Sura to Rapakatu i
Hantobu toSarani to Rauliꞌ
toIberani
Laluita to mopakanótó óntóꞌna sura
Tiꞌara taisá heáná to moukiꞌ sura deꞌe, láwiꞌ tiꞌara naukiꞌ hangaꞌna i lalu surana. Agáiáná tongawaꞌ ia miꞌi hadua tadulako toSarani to moisá ntepuꞌu óntóꞌna Pototowiá to Sae, agáiáná ia tiꞌara hadua hangko i topeguruna Pueꞌ Iesu (Iberani 2:3).
Sura deꞌe rauliꞌ, “Sura to rapakatu i hantobu toSarani to rauliꞌ toIberani.” ToIberani, hibali lempóna hai toIahudiꞌ ba toSáráeliꞌ. Tauna to rapakatuá sura deꞌe ia miꞌi toIahudiꞌ to rapopeahiahiꞌ ánti pepoináláiraꞌ i Pueꞌ Iesu. Araheꞌ to rasasalaꞌi, araheꞌ to ratarungku, hai araheꞌ woꞌo to rarámpáki párewáraꞌ (10:32-34; 13:3,13). Ánti kapári iti, araheꞌ to masusa laluraꞌ (12:12), araheꞌ to tiꞌara piꞌi lao maminggu (10:25), hai araheꞌ woꞌo to mopálehi pepoináláiraꞌ láwiꞌ mampoinaoheꞌ mesuleꞌ i ágámáraꞌ to hangkoia.
Tunggáiána topoukiꞌ sura deꞌe, rompákáꞌ. Hampákáꞌ, ia mopakanótóáheꞌ kaꞌIesuna Ánáꞌna Pueꞌ Ala to melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa (1:1–10:18). Iesu iti to moánti ngkóráꞌna Pueꞌ Ala i tauna, melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa hangko i malaꞌeka hai hangko i nabiꞌ Musa (1:1–4:13). Iesu miꞌi Tadulako Menómbá Mahile to melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa hangko i tadulako-tadulako menómbá agama Iahudiꞌ (4:14–10:18). Bateꞌna peá Ia to mewaliꞌ rárá bona dósántaꞌ peisá teámpungi hai peisákeꞌ molámbiꞌ katueꞌ to maroꞌa to tiꞌara mokahópóꞌá.
Tunggáiána to karompákáꞌna, topoukiꞌ sura deꞌe mampoweꞌiheꞌ laluita bona ineeꞌheꞌ mokábáhá pepoináláiraꞌ i Pueꞌ Iesu (10:19–13:25). Hangaa-ngaa mampopándiriꞌheꞌ tauna to maróhó pepoináláiraꞌ.
Óntóꞌna
1. Pueꞌ Iesu ia miꞌi Ánáꞌna Pueꞌ Ala to melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa (1:1–10:18)
a. Pantepuꞌuána laluita (1:1-4)
b. Iesu melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa hangko i malaꞌeka (1:5–2:18)
c. Iesu melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa hangko i nabiꞌ Musa (3:1–4:13)
d. Iesu melumbuꞌ kamahilena tueꞌNa hangko i tadulako menómbá agama Iahudiꞌ (4:14–7:28)
e. Iesu melumbuꞌ kamaroꞌana pobágóꞌNa hangko i pobágóꞌraꞌ tadulako menómbá agama Iahudiꞌ (8:1–10:18)
2. Ineeꞌkeꞌ mosuliꞌ hangko i pepoináláintaꞌ (10:19–12:29)
a. Pantepuꞌuána laluita (10:19-25)
b. Ineeꞌ tatibe pepoináláintaꞌ (10:26-39)
c. Mampopándiriꞌkeꞌ tauna to maróhó pepoináláiraꞌ (11:1-40)
d. Tetidaꞌkeꞌ i lalu kapári (12:1-17)
e. Tapehádingi ngkóráꞌna Pueꞌ Ala (12:18-29)
3. Paturoꞌ to kahópóꞌána (13:1-25)