ਲੇਵੀਆਂ ਦੀ ਪੋਥੀ
ਲੇਖਕ
ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਆਖਰੀ ਆਇਤ ਤੋਂ ਲੇਖਕ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੱਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਆਗਿਆਵਾਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੀਨਈ ਪਰਬਤ ਤੇ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ (27:34; 7:38; 25:1; 26:46)। ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਬਿਵਸਥਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹਵਾਲੇ ਦਰਜ ਹਨ (8:10; 24:10-23)। ਲੇਵੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦ ਲੇਵੀ ਗੋਤਰ ਤੋਂ ਨਿੱਕਲਿਆ ਹੈ, ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਜਾਜਕਾਈ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਧਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਲੇਵੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੁੱਦਿਆਂ, ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਾਰੇ ਜਾਜਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਰਾਧਨਾ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਵਿੱਤਰ ਜੀਵਨ ਕਿਵੇਂ ਬਿਤਾਉਣਾ ਹੈ।
ਤਾਰੀਖ਼ ਅਤੇ ਲਿਖਣ ਦਾ ਸਥਾਨ
ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਲਗਭਗ 1446 - 1405 ਈ. ਪੂ. ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਿਖੀ ਗਈ।
ਜੋ ਬਿਵਸਥਾ ਲੇਵੀਆਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੁਆਰਾ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਸੀਨਈ ਪਰਬਤ ਉੱਤੇ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਇਸਰਾਏਲੀਆਂ ਨੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉੱਥੇ ਡੇਰੇ ਲਾਏ ਸਨ।
ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਤਾ
ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਜਾਜਕਾਂ, ਲੇਵੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸਰਾਏਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ।
ਉਦੇਸ਼
ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੁਆਰਾ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਤੰਬੂ ਤੋਂ ਬੁਲਾਏ ਜਾਣ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੇਵੀਆਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਏ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਮਾਮਈ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਸਦਾ ਸੀ। ਇਸਰਾਏਲ ਦੇਸ ਨੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਿਸਰ ਦੇਸ, ਉਸ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਦੇਸ ਕਨਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਦਾ ਨਵਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਲੇਵੀਆਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਲੱਗ (ਪਵਿੱਤਰ) ਰਹਿਣ ਲਈ ਅਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਾ-ਵਸਤੂ
ਹਿਦਾਇਤਾਂ
ਰੂਪ-ਰੇਖਾ
1. ਭੇਟਾਂ ਲਈ ਹਿਦਾਇਤਾਂ — 1:1-7:38
2. ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਜਾਜਕਾਂ ਲਈ ਹਿਦਾਇਤਾਂ — 8:1-10:20
3. ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਿਦਾਇਤਾਂ — 11:1-15:33
4. ਵੇਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਸਚਿਤ ਦੇ ਦਿਨ ਲਈ ਹਿਦਾਇਤਾਂ — 16:1-34
5. ਪਵਿੱਤਰਤਾਈ ਦਾ ਅਭਿਆਸ — 17:1-22:33
6. ਸਬਤ, ਤਿਉਹਾਰ ਅਤੇ ਪਰਬ — 23:1-25:55
7. ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀਆਂ ਅਸੀਸਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਰਤਾਂ — 26:1-27:34