Kakpiʔiligele 27

Fɛsitusi wi 'Pɔli tórigo wè Wurɔmi kàʔa mɛ́

1 Bà pe cé weli kári wori juu dè nɛ̀ cáan nigbe nɛ̄ Italii kùlo mɛ́ lè, a ki 'nyaa kasuulebele bèle, wè nɛ́ bìli ní bèle, a pe 'pe kɛn kapiɛngbuɔnnɔ dabataan (100) kàfɔli wáà mɛ́, pe 'puu nɛ wi ye Zulusi; yé kapiɛngbuɔn tògo wuu wáà wi 'puu.

2 A we sɛ́nì jíin kɔ́rikpuʔɔ káà nī, Adiramiti kàʔa mɛ́ ki yé kɔ́n, nɛ waa kàaya nyíì mɛ́ kɔ́rikpoliyo yi yèrí kuʔɔjii nyuɔ nɛ̄ gè baa Azii tɛ́nimɛ nī bè. Maseduwani tɛ́nimɛ siɛn wáà 'puu nɛ́ we ní, Tesaloniki kàʔa wuu wi 'puu; pe 'puu nɛ wi ye Arisitariki.

3 Ki kpìɛnduu gè a we sɛ́nì tìgi Siidɔn kàʔa nī. Zulusi wi cé Pɔli cò wè nɛ́ funjɛ̀ngɛ ní, nɛ̀ larigɛ yaʔa wi mɛ́ a wi 'kɛ́ nɛ̀ sɛ́nì yiri baa wi nàgorilo mɛ́ bèle, a pe 'wi kɛn nɛ́ wi màakuunyuɔyɛrɛ ní dè.

4 Bà we 'yiri baa kire tiʔɛ nī gè, a we 'sùuri nɛ̀ fali nɛ Siipiri kùlo sɔ́ligi lè, gàa ki 'puu luʔɔ sunʔɔmɔ nī bè. Ki 'nyaa káfaligɛ ki 'puu nɛ wáari nɛ weli kɔ́rikpuʔɔ kpàlí gè. 5 A ki 'nyaa a we 'kuʔɔjii jeli wè nɛ̀ tóri Silisii tɛ́nimɛ tiʔɛ nī gè nɛ́ Panfilii tɛ́nimɛ tiʔɛ ní gè, nɛ̀ sɛ́nì tìgi Miira kàʔa nī; Lisii tɛ́nimɛ tiʔɛ nī ki 'puu. 6 A we sɛ́nì kɔ́rikpuʔɔ káà nyaa baa, Alɛgizandiri kàʔa wuʔu ki 'puu níɛ waa Italii kùlo mɛ́ lè, a kapiɛngbuɔnnɔ dabataan (100) kàfɔli wi 'weli nyɔ́gɔ ki nī.

7 Bɛ̀ ki 'nyaa káfaligɛ ki 'puu nɛ wáari nɛ weli kpàlí wè, kɔ́rikpuʔɔ kiì puu nɛ waa fáariʔ, a kire 'ki kɛn a tánʔana ni 'cɛnyɛ nìʔɛyɛ líɛ. A weli 'tɔ̀ni nɛ̀ fùrɔ kátii nɛ́ nɛ́ sɛ́nì nɔ̀ Kiniidi kàʔa nɛ̄ gè. A we 'tóri Kirɛti kùlo kanyuɔ nɛ̄ gè; ki kùlo niī luʔɔ sunʔɔmɔ nī. A we 'kɛ́ Salimonɛ kàʔa kɔli mɛ́ bè làridiʔɛ taa, bɛ̀ káfaligɛ ki 'puu nɛ wáari gè. 8 Weli cé tɔ̀ni nɛ̀ kàli nɛ̀ mɔgɔ, bà we 'puu nɛ luʔɔ gògogo sɔ́ligi gè. A we sɛ́nì nɔ̀ tiʔɛ káà nɛ̄ pe ki ye «Kɔ́rikpoliyo yéridiʔɛ cɛ̀ngɛ». Kàʔa káà yē baa ki tiʔɛ táanni gè, pe ki ye Lase.

9 Lɛ̀lɛ láà cé tóri a ki 'mɔgɔ we ní nɛ tíin baa kɔ́rikpuʔɔ nī gè luʔɔ nī gè. A we 'kò nɛ waa kɔ́ri nī gè dùʔɔ nɛ̄ wī. Ki 'nyaa lɛ̀lɛ ni cé tóri nɛ̀ kúɔ. A Pɔli wi sí jo wire bé juu nɛ́ kɔ́rikpuʔɔ baakuɔlɔ ní bèle. 10 A wi 'pe yɛ: «Nɛ wuulo, mi 'ki nyaa majo cúʔɔmɔ bé nyaa tánʔana náà nī lè díɛ ! Kiǐ cɛ yéri tugoro tire nɛ́ kɔ́rikpuʔɔ kire yákuɔ nɛ̄ʔ, weli tíimɛ wobobilo bèle weli sìi wiī káaliyɛ nɛ̄.»

11 Nɛ̀ sí ki taa kapiɛngbuɔnnɔ dabataan (100) kàfɔli wiì Pɔli wori lúʔu dèʔ, a wi 'wi fungo taʔa gè kɔ́rikpuʔɔ fɛ̀wɛ wire nɛ̄, nɛ́ kɔ́rikpuʔɔ ki kàfɔli ní wè. 12 Bɛ̀ kɔ́rikpoliyo yi yéridiʔɛ kiì puu cɛ̀ngɛʔ wiikuninɔ lɛ̀lɛ nī lè, a siɛnnɛ pe kpuɔmɔ 'fɔ̀li ki nɛ̄ pe- yiri baa ki tiʔɛ nī gè, níɛ ki sɔ̀ngí dùʔɔ pe bé nɔ̀ Fenikisi kàʔa nɛ̄ gè bè wiire lɛ̀lɛ kúɔ lè baa kire tiʔɛ nī gè. Kirɛti kɔ́rikpoliyo yéridiʔɛ káà ki 'puu, ki cé yiʔɛ wáa cɛngɛnyɛnijiinmɛ kàmɛgɛ mɛ́ sɔrigɔ nī, nɛ́ cɛngɛnyɛnijiinmɛ kàliige mɛ́ sɔrigɔ nī.

Káfaligbuʔɔ káà 'yɛ̀ baa luʔɔ nī gè

13 A káfalinyinɛ láà 'yɛ̀ nɛ wáari cɛngɛnyɛnifolimɛ kàliige kɔli mɛ́ gè, a pe 'ki sɔ̀ngi nɛ̀ jo dùʔɔ peli tánʔana ni bé tɛ́ni wī. Timɔriyɛgɛ gíì ki cé yérige gè, a pe 'ki yɛ̀gɛ luʔɔ nī gè nɛ̀ nyɔ́gɔ kɔ́rikpuʔɔ nī gè, nɛ́ kò nɛ waa Kirɛti kùlo ni sɔ́ligimɔ nī bè. 14 Kiì mɔgɔʔ, a káfaligbuʔɔ kàsaʔa káà 'yɛ̀ nɛ wáari baa kùlo nī lè nɛ̀ pɛ́nì weli taa baa luʔɔ nī gè, ki káfaligɛ gè piyē nɛ ki ye «Erakulɔni». 15 A ki 'kɔ́rikpuʔɔ líɛ gè; weli fànʔa sì cé ń'nɛ̀ puu bè gbɛ̀ri ki kàrigíʔ. A luʔɔ ki 'weli líɛ nɛ waa wī.

16 A we 'tóri dàawaʔala tiʔɛ káà táanni, gàa ki 'puu luʔɔ sunʔɔmɔ nī bè; pe ki tiʔɛ ye gè Koda. A kire 'we làrigɛ cɛ̀ri káfaligɛ nɛ̄ gè. A we 'pàanmipaanmi nɛ̀ kɔ́ripile lire yérige nàa ni cî puu nɛ siɛnnɛ suu bèle, 17 nɛ̀ ni yɛ̀gɛ nɛ̀ nyɔ́gɔ kɔ́rikpuʔɔ nī gè. A pe sí màʔara tíʔɛ nɛ̀ kɔ́rikpuʔɔ puɔ gè nɛ̀ cò ki fǎga cúʔɔʔ. Bɛ̀ we 'puu nɛ fìʔɛ́ we fǎa ga sa wìye wáa bè kabari Siiriti dàrimiʔɛ gbuʔulo nɛ̄ gèle luʔɔ laamɛ nī bè, Liibi kùlo kɔli mɛ́ gè, a kɔ́rikpuʔɔ fɛ̀wɛ wi 'kɔ́rikpuʔɔ fɛ̀ni sáʔa wè, á káfaligɛ ki 'kò nɛ we fílagi nɛ waa luʔɔ nɛ̄ gè.

18 Ki kpìɛnduu gè káfaligbuʔɔ kàsaʔa ki 'puu nɛ kɔ́rikpuʔɔ wáari gè nɛ fíigi kpuʔɔ, a pe séli nɛ kɔ́rikpuʔɔ ki tugoro táà yigi nɛ wáari luʔɔ nī gè, bè kàa yige kɔ́rikpuʔɔ ki sìlubumɔ nī bè. 19 Cɛndaanriwuʔu nɛ̄ gè a kɔ́rikpuʔɔfɔlilɔ tíimɛ pe 'kɔ́rikpuʔɔ ki fɛ̀yɛrɛ yige dè nɛ̀ wáa luʔɔ nī gè. 20 A ki 'cɛnyɛ nyuɔ kúɔ weli wè cɛngɛ nyaʔa gèʔ, bé nɛ́ cɛ ga jo ŋɔgɔlɔ gèle pìlige nī gèʔ. Káfaligbuʔɔ kàsaʔa gáà gè, kàa 'puu nɛ fàrí nɛ waa ki nɛ̄ kpuʔɔʔ. Ki 'puu fíɛrɛwuʔu, a weli tɔ̀ni nɛ̀ ki 'nyaa weli sǐ suɔʔ.

21 Ki cé mɔgɔ, bìli pe 'puu baa kɔ́rikpuʔɔ nī gè, piyè cé yafiɛn káaʔ. A sí kɛ́nì yɛ̀ nɛ̀ yéri pe sunʔɔmɔ nī bè nɛ́ jo: «Nɛ wuulo, yeli sì nyaaʔ wè lé, a ki yē yeli cé mi siɛnrɛ lúʔu dè, á we cé kò baa wiyè yiriʔ Kirɛti kùlo nī lè, fùrɔgɔ gáà gè nɛ́ yɛrɛ dáà ti 'cúʔɔ we mɛ́ dè tiǐ cî we taaʔ. 22 Bɛ̀ ki sí yē ŋɔ̀ wè, mi nɛ ki caa ye- yeli nàzɔnnɔ lìri bèle; yafiɛn sì je yeli wàa taaʔ, nɛ̀ yiri kɔ́rikpuʔɔ kire yákuɔ nī ki bé cúʔɔ gèʔ. 23 Ki 'nyaa pìlige gáà ki 'kúɔ gè, Kulocɛliɛ ŋáà mɛ́ mi yē nɛ́ ní wi wuu wè, níɛ baara wi mɛ́ wè, a wi wáà pɛ́nì yiri mi kúrugu, 24 nɛ́ mi yɛ: ‹Fǎri fìʔɛ́ʔ, Pɔliʔ, ki 'nyaa muɔ 'yɛli bàa yéri Sezari wi yiʔɛ mɛ́ gè, kire nɛ̄ Kulocɛliɛ nɛ́ wi kacɛ̀ngɛ ní gè, wi bé muɔ suɔ nɛ́ muɔ kobinɛnyɛninɛ pe mìɛni ní bèle baa kɔ́rikpuʔɔ nī gè.›

25 «Kire nɛ̄, nɛ wuulo, ye- gbɛ̀nmɛ le. Mi 'tɛ́ngɛ Kulocɛliɛ nɛ̄ wè, nɛ̀ taʔa ki nɛ̄ gìi wi 'juu m'mɛ́ gè ki bé kpíʔile. 26 Ki 'nyaa fúɔ weli kɔ́rikpuʔɔ ki báa kìi wáa bè kabari dàawaʔala tiʔɛ káà nī luʔɔ sunʔɔmɔ nī bè.»

27 Ki pìliye kiɛ nɛ́ sicɛriwuʔu kire ki 'puu á we ní nɛ waa, luʔɔ ki we fílagi Adiriyatiki kuʔɔjii nī wè. Bà pìlige ki pɛ́nì nɔ̀ nyìjaliɛlɛ lɛ̀lɛ nī lè, a kɔ́rikpuʔɔ baakuɔlɔ pe kɛ́nì ki 'nyaa majo wiyē nɛ nɔ̀gí dàawaʔala tiʔɛ káà nɛ̄. 28 A pe 'luʔɔ sícuumɔ tɔ́nminɔyɛgɛ cáan gè luʔɔ nī gè, nɛ̀ ki tɔ́nminɔ nɛ̀ wéli, a ki 'yɛ̀ kabuunyiʔɛnɛ togotaanri nɛ́ kpɔrigɔ nɛ́ sicɛri. Bà we 'sìʔɛrɛ baa we, a pe ń'nɛ̀ ki cáan, a ki 'yiri kabuunyiʔɛnɛ togosiin nɛ́ kpɔrigɔ nɛ́ kɔlini. 29 A kɔ́rikpuʔɔ baakuɔlɔ pe 'yɛ̀ nɛ fìʔɛ́, kɔ́rikpuʔɔ ki fǎa ga sa kìi wáa kabari sìndɛniyɛ nɛ̄ʔ, a pe sí kɔ́rikpuʔɔ yérigeyɛyɛ sicɛri tìrige nɛ̀ cáan kɔ́rikpuʔɔ kàduʔu mɛ́ gè luʔɔ nī gè, níɛ kpìɛnmɛ wáari bè kàdari ní. 30 Nɛ̀ sí ki taa kɔ́rikpuʔɔ baakuɔlɔ pe 'puu nɛ ki caa bè fɛ̀ bè yiri kɔ́rikpuʔɔ nī gè wī, a pe 'kɔ́ripile tìrige lè nɛ̀ cáan luʔɔ nī gè, nìi ni sî nɛ siɛnnɛ suu bèle, nɛ̀ ki kpíʔile majo peli je tìgi bè kɔ́rikpuʔɔ yérigeyɛrɛ yige dè luʔɔ nī gè wī.

31 A Pɔli wi 'juu nɛ́ kapiɛngbuɔnnɔ dabataan (100) kàfɔli ní wè, nɛ́ kapiɛngbuɔnnɔ bílì ní bèle, nɛ́ pe yɛ: «A siɛnnɛ bálì piyè kò náʔa kɔ́rikpuʔɔ nī gèʔ, yeli sǐ suɔʔ !»

32 A kapiɛngbuɔnnɔ pe sí kɔ́ripile ni màʔara celile dè, bɛ̀ ni 'puu puɔlɔ kɔ́rikpuʔɔ nɛ̄ gè, a luʔɔ ki 'kɛ́ nɛ́ ni ní.

33 Sɛ́ni nɛ́ kpìɛnmɛ pi- tuu bè, a Pɔli wi 'pe mìɛni fiɛn nɛ́ pe yɛ: «Ye- yéri ye yakaa káa. Ki cɛnyɛ kiɛ nɛ́ sicɛri yī ŋɔ̀ wè bà yeli nɛ siri wè, wàa fìɛ fɔ̀li bè yakaa káaʔ. 34 Mi ye fiɛn wī, ye- yakaa káa, kire cɛ ki bé pɔ́ri yeli mɛ́. Ye fǎga cɛri fìʔɛ́ʔ, yeli wàa nzìige sì je tuu dàala nɛ̄ʔ.»

35 Bà wi 'tire juu nɛ̀ kúɔ dè, a wi 'búru líɛ wè, nɛ̀ kɛn Kulocɛliɛ mɛ́ pe mìɛni yiʔɛ mɛ́ gè, nɛ́ fali nɛ̀ wàa kún nɛ káa. 36 A ki 'nàzɔnnɔ lìri bèle pe mìɛni nī bèle, a pe nɛ́ yéri nɛ̀ yaliire lìi. 37 Ki 'nyaa weli we mìɛni bálì we 'puu baa kɔ́rikpuʔɔ nī gè, we 'puu siɛnnɛ sirakeli togotaanri nɛ́ kpɔrigɔ nɛ́ siɛnnɛ kɔlini (276). 38 Bà we yé kɛ́nì lìi nɛ̀ tín nɛ̀ kúɔ wè, a we 'yaliire sɛnrɛ wáa dè luʔɔ nī gè, gìi ki bé tí kàa yiri kɔ́rikpuʔɔ ki sìlubumɔ nī bè.

Kɔ́rikpuʔɔ ki 'cúʔɔ

39 Bà kpìɛnmɛ pi 'yɛ̀ nɛ̀ tuu bè, kɔ́rikpuʔɔ baakuɔlɔ piyè ki cɛ́nʔ dàala lire nɛ̄ peli nɔ̀ʔ, a pe 'dàawaʔala láà wéli nɛ̀ nyaa gòrigo tiʔɛ káà nī, dàrimiʔɛ tiʔɛ. Kire tiʔɛ nī pe 'puu nɛ sɔ̀ngí peli bé sa kɔ́rikpuʔɔ yérige gè a ki yē ki bé gbɛ̀ jáa wè. 40 A pe sí kɔ́rikpuʔɔ yérigeyɛrɛ yige dè nɛ̀ wáa luʔɔ nī gè, nɛ́ fali nɛ̀ kɔ́rikpuʔɔ ki bìniyɛ màʔara sáʔala dè gìi ki bé tí peli gbɛ̀ri kɔ́rikpuʔɔ nii gè koligo nī, nɛ́ sí kɔ́rikpuʔɔ ki fɛ̀ni sáʔa wè nɛ̀ wi yɛ̀gɛ nɛ̀ yérige káfaligɛ ki wáari nɛ jíin wi nī. A kɔ́rikpuʔɔ ki 'sìɛn nɛ waa dàawaʔala tiʔɛ mɛ́ gè, dàrimiʔɛ tiʔɛ gè. 41 Nɛ̀ sí ki yaʔa a ki sɛ́nì taʔa nɛ̀ fali tiʔɛ káà nī, luɔyɔ siin cé yìi kpàli baa ki tiʔɛ nī gè, a kɔ́rikpuʔɔ ki fínaana ni sɛ́nì jíin nɛ̀ cùru dàrimiʔɛ nī gè. Kɔ́rikpuʔɔ kiǐ cî ní gbɛ̀ yiriʔ, a luʔɔ ki 'ki wáa nɛ̀ kabari kàduʔu mɛ́ gè, bɛ̀ lakuruyo yi 'puu nɛ wáari nɛ yɛ̀gí nɛ́ ŋɔri ní dè.

42 A kapiɛngbuɔnnɔ pe 'yɛ̀ nɛ ki caa bè kasuulebele kpúu bèle, pe fàá ga luʔɔ nyɛ́ gè bè fɛ̀ bè suɔʔ. 43 Kapiɛngbuɔnnɔ dabataan (100) kàfɔli wire sí cé puu nɛ caa bè suɔ wè pe kiyɛ nī. A wi 'pe yɛ gàa pe je kpíʔile gè pe- tíi, nɛ́ sí bìli yɛ bèle a ŋìi nyɛ́ macɛ́n wè, pe- yo pe tuu luʔɔ nī gè pélile bèle, pe- nyɛ́ pe yiri. 44 Nɛ́ sí bìli sɛnminɛ yɛ bèle, bàli pe yé kò baa kɔ́rikpuʔɔ nī gè, pe- kongo kɔ́rikpuʔɔ kabarirɛ nɛ̄ dè pe- yiri. A pe 'ki kpíʔile bɛ̀ kire kɛnmɛ nɛ̄ bè, nɛ̀ yiri luʔɔ nī gè pe mìɛni bèle, yakaa sì wàa taaʔ.