5
Yeesu tɔkɔ Wɛŋuro yaama tambu yini (Matie 5-7)
Yuudaride munde
1 Maa Yeesu ta yɛmbi yirikutire, ò sɛki ǹ diki tambu yini ò ǹ kare. Ò paariba ǹ takun ò cɛ. 2 Ò ǹ pite ò ì bà mansireti ò ì we#:
3 “Baa ta yini sa bà ba sookiti bà basi yomma Wɛŋuro ka paa mii bà yuuya-di daari,
maatori bamba ta-di bo Wɛŋuro *seema mii.
4 Baa ta simbasiti bà yuuya-di daari,
maatori bamba ta-di Wɛŋuro son ta da babasi.
5 Baa ta i yiri bɔkisiba bà yuuya-di daari,
maatori bamba son ta-di da ì se tiŋa.
6 Baa ta kpɛɛsiti sa maa ta tiiri Wɛŋuro cɛ mamma ǹ ì basiti bà yuuya-di daari,
maatori bamba ta-di Wɛŋuro ta da teetena bà ma yɛn.
7 Baa ta cendina tɔɔba nunsintama bà yuuya-di daari,
maatori bamba ta-di Wɛŋuro son ta da cerena nunsintama.
8 Baa den bansu mii yɔ̃ɔrima ta paa bà yuuya-di daari,
maatori bamba son ta-di da yɛn Wɛŋuro.
9 Baa tàn ta kpɛɛsiti sa nɔɔmɛŋɛnde ǹ ì bo bà yuuya-di daari,
maatori bamba ta-di Wɛŋuro son ta da boo ò bisu.
10 Baa bà ta pɔntiti sa bà ta basiti maa ta tiiri Wɛŋuro cɛ bà yuuya-di daari,
maatori bamba ta-di bo Wɛŋuro seema mii.
11 Yiriba ka yi tiiranti bà yi pɔntiti bà yi yau yɔ̃ɔrima ma borika borika sa maa yi ta i n paariba, yi yuuya-di daari. 12 Dà ì yi daari kpɛɛmma, maatori kpɛmbi kpɛɛnde ta yi mandi yuure. Ma borika-di bà den ta basiti Wɛŋuro *yaadaariba baa den ta tɔntɛ bà bo.
Serun na dɛɛmma
13 Yinyi-di baa ta i yanduuya serun. Serun maa kan ka ba daari, bà yaa kan da basi sima-di bà bu darikirena nu#? Dà wɛnde bu bo yaŋisi tori-di. Bu kpaari sa bà bu fiŋe-di saatire, yiriba ǹ ì bu naatiti.
14 Yinyi-di baa ta i yanduuya dɛɛmma. Tiŋu kuu ta bo tambu yini ku tàn ba kɔŋi. 15 Bà ka tɔɔrɛ fitira, bà tàn ba wò cibo kontire-dan. Mɔnɔ bà tàn wò tɔŋɔ kutumma yini-di sa ò ì dɛɛbi baa den nɔɔre ta bo yete mii. 16 Ma borika-di yi dɛɛmma ta da ì dɛɛbi yiriba nunsu mii, bà sooki bà yɛnna basi sɔɔtima maa yi ta basiti, bà maa soombe yi Kpento woro ta bo yuure.
Yeesu seke paarikurima na Wɛŋuro yaadaariba yaama ǹ di
17 Yi ba ì bansiti sa n takinde sa n pɛti maa Mɔisi *paarikurima na Wɛŋuro *yaadaariba sabaya ta dee-dan. N ba takindo sa n ma pɛti-dan, arima sa ma dii-di. 18 Yaaporima-di n ta yi maasiti, sari tiŋa na tandokpaŋa danda ǹ kan mun ì paa ka-dan, dà paarikurima yaanaare ba yakiranti baa de yon, sari daare dee maa den nɔɔre Wɛŋuro yaama den ta yai ma ta da di ka-dan. 19 Danda-di seke woro ta da yeeri paarikurima baa ma ka muu ka-di sa ò ma mansire tɔɔba bà ma yeeri, oŋo son-di da i mumuuŋo muŋo Wɛŋuro *seema mii. Woro maa ta da ì seŋiti Wɛŋuro paarikurima ma maasi, ò ì mansireti tɔɔba sa bà ì basiti ma borika, ò son da i kpɛɛŋo-di Wɛŋuro seema mii.
20 N yi maasiti-di, yi ka ba basiti maa ta tiiri Wɛŋuro cɛ dà miŋi sa maa paarikurima *mansirootiba na *Faarisiɛ̃da bà ta basiti, yi son ba yuŋiti Wɛŋuro seema mii.
Mansirooma pɛrika yini
21 Yi wombi-di maa bà den ta maasi ti yokoda sa#: ‘O ba ko yiro. Woro ta da ko yiro, bà da wò takana bootu-di.’ 22 Mɛn maa yi maasiti-di, woro ta da puurina ò wɛndaari tɔɔ pɛrika, bà da wò boona-di. Woro ta da maasi ò wɛndaari tɔɔ ò wa ‘o nuŋa ba dɛɛbi’, bà da wò boona bootidan kpɛɛmbu-di. Woro maa ta da maasi ò wɛndaari tɔɔ ò wa ‘o wirimanti’, bà da wò daka turun buu ta ba kpiu daande bu mii-di.
23 Mamma ka-di, o ka takuntun Wɛŋuro patidekifa cɛ sa o mun tɔ o pɛɛre o maa tɛntɛ dà cɛ sa o wɛndaari tɔɔ wo pukirina yomma, 24 tɛŋɛ o pɛɛre Wɛŋuro patidekifa bariku, o tɛ̀n taka na o wɛndaari tɔɔ yi nɔɔya ǹ mɛŋun yi darikammun, o maa kpindikun o mun tɔ Wɛŋuro o pɛɛre.
25 Yoŋo ka wo boo bootu sa yi maa takiri bootidambu, yɛ̃ɛmbɛ yi nɔɔya ǹ mɛŋɛ sa yi tɛ̀n kpaari yi bo cɔka mii, ò ba mun wo tɔ booto, booto ǹ wo tɔ poriisida, bamba ǹ wo kɔŋɔ yombideeka mii. 26 Yaaporima-di n ta wo maasiti, o ba yeru dà cɛ sari o mun dɔɔrɛ kɔbɔ santaŋo ka-dan.
Mansirooma concontu yini
27 Yi wombi-di bà ta yoote bà wa#: ‘O ba basi concontu#!’ 28 Arima mɛn yi maasiti-di, woro ta da yɛn pe ò maa wò minɛti kpɛɛmma, ò sɛki wò basina concontu-di ò baŋa mii. 29 O nun diifa tàn ka-di seke o ǹ basi yɔ̃ɔrima, yɛndi fa o fa fiki feema. O ka kpaari na nunfa fa yon o maa pɛri, dà sante sa o kpaŋa ǹ ì bo kà muŋa o maa yuŋi turun buu ta ba kpiu daande bu mii. 30 O nɔ diika maa kan tàn ka-di seke o ǹ basi yɔ̃ɔrima, cɛti kà o fiki feema. O ka kpaari na nɔka kà yon o maa pɛri, dà sante sa o kpaŋa ǹ ì bo kà muŋa o maa yuŋi turun buu ta ba kpiu daande bu mii.
Mansirooma pee yeerima yini
31 Bà ǹ turi bà ǹ yoori sa#: ‘Wan ka yeeriti ò pe, ò da wari sabare-di ò wò tɔsɛna ò yete. Dà sabare sɔɔkiti sa ò wò yeeri-di.’ 32 Mɛn maa yi maasiti-di sa wan ka yeeri ò pe, sa pee ŋo maa ba baso concontu, pee ŋo ka taka ò yari dɛɛŋo, ò cori pɔpɔɔwo wò wɛ̃tire conconde-di. Wan maa kan ka kpai pee woro yoŋo ta yeerinde, ò maakan basi concontu-di.
Mansirooma nɔɔpɛnya yini
33 Yi turi-di yi ǹ won sa bà den maasi ti yokoda sa#: ‘O ba subi nɔɔpɛnde dee o ta bire. O ka birena Yombite nɔɔpɛnde, yɛndi de.’ 34 Mɛn maa yi maasiti-di sa yi tàn ba yiri. Yi tàn ba yiri na baa tandokpaŋa beere, maatori kà ta i Wɛŋuro wuritande. 35 Yi tàn ba yiri na baa tiŋa dende, kà den yini-di ò naasu tàn ta tɔŋi. Yi maa ba yiri na baa Serisadɛmu beere, sa maa ku ta i Wɛŋuro tiŋu-di. 36 Yi tàn ba yiri na baa na yi yuuna, maatori yi ta ba sookiti yi ponsire ya yi bitisire yi yɔ̃ɔku baa ku yon. 37 Yi tàn da wa ‘ɛ̃ɛ’ ya ‘aa-a’. Tɔɔda daa yi ta tɔɔsɛti dà borunna Yɔ̃ɔriwo cɛɛ-di.
Mansirooma maa ta yau piire dɔɔtima yaama
38 Yi wombi-di bà ta yoote bà wa#: ‘Tɔɔ ka fɛɛtɛ o nunfa, o da sooki-di o seke bà fɛɛri ò denfa. Tɔɔ ka fikite o yinde, o sooki o seke bà fikiri ò dende.’ 39 Arima mɛn yi maasiti-di sa tɔɔ ka wo basi kpantama, o ba ì wò wɛ̃ru, o maa ba ì wò yauna cɛɛnde. Tɔɔ ka wo bute yaarima o tan diiku, ba wò yeerina sa ò buti o tan caŋaku. 40 Wan ka nɛki sa ò wo boona ò daari o tokore, ba wò yeerina sa ò daari o kumbooro. 41 Soosa ka wo basina wɛnun sa o tuki tukire o coonna tantande de yon, coon o faki ya yɛndi na tuki nde. 42 Wan ka wo cɔɔsi wee, o wò dà pɛ. Yiro maa ka nɛki o pɛndi o cɛ yonda, ba wò dà yeerina.
Yi ì nɛkina yi yiribɛrɛda
43 Yi wombi-di bà ta yoote bà wa#: ‘O da ì nɛki o tɔɔ, o ì wɛ̃ru o yiribɛrɛ.’ 44 Mɛn maa yi maasiti sa yi ì nɛki yi yiribɛrɛda, ((yi ì kpɛɛsiti sa Wɛŋuro ǹ pɛ yansɛkɛ baa ta yi kpɛɛsitina yɔ̃ɔrima. Yi ì basiti sɔɔtima baa ta yi wɛ̃ru.)) Yi ì cɔɔsiti Wɛŋuro ((baa ta yi yaasireti)) bà yi pɔntitina bà tori. 45 Yi ka basiti mamma, dà sɔɔkiti sa yi i Kpento woro ta bo yuure ò bisu-di. Oŋo tàn yiirinde wɛ̃ɛmma baa ta kaa na baa ta ba kaa bà tori-di, ò ǹ tàn seke tando ǹ dori baa ta basiti tiirima na baa ta basiti kpantama bà tori.
46 Yi ka nɛki baa ta yi nɛki den yon ka-di, yi yaa kan da ì mandi sima-di Wɛŋuro kpɛmbire nu#? Baa *kate dikiti daasiba bà we ma borika-di. 47 Yi ka nɛki yi yete demba yon ka-di, yi basiti dà cɛ daa ta cãan ni#? Baa baa ta ba maŋo Wɛŋuro bà tàn ma basiti-di. 48 Yi Kpento woro ta bo yuure ò paana yɔ̃ɔri yomma. Yi da ì wò wina-di yi ì paana yɔ̃ɔri yomma.