunlumbolo poro tende, pàa je mbe taga Yɛnŋɛlɛ li na ma saa na yarisunndo ta yɛgɛ gbogo. Zheruzalɛmu ca ki tolo li yɛn jɔlɔgɔ kagbɔgɔlɔ ŋgele kè Yɛnŋɛlɛ woolo pe ta, lo la nuŋgba. Sɛwɛ wi yɛn naga yɛgɛ yuun we kan fɔ: «Ki kagala ke ni fuun kàa pye, katugu Yawe Yɛnŋɛlɛ làa nawa ŋgban Zheruzalɛmu ca woolo naa Zhuda tara woolo pe ni» (2 Wunlu 24.20).
Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na
Zhuda tara naa Izirayɛli tara wunlumbolo pe kala 1--17
Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ Eli wo naa wunlunaŋa Ahaziya pe kala 1
Elize wìla pye Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ 2.1--8.15
Izirayɛli tara wunlumbolo puŋgo woolo naa Zhuda tara wunlumbolo pele ni 8.16--16.20
Juguye pàa ya Samari ca ki ni 17.1-41
Zhuda tara wunlumbolo puŋgo woolo pe kala 18--25
Ezekiyasi wi wunluwɔ konaa Asiri tara fɛnnɛ pe panga mbe to wi tara ti na 18--20
Manase naa Amɔ pe wunluwɔ sanga 21.1-26
Wunlunaŋa Zhoziyasi wìla Yɛnŋɛlɛ li lasiri sɛwɛ wi kara mɛɛ kanŋguwa le wa tara ti ni 22.1--23.30
Zhuda tara wunlumbolo puŋgo woolo wele 23.31--24.20
Zheruzalɛmu ca ki tɔngɔwɔ 25.1-30