Ecyɛni à Yahutuubii funŋɔ cwo Kile Jwumpe na
7
Ka Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe si Ecyɛni pyi:
«Ɲje pi na yu mu na ke,
sèe wi la?»
2 Ka u u pi pyi:
«Mii cìnmpyiibii ná mii tiibii,
yii lógo na ɲwɔ na.
Mà wuu tulyage Ibirayima yaha Mɛzopotami kìni i,
sìnampe fooŋi Kile à uye cyêe u na mà u ta u sàha ntɛ̀ɛn Kyaran kànhe e mɛ.
3 Maa yi jwo u á na u fworo u tupyɛnge e,
u fworo u kìni i,
kìni uru sí n‑cyêe u na ke,
u raa sì lire ea.
4 Ɲyɛ ka Ibirayima si yîri Kalide shiinbii kùluni i,
maa ŋkàrʼa sà ntɛ̀ɛn Kyaran kànhe e.
U tuŋi kwùŋkwooni kàntugo,
kìni i yii ɲyɛ amɛ ke,
ka Kile si u pyi u à núrʼa pa naha.
5 Kile ɲyɛ a mpyi a u mɛgɛ cyaga kan u á kìni i mɛ,
ali cyaga nimbilere ɲyɛ a mpyi a kan u á mɛ.
Ŋka Kile mpyi a ɲwɔmɛɛni lwɔ́ u á na uru sí kìni kan u á,
u kwùŋkwooni kàntugo,
li mú sí n‑pyi u tùluge wuu,
mà li ta kuru canŋke na,
pyà ɲyɛ a mpyi Ibirayima á mɛ.
6 Kile mpyi a yi jwo Ibirayima á na u tùluge sí n‑pa n‑pyi nàmpɔnnte e kìni labɛrʼe,
pi sí n‑pyi bilii,
pi sí pi kyérege yyee ŋkwuu sicyɛɛre (400) funŋʼi.
7 Ŋka kìni shiinbilʼá pi sí bilere pyi ke,
uru Kile yabiliŋi u sí lire kìni shiinbii tùnb.
Lire kàntugo pi sí n‑yîri wani si mpa uru Kile pêe naha ŋke cyage e.
8 Lire kàntugo ka Kile si tunmbyara le ná Ibirayima e,
maa ŋkwɔ̀nŋi pyi tire fyèŋi.
Lire kurugo Ibirayima à u jyaŋi Ishaka kwɔ̀n u canzege canmpyibaatanrewuuni.
Ishaka mú à pa Yakuba ta ke,
maa uru kwɔ̀n,
ka Yakuba mú si wuu tulyeyi kɛ ná shuunniŋi kwɔ̀n.
9 Wuu tulyeyi i,
wà mɛge na mpyi Yusufu,
uru yiɲcyɛge mpyi pi sanmpilʼe,
ka pi i u pɛ́rɛ,
u à kàrʼa sà mpyi biliwe Misira kìni i.
Ŋka Kile mpyi ná u e,
10 maa u shuu yyefuge karigii puni na.
Kile mpyi a yákilifente kan u á,
maa u kyaa pyi lʼà táan Misira kìni saanŋi Farɔn á,
ka uru si u tìŋɛ Misira kìni ná u pyɛnge puni ɲùŋɔ na.
11 Ɲyɛ ka katibwɔhɔ si mpa ɲcwo Misira kìni puni ná Kana kìni puni na.
Sùpyire mpyi na ŋkyaali sèlʼe.
Wuu tulyeyi mpyi na ɲjyì taa na lyî mɛ.
12 Yakuba à pa lógo na ɲjyì na wá na ntaa Misira kìni i ke,
maa wuu tulyeyi tun pi toɲcyiige e pi sà wà shwɔ,
pi a ma.
13 Ɲyɛ pi à pa shà pi tozhɔnwoge na sùmaŋi tashwɔge e ke,
ka Yusufu si nta a uye cyêe u cìnmpyiibii na.
Lirʼà pyi ke,
ka Farɔn si nta a Yusufu cìnmpyiibii cè.
14 Lire kàntugo ka Yusufu si pi tun pi à kàrʼa sà u tuŋi Yakuba ná u pyɛngɛ shiinbii lwɔ́ mà pa.
Pi shiin beetaanre ná kɛ ná kaŋkuro (75) pi mpyi.
15 Lire pyiŋkanni na,
Yakuba à kàre Misira kìni i.
Wani u à kwû,
mà bâra wuu tulyeyi sanɲyi na mú.
16 Ibirayima mpyi a fanŋke ŋkemu shwɔ Kyamɔri jyaabilʼá Sikɛmu kànhe e ke,
ka pi i pi buwuubii tugʼa kàrʼa sà ntò wani kuru fanŋke e.
17 Ɲyɛ ɲwɔmɛɛni Kile mpyi a lwɔ́ Ibirayima á ke,
lire tèefunŋɔnʼà pa na byanhare ke,
ka wuu shiŋi si mpa ɲyaha maa mpêe Misira kìni i.
18 Pi à kwôro Misira kìni i fo mà sà nɔ saanŋi wà u tìi na.
Uru saanŋi ɲyɛ a mpyi a yafyin cè Yusufu kataanmpe e mɛ.
19 Uru saanŋʼà wuu shiŋi sùpyire kyérege cwɔ̀ɔre e.
U mpyi maha pi pyi pi i pi pyìibii lwúu na wàa,
bà pi si mpyi sʼa ŋkwûu mɛ.
20 Lire tèni i Kile tùnntunŋi Musa à si.
U lemɛ mpyi a ɲwɔ,
u kyaa mpyi a táan Kile á,
ka u sifeebii si u ŋwɔhɔ yiɲyɛ taanre funŋʼi bage e maa u ɲwɔ caa.
21 U à pa ŋwɔhɔ jà,
ka pi i u yige bage e ke,
ka saanŋi Farɔn pworoŋi si u lwɔ́ na byíi mu à jwo u yabiliŋi jya wi.
22 Lire pyiŋkanni na,
yaaga maha yaaga na Misira kìni shiinbii mpyi a taanna ke,
Musa mpyi a taanna yire puni na.
Fànhe na mpyi u jwumpe ná u kapyiiŋkii puni i.
23 Ɲyɛ Musa shìŋʼà pa nɔ yyee beeshuunni na ke,
u cìnmpyiibii pi ɲyɛ Izirayɛli shiinbii ke,
ka u u li lwɔ́ uye funŋʼi si sà fworo pi na.
24 U à sà nɔ wani mà sà Misira shinŋi wà ta u u u cìnmpworoŋi wà bwùun,
ka Musa si u cìnmpworonaŋi shwɔ maa u ŋkooŋi wwû fo mà Misira shinŋi bò.
25 Musa mpyi na sɔ̂nŋi na lire mpyiŋi sí uru cìnmpyiibii pyi pi li cè na Kile na sí pi yige bilere e uru cye kurugo,
ŋka u cìnmpyiibii ɲyɛ a jà a yi yyaha cè mɛ.
26 Kuru canŋa nùmpanŋa,
ka Musa si sà u cìnmpyiibii pìi shuunni ta pi i ntùnni,
ka u u wá na ɲcaa si pi jwo nde piye e maa jwo pi á “Yii na ɲyɛ cìnmpyii,
ɲaha kurugo yii ɲyɛ na ntùnni yɛ?”
27 Ŋge u mpyi na u shinɲɛɛŋi bwùun ke,
ka uru si Musa ŋɔɔŋʼa wà maa jwo:
“Jofoo u à mu tìŋɛ mà pyi wuu ɲùŋufooŋi ná wuu yukyaaŋi yɛ?
28 Bà mu à Misira shinŋi bò taɲjaa mɛ,
taha amuni mu la ɲyɛ si mii bòc?”
29 Nàŋʼà puru jwo ke,
ka Musa si fê a kàre Madiyani kìni i.
Maa ceewe fúru wani maa pùnampyire shuunni ta u na.
30 Ɲyɛ yyee beeshuunni kàntugo,
canŋka mà Musa yaha Sinayi ɲaŋke byanhamʼi,
ka Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà si uye cyêe u na,
nage mpyi na ɲî tahe ŋkemu na ke,
kuru funŋke e.
31 Musa à lire ɲya ke,
ka li i u kàkyanhala.
Ka u u file ku na si ku yaa ŋgíi,
ka Kafooŋi Kile si u pyi
32 “Mii u ɲyɛ mu tulyeyi Ibirayima ná Ishaka ná Yakuba u Kileŋid.”
Ka Musa si fyá fo na ɲcyɛ̂ɛnni,
u saha ɲyɛ a ɲɛnʼa ku wíi mɛ.
33 Ɲyɛ ka Kafooŋi si u pyi “Ma tanhaɲyi wwû ma tooyi na,
ɲaha na yɛ cyage e mu à yyére amɛ ke,
kuru na ɲyɛ Kile wogo.
34 Yyefuge e mii shiinbii ɲyɛ Misira kìni i ke,
mii à kuru ɲya,
mii à pi parage lógo mú.
Mii à tîgʼa pa si mpa pi ɲùŋɔ wwû bilere e.
Ɲyɛ numɛ,
mii sí mu tun Misira ee.”
35 Ɲyɛ Izirayɛli shiinbii mpyi a cyé Musaŋi ŋgemu na,
maa u pyi “Jofoo u à mu tìŋɛ mà pyi wuu ɲùŋufooŋi ná wuu yukyaaŋi yɛ?”
ke,
uru Musaŋi Kile à tun u à sà mpyi pi ɲùŋufooŋi,
si pi yige bilere e,
Kile mɛ̀lɛkɛŋi u à uye cyêe u na tahe nage woge e ke,
uru mɛ̀lɛkɛŋi cye kurugo.
36 Uru Musaŋi u à pi yige bilere e Misira e,
maa kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii pyi Misira kìni ná Suumpe Lwɔhe Niɲyage ná síwage e yyee beeshuunni funŋʼi.
37 Uru Musaŋi ninuŋi mú u à yi jwo Izirayɛli shiinbilʼá na,
bà Kile à uru tun mɛ,
amuni Kile sí n‑pa tùnntunŋɔ yige pi shiŋi i uru fiigef.
38 Mà sùpyire yaha tʼà bínni síwage funŋke e,
Kile Mɛlɛkɛŋi u mpyi na yu Sinayi ɲaŋke ɲuŋʼi ke,
uru Musaŋi ninuŋi u mpyi uru Mɛlɛkɛŋi ná wuu tulyeyi shwɔhɔlʼe.
U à jwumɔ báraga wumɔ jwo u á,
ka u u pu jwo wuu á.
39 Ŋka wuu tulyeyi ɲyɛ a ɲɛɛ puru jwumpe na mɛ,
pi à pu cyé maa sɔ̂nŋi si núru sʼa wá Misira kìni i.
40 Ka pi i Arɔn pyi “Yasunɲyi yà yaa ɲjemu yi sí wuu yyaha cû ke,
ɲaha na yɛ Musaŋi u à pyi kaɲuŋɔ mà wuu pyi wuu à fworo Misira e ke,
yaage kʼà u ta ke,
wuu ɲyɛ a cè mɛg.”
41 Ɲyɛ cyire canmpyaagilʼe,
ka pi i nunaga yaa mà pyi kacyiin,
maa kuru sunni.
Kuru nunage pi à yaa ná pi yabilimpii cyeyi i ke,
maa kuru kataanni pyi.
42 Ɲyɛ ka Kile lùuni si yîri,
maa kàntugo wà pi á,
maa pi yaha pi i nìɲyiŋi yaayi pêre mu à jwo bà Kile tùnntunŋi wà mpyi a yi sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i na
“Yii Izirayɛli shiinbii,
yatɔɔre yii à pyi sáraga,
mà bâra sárayi yii à wwû yyeegii beeshuunniŋi funŋʼi
mà yii yaha síwage e ke,
taha mii á yii à yire wwû la?
Mii á bà yii à yire wwû mà dɛ!
43 Yii yasunŋke mɛge ku ɲyɛ Mɔlɔkih ke,
kuru u vàanŋke bage yii à tugʼa kàre.
Mà bâra lire na,
woni mɛge ku ɲyɛ Erefan ke,
lire shiŋi yii à yaa na mpêre.
Lire e ke mii sí yii cû n‑kàre fo Babilɔn kàntugoi.”»
44 Ɲyɛ Ecyɛni à puru jwumpe taha a kwɔ̀ ke,
maa jwo:
«Mà wuu tulyeyi yaha ɲani na síwage e,
tunmbyaare vàanŋke bage na mpyi pi á.
Kuru bage mpyi maha li cyêe na Kile na ɲyɛ ná pi e.
Kile mpyi a yaaŋkanni ndemu cyêe Musa na ke,
lire yaaŋkanni na u mpyi a ku yaa.
45 Lire kàntugo lyeɲwɔge ku mpyi a taha wuu tulyeyi woge na ke,
ka u u kuru bage kan pirʼá.
Kìni shiinbii Kile mpyi na sí n-kɔ̀rɔ n-yige si li kan Izirayɛli shiinbilʼá ke,
ka Zhosuwe si pi yyaha cû mà kàre lire kìni i ná kuru bage e.
Tunmbyaare vàanŋke bagʼà kwôro wani pi á fo mà sà nɔ saanŋi Dawuda tìiŋi na.
46 Dawuda kyaa mpyi a táan Kile á,
ka u u li cya Kile á si baga faanra u á,
uru ŋgemu u ɲyɛ Yakuba u Kileŋi ke.
47 Ŋka saanŋi Solomani u mpyi Dawuda jyaŋi ke,
uru u à pa mpyi kuru bage faanrafooŋi.
48 Ŋka wuu à yaa wuu li cè na nìɲyiŋi u Kileŋi ɲyɛ na ntɛ̀n sùpyaŋi bafanrage e mɛ,
bà Kafooŋi Kile à yi jwo u tùnntunŋi wà cye kurugo mɛ, na
49 “Nìɲyiŋi u ɲyɛ mii saanre yatɛɛnŋke,
ɲìŋke sí ɲyɛ mii tooyi tayahage.
Bage ŋkire yii saha sí n‑jà n‑faanra mii á,
kuru si mpyi mii taŋɔŋke yɛ?
50 Mii cyɛge bà kʼà yire yaayi puni yaa màj?”»
51 Ɲyɛ Ecyɛni à puru jwumpe taha a kwɔ̀ ke,
maa jwo:
«Yii à kwɔ̀n,
ŋka yii à yii zòompii ná yii niŋgyigigii tò Kile yini yyaha na,
maa ɲcyé Kile Munaani na.
Yii à pyi yii tulyeyi fiige.
52 Yii tulyeyʼà Kile tùnntunmpii puni kyérege.
Ŋge u à sàa tíi ke,
mpii pi à uru mpaŋi kyaa jwo ke,
pi à pire bò.
Numɛ,
ka yii i núrʼa pa wwû uru sùpyaŋi nintiiŋi ɲwɔhʼi mà bò.
53 Yii pi à Kile Saliyaŋi ta Kile mɛ̀lɛkɛɛbii cye kurugo ke,
yii ɲyɛ a ɲɛɛ na uru Saliyaŋi kurigii ɲaare mɛ.»
Ecyɛni boŋkanni
54 Yukyaabilʼà yire lógo ke,
ka pi lùgigii si yîri fo mà tatɛɛnge fô pi na Ecyɛni kurugo.
55 Ŋka mà Ecyɛni yaha u à ɲî Kile Munaani na,
u à yyahe yîrigʼa le nìɲyiŋi i,
mà Kile sìnampe ɲya,
maa Yesu ɲya u à yyére Kile kàniŋɛ cyɛge na,
56 ka u u pi pyi:
«Yii lógo,
mii naha nìɲyiŋi ɲya u à múgo,
Supyaŋi Jyaŋi sʼà yyére Kile kàniŋɛ cyɛge na.»
57 Ɲyɛ Ecyɛni à puru jwo ke,
ka pi i ŋkwúulo fànha na,
maa pi niŋgyigigii tò,
maa ŋkàrʼa sà bôgoro u na,
58 maa u cû a yige kànhe kàntugo yyére,
maa sà u wà ná kafaayi i mà bò.
Mpii pi à finʼa taha u na ke,
pire mpyi a pi vàanntinɲyi wwû a kan nàɲjiiŋi wà á,
uru mɛge na mpyi Soli.