Estebanba jarad̶a
7
1 Maud̶e paare mechiuba Estebanmaa id̶isii:
—¿Jãarãba jara panuu biawãraka?
2 Estebanba naka panausii:
—Mʉ ãbarã judiorã, mʉ jaradea ua b̶uabadaurã, michuburia mʉ bed̶ea ũrísturu. Dachi nabẽraed̶ebena Abraham wabid̶a Mesopotamia druad̶e b̶uasiid̶e Harán puurud̶e b̶uad̶e wãi naed̶e Dachi Akõre chi Biꞌia nii ichimaa neesii. 3 Dachi Akõreba ichimaa jarasii: “Bichi drua maud̶e bichi ded̶ebenarã b̶ʉiped̶a wãse chi drua mʉʉba unubiiruumaa”. 4 Ara makʉd̶e Abraham caldeorã druad̶ebena wãped̶a Harán druad̶aa b̶uad̶e wãsii. Abraham akõre biusiid̶e Dachi Akõreba Abraham chi machi nau ʉ̃raud̶e panuu druad̶aa eneesii. 5 Maamina aria Dachi Akõreba Abrahammaa drua ab̶a adaui b̶uu b̶istĩika bid̶a deabasii. Maumaarã biawãrad̶eeba jarasii ichimaa maud̶e chi ichid̶ebena needuurãmaa nau drua deai. Dachi Akõreba Abraham wabid̶a warr wãꞌãe b̶uasiid̶e maka jarasii. 6 Maud̶e Dachi Akõreba Abrahammaa jarasii: “Chi bichid̶ebena neeruu puuru ãibena druad̶e b̶uai, aria ãibenarã chibari baita bari trajabadaurã nuread̶ai maud̶e mau ẽbẽrarãba ãchi 400 años biꞌiwãe panabi uru panad̶ai”. 7 Maamina Dachi Akõreba Abrahammaa naka jarasii: “Mʉʉba chi ãchi bari trajabi panuu puuru kastikai. Mau maad̶akare bichid̶ebenarã jãu druad̶ebena waya wãaduud̶e, nau druad̶e mʉ biꞌia kʉ̃riad̶ai”.
8 »Maabae Dachi Akõreba Abrahammaa bed̶ea deasii joma ichid̶ebena needuurã mukĩra chi kakua tõod̶amera Dachi Akõred̶e b̶uu kuitaabiad̶ai baita. Maud̶eeba ichi warr Isaac adaud̶a 8 ewari baaruud̶e chi kakua tõosii. Isaacba ichi warr Jacob ome arab̶aud̶e wausii. Jacoba ichi 12 warrarã ome arab̶aud̶e wausii.
9 »Mau maad̶akare Jacob warrarãba ãchi ãba José kĩramaa panuud̶eeba ichi nedobʉisid̶au Egipto druad̶e chibari baita bari trajabarii b̶uamera.a Maamina aria Dachi Akõre ichi ome b̶uasii. 10 Maud̶eeba joma ichi ãrea biꞌiwãe b̶uud̶ebena Dachi Akõreba karibasii. Ichimaa kʉ̃risia kuitaa deasii faraón chi Egiptod̶ebena reyba biꞌia unumera. Maud̶eeba chi mau druad̶ebena karr b̶usii, maud̶e chi rey ded̶ebena karr b̶usii.
11 »Mau ewarid̶e Egipto druad̶e maud̶e Canaán druad̶e jarrba wausid̶au. Mauba joma ãrea biꞌiwãe duanasii. Maud̶eeba Jacob warrarãba trigo nedod̶ai kʉ̃ria panasmina unud̶aabasii. 12 Jacoba ũrisii Egipto druad̶e trigo barau. Maud̶eeba ichi warrarã araa trigo nedod̶e bʉikasii. Mau wãaduu, chi nabena basii. 13 Waya wãsid̶aud̶e Joseba ichi ãbarãmaa kuitaabiasii ichi ãchi ãba. Maka chi Egiptod̶ebena reybab José kai ẽbẽrarãd̶ebena nee b̶uu kuitaasii. 14 Maad̶akare, Joseba jarabʉisii chi akõre Jacob maud̶e chi ded̶ebenarãd̶ebena joma Egiptod̶aa need̶amera. Maarã 75 basii. 15 Maka Jacob Egipto druad̶e neesii. Aria biusii. Ichi warrarã sid̶a aria biusid̶au. 16 Maabae ãchi b̶ʉʉrʉ Siquem puurud̶aa adoesid̶au. Aria biud̶a jau b̶ubadau chob̶ead̶e b̶usid̶au. Mau chob̶ea Abrahamba Jamor warrarãmaa nedod̶a basii.c
Estebanba Moisés ʉ̃rʉbena jarad̶a
17 »Dachi Akõreba Abraham ome bed̶ea dead̶a kãꞌãabariwãed̶e waui b̶uasii. Mau ewarid̶e israeld̶ebenarã Egipto druad̶e maucha ãrea baraasii. 18 Maamina Egipto druad̶e rey wid̶i neesii. Mauba José ʉ̃rʉbena adua basii. 19 Maud̶eeba dachi puuru setaa kũruaped̶a ãrea kachirua wausii. Miichuburi biꞌiwãe panabiasii. Ãchi warrarã ea adaud̶a b̶uid̶aped̶a ida biubid̶ai a jarasii.
20 »Mau ewarid̶e Moisés chi naweba adausii. Ichi ãrea mipitaa nibasii.d Maud̶eeba chi akõrerãba ãchi ded̶e jed̶ako õbea uru panasid̶au. 21 Maamina chi wãwa nub̶uisid̶aud̶e faraón kauba unuped̶a ichi warr kĩra waribisii. 22 Egiptod̶ebena ne kuitaa nureeba Moisesmaa ãchi kʉ̃risia kuitaa joma jaradeasid̶au. Maka ichi kʉ̃risiad̶eeba biꞌia berreabachii maud̶e poyaabariiba ne ãrea waubachii.
23 »Moisés 40 años b̶uasiid̶e ichi ẽbẽrarã israeld̶ebenarã ichiad̶e wãi kʉ̃risiasii. 24 Wãaruud̶e unusii Egiptod̶ebenaba Israeld̶ebena ab̶a kachirua wau b̶uu. Maud̶eeba Moisesba Israeld̶ebena karibad̶e wãsii. Maud̶e ichiba Egiptod̶ebena beasii Israeld̶ebena kachirua wau b̶uu kakua. 25 Moisesba kʉ̃risiasii israeld̶ebenarãba kuitaad̶ai ichid̶eeba Dachi Akõreba ãchi kariba b̶uai. Maamina ãchiba kuitaad̶aabasii. 26 Norema Moisesba unusii Israeld̶ebena ome chĩo panuu. Ãchi jua dead̶amera naka jarasii: “¡Machi arab̶au puurud̶ebenabʉ! ¿Sakãe jãka chĩo panuma?” 27 Maamina chi sĩ b̶uad̶aba Moisés chĩataped̶a jarasii: “¿Kaiba bichi dai karr b̶usma? ¿Kaiba bichi dai juez b̶usma? 28 ¿Mʉ sid̶a beai kʉ̃ria b̶uka Egiptod̶ebena bead̶a kĩra?” 29 Mau ũrisiid̶e Moisés miru wãsii. Maabae Madián druad̶e drua awarabena kĩra b̶uabachii. Madiand̶e b̶uud̶e warr ome unusii.
30 »Cuarenta años basiid̶e ewari ab̶a Moisés drua sirua wãꞌãe b̶uud̶e Sinaí ea kaita b̶uasii. Maud̶e ángel ab̶a bakuru jeed̶aa aoko nub̶uud̶e ichimaa unubisii.e 31 Moisesba mau unusiid̶e kãare kʉ̃risiai adua basii. Maud̶eeba ara kaita wãsii biꞌia ichiai baita. Maud̶e Dachi Mechiu bed̶ea ũrisii. 32 Ichimaa naka jarasii: “Mʉ bichi nabẽraed̶ebenarãba ijãa panad̶a Dachi Akõrebʉ, chi Abraham Akõre Mechiubʉ, Isaac Akõre Mechiubʉ maud̶e Jacob Akõre Mechiubʉ”.f Mau ũrisiid̶e Moisés wapeaba uri kob̶eesii. Mauba araa ichiai wapea b̶uasii. 33 Maud̶e Dachi Mechiuba jarasii: “Nau ead̶e bichi mʉ daad̶e b̶uud̶eeba bichi jʉ̃rʉd̶e jʉ̃barii enase. 34 Mʉʉba unu b̶uu mʉ puuru Egipto druad̶e ãrea biꞌiwãe b̶uu. Maud̶e mʉʉba ũri b̶uu ãchi kĩra nomaa berrea panuu. Maud̶eeba mʉ nee b̶uu ãchi kariba b̶uai baita. Mʉʉba bichi Egiptod̶aa bʉi”.
Moisés ida b̶uped̶aad̶a ʉ̃rʉbena Estebanba jarad̶a
35 »Israeld̶ebenarãba Moisés ida b̶usid̶au. Ichimaa naka jarasid̶au: “¿Kaiba bichi dai karr b̶usma? ¿Kaiba bichi dai juez b̶usma?”g Maamina ara mau Moisés Dachi Akõreba Egiptod̶aa bʉisii israeld̶ebenarã jaradea ua b̶uabarii b̶uamera maud̶e ãchi mamauba adoemera. Chi ángel bakuru jeed̶aa nub̶uud̶e need̶a poyaad̶eeba maka wausii. 36 Moisesba ẽbẽrarãba poyaa ne waud̶akau ãrea wau b̶uud̶eeba dachi nabẽraed̶ebenarãba Egiptod̶ebena karibasii. Mar Puriad̶e ẽbẽrarãba poyaa ne waud̶akau wausii kĩaraa biꞌia wãd̶ai baita. Maud̶e 40 años drua sirua wãꞌãe b̶uud̶e ẽbẽrarãba poyaa ne waud̶akau waubachii. 37 Ara mau Moisesba israeld̶ebenarãmaa jarasii: “Dachi Akõreba mʉ bʉid̶a kĩra ichi baita berreabarii ab̶a machimaa bʉii. Mau ẽbẽra ara machi puurud̶ebena bai. Mauba jaraaruu ijã́sturu”.h 38 Maud̶e Moisés drua sirua wãꞌãe b̶uud̶e joma israeld̶ebenarã ome b̶uasii. Aria Sinaí ead̶e ichi ángel ome berreasii. Bed̶ea dachi saka nuread̶ai panuu ʉ̃rʉbena adauped̶a dachi nabẽraed̶ebenarãmaa jarasii.
39 »Maamina Moisesba jarad̶a dachi nabẽraed̶ebenarãba ijãa kʉ̃riad̶aabasii. Ichi ida b̶usid̶au. Egipto druad̶aa waya wã kʉ̃ria panasid̶au. 40 Moisés ead̶e b̶uasiid̶e ãchiba Aaronmaa jarasid̶au: “Jãu Moisesba dai Egiptod̶ebena karibasii. Maamina ichi sakasii kuitaad̶awẽa panuu. Maud̶eeba dai ãyaa adoemera dachi akõre wause”. 41 Ara makʉd̶e ãchiba paka warr kĩra wausid̶au. Maumaa ãnimara baa deasid̶au. Maud̶e ãchi juaba kaped̶aad̶a kakua kĩrajʉʉ bara b̶uabarii ewari wausid̶au. 42 Maud̶eeba Dachi Akõreba ãchi ida nuisii. Maud̶eeba maarãba ʉtaa id̶ibachid̶au chi bajãad̶e nub̶uu nekaebeamaa. Mau ʉ̃rʉbena Dachi Akõre baita berreabadaurã kartad̶e naka b̶ʉ kub̶uu:
“Israeld̶ebenarã, machi 40 años drua sirua wãꞌãe b̶uud̶e duanasid̶aud̶e ¿ãnimara mʉʉmaa baa deabachid̶aka?
43 ¡Makawãema! Maumaarã dachi akõre Moloc abadau paru de jira adoebachid̶au maud̶e machi dachi akõre Refán abadau ichi pusterrea adoebachid̶au.
Ara machiba maarã Dachi Akõre kĩra juaba wauped̶aad̶arã wausid̶au ãchimaa biꞌia kʉ̃riad̶ai baita. Maud̶eeba mʉʉba machi awara duabʉikaaruu, Babilonia puuru audeara kaitawẽ”.
Estebanba Dachi Akõre de mechiu ʉ̃rʉbena jarad̶a
44 »Drua sirua wãꞌãe b̶uud̶e dachi nabẽraed̶ebenarãba Dachi Akõre de ãnimara e waud̶a adoebachid̶au kĩrabad̶ayua Dachi Akõre aria b̶uu ãchi baara. Dachi Akõreba Moisesmaa de e waubisii ichimaa unubid̶a kĩra. 45 Mau maad̶akare ãchid̶ebena neeped̶aad̶arãba chi Dachi Akõre de ãnimara e waud̶a uru panasid̶au. Josué ãchi jaradea ua b̶uabarii basiid̶e mau de ãnimara e waud̶a nau druad̶aa adoesid̶au. Mau ewarid̶e Dachi Akõreba chi waabena puuru nau druad̶e panuu dachi nabẽraed̶ebenarã daad̶e duabʉikuasii. Maka nau drua joma juakaa adausid̶au. David ewarid̶e chi Dachi Akõre de ãnimara e waud̶a wabid̶a nau druad̶e b̶uasii. 46 Mau David, Dachi Akõreba biꞌia unusii. Maud̶eeba ichiba Dachi Akõremaa id̶isii de biꞌia waubimera chi Jacob Bajãad̶ebena Akõre baita. 47 Mau de ichi warr Salomonba wausii. 48 Maamina Dachi Akõre chi Mechiu nii juaba waud̶a ded̶e b̶uakau. Dachi Akõre baita berreabariiba kartad̶e naka b̶ʉsii:
49 “Dachi Mechiu naka jarasii: Mʉ rey ãkau bajãabʉ. Nau iujãa mʉ jʉ̃rʉ b̶ubariibʉ.
Machiba ¿kãare de mʉ baita waud̶aima? ¿Sama mʉ kʉrrjĩrubid̶aima?
50 ¿Mʉʉba ara mʉ juaba ne joma waud̶awãeka?”
Judiorãba Dachi Akõred̶e ijãad̶akau Estebanba jarad̶a
51 »¡Machi sõ chaarea nuree! ¡Sõd̶eeba ijãad̶akau!i Dachi Akõre bed̶ea ũri kʉ̃riad̶akau. Dachi Akõre Jauriba jara b̶uu machiba ewaricha ida b̶ubadau. Ara machi nabẽraed̶ebenarã kĩra nuree. 52 Ãchiba Dachi Akõre baita berreabadaurã joma wãraasid̶au kachirua waud̶ai baita. Ẽbẽra Jipa nii neei jaraped̶aad̶arã sid̶a beabachid̶au. Ara mau kĩra machiba mau Ẽbẽra Jipa nii jidaud̶aped̶a beasid̶au. 53 Dachi Akõreba angelerãd̶eeba Moisesba b̶ʉd̶a machimaa deasmina ¡machiba ijãad̶akau!
54 »Mau bed̶ea ũrisid̶aud̶e chi judiorã mechiurã Esteban ome ãrea kĩruuduuba ãchi kid̶a kʉrrʉasid̶au. 55 Maka panuud̶e Esteban Dachi Akõre Jaurid̶eeba b̶uasii. Bajãad̶aa ichiaruud̶e Dachi Akõre kĩrawãrea ted̶echoa maud̶e Jesús Dachi Akõre jua biare akʉ nub̶uu unusii. 56 Naka jarasii:
—¡Ichiásturu! ¡Mʉʉba bajãa ewa nub̶uu unu b̶uu! ¡chi Ẽbẽra Ba B̶uad̶a Dachi Akõre jua biare akʉ nub̶uu unu b̶uu!j
57 Mau ũrisid̶aud̶e ãchi ãrea b̶iad̶aped̶a ãchi kʉʉrʉ juaba jʉ̃asid̶au. Maud̶e jomaurãba Esteban orra adausid̶au. 58 Puuru awara adoed̶aped̶a mooba b̶ata kopaneesid̶au bead̶ayua. Chi ichi ʉ̃rʉbena jidea panaped̶aad̶aba ãchiba chi anab̶ari jʉ̃badau enad̶aped̶a kũudrãa kaita bʉikasid̶au numera. Mau kũudrãa Saulo abachid̶au.
59 Mooba b̶atamaa panuud̶e Estebanba Dachi Akõremaa ʉtaa naka id̶isii: «Mʉ Mechiu Jesús, mʉ jauri adoese».
60 Maabae õdarrd̶e kob̶eeped̶a jĩwa jarasii: «Mʉ Mechiu, naarã ẽbẽrarãba kachirua wau panuu kʉde uru b̶uarã́se».
Maka jaraped̶a biusii.