11
1 Mediadepema rey Dar�o naarapema a�o rey b�de m�a iru k'aripaji.aSur eerepema reyr� norte eerepema reyr� ome
2 ��r� m�a p�maa w�arata k'awapiit'ee. Persia euj�de awaraa reyr� �pee uchiadait'ee. Maap'eda ma reyr� �pee eere awaraa rey uchiait'ee. M�g� apemaar� reyr� k'�yaara p'arat'ara bait'ee. M�g� ma p'arat'ara b� k'aurepa juataura beek'�ri, ichi jua ek'ari beer� �m�ait'ee Greciadepema rey ome ch�o k'inia p'anadamer�. 3 Mam�da ma t'�epai awaraa rey uchiait'ee. M�g� juataura bait'ee m�ik'aapa ch�o k'awaa bait'ee. Euj� waib�a ichi�it'ee j�ri ata w�it'ee m�ik'aapa ichi jua ek'ari b�it'ee. M�g� rey waib�a ch�o k'awaa bait'ee per�, ichia oo k'iniata oo w�it'ee. 4 Mam�da m�ga b�de ichi jua ek'ari beer� awara�awaraa p'ananadait'ee; �k'uru norte eere, �k'uru oriente eere, �k'uru sur eere m�ik'aapa �k'uru occidente eere. Irudeepa uchiadait'eer� reyr� pada�e pait'ee. Ma awara iru naaweda juataura baji m�da, ma awara�awaraa p'ananadap'edaar� poro waib�ar� mak'�ara juataura p'anada�e pait'ee, Tachi Ak'�repa �ra m�g� awara�awaraa p'anapiit'ee per� m�g� reydeer�pa ma euj� �chi jua ek'ari iru p'ananaadamer�.
5 �Ma t'�epai ma sur eereeb w�dap'edaar� rey juataura beeit'ee. Mam�da soldaor� poro waib�ar�depema aba iru k'�yaara juataura beeit'ee m�ik'aapa norte eerepemac euj� waib�ara b� ichi jua ek'ari iru beeit'ee. 6 A�o chok'ara w�yaak'�ri, sur eerepema reyd pacto ooit'ee ma norte eerepema reye ome ch�oda�ee p'anapataadait'ee. Ma sur eerepema reypa ichi k'au teeit'ee norte eerepema reymaa miak'�idamer�, m�g� ch�oda�ee p'anapataadai j�ak'aapa. Mam�da pia uchia�e pait'ee. Ma norte eerepema rey taar� ba�e pait'ee. Ma w�ra waib�ara pai k'�yaara, norte eerepemaar�pa iru traicionaadait'ee. Iru, chi �m�k'�ra, chi warra m�ik'aapa chi mimiapataar� paara peek'oodait'ee. 7 Maapai ma w�ra �reer�depema chi ak'�re pari rey beep'eda, ichi soldaor� ome ch�onadait'ee norte eerepema soldaor� ome m�ik'aapa �ra murallapa t'�ak'au b�m�i j�ri ata w�dait'ee. M�g� m�g��r�pa ma norte eerepema soldaor� p'oyaadait'ee. 8 �ra ak'�re waib�a apataar� juapa metaldee ooda ateedait'ee Egipto euj�dee, awaraa ne�inaa pi�ia n�edee ooda m�ik'aapa p'arat'adee ooda ome. Ma t'�epai a�o chok'ara�ee w�yaarude, ma norte eerepema rey ichiak'au b�dait'ee. 9 Maap'eda norte eerepema rey ch�onait'ee sur eerepemaar� ome. Mam�da p'oyaa�e pak'�ri, �p�tee w�it'ee ichi euj�dee.
10 �T'�epai norte eerepema rey warrar�pa soldaor� cho�k'ara chip'e atadait'ee waya sur eerepemaar� ome ch�onadait'ee. Ma warrar�depema aba ichi soldaor� ome m�g� ch�onadak'�ri, �chi ch�o w�rutamaa sur eerepemaar� euj� j� w�dait'ee, to choma n�beek'�ri, ne�inaa j�parik'a. M�g� ch�o w�dapa, sur eerepema rey p'uuru waib�a murallapa t'�ak'au b�m�i panadait'ee. 11 M�ga unuk'�ri, sur eerepema rey aud� k'�raudariit'ee norte eerepema rey ome. Iru ome ch�ode uchiait'ee m�ik'aapa norte eerepemaar� cho�k'ara p'anadait'ee m�da, ichia �ra p'oyaait'ee. 12 M�g� sur eerepema reypa ma norte eerepema soldaor� p'oyaak'�ri, audua beeit'ee m�ik'aapa ma norte eerepemaar� cho�k'ara peepiit'ee. Mam�da irua norte eerepemaar� ichi jua ek'ari taar� iru ba�e pait'ee, 13 norte eerepema reypa awaraa soldaor� chok'araara naaweda iru bada k'�yaara chip'e atait'ee per�. Maap'eda, a�o chok'ara�ee w�yaak'�ri, ichi soldaor� chok'ara, arma, net'aa pia ome waya sur eerepemaar� ome ch�onadait'ee.
14 �Daniel, m�ga p'asak'�ri, eper�ar� chok'ara sur eerepema rey jua ek'ariipa uchia k'inia p'aneedait'ee. Ichiaba p�chi euj�depemaar�,f eper�ar� k'achia�idaa beer� auk'a iru jua ek'ariipa uchia k'inia p'anadait'ee. Mam�da �chia oo k'inia p'an�k'a ooda�e pait'ee. M�g� p�a k'�imok'araa p�k'a b�de unudak'a p'asait'ee. 15 Maap'eda norte eerepema rey cheit'ee m�ik'aapa rampa oopiit'ee, madeepa t'�udamer� p'uuru murallapa t'�ak'au beede. M�g� m�gee p'uuru p'oyaadait'ee. Sur eerepema soldaor� s�charra beer�pa pida ne�inaa p'oyaa ooda�e pait'ee, �chi k'�ra unuamaa iru p'anapataar� ma p'uurude t'�unaadamer�. 16 Ma norte eerepema reypa ichia oo k'iniata ooit'ee ichia p'oyaadaar� ome. Apidaapa iru ome p'oyaada�e pait'ee. M�g� iru p�chi Euj� Pi�ia B�deg beeit'ee m�ik'aapa ma euj� ichi jua ek'ari iru b�de, ichia ma euj�depema ne�inaa �ri w�it'ee. 17 Ma norte eerepema reypa k'�siait'ee soldaor� ichi jua ek'ari beer� j�maweda chip'e atap'eda, sur eerepemaar� ome ch�onait'ee. Mam�da m�ga ooi k'�yaara, pacto ooit'ee sur eerepema rey ome. Ichi k'au teeit'ee ma sur eerepema reymaa iru ome miak'�imer�, m�g� ch�oda�ee p'anapataadai j�ak'aapa m�ik'aapa m�g� ma euj� ichi jua ek'ari beei j�ak'aapa. Mam�da ichia k'�sia b�k'a uchia�e pait'ee. 18 T'�epai p'uuru p'usa ide p'anapataar� ome ch�onait'ee m�ik'aapa m��r� chok'ara p'oyaait'ee. Mam�da ma p'oyaada k'aurepa ichi audua beek'�ri, ma euj�depema soldaor� poro waib�apa iru p'oyaait'ee m�ik'aapa k'�ra nejasia beepiit'ee. 19 Maap'eda ma norte eerepema rey ichi soldaor� ome �p�tee w�dait'ee �chi euj�dee; �chi p'uuru murallapa t'�ak'au beede. Mam�da ma w�dade ma norte eerepema rey waib�a k'achiade baaip'eda, piuit'ee. M�g� iru waa unuda�e pait'ee.
20 �Ma norte eerepema rey eere awaraa rey uchiait'ee. M�g�pa ichi jua ek'ari euj� pia iru bait'ee. Maper� impuesto p'aapipari p�iit'ee ichi jua ek'ari beer� j�maar�maa ichi�it'ee p'arat'a p'aapimer�. Mam�da taar�e rey b�de iru piuit'ee, ch�ode w�e b� m�da.
21 �Ma rey pari awaraa rey uchiait'ee. M�g� ne�inaa k'achia ooyaa bait'ee. Awaraa reyr�k'a ba�e pait'ee, rey �reer�deepa uchia�e pait'ee per�. Ma awara ichi jua ek'ari beer�pa iru awara b�da�e pait'ee �chi rey beemer�. Mam�da �ra atu p'an�de, irua �ra k'�ra b�pa rey mimiade beeit'ee. 22 Ichi k'�ra unuamaa iru p'anapataar� j�maweda j�piit'ee, to choma n�beek'�ri, ne�inaa j�parik'a. Ichiaba m�ga ooit'ee ichi ome pacto oodap'edaar� poro waib�a ome. 23 Ichi ome pacto oodap'edaar� k'�rait'ee m�ik'aapa ichi eere eper�ar� chok'ara�ee p'anadait'ee m�da, ma euj�depemaar� ichi jua ek'ari p'e iru beeit'ee. 24 Awara�awaraa euj� ichi jua ek'ari beedepema net'aara iru p'anapataar� k'�iwee p'anadak'�ri, �chi atu p'an�de, ichia ne�inaa oonait'ee ichi ak'�reer�pa wa ichi chonaar�pa p'oyaa ooda�e p'anadap'edaa. Ma euj�depemaar� net'aa pia j�ri ata w�it'ee m�ik'aapa ma net'aa ichi ome nipapataar�maa jedeit'ee. Ichiaba k'�siait'ee p'uuru murallapa t'�ak'au bee p'oyaait'ee. Mam�da taar�e n�de m�ga ooit'ee.
25 �Ichi m�g� waib�a, s�charra beek'�ri, soldaor� chok'ara chip'e atap'eda, sur eerepema rey ome ch�onadait'ee. Mapa sur eerepema reypa ichi soldaor� chok'araara chip'e atap'eda, iru ome auk'a ch�ode uchiadait'ee. Mam�da sur eerepemaar�pa iru traicionaadait'ee. Ma k'aurepa iru k'�ra unuamaa iru p'anapataar� p'oyaa�e pait'ee. 26 Ma rey ome mesade nek'opataar�pa iru traicionaadait'ee. Ma k'aurepa iru k'�ra unuamaa iru p'anapataar�pa iru soldaor� chok'ara peepik'oodait'ee. 27 Maap'eda ma reyr� om� mesa abaade su�ak'� p'aneedait'ee. Mam�da j�p'a k'�siadait'ee ne�inaa k'achia oodait'ee m�ik'aapa �chi omeeweda seewa jaradait'ee. Mam�da apidaapa ooda�e pait'ee �chia oo k'inia p'an�k'a, at'�ri ewari ma�it'ee awara b�da pa�e bair�. 28 Maap'eda ma norte eerepema rey �p�tee w�it'ee ichi euj�dee. Ateedait'ee ne�inaa pi�ia ma ch�odap'edaade j�ri atadap'edaa. Mam�da ichi euj�dee w�de, Tachi Ak'�re ome pacto oodap'edaar� �r� w�it'ee �ra k'achia oode. �ra euj�de pak'�ri, ichia j�maweda ne�inaa k'achia oo k'iniata ooit'ee. Maap'eda ichi euj�dee w�it'ee.
29 �Ma t'�epai Tachi Ak'�repa ewari ma�it'ee awara b�da pak'�ri, norte eerepema reypa soldaor� chok'ara chip'e atap'eda, waya sur eerepemaar� ome ch�onait'ee. Mam�da ma ch�o p'oyaada�e pait'ee �chia naaweda oodap'edaak'a, 30 occidente eerepema soldaor� barcode chedap'eda, iru ome ch�odait'ee per�. M�ga oodak'�ri, iru k'�sia n�beeit'ee. Mapa iru eere p'an��r� p'eradait'ee m�ik'aapa �p�tee j�choodait'ee. M�ga p'asak'�ri, ma norte eerepema rey k'�rau n�b�pa Tachi Ak'�rede ij�apataar� j�r�nait'ee peek'oodait'ee. J�dee pia ak'�pariit'ee Tachi Ak'�rede ij�a amaarutaar�.
31 �Maapai ichi soldaor�pa ne�inaa k'achia oodait'ee Tachi Ak'�re tede, ma te murallapa t'�ak'au b� m�da. Jaradait'ee mama ne�animalaar� Tachi Ak'�re�it'ee paanaadamer� m�ik'aapa ne�inaa aud� k'achia b�dait'ee m�ga oopatap'edaam�i. 32 Irua ma ij�a amaadap'edaar� k'�rait'ee, auk'a mama ne�inaa k'achia oodamer�. Mam�da Tachi Ak'�re w�ara k'awa p'an��r�pa choopataadait'ee �chia ij�a p'an�de m�ik'aapa ma reypa oopi b�k'a oodak'aa pait'ee. 33 Maapai �chi t'�idepema k'�sia k'awaa beer�pa eper�ar� chok'araar�maa jarateedait'ee. Mam�da ma k'�sia k'awaa beer� �k'uru espadapa peek'oodait'ee; �k'uru paak'oodait'ee; �k'uru �ra net'aa p'e iru p'an� j�maweda j�ri p'e atadap'eda, esclavo papidait'ee m�ik'aapa awaraa euj�dee ateedait'ee. Mak'�ara taar� m�ga oo iru p'anada�e pait'ee. 34 �ra m�g� ne�inaa k'achiade baaidak'�ri, eper�ar� chok'ara�e p'an��r�pa k'aripadait'ee. Mam�da eper�ar� chok'ara seewatapai �ra ome araa p'ana chedait'ee. 35 Ichiaba ma jarateepataar� �k'uru j�r�dait'ee miapidait'ee. Tachi Ak'�repa m�ga p'asapiit'ee, ma jarateepataar� p'ek'au k'achia w�e p'aneedamer� iru ewari waib�a ewate paru misa.
36 �Norte eerepema reypa ichia oo k'iniata oopariit'ee. Audua beeit'ee m�ik'aapa k'�siapariit'ee ichita ak'�re waib�a apataar� j�maar� k'�yaara waib�ara b�. Aud� pedee k'achia pedeepariit'ee J�maar� Ak'�re Waib�a �p�te. M�ga oopariit'ee Tachi Ak'�repa waa k'�rau choo�e parumaa m�ik'aapa iru miapirumaa, Tachi Ak'�repa k'�sia iru b�k'a ne�inaa j�maweda p'asait'ee per�. 37 Ma reypa ak'�re waib�ar� apata apida waawee�e pait'ee; ichi chonaar� ak'�re waib�ar�, w�raar�pa �t'aa t'�pata ak'�re waib�ar� m�ik'aapa awaraa ak'�re waib�a apataar� jida. Ma k'�yaara k'�siapariit'ee ichita waib�ara b� j�maar� ak'�re waib�a apataar� k'�yaara. 38 Mam�da, murallapa t'�ak'au bee j�apari ak'�re waib�a apata iru bapariit'ee ichi ak'�re waib�ak'a. M�ga ooit'ee, ichi chonaar�pa m�gee ak'�re waib�a k'awada�e paji m�da. Ma ak'�re waib�a apata�it'ee teepariit'ee n�e, p'arat'a, m�u pi�ia m�ik'aapa awaraa net'aa pi�ia. 39 Awaraa euj�depemaar� ak'�re waib�a apatade ij�apataar�pa k'aripadait'ee m�gee murallapa t'�ak'au beede iru k'�ra unuamaa iru p'anapataar� t'�unaadamer�. Iru m�g� waaweepataar� pia ak'�pariit'ee. Iru �chi ak'�re waib�ak'a iru p'anapataadait'ee per�, irua �chi eper�ar� poro waib�ar� papiit'ee m�ik'aapa euj� awara�awaraa �chi jua ek'ari b�it'ee ma euj� ak'�pataadamer�.
40 �Tachi Ak'�repa ewari ma�it'ee awara b�da pak'�ri, sur eerepema rey ma norte eerepema rey ome ch�ode cheit'ee. M�pai ma norte eerepema rey sur eerepemaar� ome ch�ode uchiait'ee n�umia pa tau p'orep'orepari cheruk'a. Ma euj� j�maweda �u p�k'a w�it'ee carretapa, soldaor� caballoor� �r� w�pataar�pa m�ik'aapa barcopa. M�g� euj� awara�awaraa chok'ara j�ri ata w�dait'ee. 41 Ichiaba ma norte eerepema rey ch�onait'ee p�chia Euj� Pi�ia B� apatade m�ik'aapa ma euj�depemaar� cho�k'ara peek'ooit'ee. Mam�da iru juadeepa uchiadait'ee Edom euj�depemaar�, Moab euj�depemaar� m�ik'aapa Am�n euj�depemaar� chok'ara. 42 Irua awara�awaraa euj� chok'ara ichi jua ek'ari p'e iru beeit'ee. Mapa Egipto euj� paara iru juadeepa uchia�e pait'ee. 43 Egiptodepema n�e, p'arat'a m�ik'aapa ne�inaa pi�ia j�maweda j�ri p'e atait'ee. Ichiaba Libia euj�depemaar� m�ik'aapa Etiop�a euj�depemaar� iru jua ek'ari p'aneedait'ee. 44 Mam�da irua oriente eereepa m�ik'aapa norte eereepa pedee jara p�idap'edaa �rik'�ri, p'erait'ee. M�pai k'�raudaip'eda, m��r� ome ch�ode m�ik'aapa j�pide w�it'ee. 45 Mamaa w�pari ode w�rude ichi rey te ne�edee ooda bain� b�it'ee p'usa,h Tachi Ak'�re Ee Pi�ia apata awara b�da esaj�ak'a. Mama piuit'ee. Apidaapa iru madeepa p'oyaa k'aripada�e pait'ee.