12
Ilot Yesu nuyak
1 Ma enice ɛlɛ olotak kɔlɛ ci meel gɛr Yesu kook zɛɛ ma ajukɔ. Ma arayek Yesu nuyak ogin gi ci anek nɛ, “Edeya eleeti ole o Parici, eeci gɔɔn niigi alaba ɔl giye o anyekɛ eleeti kizi ɔl ci abon, maje ŋaato gɛrzɛ. 2 Ma kaala o inoko abuŋe dook katin akɔlyai. Buk kaala o inoko aŋɔmtɛ dook katin ayelzai kiziiktɛ. 3 Ma zin kaala o aduwanu niiga muura katin aziiŋnɛ vooritina. Buk kaala o aŋomteku niiga ɔl ceezinɛ eecitɔ katin abɔryai ɔl dook kebereca.”
Ŋɛnɛɛn ci abon kaŋole?
4 Ma anek Yesu nuyak nɛ, “Laŋotigan, má aŋolinu ɔl o arukuŋ adaayit, ma bar vurte ci adaaktu, ɔkɔma bodo gi oma ci agɔɔn. 5 Bar zin kilotuŋ igeet. Otoŋole Jook o aruk ɔl kadaayitɔ, ma bodo vurta anyak dɔyiz ci ajukɛkɛ nɔɔgɔ goo o abil been nɛɛn. Kaduwakuŋ igeet, abon aŋolinu nɔɔnɔ doon.
6 Kaga naaga kibaali ceen zoot kaal ci labak, ma anim ɛɛti kataala ci een tur ŋaatineeŋ giricete ceen ram nɔkɔ. Ma akɔm zoote nicoko codoi ṯɔr ŋaatineeŋ ci areyek Jook. 7 Má zin anyaku ŋoliin, eeci niiga adiŋdiŋnyu ŋume o Joowo ɔrɔɔt ujukit zoot ci meelik gɛr. Mayo nuun een im cugooc oowu noko ɛlɛ akɛɛp Jooi, ma aga dook.”
Ɔl ci atu Yesu kibeen ɔl ci abor nɔɔnɔ
8 Ma anek Yesu nɔɔgɔ bodo nɛ, “Didilɛ kaduwakuŋ igeet, ma ɛɛti ci abɔra tuwɛn onin ɔl kebereca, tiŋeere buk naana Ŋɛɛrti Eeto kabɔra tuwɛn onin toonnyak o Joowo kebereca. 9 Maje ɛɛti ci adaŋnyan aneet ɔl kebereca, buk tiŋeere naana Ŋɛɛrti Eeto kadaŋ nɔɔnɔ toonnyak o Joowo kebereca.
10 Mã anyak eet ci azoozan aneeta Ŋɛɛrti Eeto gɛrzɛ, aara Jooi ŋaatin oŋec nico labak. Mazi bar aduwak ɛɛti zɔɔz ci gɛr Vɔŋiz o Joowo, alaŋ Jooi aara ŋaatin oŋec nico been nɛɛn.”
11 Ma anek Yesu nɔɔgɔ bodo nɛ, “Mã akɔlakuŋ ɔl rooni, ma avoyuŋ ole o ka kɔɔt kapaktuŋ igeet ceezine o lotento, karabɔŋ een alaate o adikir akumawo, má anyaki ŋoliin giye ci akati zoozok ci ka abarzek niiga nɔɔgɔ. 12 Eeci Vɔŋizi o Joowo iiten nico ɛlɛ ayelzakuŋ igeet zoozok ci ka abarzek nɔɔgɔ.”
Yabziin ci eet ceen aroi tarbal
13 Ma anek ɛɛti oman kɔla tɔ Yesu nɛ, “Alaan o demziinto, duwak da gɔtɔna ween abuu ka keŋereyan buk aneeta kaal o ooŋnaket baatinaaŋ.”
14 Ma abɛdɛkɛ Yesu nɔɔnɔ anek nɛ, “Ineet logoz, ŋɛnɛɛn ci anyan aneet dɔyiz ci ka keŋerekuŋ ineet ki gotonu kaal o?”
15 Ma anek niini nɔɔgɔ dook kɔla nɛ, “Egenyit zinzeeti appinzɛta, eeci rogɛti ween didi eete ci deer alaŋ abilna kaale ci meel arokzetu.”
16 Uduwak ni Yesu nɔɔgɔ yabziin ci anek nɛ, “Anyak baale eet ceen aroi ɛɛva mana ŋaati abon akuvkuv, ma abiir juruŋ. 17 Abaabanun ni niini doon gi ci azi nɛ, Mayo akɔmnan piimanɛ ci ka keteedek labi cigan noko o ka yo kutugu ku? 18 Ma vurta abaaban izi nɛ, Abon kooyoi piimanɛ ci miliny baal rɛɛn noko ka kɛtɛɛnya piimanɛ ci adikir ka keteedek labi, ma buk kiyaŋɛ kaal cigan noko dook. 19 Ka zin kenek ɛlɛ maany nɛ, Izɛ mɛr aroi. Anyawu kaalyan ci meel ɛɛl piimanɛn ci adicanɛ irkitok ci meel gɛr. Inoko zin yubuz, olla dawɔ, wodɛ. Anyek ziniz katalɔ. 20 Enewun ni Jooi nɔɔnɔ nɛ, “Ineet aliyai nico. Inoko tedec baaline nico niina adaai. Mazin yo tedec kaala cugune ɛɛnɛ aroi noko akati ŋɛnɛɛn?”
21 Ma azi Yesu nɛ, “Zin yabziin nici akati ɔl o gɔɔn adɛz kaal ci ka kizitɔi arɔk, maje bar ŋume o Jooi alaŋ eegin arɔk.”
Má iinonu kaal ci arooŋnyu
22 Ma anek Yesu nuyak ogin nɛ, “Inoko zin kanekuŋ nɛ, Má iinonu dayiin ci ka orogti, karabɔŋ een rumanɛ ci ka uburucek. 23 Eeci rogɛti adiŋdiŋ ɔrɔɔt kujuk dayiin. Mã anyin Jooi ineet rogɛt, anyin buk dayiin. Buk ɛlɛ adiŋdiŋ kujuk rumanɛ. Mã anyin Jooi ɛlɛ, anyin buk rumanɛ. 24 Icinit di walaaknya. Alaŋ gɔɔn niigi aḏowɛ, ma akɔm buk nɔɔgɔ labi ci ka keteedit. Alaŋ anyak niigi piimanɛ ci ka kiyaŋti labi. Bar olla adayiz nɔɔgɔ Jooi doon. Bar zin niiga eeginu titinyɛ ɔrɔɔt ujukit kibaali. 25 Ŋɛnɛɛn inoko ŋaatunooŋ ci anim kazaac rogɛt cin kizi wun kidicilim inonnya? 26 Mazin mã alaŋ animnyu utuguz gi ci miliny kiyo nici noko, anyeku zin zinzeeti kiinonit kaal oogi naa?
27 Icinit di koroboli o too. Alaŋ niigi aliŋliŋ, ma alaŋ buk alolak eleeti rumanɛ. Kanekuŋ zin nɛ, Mayo nuun een alaan baal kazi Solomon e diŋdiŋonte onin, ŋaan kanyak rumanɛ ci alina kiyo gɔɔn koroboli o. 28 Jook zin nɛɛn o alinatan koroboli o too o aduŋna waanico, ma tiŋeere bar araabjai, ma atoozi gooya. Inoko zin ma alinatan Jooi nɔɔgɔ nɔkɔ o, ma zin bar koca igeet o eeginu titinyɛ ujukit koroboli, alaŋ amalikuŋ niini igeet rumanɛn buk? Kidic zin igeet tuwɛn ɔrɔɔt. 29 Má zin gɔɔn iinonu kaal ci ka adayit, karabɔŋ een kaal ci ka owodit. 30 Eeci nici dook kaal o gɔɔn iinon ɔl o loocu alaŋ atuwe nɛɛn. Mazin baatunooŋ o aavi tammu tadena aga kaal o arooŋnyu niiga dook. 31 Bar zin rak ɔɔwa aryek zinzeeti baliin o Joowo doon, ŋaan kaala nici dook anyononekuŋ igeet buk.
Arɔkzɛt o tammu tadenu
32 Nuyak ogan, má anyaku ŋoliin gaga, eeci baatunooŋ o aavi tamma anyuŋ igeet baliin onin talniinta. 33 Inoko ɔɔtɔ ataaltɔi kaal ugooc anyaku dook, ka odomta guruc ci ataalanu o itiriti ɔl o amaat, ka ɔrɔɔŋtak niiga eleeti arɔkzɛt o abil kodot, iyaŋtek eleeti arɔkzɛt tammu tadena ŋaao ɛɛlni calaŋ akoloni. Eeci ŋinaante akɔm agoryai ci ka kɔgɔrɔz, ma akɔm buk zizaac ci ka kadayit. 34 Eeci ŋino iyaŋin arɔkzɛt unooŋ, ŋino buk aavtiyɛ zinzeeti ugooc nɛɛn.
Iziti vililɛ
35-36 Iziti vililɛ tup giye ci tɛ olla akunakuŋ igeet. Uburucek rumanɛ. Acapta tɔɔlit akatek katalanyit. Eelit kiyo gabara o arɛ alaan uneeŋ ka kabada keronnya o, ka ma aku niini, ma atɛrɛn karogi, akolek niigi nɔɔnɔ karogi enico ɛlɛ o. 37 Didilɛ kaduwakuŋ igeet, atalnɛ koca niigi ɔrɔɔt ɛlɛ ŋaati akuni alaani uneeŋ, ma amada nɔɔgɔ vililɛ areyi calaŋ oogin. Awa koca niini nɔɔgɔ, ma anyek kaavtiyɔ loota, ma anyek dayiin. 38 Amayuwi zin niigi ŋaati amadan alaani uneeŋ nɔɔgɔ vililini, mayo nuun abada niini baalin kɛŋa karabɔŋ een ooŋtalizo. 39 Abon aadanu gi ce. Gɔɔn kizi gi ci aga ɛɛti ci korgu iiten ci ka kiiyakɛ agoryaiti kɔrɔk cin o, alaŋ koca ooŋnek kɔrɔk looc ka kiiya kook agoryaiti ceeza gorziin. 40 Iziti zin buk niiga vililɛ nɔkɔ, eeci iima naana Ŋɛɛrti Eeto katorobanuŋ igeet calaŋ agawanu iiten ci kakunɛ.”
Gabaren ci aliŋliŋ juruŋ
41 Ma anek Pitɔr Yesu nɛ, “Manyi, ma dim yabziin nici akanet ageeta doon, yo akati da buk ɔl dook?”
42 Ma abɛdɛkɛ Manyi Yesu nɔɔnɔ anek nɛ, “Inoko ŋaatun ŋɛnɛɛn ci een gabaren ci agɛny aliŋliŋ juruŋ o? Gabaren ci agɛny nɛɛn o aŋɛra alaani oninɛ nɔɔnɔ kizi gabaren ci adikir ceeze onin, ka keŋerek gabara o miliny dayiin ugeec juruŋ. 43 Amayuwi zin gabarɛnti nici ŋaati abadaan alaani oninɛ keronnya, ma amada nɔɔnɔ agɔɔn gi nico. 44 Didilɛ kaduwakuŋ igeet, koca enico anyek alaani gabaren nico kagamek nɔɔnɔ kaal ogin dook ka kozooti. 45 Mazi bar abaaban niini gi ci azi nɛ, Amɔn rak tiŋeere alaani onane ŋinaante ŋinti rɛɛn calaŋ abada kataman, ma adoma agit gabara ci miliny ŋaatin o, ma adak dayiin dook niini doon, ma awodɛ ma abaaki. 46 Abada koca alaani cinɛ o iitene calaŋ niini agawan kuni cin o, ma aku aruk nɔɔnɔ, ma atɔɔk liŋliŋonte onin, ma apayek nɔɔnɔ gerzitin ci ɔl o alaŋ atuwe.
47 Ma gabarɛnti ci aga gi o arooŋek alaani oninɛ nɔɔnɔ kutugu, ma bar alaŋ arɔɔŋ niini kizi vilil kutugu eo arɔɔŋ alaani oninɛ, arooki koca niini ɔrɔɔt ɛlɛ. 48 Maje gabarɛnti calaŋ aga gi ci arooŋek alaani oninɛ nɔɔnɔ kutugu, ma bar buk agɔɔn gi ci aganɔn niini ki rooyinɛt, arooki buk niini kidicilim. Ma ɛɛti ci anyonek nɔɔnɔ kaal ci meel, arooŋnyi buk ŋaatin kaal ci meel. Maje ɛɛti ci anyonek nɔɔnɔ kaal ci meel ɔrɔɔt ɛlɛ, arooŋnyi buk ŋaatin kaal ci meel ɔrɔɔt ɛlɛ.
Anyaa Yesu ŋɛrɔn
49 Kakun zin naana o ka kiiya kakatek looc goo. Bar zin abon waan liŋliŋɔni nici inoko akatai odota. 50 Anyak piryakzɛt ci appe ɔrɔɔt akunakan aneet. Kanyonei zin tiŋeere naaga piryakzɛt nico nɔkɔ zɛɛ ma kadica imin. 51 Bar bɔŋ niiga abaabanu kizik kanyaai naana looc ganɔn? Alaŋ zin kanyaai looc ganɔn, bar kanyaai looc ŋeriin. 52 Akatai zin bar inoko o ɛlɛ, ma een ɔl ceeza tur, aŋɛrɔ ceen iiyu amarnin gɔnɔgi ceen ram o. Adoma ceen ram o amarnin gɔnɔgi ceen iiyu o. 53 Maje gɔɔn ɛɛti tiŋeere amarnin ŋɛɛrin. Buk logoti amarnin baatin. Maje ŋaa tiŋeere amarnin bɛɛnyin. Buk dole amarnin yaatin. Maje inyik tiŋeere amarnin alawan onin. Buk alawani amarnin inyik.”
Arizɛt ŋɔɔta been diizwani
54 Ma anek Yesu bodo ɔl nɛ, “Gɔɔn mã acinu diizoc libire ci jenu o anonu nɛ, Atiil tedec tammu. Ma didi atiil. 55 Buk mã akɔla ŋɔɔti ci libir ci jenu o, anonu nɛ, Abur tiŋeere lɔɔci. Ma didi abur. 56 Izitu mɛr niiga ɔl ci abuuku eleeti. Acinu gɔɔn niiga looc kibeen tammu taden, ma aganeku ŋaati aduwanu keŋti ci kaal cigeec. Mazin buk alaŋ agayu keŋti ci kaal ci agooni inoko o naa?
57 Alaŋ zin aŋɛraku eleeti kaal ci abon ka utuguz naa? 58 Mã anyak eet ci akɔlakin rooni, abon akɔ ŋaatin ka ɔɔt idica ki nɔɔnɔ zɔɔz nico iŋaan urumit alaan o roonnyo. Gɛrzɛ ŋaan apayekin alaani ineet cabiin, ma avɔ ajukekin takirnya sijin. 59 Didilɛ kaduwakuŋ igeet, alaŋ koca aduŋna niina ŋinaante kataman, ma aavɛ nɔkɔ zɛɛ ma arui guruc o apawonekin ineet dook.”