Bɛni Hadadi naa Ashabu
20
1 Kona, a Siri tara wunlunaŋa Bɛni Hadadi wì suu maliŋgbɔɔnlɔ pe ni fuun pe gbogolo. Wunlumbolo nafa ma yiri kɛ ma yiri shyɛn poro la saga wi na, naa shɔnye ni konaa malaga gbɔnwotoroye ni. A wì si kari ma saa maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga kan wa Samari* ca ki tanla maga yɔn tɔn. 2 A wì si pitunmbolo torogo wa ca ki ni wa Izirayɛli* tara wunlunaŋa Ashabu wi yeri ma yo pe saa pye fɔ: 3 «Bɛni Hadadi wì yo fɔ ma warifuwe naa ma tɛ wi yɛn wi woo. Ma jɛɛlɛ naa ma pinambiile mbele pè yɔn ma wɛ pe ni fuun na, pe yɛn wi woolo.»4 A Izirayɛli wunlunaŋa wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Na tafɔ, sɛnrɛ nda mà yo tori. Mi yɛn ma woo naa na kɛɛ yaara ti ni fuun ti ni.»
5 Ko puŋgo na, a Bɛni Hadadi wi pitunmbolo pè si sɔngɔrɔ ma kari ma saa Ashabu wi pye naa fɔ: «Bɛni Hadadi pa wì yo yɛɛn fɔ: ‹Mì pitunmbolo torogo wa ma yeri pe saga yo ma kan fɔ mɔɔ warifuwe, naa ma tɛ, naa ma jɛɛlɛ konaa ma pinambiile pe kan na yeri. 6 Ɛɛn, goto anmɛ yɛgɛ, mi yaa na tunmbyeele pe torogo wa ma yeri. Pe yaa sɔɔn go ki san konaa ma legbɔɔlɔ pe yinrɛ ti ni. Yaara nda fuun ti yɛn sɔnŋgbanga woro ma yɛgɛ na, pe yaa ti ni fuun ti lɛ mbe pan ti ni na kan.› »
7 Kona, a Izirayɛli tara wunlunaŋa wì si tara ti lelɛɛlɛ* pe ni fuun pe yeri ma pe pye fɔ: «Yoro jate yege jɛn ye filige ki na fɔ ki naŋa ŋa wi yɛn na kapege jate we ni; katugu wìla leele torogo laga na yeri ma yo mbanla jɛɛlɛ, naa na pinambiile pe kan wi yeri konaa na warifuwe naa na tɛ wi ni. Mi sila je ki na.»
8 A lelɛɛlɛ pe ni fuun konaa leele sanmbala pe ni fuun pè si Ashabu wi pye fɔ: «Maga ka logo wi yeri, maga ka yɛnlɛ ŋga wì yo ki na.» 9 Kona, a Ashabu wì si Bɛni Hadadi wi pitunmbolo pe pye fɔ: «Ye kari ye saga yo na tafɔ wunlunaŋa wi kan fɔ: ‹Ŋga wìla keli ma yɛnri, mi ŋa wi tunmbyee na yeri koŋgbanŋga ki na, mì yere ki na mbe ki ni fuun ki pye. Ɛɛn fɔ, ŋga wì yo yɔnlɔ na lo na, mi se ya ko pye.› »
A Pitunmbolo pè si sɔngɔrɔ ma saa ki sɛnrɛ ti yɛgɛ yo Bɛni Hadadi wi kan. 10 A Bɛni Hadadi wì si tunŋgo torogo naa wa Ashabu wi yeri ma yo fɔ: «Samari ca na ki ka ka tɔngɔ, maliŋgbɔɔnlɔ mbele pe yɛn na puŋgo na, na ki mbogo tara tiga pe ni fuun pe kɛndagala ke yinyin, pa kona na yarisunndo ti jɔlɔgɔ gbɔgɔ wa na na!»
11 Ɛɛn fɔ, a Izirayɛli tara wunlunaŋa wì si pitunmbolo pe pye fɔ: «Ye saga yo wi kan fɔ lere ŋa wila kee wa malaga gbɔnsaga wo si daga mbaa wi yɛɛ sɔnni paa yɛgɛ ŋga na ŋa wì yiri wa malaga gbɔnsaga na paan wi yɛn!»
12 Naa Bɛni Hadadi wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo maa ta wi yɛn na sinmɛ woo wo naa wi wunlumbolo yɛɛnlɛ nafa ma yiri kɛ pe ni, wa pe paara yinrɛ* ti ni, a wì suu maliŋgbɔɔnlɔ pe pye fɔ: «Ye yiri ye yere wa ye yeresara!» A pè si yiri ma yere ma yɛgɛ wa Samari ca ki yeri. 13 Kona, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ* wà si pan Izirayɛli tara wunlunaŋa Ashabu wi kɔrɔgɔ ma yo fɔ: «Yawe Yɛnŋɛlɛ pa lì yo yɛɛn fɔ: ‹Ki maliŋgbɔɔnlɔ janwa gbɔlɔ na ma woro nali yaan? Mi yaa pe ni fuun pe le ma kɛɛ nala. Pa kona ma yaa ki jɛn mbe yo fɔ muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ le!› »
14 A Ashabu wì suu yewe ma yo fɔ: «Yawe Yɛnŋɛlɛ li yaa pe le kɛɛ ambɔ fanŋga na?»
A Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Pa Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Janmaratigiye pe yaa ka lefɔnmbɔlɔ mbele wɔ, li yaa pe le kɛɛ poro fanŋga na.› »
A Ashabu wì sho naa fɔ: «Ambɔ wi yaa keli sa to malaga ki na?»
A Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wì sho fɔ: «Mboro wi.» 15 Kona, janmaratigiye pàa tunmbyeele lefɔnmbɔlɔ mbele wɔ, a Ashabu wì si pe jiri. Pàa pye lere cɛnmɛ shyɛn naa nafa ma yiri kɛ ma yiri shyɛn (232). Ko puŋgo na, a wì si Izirayɛli maliŋgbɔɔnlɔ pe jiri. Poro la pye lere waga kɔlɔshyɛn (7 000). 16 A pè si yiri mbe sa to pe na yɔnlɔ fuŋgbanga ki na. Kìla yala Bɛni Hadadi naa wunlumbolo nafa ma yiri kɛ mbele pàa pye wi ni pe yɛn na sinmɛ woo na sinndire piin wa pe paara yinrɛ ti ni. 17 Janmaratigiye pàa tunmbyeele lefɔnmbɔlɔ mbele wɔ poro pàa keli ma saa to malaga ki na. A Bɛni Hadadi wì si leele pele torogo pe sa ŋga kila piin wa ki wele. A pè si sɔngɔrɔ ma pan maga yo wi kan fɔ: «Leele pele yɛn na yinrigi wa Samari ca na paan.» 18 A Bɛni Hadadi wì sho fɔ: «Na ki ka pye paa paan mbe yɛyinŋge lagaja, ye pe yigi weele yaa paan pe ni. Na ki ka si pye paa paan mbe to we na malaga ni, ye pe yigi weele yaa paan pe ni.»
19 Ma si yala janmaratigiye pàa tunmbyeele lefɔnmbɔlɔ mbele wɔ pàa yiri wa ca ki ni. A Izirayɛli maliŋgbɔɔnlɔ pè si yiri ma taga pe na. 20 A pe ni fuun nuŋgba nuŋgba pè si saa to maliwiinle nuŋgba nuŋgba na ma pe gbɔn ma pe gbo. Kì kaa pye ma, a Siri tara fɛnnɛ pè si fe. A Izirayɛli woolo pè si taga pe na, na pe puro. Siri tara wunlunaŋa Bɛni Hadadi wì si lugu shɔn wa na ma fe ma shɔ wo naa wi shɔn lugufɛnnɛ pele ni. 21 Ki pyelɔmɔ pi na ma, Izirayɛli tara wunlunaŋa wìla malaga gbɔn Siri tara fɛnnɛ pe ni, ma pe shɔnye pe gbo, ma pe malaga gbɔnwotoroye pe jɔgɔ konaa ma pe ya fɔ jɛŋgɛ.
Bɛni Hadadi naa Ashabu
22 Kona, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wà si pan wa Izirayɛli tara wunlunaŋa Ashabu wi yeri maa pye fɔ: «Bala ma kotogo le ma yɛɛ ni, ma jatere pye jɛŋgɛ, ma ŋga ma yaa pye ki jɛn; katugu yelapanna anmɛ yɛgɛ Siri tara wunlunaŋa wi yaa pan mbe to ma na malaga ni.»
23 Siri tara wunlunaŋa wi legbɔɔlɔ pè si kaa wi pye fɔ: «Izirayɛli woolo pe Yɛnŋɛlɛ li yɛn yanwira yɛnŋɛlɛ, ko ki ti pè ya we ni. Ɛɛn fɔ koni, ye ti we sa malaga ki gbɔn pe ni wa funwa laga falafala ki ni. Pa kona we yaa ya pe ni, ki ka kaa ma kɔɔn shyɛn. 24 Ŋga ma daga mbe pye naa ki ŋga: Ma wunlumbolo pe ni fuun nuŋgba nuŋgba pe laga wa wunluwɔ pi na, mɛɛ teele pele yɛgɛ tɛgɛ wa pe yɔnlɔ. 25 Pè ya maliŋgbɔɔnlɔ mbele ni, mboro jate, maliŋgbɔɔnlɔ pele yɛgɛ wɔ naa lɛgɛrɛ pe yɔnlɔ, naa shɔnye ni mbele pè gbo pe yɔnlɔ konaa malaga gbɔnwotoroye ni, mbele pè jɔgɔ pe yɔnlɔ. Ko puŋgo na, we yaa sa malaga gbɔn Izirayɛli woolo pe ni wa funwa laga falafala ki ni. Pa kona, we yaa ya pe ni, ki ka kaa ma kɔɔn shyɛn.»
A Bɛni Hadadi wì si logo pe yeri, ma ŋga pàa yo wi kan ki pye.
26 Ki yelapanna, a Bɛni Hadadi wì si Siri tara fɛnnɛ pe jiri naa, mɛɛ pe lɛ ma kari wa Afɛki ca ki yeri mbe sa malaga gbɔn Izirayɛli woolo pe ni. 27 A Ashabu wì si Izirayɛli woolo pe jiri fun, mɛɛ yaakara kan pe yeri fun. Ko puŋgo na, a pè si kari mbe sa fili Siri tara fɛnnɛ pe ni. Pàa saa pe maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga ki kan ma yɛgɛ wa Siri tara fɛnnɛ pe yeri. Izirayɛli woolo pàa pye jɛgɛlɛ paa sikaŋgbeleye jɛgɛlɛ jɛgɛlɛ shyɛn yɛn; ma si yala Siri tara fɛnnɛ poro la tara ti yin lagapyew.
28 A Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wì si pan naa wa Izirayɛli tara wunlunaŋa wi yeri, maa pye fɔ: «Pa Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Kì kaa pye Siri tara fɛnnɛ pè yo mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ mi yɛn yanwira yɛnŋɛlɛ, fɔ mi woro funwa laga falafala ko Yɛnŋɛlɛ, mi yaa pe maliŋgbɔɔnlɔ janwa gbɔlɔ na li ni fuun li le ye kɛɛ. Pa kona, ye yaa ki jɛn fɔ muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ le.› »
29 Maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga shyɛn kìla yere ma yɛgɛ wa ki yɛɛ yeri fɔ ma saa gbɔn piliye kɔlɔshyɛn. Pilige kɔlɔshyɛn wogo ki na, a pè si to malaga ki na. Ki pilige nuŋgba ki ni, a Izirayɛli woolo pè si maliŋgbɔɔnlɔ mbele pàa pye tɔɔrɔ na pe waga cɛnmɛ (100 000) gbo Siri tara fɛnnɛ pe ni. 30 A Siri tara maliŋgbɔɔnlɔ sanmbala pè si fe ma kari wa Afɛki ca. Ɛɛn fɔ, a ca ki mbogo kì si toori lere waga nafa ma yiri kɔlɔshyɛn (27 000) na ma pe gbo.
Ashabu wìla yɔn finliwɛ le
Bɛni Hadadi wìla fe fun ma kari wa ca nawa, ma saa na lara yumbiile pe ni na toro†. 31 A wi tara legbɔɔlɔ pè suu pye fɔ: «Wele, wège logo ma yo fɔ Izirayɛli tara wunlumbolo pe yɛn leele yinriwɛ tafɛnnɛ. Ki yaga we jatere piriwɛn yaripɔrɔ lele we yɛɛ na, we manda pɔpɔ wa we yinrɛ ti na†, we kari wa Izirayɛli tara wunlunaŋa wi yeri we saa yɛnri, kana wi yaa ma yaga yinwege na.»
32 A pè si jatere piriwɛn yaripɔrɔ lele pe yɛɛ na, ma manda pɔpɔ wa pe yinrɛ ti na, mɛɛ lɛ ma kari wa Izirayɛli tara wunlunaŋa wi yeri, ma saa wi pye fɔ: «Ma kulonaŋa Bɛni Hadadi wì pan nɔɔ yɛnri fɔ maa yaga yinwege na.»
A Ashabu wì si pe yewe ma yo fɔ: «Wi yɛn yinwege na bere? Ɛɛn! Koni wi yaa pye na sefɔ.»
33 A ki leele pè sigi wele maga yan fɔ ki sɛnrɛ ti yɛn sɛnjɛndɛ. A pè si fyɛɛlɛ ma sɛnrɛ ti shɔ wi yɔn na ma yo fɔ: «A, Bɛni Hadadi wi yɛn ma sefɔ!»
A Ashabu wì sho naa fɔ: «Ye saa yeri ye pan wi ni na kan.» A Bɛni Hadadi wì si yiri wa wi larasaga ma pan wa Ashabu wi yeri. A Ashabu wì si ti a wì lugu wa wi wunluwɔ wotoro ŋa shɔnye maa tilele wi ni. 34 A Bɛni Hadadi wì sho fɔ: «Cara nda na to wìla shɔ ma to wi yeri mi yaa ti sɔngɔrɔ ma na. Ma mbe ya sa pɛrɛsara ta kan wa Damasi ca fun paa yɛgɛ ŋga na, na to wìla saa ta kan wa Samari ca we.»
A Ashabu wì sho fɔ: «Mi wo na, mi yaa yɔn finliwɛ* le ma ni mbɔɔn yaga maa kee.» A Ashabu wì si yɔn finliwɛ le Bɛni Hadadi wi ni, maa yaga a wì sɔngɔrɔ ma kari.
Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ
35 Pilige ka, wa Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ gbogolomɔ pi ni, pe fɔrɔgɔfɔ* wà sigi yo wi fɔrɔgɔfɔ yɛnlɛ wa kan fɔ: «Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo mala gbɔn mala wɛlɛgɛ.» Ɛɛn fɔ, a ki naŋa wì si je ma yo wi soo gbɔn mboo wɛlɛgɛ. 36 Kona, ŋa wì yo poo gbo, a wì suu nimbye wi pye fɔ: «Mà kaa je Yawe Yɛnŋɛlɛ li sɛnyoro ti na, na maga ka yiri na na tanla mbaa kee, jara yaa sa to ma na mbɔɔn gbo.» Naa wi nimbye wìla kaa yiri le wi tanla na kee, a jara si saa to wi na teere maa gbo.
37 A ki lere nuŋgba wì si kari ma saa wi nimbye wa yɛgɛ yan ma suu pye fɔ: «Na gbɔn mala wɛlɛgɛ.» A wo suu gbɔn maa wɛlɛgɛ. 38 Kona, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pe fɔrɔgɔfɔ wì suu yɛgɛ ki pɔ parisanga ni, maa yɛɛ cɛnlɔmɔ pi kanŋga, mɛɛ kari ma saa yere wa konɔ na wunlunaŋa wi mbaa lɛ li yɔn na naa singi. 39 Naa wunlunaŋa wìla kaa na toro, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pe fɔrɔgɔfɔ wì suu yeri ŋgbanga ma yo fɔ: «Mi ŋa ma tunmbyee mìla pye wa malaga gbɔnsaga. Ma we ta wa malaga ki na, a naŋa wà si yiri wa maliŋgbɔɔnlɔ pe ni, ma pan ma kasopyɔ wa kan na yeri, mɛɛ na pye fɔ: ‹Ta ki naŋa ŋa wi wele na kan. Na wi ka fe, mboro ma yaa kɔ ki ni wa wi yɔnlɔ nakoma ma yaa na kan warifuwe pyɔ waga taanri (3 000) ni.› 40 Ɛɛn fɔ, mi ŋa ma tunmbyee, maga ta na yɛgɛ kìla pye ma wɛri lagapyew, a naŋa wì si fe.»
A Izirayɛli tara wunlunaŋa wì suu pye fɔ: «Mboro jate mà kiti wi kɔn ma yɛɛ na makɔ.»
41 Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wì si parisanga ki sanga maga laga wa wi yɛgɛ ki na. A Izirayɛli tara wunlunaŋa wì suu yan maa jɛn fɔ Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ wo wa wi. 42 Kona, a wì si wunlunaŋa wi pye fɔ: «Pa Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Naŋa ŋa mìla tɛgɛ wi yɛ mboo tɔngɔ, màa yaga wi kari mɛɛ wi gbo. Koni mboro ma yaa ku wi yɔnlɔ, ma tara woolo pe yaa ku wi tara woolo pe yɔnlɔ.› »
43 Ki sɛnrɛ ti logoŋgɔlɔ, a Izirayɛli tara wunlunaŋa wì si sɔngɔrɔ jatere piriwɛn naa yɛsanga ni ma kari wi ca, wa Samari.