Proverbios
Chonaar�wedapema k'�sia k'awaa beer�pa �raa pia jaradap'edaa
Chonaar�wedapema �raa pia proverbios apata
1
1 Na �raa p'�dap'edaa Salomonpa jarada. Iru Israeldepema rey David warra paji. 2 Irua na �raa jaraji eper�ar�pa na pedee �ridap'eda, k'�sia k'awaa p'aneedamer�; ne�inaa pia oo k'awaa p'aneedamer�; na pedee jara k'inia b� pia k'awaadamer�; 3 k'awaadamer� k'�are ne�inaa pia b�, k'�are ne�inaa k'achia b�; k'�ra j�p'a nipapataadamer� Tachi Ak'�repa k'inia b�k'a; 4 k'�tr�ar� k'�sia atua beer� k'�sia k'awaa p'aneedamer� m�ik'aapa awaraar�maa k'�rapinaadamer�. 5 Eper� k'�sia k'awaa b�pa na �raa �rik'�ri, k'�sia k'awaara bapariit'ee m�ik'aapa eper� poro w�saa b�pa na �raa �rik'�ri, ne�inaa pia oo k'awaa w�it'ee. 6 Ma awara �rapa k'�sia k'awaa beer� pedee k'awaadait'ee k'�ata jara k'inia b�, ma pedee adivinanzak'a b� m�da.
7 Eper� k'�sia k'awaa ba k'inia b� p�r�, naap�ara Tachi Ak'�re waaweeipia b�. K'�sia k'awa�ee beer�pa �ridaamaa p'anapata k'�sia k'awaa beer�pa jarateepata m�ik'aapa oodaamaa p'anapata �rapa �raa p'an�k'a.
�raa k'�tr�ar�it'ee
8 Warra, ichita k'ir�p�ji p�chi ak'�repa �raa b� m�ik'aapa p�chi nawepa jaratee b�k'a oo�eda an�aji. 9 P��it'ee �ra �raa poro j�ra pi�ia baparik'a bait'ee m�ik'aapa otaude collar n�edee ooda pi�ia j�patak'a bait'ee.
10 Warra, p'ek'au k'achia oopataar�pa p� k'�ra k'inia p'an� p�r�, �p�chi k'�rapin�aji! 11 �rapa p�maa n�ga jaradai: �Tai ome ch�ji ot'a n�dait'ee per� eper� ne�inaa k'achia oo�e b� peedait'ee. 12 Ma eper� j��radee p�id�ma iru k'ap'�a pia, maarepida k'ayaa w�e b� m�da. 13 M�g� iru net'aa pia j�maata iru p'anadai. �Tachi Ak'�re te ipurut'aadai net'aa ch�adap'edaapa! 14 Tai ome ch�ji poro pia bapariimer�. M�g� madepema net'aa tachi chaachaa atadait'eeda� adai. 15 Mam�da warra, ��ra ome w�n�aji! �Ma k'�yaara �ra o k'achiadeepa �yaa w�ji 16 m�geer�pa ne�inaa k'achia oo k'inia p'anapata per� m�ik'aapa waa bat'a k'inia p'anapata per�!
17 Pari eper�ar�pa t'�r� taawa baijira b�pata a�de ipanaar� baaidamer�, ipanaar�pa ma t'�r� unu ataruta p�r�, a�de baaida�e pait'ee per�. 18 M�ga p�k'a m�geer�pa ot'a n�pata m�da eper� �chi juade baaimer�, maarepida baai�e pait'ee ma eper�pa �ra unuruta p�r�. Ma k'�yaara �chi itu baaidait'ee �chia ne�inaa k'achia oodait'ee k'�sia iru p'anadap'edaade. 19 M�ga p'asapari net'aa aud� ata k'inia p'anapataar� ome. Ma net'aa ata k'inia p'an� k'aurepa, m�g� piupata.
K'�sia k'awa�ee baik'araa b�
20 Eper�pa calle j�de biaparik'a, m�ga p�k'a k'�sia k'awaa pedeepa biapari. Plaza j�de golpe pedeepari. 21 Calle j� ik'aawa eper�ar� chip'epatam�i biapari. P'uuru t'�upatam�i n�ga jarapari: 22 �K'�tr�ar�, k'�sia atua beer�, �par�pa ne�inaa chiwidi k'awadaamaa p'anapata�ek'�? Ch�ara ooyaa beer�, �par� ch�ara ooi awaa p'anapata�ek'�? K'�sia k'awa�ee beer�, �par� ne�inaa k'awa k'iniada�e p'anapata�ek'�? 23 �r�t� m�, k'�sia k'awaa pedeepa �raa b�. M�g� m�a par�maa m� k'�sia k'awaapiit'ee. 24 M�a par�maa �raak'�ri, m� pedee �ri k'iniada�e paji. M�a par� k'aripait'ee pak'�ri, apidaapa m�a jara b� �ridak'aa paji. 25 M� �raa �ridai k'�yaara, par�pa �ridaamaa p'anajida m�ik'aapa m�a jara b�k'a oodaamaa p'anajida. 26 Maper� m� �iit'ee par� k'achiade baaidak'�ri m�ik'aapa par� oo iru bait'ee p'era j�needak'�ri. 27 M�a m�ga ooit'ee par� p'eradaidak'�ri n�umia k'aurepa p'erapatak'a m�ik'aapa nep�rade baaidak'�ri, p'erapatak'a, ma awara k'�sia p'ua j�nadak'�ri wa k'�sia paraa j�nadak'�ri, p'erapatak'a.
28 �Maapai par�pa m� t'�dait'ee. Mam�da m�a p'anau�e pait'ee. Ma ewate m� j�r�dait'ee. Mam�da m� unuda�e pait'ee. 29 M�ga p'asait'ee par� k'�sia k'awaa p'ana k'iniadak'aa pada per�; Tachi Ak'�re waawee k'iniadak'aa pada per�; 30 m� �raa �ri k'iniadak'aa pada per� m�ik'aapa m�a par� �tr�ak'�ri, �ridaamaa p'anadap'edaa per�. 31 �P�chia oopata k'aurepa chup�ria p'aneedait'ee m�ik'aapa p�chi k'�sia k'achia k'aurepa s� p'aneedait'ee! 32 Warra chak'eer�k'a k'�siapataar� piupata �chia k'�sia k'awaa pedee �ridaamaa p'anapata per� m�ik'aapa k'�sia k'awa�ee beer� piupata �chi�it'ee k'�sia k'awaa pedee p'ua�e bair�. 33 Mam�da chi m� pedee �ri b� k'�iwee bapariit'ee, p'era�ee, ne�inaa k'achia p'asaru p�jida.