Zhakɔbu wìla fe ma yiri
31
1 Kona, a Zhakɔbu wì si Laban wi pinambiile pe sɛnyoro ti logo. Pàa pye na yuun fɔ: «Yaara nda fuun tìla pye we to wi yeri, Zhakɔbu wìri shɔ. Ko yaara to wi tɛgɛ maa yɛɛ yɔn.» 2 A Zhakɔbu wì sigi wele maga yan fɔ Laban wi yɛgɛ cɛnwɛ pìla pye wi ni yɛgɛ ŋga na faa, pi woro wi ni ma naa. 3 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si Zhakɔbu wi pye fɔ: «Sɔngɔrɔ wa ma teele pe tara, wa ma woolo pe yeri. Mi yaa lɔɔn go singi.»4 A Zhakɔbu wì si piile tun, a pè saa Arashɛli naa Leya pe yeri, a pè pan wa kɛrɛ, wa laga ŋga wi yaayoro tìla pye. 5 A wì si pe pye fɔ: «Mìgi wele maga yan fɔ ye to wi yɛgɛ cɛnwɛ pi woro na ni paa yɛgɛ ŋga na pìla pye na ni faa we. Ɛɛn fɔ, na to wi Yɛnŋɛlɛ li yɛn nala go singi. 6 Yoro jate yège jɛn ma yo mì tunŋgo pye ye to wi kan na fanŋga ki ni fuun ni. 7 Ma si yala ye to wìlan fanla mala li, mala sara wi kanŋga kanŋgasaga kɛ. Ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ lii yɛnlɛ ki na wi kapege pye na na. 8 Na ye to wiga yo fɔ yaayoro nda ti yɛn yɔɔnrɔ ni to ti yaa pye ma sara we, yaayoro ti ni fuun ti maa pire nda siin, ti ma pye yɔɔnrɔ ni. Na wiga sho fɔ nda ti yɛn ma kɛnlɛgi kɛnlɛgi to ti yaa pye ma sara we, yaayoro ti ni fuun ti maa pire nda siin, ti ma pye ma kɛnlɛgi kɛnlɛgi. 9 Yɛnŋɛlɛ lo lì ye to wi yaayoro ti shɔ mari kan na yeri. 10 Sanga ŋa ni yaayoro tìla pye na nuru, a mì si wɔɔnrɔ wɔnlɔ maga yan fɔ nambala mbele pàa pye na nuru simbanɛɛlɛ nakoma sikanɛɛlɛ pe na, pàa pye yɔɔnrɔ ni, ma kɛnlɛgi kɛnlɛgi, nakoma ma wɔwɔ. 11 A Yɛnŋɛlɛ li mɛrɛgɛ* wì silan yeri wa ki wɔɔnrɔ ti na ma yo fɔ: ‹Zhakɔbu.› A mì si shɔ ma yo fɔ: ‹Naw!› 12 A mɛrɛgɛ wì silan pye fɔ: ‹Ma yɛgɛ ki yirige ma wele. Yaayoro ti nambala mbele paa nuru jɛɛlɛ pe na, pe ni fuun pe yɛn yɔɔnrɔ ni, ma kɛnlɛgi kɛnlɛgi nakoma ma wɔwɔ. Ko pye ma, katugu ŋga Laban wì pye ma na, mì ki ni fuun ki yan.› 13 A Yɛnŋɛlɛ lì sho fɔ: ‹Mi yɛn Yɛnŋɛlɛ na làa li yɛɛ naga ma na wa Betɛli, wa laga ŋga màa sinndɛlɛgɛ ki yerege ma sinmɛ wo ki go na mbege naga fɔ màga le mi ŋa Yɛnŋɛlɛ na kɛɛ, ma yɔn fɔlɔ* kɔn na yeri. Koni, yiri, ma wɔ laga ki tara nda ti ni, ma sɔngɔrɔ wa tara nda pɔ̀ɔn se ti ni†.› » 14 A Arashɛli naa Leya pè suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Tasaga naa kɔrɔgɔ si koro we yeri naa wa we to wi go. 15 We to wì we jate paa nambanmbala yɛn, katugu wì we pɛrɛ, ma penjara nda ti jɛn na kan we yeri ti li†. 16 Yarijɛndɛ nda fuun Yɛnŋɛlɛ lì shɔ we to wi yeri, tì pye woro naa we piile we woro. Koni, ŋga fuun Yɛnŋɛlɛ lì yo ma kan ki pye.»
17 Kona, a Zhakɔbu wì si yiri mbaa kee, mɛɛ wi piile naa wi jɛɛlɛ pe lurugo yɔngɔmɛye pe na. 18 Wìla kari wi yaayoro naa wi yarijɛndɛ nda fuun wìla ta wa Padamu Aramu tara ti ni, mbe ta mbe sɔngɔrɔ wa wi to Izaki wi yeri wa Kana tara. 19 Ko sanga wo ni, kìla yala Laban wìla kari saa yaayoro ti sire ti kɔɔnlɔ. A Arashɛli wì suu to wi yarisunndo ti yu. 20 Zhakɔbu wo na, wìla Aramu tara fɛnnɛ naŋa Laban wi fanla, ma lara ma fe, wii sara wi na. 21 A wì si fe ma kari wi kɛɛ yaara ti ni fuun ti ni, mɛɛ fyɛɛlɛ ma Efirati gbaan wi kɔn ma yiri, mɛɛ yɛgɛ kan wa Galaadi tara yanwira ti yeri.
Laban wìla pye na Zhakɔbu
22 Ki pilige taanri wogo ki na, a pè sigi yo Laban wi kan fɔ Zhakɔbu wì fe. 23 A Laban wì suu go woolo pele lɛ ma taga Zhakɔbu wi na, maa purɔ pe piliye kɔlɔshyɛn, mɛɛ saa wi yigi konɔ wa Galaadi tara yanwira ti na. 24 Ɛɛn fɔ, ki yembinɛ li ni, a Yɛnŋɛlɛ lì si pan Aramu tara fɛnnɛ naŋa Laban wi kɔrɔgɔ wɔɔnrɔ na, mɛɛ wi pye fɔ: «Ma yɛɛ yigi, maga ka sɛnjɛndɛ nakoma sɛnpere yo Zhakɔbu wi na.»
25 Naa Laban wìla ka saa gbɔn wa Zhakɔbu wi na sanga ŋa ni, kìla yala Zhakɔbu wìla wi paraga go* ki kan wa Galaadi tara yanwira ti na. A Laban wo naa wi woolo pe ni, pè si pe woro ti kan wa fun. 26 Kona, a Laban wì si Zhakɔbu wi yewe ŋgbanga ma yo fɔ: «Yiŋgi mà pye yɛɛn? Màla fanla mala sumborombiile pe lɛ ma pan pe ni, paa malaga kasopiile yɛn. 27 Yiŋgi na, a mà si lara na na ma fe, màla fanla mɛɛ sara na na. Ndɛɛ ki pye màga yo na kan, mi jɛn na sɔɔn torogo, mbaa nayinmɛ yuuro koo, mbaa piŋge naa juru gbɔɔn. 28 Mɛɛ ti mbe kɛyɛn wa na pishyɛnwoolo naa na sumborombiile pe yɔlɔgɔ, mbe sara pe na. Yiŋgɔ wogo ko na, lembigewe kala mà pye. 29 Fanŋga yɛn na yeri mbe kapege pye ye na. Ɛɛn fɔ, ye to wi Yɛnŋɛlɛ le, lìlan pye yunmbaan ma yo fɔ: ‹Ma yɛɛ yigi, maga ka sɛnjɛndɛ nakoma sɛnpere yo Zhakɔbu wi na.› 30 Koni, na ma kaa na kee pew, katugu ma to ca ki la yɛn ma na, yiŋgi na, a mà silan yarisunndo to yu?»
31 A Zhakɔbu wì si Laban wi yɔn sogo ma yo fɔ: «Mìla fyɛ maga jate ma yo kana ma yaa ma sumborombiile pe shɔ na yeri. 32 Ɛɛn fɔ, na maga ma yarisunndo ti yan na woolo ŋa yeri, ko fɔ wo si daga mbe koro yinwege na. Na yaara ti san na we woolo pe yɛgɛ na, ma ŋga ki yɛn ma wogo ki wɔ.»
Zhakɔbu wi sila ki jɛn mbe yo Arashɛli wo wìla wi to yarisunndo ti yu.
33 A Laban wì si ye wa Zhakɔbu wi paraga go ki ni maga san, ma Leya wogo ki san, ma kulojaala shyɛn pe woro ti san, wii yaraga yan. A wì si yiri wa Leya paraga go ki ni mɛɛ ye wa Arashɛli wogo ki ni. 34 Ma si yala, Arashɛli wo wìla yarisunndo ti yu mari le wa yɔngɔmɛ jɔngɔ ki nɔgɔ, mɛɛ cɛn ti na. A Laban wì si paraga go ki ni fuun ki san, wii yaraga yan. 35 A Arashɛli wì suu to wi pye fɔ: «Na tafɔ, maga ka nawa ŋgban na ni, mi se ya yiri ma yɛgɛ na win, katugu mi yɛn na jogo.»
A Laban wì si yarisunndo ti lagaja, wi siri yan. 36 A Zhakɔbu wì si nawa ŋgban fɔ jɛŋgɛ, nɛɛ wiin Laban wi ni na yuun fɔ: «Kapegbɔgɔ kikiin mì pye, fɔ a mà yiri ma taga na na nala tuuro tɔnri yɛɛn? 37 Na mà we yaara ti ni fuun ti san, yiŋgi mà yan wa ma go wogo? Ki naga laga na na, na woolo poro naa ma woolo pe yɛgɛ na, pe pye we shyɛn we kala li yɛgɛ wɔfɛnnɛ. 38 Wele, na yɛlɛ nafa wolo loli na laga ma yeri. Ma simbanɛɛlɛ naa ma sikanɛɛlɛ wa kugbɔ si jɔgɔ. Mi sɔɔn yaayoro ŋgbelege ki simbapɛnɛ pe ka. 39 Mii pan yaayogo ka ni ma kan ŋga cɛngɛ gbo. Na wa ka ku, muwi mi maga yɔngɔ ki le wa. Yaayoro nda pàa pye na yuun na yeri, yɔnlɔ na nakoma yembinɛ, màa pye nari yɔngɔ jaa na yeri. 40 Yɔnlɔ na, mìla pye na jɔlɔ kafugo ki kɛɛ, yembinɛ, na jɔlɔ were ti kɛɛ. Wɔnlɔwɔ pìla pye na gbaanri na na. 41 Yɛlɛ nafa lo mì pye wa ma yeri. Mì tunŋgo pye ma kan yɛlɛ kɛ ma yiri tijɛrɛ, mɔɔ sumborombiile shyɛn pe pɔri, ma tunŋgo pye ma kan yɛlɛ kɔgɔlɔni, nɔɔ simbaala naa ma sikaala pe kɔnri. Ɛɛn fɔ, màla sara wi kanŋga ma ta kanŋgasaga kɛ. 42 Ndɛɛ kì pye na tɛlɛ Abirahamu Yɛnŋɛlɛ le, lo na Izaki wi maa fyɛ li yɛgɛ, li sila na saga, anmɛ mala yaga mi sɔngɔrɔ kɛwara. Yɛnŋɛlɛ lìlan jɔlɔgɔ konaa tunŋgbanga ŋga mì pye ki yan; yunmbaan yembinɛ li ni, làa tanga ki kan na yeri.»
43 A Laban wì si Zhakɔbu wi yɔn sogo ma yo fɔ: «Ki sumborombiile mbele, mi na woolo wɛlɛ, pe piile pe yɛn na woolo, ki yaayoro ŋgbeleye yan, mi na woyo yi. Yaara nda fuun maa yaan, mi na woro ri. Ɛɛn fɔ, mbege lɛ nala wo ni, mi se ya kala la pye na sumborombiile poro naa pe piile mbele pè se pe kan. 44 Koni, pan we yɔn finliwɛ* le, mi naa mboro, we leele shyɛn, po mbe pye paa sɛrɛfɔ yɛn we sɔgɔwɔ.»
45 Kona, a Zhakɔbu wì si sinndɛlɛgɛ lɛ ma titɛgɛ kɔn maga yerege, (a kì pye pe yɔn finliwɛ pi tɛgɛrɛ). 46 A wì suu woolo pe pye ma yo pe sinndɛɛrɛ wulo. A pè si ta wulo mari gbogolo ti yɛɛ na. A pè si cɛn, ma ka wa ki sinndɛɛrɛ nda pàa gbogolo ti go na. 47 A Laban wì sigi laga ki mɛgɛ taga naga yinri Yegari Sahaduta†. A Zhakɔbu wo ki mɛgɛ taga naga yinri Galɛdi. 48 A Laban wì sho fɔ: «Ki sinndɛɛrɛ nda tì gbogolo yɛɛn, ti yɛn paa sɛrɛfɔ yɛn mi naa mboro we sɔgɔwɔ nala.»
Ko ki ti pège mɛgɛ taga naga yinri Galɛdi. 49 Pàa ki mɛgɛ taga naga yinri naa Mizipa†, katugu Laban wìla yo fɔ: «Yawe Yɛnŋɛlɛ laa wele mi naa mboro we na, na waga ka laga we yɛɛ na we. 50 Na ma kaa na sumborombiile pe jɔlɔ, na maga si jɛɛlɛ pele yɛgɛ pɔri, mɔɔ yɛɛ yingiwɛ jɛn, maga jɛn lere ma wi yaa pye we sɛrɛfɔ, ɛɛn fɔ, Yɛnŋɛlɛ lo jate li yaa pye sɛrɛfɔ mi naa mboro we sɔgɔwɔ.»
51 Ko puŋgo na, a Laban wì si Zhakɔbu wi pye fɔ: «Ki sinndɛɛrɛ nda mì gbogolo mi naa mboro we sɔgɔwɔ, ti wele! Ki sinndɛlɛgɛ ŋga kì yerege ki wele! 52 Ki sinndɛɛrɛ nda gbogolosaga konaa ki sinndɛlɛgɛ ŋga yeresaga, ti yɛn paa we sɛrɛfɛnnɛ yɛn. Mii daga mberi toro la kee wa ma kɛɛ yeri kapege ni, mboro fun mɛɛ daga mberi toro la paan laga na kɛɛ yeri kapege ni. 53 Abirahamu naa Nahɔri† pe Yɛnŋɛlɛ le, lo na li yɛn pe to wi Yɛnŋɛlɛ le, li mi naa mboro we kala li yɛgɛ wɔ.»
A Zhakɔbu wì si wugu Yɛnŋɛlɛ na wi to Izaki wi maa fyɛ li yɛgɛ li na.
54 A Zhakɔbu wì si yaayogo saraga* wɔ Yɛnŋɛlɛ li yeri wa yanwiga ki na, mɛɛ wi woolo pe yeri, a pè pan ma li. Naa pàa kaa li ma kɔ, a pè si wɔnlɔ wa yanwiga ki na.