ZHUDA TARA WUNLUMBOLO PUŊGO WOOLO PE KALA
18--25
Zhuda tara wunlunaŋa Ezekiyasi
18
1 Ela pinambyɔ Oze wi wunluwɔ pi yɛlɛ taanri wolo li ni Izirayɛli* tara ti go na, a Ahazi pinambyɔ Ezekiyasi wì si cɛn wunluwɔ pi na Zhuda tara ti go na. 2 Wìla ta yɛlɛ nafa ma yiri kaŋgurugo mɛɛ cɛn wunluwɔ pi na. Yɛlɛ nafa ma yiri kɔlɔjɛrɛ wìla pye wunluwɔ pi na wa Zheruzalɛmu ca. Pàa pye naa nɔ wi yinri Abi; Zakari sumborombyɔ lawi. 3 Ŋga ki yɛn ma sin Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na, ko wìla pye paa yɛgɛ ŋga na wi tɛlɛ Davidi wìla ki pye we. 4 Sunzara nda tìla pye wa tinndiye pe na wìla ti jɔgɔ mari wɔ wa, ma sinndɛɛrɛ titɔɔnrɔ titɔɔnrɔ ti yaari, ma yarisunŋgo Ashera* ki tiyagala ke kɔɔnlɔ. Moyisi wìla tuguyɛnrɛ wɔɔgɔ ŋga gbegele wìla ki gbɔn maga kaari kaari, katugu maga lɛ wa, fɔ ma pan ma gbɔn ki wagati wi na, Izirayɛli woolo pàa pye na wusuna nuwɔ taan* sori wa ki yɛgɛ sɔgɔwɔ. Pàa pye naga yinri Nehushitan†. 5 Ezekiyasi wìla wi jigi wi taga Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ li na. Zhuda tara wunlumbolo mbele pàa yiri wi puŋgo na konaa mbele pàa keli ma yiri wi na, wa kpɛ sila pye jɛnŋɛ pe ni paa wi yɛn. 6 Wìla koro ma mara Yawe Yɛnŋɛlɛ li na. Wi sila laga li na. Ŋgasegele ŋgele Yawe Yɛnŋɛlɛ làa kan Moyisi wi yeri, wìla ke lɛ na tanri ke na. 7 Kì pye ma, Yawe Yɛnŋɛlɛ làa pye wi ni, a wi kagala ke ni fuun kaa yɔngɔ wi kan. Wìla yiri ma je Asiri tara wunlunaŋa wi na, wi sila go sogo wi kan naa. 8 Wìla malaga gbɔn ma ya Filisiti tara fɛnnɛ pe ni, ma pe purɔ fɔ ma saa gbɔn wa Gaza ca, ma ca ki tɔngɔ naa ki kanŋgara na cara ti ni, maga lɛ pe cara nda pàa malaga sigemboro kan mari maga ti na, fɔ ma saa ki wa maliŋgbɔɔnlɔ pe kapire ti na.Asiri tara fɛnnɛ
9 Ezekiyasi wi wunluwɔ pi yɛlɛ tijɛrɛ wolo li ni, kìla yala Ela pinambyɔ Oze wì ta yɛlɛ kɔlɔshyɛn wa wunluwɔ pi na Izirayɛli tara ti go na, a Asiri tara wunlunaŋa Salimanazari wì si pan ma maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga kan wa Samari* ca ki tanla maga yɔn tɔn. 10 Sanni sa gbɔn yɛlɛ taanri, a wì si ca ki shɔ maga ta. Ko la saa yala Ezekiyasi wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɔgɔlɔni wolo li ni. Izirayɛli tara wunlunaŋa Oze wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɔlɔjɛrɛ wolo li ni, ko pàa Samari ca ki shɔ. 11 A Asiri tara wunlunaŋa wì si Izirayɛli woolo pe koli ma kari pe ni wa Asiri tara. Wìla saa pele tɛgɛ wa Hala ca, ma saa pele tɛgɛ wa Habɔri gbaan yɔn ki na, wa Gozan tara konaa wa Medi tara fɛnnɛ pe cara ti ni. 12 Ki kagala kàa pye pe na, katugu pe sila Yawe Yɛnŋɛlɛ, pe Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ ti logo. Pàa li yɔn finliwɛ* pi jɔgɔ. Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunmbyee Moyisi wìla sɛnrɛ nda fuun yo pe kan pe sila ti logo, pe sila si tanga ti na.
Asiri tara fɛnnɛ pàa pan
13 Wunlunaŋa Ezekiyasi wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɛ ma yiri tijɛrɛ wolo li ni, a Asiri tara wunlunaŋa Senakeribu wì si pan ma to Zhuda tara cara nda fuun pè malaga sigemboro kan mari maga ti na mari shɔ. 14 Kona, a Zhuda tara wunlunaŋa wì si tunŋgo torogo, a pè saa ki yo Asiri tara wunlunaŋa wi kan wa Lakishi ca ma yo fɔ: «Mì wa ma la. Maga ka malaga gbɔn na ni naa. Maga penjara yɔn ŋga wa na na, mi yaa laga kaan ma yeri.»
Kì pye ma, a Asiri tara wunlunaŋa wì sigi yo ma yo ki daga Ezekiyasi wila warifuwe tɔni kɛ naa tɛ tɔni nuŋgba kaan wi yeri. 15 A Ezekiyasi wì si warifuwe ŋa fuun wìla pye wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ* ki ni konaa wa wunluwɔ go ki yarijɛndɛ tɛgɛsaga ki ni wi lɛ ma saa wi kan wi yeri. 16 Ki wagati wi ni, tɛ ŋa pàa wo Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ kɔɔrɔ naa yeyɔngɔ ki naayeri tire ti na mari tɔn, Zhuda tara wunlunaŋa Ezekiyasi wìla wi ni fuun wi lagala fun maa kan Asiri tara wunlunaŋa wi yeri.
Asiri tara fɛnnɛ pàa pan
17 Kona, a Asiri tara wunlunaŋa wì suu maliŋgbɔɔnlɔ ŋgbeleye togbɔɔ, naa wi maliŋgbɔɔnlɔ togbɔɔ konaa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wi ni pe tun wa wunlunaŋa Ezekiyasi wi yeri wa Zheruzalɛmu ca, ma yiri wa Lakishi ca, ma maliŋgbɔɔnlɔ lɛgɛrɛ pinlɛ pe ni. Naa pàa ka saa gbɔn wa Zheruzalɛmu ca, tɔnmɔ wege ŋga wa gona kɛɛ yeri, a pè si saa yere wa ki lafoŋgologo ki tanla, wa Jogofɛnnɛ kɛrɛŋgonɔ li ni. 18 Kona, a pè si yeri ŋgbanga mbe para wunlunaŋa wi ni. A Hilikiya pinambyɔ Eliyakimu ŋa wìla pye wunluwɔ go ki kagala ke yɛgɛ wɔfɔ wì si yiri ma kari wa pe tanla, wo naa sɛwɛ yɔnlɔgɔfɔ Shebina wi ni konaa Asafu pinambyɔ Yowa ŋa wìla pye sɛwɛɛrɛ tɛgɛfɔ wi ni.
19 A Asiri tara wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wì si pe pye fɔ: «Ye saga sɛnrɛ nda ti yo Ezekiyasi wi kan fɔ wunlunaŋa gbɔɔ, Asiri tara wunlunaŋa we, pa wì yo yɛɛn fɔ: ‹Mɔ̀ɔ jigi wi taga yiŋgi na ma? 20 Mà yo fɔ na lere kaa jaa mbe malaga gbɔn, ki daga malaga gbɔngɔ tijinliwɛ naa fanŋga mbe pye wi ni. Ɛɛn fɔ to ti ni fuun yɛn go fu sɛnrɛ. Ma jigi wi yɛn ambɔ na ma, fɔ a ma saa yiri ma je na na? 21 Wele, mìgi jɛn ma yo mɔ̀ɔ jigi wi taga Ezhipiti tara to na, to nda ti yɛn paa gbagara kanŋgaga yɛn, ŋga kì kaw we. Lere ŋa fuun wi maa jigi wi taga ki na ma jiige ki na, ki maa kɛɛ ki sun maga furu. Pa Ezhipiti tara wunlunaŋa Farawɔn* wi yɛn ma. Leele mbele fuun pe ma pe jigi wi taga wi na, pa wi yɛn ma pe kanŋgɔlɔ.›
22 «Kana ye yaa na pye mbe yo fɔ ye ye jigi wi taga Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ lo na. Ɛɛn fɔ mì yo ko Yɛnŋɛlɛ lo Ezekiyasi wìla li gbɔgɔsara nda wa tinndiye pe na to naa li saara wɔsara* ti kɔ mari wɔ wa tara ti ni, maga yo Zhuda tara woolo naa Zheruzalɛmu ca woolo pe kan, ma yo fɔ saraga wɔsaga ŋga wa Zheruzalɛmu ca, pe pan paa fɔli ki yɛgɛ sɔgɔwɔ paa li gbogo wa. 23 Koni, yɔn kan na tafɔ wi yeri, Asiri tara wunlunaŋa we. Ki ka pye ma, pa mi yaa shɔnye waga shyɛn (2 000) kan ma yeri, na kaa pye ma mbe shɔn lugufɛnnɛ pele ta paa nuru pe na we. 24 Ma yaa ki pye mɛlɛ mbe si ya mbanla tafɔ wi maliŋgbɔɔnlɔ teele wa nuŋgba kan wi fe, ali na kaa pye wo wi yɛn pe pe ni fuun jɛɛ we? Mɔ̀ɔ jigi wi taga Ezhipiti tara to na, ma yo fɔ pe yaa malaga gbɔnwotoroye naa shɔn lugufɛnnɛ kan ye yeri. 25 Koni maa ki jate ndɛɛ ki pye Yɛnŋɛlɛ li nandanwa kala lo ja ma, mbe ja ya pan mbe to ki tara nda ti na mberi tɔngɔ wi le? Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lìlan pye fɔ: ‹Yiri ma sa to ki tara nda ti na mari tɔngɔ.› »
26 Kona, a Hilikiya pinambyɔ Eliyakimu, naa Shebina konaa Yowa wi ni, pè sigi yo Asiri tara wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wi kan fɔ: «Ki yaga maa para we ni Aramuye sɛnrɛ ni, katugu we maa ti nuru. Maga kaa para we ni Eburuye sɛnrɛ ni, mbe ti leele mbele pe yɛn ma cɛn wa ca ki mbogo ki na paa nuru we yeri.»
27 A Asiri tara wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Yaa ki jate ndɛɛ na tafɔ wìlan tun mbe pan mbege sɛnrɛ nda ti yo mboro naa ma tafɔ wi ni, yoro cɛ kan wi le? Ki sɛnrɛ ti yɛn ki leele mbele fuun pe yɛn ma cɛn wa ca ki mbogo ki na pe woro, poro mbele pe yaa ka jori mbaa pe koŋgaraga ki kaa konaa mbaa pe finriwɛ pi woo mbe pinlɛ ye ni we.»
28 Kona, a Asiri tara wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wì si yiri ma yere, mɛɛ para ŋgbanga wi fanŋga ki ni fuun ki ni Eburuye sɛnrɛ ni ma yo fɔ: «Ye wunlunaŋa gbɔɔ wi sɛnyoro ti logo, Asiri tara wunlunaŋa we. 29 Pa wunlunaŋa wì yo yɛɛn fɔ: ‹Yaga ka ye yɛɛ yaga Ezekiyasi wi ye fanla, katugu wi se ya mbe ye shɔ na kɛɛ. 30 Yaga ka ye yɛɛ yaga Ezekiyasi wi ye puŋgo mbe ye kan ye ye jigi wi taga Yawe Yɛnŋɛlɛ li na, mbe yo fɔ: Kaselege ko na Yawe Yɛnŋɛlɛ li yaa we shɔ, ki ca ŋga ki se le Asiri tara fɛnnɛ wunlunaŋa wi kɛɛ. 31 Yaga ka logo Ezekiyasi wi yeri, katugu pa Asiri tara wunlunaŋa wì yo yɛɛn fɔ: Ye yɛyinŋge le na ni, ye ye yɛɛ kan na yeri, kona ye ni fuun nuŋgba nuŋgba ye yaa la ye ɛrɛzɛn* naa ye figiye* tire pire ti kaa konaa mbaa ye kɔlɔye tɔnmɔ pi woo; 32 fɔ mbe ka sa pan mbe ye lɛ mbe kari ye ni tara ta ni paa ye woro ti yɛn, tara nda bile* naa duvɛn yɛn wa ti ni, tara nda yaakara naa ɛrɛzɛn kɛɛrɛ yɛn wa ti ni, tara nda oliviye tire yɛn wa ti ni mbaa ti pire ti sinmɛ pi woo konaa sɛnrɛgɛ ni. Kona ye yaa koro wa yinwege na, ye se ku. Ki kala na, yaga ka logo Ezekiyasi wi yeri, katugu wi mbe ya ye fanla mbe yo fɔ: Yawe Yɛnŋɛlɛ li yaa we shɔ. 33 Cɛngɛlɛ sanŋgala ke yarisunndo ti ni fuun nuŋgba nuŋgba ti ya ma ke shɔ Asiri tara wunlunaŋa wi kɛɛ le? 34 Hamati ca naa Aripadi ca yarisunndo ti ya ma yiŋgi pye? Sefarivayimu ca, naa Hena ca konaa Iva ca yarisunndo tìla koro se yeri? Ki yarisunndo tila ya ma Samari ca ki shɔ na kɛɛ le? 35 Ki tara nda ti yarisunndo ti ni fuun ti ni, titiin tila ya ma ti tara woolo pe sho na kɛɛ? Ko Yawe Yɛnŋɛlɛ lo yaa ka Zheruzalɛmu ca ko shɔ na kɛɛ.› »
36 A leele pe ni fuun pè si pyeri dinw, pe sila wi yɔn sogo sɛnpyɔ nuŋgba ni, katugu wunlunaŋa Ezekiyasi wìla konɔ kan ma yo paga kaa yɔn sogo. 37 Ko puŋgo na, Hilikiya pinambyɔ Eliyakimu ŋa wìla pye wunluwɔ go ki kagala yɛgɛ wɔfɔ, naa sɛwɛ yɔnlɔgɔfɔ Shebina konaa Asafu pinambyɔ Yowa ŋa wìla pye sɛwɛɛrɛ tɛgɛfɔ wi ni, pè si sɔngɔrɔ ma kari wa wunlunaŋa Ezekiyasi wi tanla. Pàa pe yɛɛra yaripɔrɔ ti walagi jatere piriwɛn pi kala na. Asiri tara wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wìla sɛnrɛ nda yo, a pè siri yɛgɛ yo Ezekiyasi wi kan.