Bá maá tɔ́ma Bóol o Lóom
27
1 Ahɛ́ Fɛsitus ŋaá sɔ́mbɔ́tɔ́ná anyía tu ŋá sɔ́ nyɛ́mána tu ɔkandaka eé sitíme o osúéte i Italí,
u ŋé cuméke ne Bóol na baacɔ bé etémbí bé ciíbe cɛ ɛcaná né mutéŋínyi bicénji a mumɔtɛ́,
nyiínyi ɛ́cɛ Súlius.
Mu ŋaá bá mu ɔlɔŋɔ ú bicénji a waáŋá ú *Lóom,
bá lɔ́ŋɔ́kɔ ɔlɔŋɔ oócí báyɛ « Ɔlɔŋɔ ú bicénji a waáŋá ú Sɛsáal ».
2 Tu ŋe sú oófókíne eé sitíme cɛ bálɛ́ka cɛ Atɛlamíte.
ª Sitíme eécí ŋaá bá cɛ́ a cɔ́baka a aháŋá yɛ́ atálɛ́mɛ́na sitíme cé ekéti yí iisí yɛ́ Asi,
tu ŋé súéte.
Ɔɔcɔ ɔ wɔmɔtɛ́,
ebíényi yí Tɛsaloníke i iisí cɛ Masɛtuán,
nyiínyi ɛ́cɛ Alisitáak,
ŋaá bá na basɔ́.
3 Ɔ ɔyá ɔyá,
tú ŋga hámá e Síton.
Súlius ŋaá bá weé tétényíki Bóol na ambányɛ yɛ́ ɔtɛ́má ;
aáná u ŋaá nyɛána Bóol anyía wá ka lɛ́cáka baláayɛ́,
háyɛ bá bɔ́ŋa bé o wuúci iínjíékíne bɛnyɛ́ma a bɛ́ ŋaá bá bí é wuúci bɛ́ámbákɛna.
4 Ahɛ́ tu ŋa sɔ́ hátɔ́na e Síton,
bihúne ŋé túme ohúne,
bɛ́ basɔ́ húlúkúníne eé buúse.
Aáná tu ŋá sɔ́ hɔ́lákɛ́na cɛ asálá cɛ asálá yí Síbele,
iisí a cɛ́áŋa ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ nuɔmɔ́,
ananyía bihúne tɛ ɔ́mɔ́ bá bí é húnéke hɔ́á.
5 Tuɔ́ bɛ́táŋálɛ́ákána cɛ nuɔmɔ́ cɛ nuɔmɔ́ hoóhi na bɛsálá bí ne iisí ci Silisí na cɛ Bamfilí,
tú ŋga hámá a bálɛ́ka ci Mííla i iisí ci Liisí.
Tu ŋá hámɔ́kɔ́na eé sitíme.
6 Hɔ́á,
mutéŋínyi bicénji ŋaa lɛ́cá sitíme cɛ bálɛ́ka cɛ Alɛkɛsandilí,
ci é súétéke i Italí,
u ŋá basɔ́ óófíkínyi noómi.
7 Tu ŋe sú húlíki mɔɔ́sɛ́ meéŋí o ohónyí anyía tu ŋa sɔ́ bá tuasɔ́ kándaka butíkítíki a asana ne ehúne a yɛ́ ŋaá bá yá basɔ́ húlúkúnine eé buúse.
Tu ŋa sɔ́ lɛ́cáka muuyé muéŋí anyía tú ka sɔ́ háma a maabána ma bálɛ́ka ci Siníte.
Ahɛ́ ehúne ŋaá bá yɛ́ tɛ á basɔ́ aátába osúéte na ɔkanda ne buúse fiaŋɔ,
tu ŋa sɔ́ hɔ́lɛ́na ɛ ɛmbana ci iisí a cɛ́áŋa ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ nuɔmɔ́,
nyiínyi anyía Kɛlɛtɛ,
a aháŋá yɛ́ ɔndɔ́ŋɔ ú iisí cɛ bálɛ́ka cɛ Salémone.
8 Tu ŋa sɔ́ cɔ́bana ɔkanda ne buúse ne muuyé muéŋí cɛ asálá cɛ asálá,
tú ŋga hámá a nyɛtálɛ́mɛ́na sitíme a nyɛ́mɔtɛ́,
nyiínyi ɛ́cɛ « Ambányɛ cá atálɛ́mɛ́na sitíme »,
hoóhi na Lasɛ́.
9 Ekúlú ŋaá basɔ́ hɔ́lákɛ́na yeéŋí o ohónyí,
ɔkanda ɔɔ́ nuɔmɔ́ ŋaá bá wá yáaŋa ɔɔbɛ́ ɔ ɔhɔla,
anyía buɔ́sɛ́ abɔ́ bá ŋaá bá bé bíkíilieke ɔnyíá ŋaá bá bú ma hɔ́la.
ª Yaátɛ́ asana Bóol ŋaá basɔ́ óókísí ɔsɛ :
10 « Buamɛ eé,
ɛ ŋa mɛ́ lɛca anyía ɔkanda ooci ŋaá cɔba ɔ ɔbá ɔɔbɛ́ ɔ ɔhɔla a asana eyí ne sitíme na mááyɛ́ malamɔ́ káá cɔ́ba ɔ ɔcaŋiaka.
Ta basɔ́ tɔ́na tua sɔ́ŋa tú owéékúne eé wuúci. »
11 Mbá ta híáná,
mutéŋínyi bicénji ŋaa hɔ́lá ɔháya mɔŋɔlɛ́ ne né mutéŋínyi sitíme ne né muútí sitíme anyía bé tényí ébú súéte.
12 Yááŋa tɔ́na anyía nyɛtálɛ́mɛ́na sitíme eényí tɛ ɔ́mɔ́ bá nyɛmbányɛ o ohuliki ekúlú yí buume hɔ́á.
Yaátɛ́ asana baacɔ beéŋí bé sitíme ŋa bɔ́ sɔ́mbɔ́tɔ́ná ɔcɔbana ɔkanda ne buúse.
Bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ bɛ́kánáka,
mbɔ́kɔ búáŋa bú ɔbá aáná,
ɔ ɔkɔɔ́háma eé Fénis,
nyɛtálɛ́mɛ́na sitíme a nyɛ́mɔtɛ́ nyɛ́ Kɛlɛtɛ a nyɛ́ ŋa lɛ́ca nyɛfiana nyɛ́ ɔɔ́cɔ́.
Hɔ́á bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ áambaka ohuliki ekúlú yí buume.
Nɔbɔ́lá nú ehúne ŋaá naa ɔɔ́ nuɔmɔ́
13 Hihúnéhúne hɛ́ bulɔɔ́lɔ ŋeé túmé ohúne.
Baacɔ bé sitíme ŋe bú ketí anyía bá bɔ́ŋa bá ɔkandaka háyɛ bé ŋe bú bíkétíki.
Aáná bá ŋa bɔ́ aáŋíá butélímínyínyí bú sitíme,
bé ŋé súéte,
bá kándaka cɛ asálá cɛ asálá yɛ́ nuɔmɔ́ nɔ́ Kɛlɛtɛ a aháŋá yɛ́ nyɛkafíanɛna nyɛ́ ɔɔ́cɔ́.
14 Mbá hikúlúkúlú yaandándá yɛ́ nɔbɔ́lá nú ehúne ayɛ́ bɔ́ ŋɔɔ́ lɔ́ŋɔ anyía « Elákilɔŋ » é húlúkúne namuaná cɛ nyɛháma nyɛ́ ɔɔ́cɔ́ cɛ Kɛlɛtɛ,
ŋeé túmé o beébe naanɛna.
15 Ehúne nyɛkɛtakɛna sitíme na makɛ́nda,
ohónyí wú o ciíci télímínyi tɛ́ka.
Buátɛ́ bɔkɔ tu ŋa sɔ́ bɛ́nyɛ́ána anyía ehúne á basɔ́ hɔ́lána.
16 Yɛ́ ŋá basɔ́ nyɛ́kɛ́tákɛ́na a asálá a yɛ́mɔtɛ́ ɛ ɛmbana ci hikétíkéti hí iisí ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ nuɔmɔ́,
nyiínyi ɛ́cɛ Kóta.
Yiíyi yɛ́ ŋaá basɔ́ támbá ehúne butíkítíki,
aáná tu ŋa sɔ́ bɔ́ŋɔ́ ohónyí ne muuyé mukime wú ɔhɔkɔnɔnɔ ɔkɔkɔ́ yɛ́ ɔbɛ́ɔ́lɛ́tɛ́na.
17 Bɔnyiɔ eé sitíme ŋe bú béétí ɔkɔkɔ́ eéyé eé sitíme noómi,
bé ŋé yiíyi ɔɔ́tɔ́kɔ́kɔ ɛ ɛmbana ci sitíme ne tukolí,
anyía cɛ́ ɔ́ɔ́nɛ́na.
Ayɛ́ bá ŋaá bá bébú líkíméke anyía sitíme á ka fáka ɔ ɔsɛ́bɛ́á a asálá yɛ́ nuɔmɔ́ eé Libí,
bá ŋá nyɛana butélímínyínyí bú sitíme é bíhíéŋélíki,
ª ehúne húle nyɛ́kɛtakɛna sitíme haála hekime.
18 Ehúne eéyé ŋaa cɔ́bá ne buúse o ohúne na makɛ́nda mekime a nyɛnamá anyɛ́ ɔ ɔyá ɔyá bɔnyiɔ eé sitíme ŋe bú túmé ɔwaahɛna mɔmɔtɛ́ malamɔ́ ɔɔ́ nuɔmɔ́ o o ciíci hélélíti.
19 Ɔ buɔ́sɛ́ bɔ́ ɔláta bé ŋé bú oombókóko bɛlaŋɛ́na bí sitíme beébe bɛ́muátá.
20 Mɔɔ́sɛ́ ŋaá hɔ́láka meéŋí tu tɛ lɛca ta ɔɔ́cɔ́ te tunjoti,
ehúne cɔcɔbaka ne buúse hú ohúne na makɛ́nda.
Mɔŋɔlɛ́ ma ɔkɔmba ŋá basɔ́ mána ɛ ɛtɛ́má.
21 Baacɔ a bá ŋa bɔ́ bá eé sitíme noómi ŋe bú húlíki mɔɔ́sɛ́ meéŋí,
bá tɛ́ nyíá ta bɔkɔ.
Mbá Bóol ŋa tálɛ́mɛ́na aabɔ́ ɛ ɛkatɛ́katɛ́,
mbá ɔsɛ :
« Yɛ́ ŋaá bá ambányɛ anyía núánɔ́ mɛ lɔ́kɔ́mɛ́na.
Mbɔ́kɔ nuanɔ́ mɛ lɔ́kɔ́mɛ́na,
keyé tú tɛ ɔmɔ́ sɔ́ hátɔna aá Kɛlɛtɛ,
tu tɛ ɔ́mɔ́ sɔ́ bá tú ɔbɛ́cáŋgɛna ta anyía tú obínyímísíki nyɛnamá eényí.
22 Mbá aámbáya ɛ ŋa mɛ́ banɔ́ láana ɛsɛ́ ánɔ bɛ́kɛ́ndɛ́na,
anyía ɔɔcɔ ta ɔmɔtɛ́ aasɔ́ ɛ ɛkatɛ́katɛ́ ti ŋée wéékune ;
hú sitíme bímuócí cɛ́ ŋa cɔ́ba ɔ ɔcaŋiaka.
23 Yááŋa anyía e buutú bɔ́ hɛ́nánɔ,
*elilé yɛ́ bɔsɔ́ma yɛ́ Bandɔ́mɛsɛ́ awɔ́ ɛ ŋaá mɛ bɛ́lɔ́kɔ́mɛ́na,
i wuúci nyiɔkɛna,
yiíyi yé bíkósíti náámɛ,
24 yɔ́ mɛ́ laana yɛ́sɛ :
“Bóol,
eti líkíme.
Ɔ ŋɔ́ nyɛmána wu ɔkɔbɛ́káláka eé buúse bɔ́ Sɛsáal.
Aáná,
Bandɔ́mɛsɛ́ a yaáyɛ́ ambányɛ yɛ́ ɔtɛ́má ɔ yɔ́ɔ́wɔ asana mee lumítíne onohi tɔ́na baacɔ bekime a bá bɔ́ŋa aá nuɔmɔ́ na kuɔŋɔ́.”
25 Aá yaátɛ́ asana,
banɔ́ bíámɛ bikendinyi,
ánɔ bɛ́kɛ́ndɛ́na,
anyía ya mɛ́ŋa na mɔŋɔlɛ́ ná Bandɔ́mɛsɛ́.
I ŋe mí menyi anyía bɛsana ŋa cɔ́baka ɔ ɔbɛ́kɛ́láka háyɛ elilé eéyé á mɛ laana.
26 Mbá ehúne yɔ́ cɔ́ba,
yáa basɔ́ éékínyi a asálá yí iisí a yɛ́mɔtɛ́ aá nuɔmɔ́. »
27 Bú ŋaá bá e buutú e bú ŋó nyíóyísínyi meetú mɔɔ́hátá ne menyíse emé ehúne ŋaá bá hú ɔ basɔ́ súéténe ɔɔ́ nuɔmɔ́ nú Metitelanɛ́.
Hoóhi ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cí buutú,
bɔnyiɔ eé sitíme ŋe bú bíkétí anyía tú me sú túme obíkósi ná ɔmɛsɛ́.
28 Aáná bá ŋa bɔ́ ááhɛ́na nukolí e menyífé.
A aatɔ́ a yɛ́mɔtɛ́ yí nukolí eénú bɔ́ ŋɔ yɔ́ɔ́tɔ́kɔ́kɔ́ bɔkɔ a bú ŋa láma.
Aáná bá ŋa lɛ́cá anyía injibí cí menyífé aá haála eéhé ŋaá bá mɛ́ta nyitíne ne buunyi ne ífendí.
Bá ŋa bɔ́ cɔ́bá ne buúse butíkítíki,
bé ŋé túné áahɛna nukolí,
bá ŋá lɛcá anyía injibí áŋa mɛ́ta nyitíne na ɛ́námanyɛ́.
29 Bá ŋa bɔ́ bá bébú líkíméke anyía ehúne áŋa yɛ́ ɔtɔ́ma ciasɔ́ sitíme haála ahá ciáŋa ci okobítúméke aá bɛandándá bɛ́ andányɛ́ ;
ɛ́ɛhɛ́ bá ŋa yááhɛ́na bitélímínyínyi bí sitíme bínyíse e elime,
bé ŋé túme ɔtáta na ɔtɛ́má okime anyía ɔyá é tényí yá.
30 Bɔnyiɔ eé sitíme ŋaá bá bábɔ́ áambaka menjiŋé amá anyía bábɔ́ háma eé sitíme,
bábɔ́ cábákɛ́na.
Aáná bé ŋe bú lóósi ɔkɔkɔ́ yɛ́ ɔbɛ́ɔ́lɛ́tɛ́na,
bá ŋá sɔ́mba afala báyɛ bá ŋa bɔ́ áamba okosúŋéke bitélímínyínyi bí sitíme bɛ́ aháŋá yí buúse.
31 Bóol ŋá laána ne mutéŋínyi bicénji mu *Lóom na bɔsɔ́ɔ́kɔ́ bicénji ɔsɛ :
« Mbɔ́kɔ baacɔ eebe ti ŋé bú límíne eé sitíme noómi,
nu tɛ anɔ́ kɛ́la nu ɔnɔhɔkɔ. »
32 Bicénji ŋá sɔ́mbáka tukolí etú bé ŋeé súŋékíne ɔkɔkɔ́,
bé ŋé yiíyi nyɛana anyía yé nénéke ɔɔ́ nuɔmɔ́ ɔ ɔmuaná,
haaca ne sitíme.
33 Hikúlúkúlú,
ɔkɛla anyía ɔyá e síke á yá,
Bóol ŋé beébe laána bekime anyía bá ŋá bɔ́ nyɛ́mána bá ɔnyíáka bɛnyɛ́ma bɛ́ ɔnyíá,
ɔsɛ náábɔ́ :
« Hɛ́nánɔ mɔɔ́hátá ne menyíse eeme amá nua nɔ́ŋa hú ɔtáta,
nu tɛ bɛ́háya bɔkɔ bɔ́ ɔnyíá e nyuúté.
34 Cɔ́kɔ́lɛ,
ɛ ŋa mɛ́ aamba anyía nuánɔ́ nyíáta bɔkɔ.
Yááŋa ambányɛ anyía nuánɔ́ nyíáka mbá nué líhéke.
Nuti líkíméke,
yááŋa anyía ta ɔbaca tɛ ŋáá cɔ́ba ɔ ɔnyáŋɛ́tɛ́na ɔɔcɔ. »
35 E elime cɛ ɔtáŋa oócí,
Bóol ŋé hiíte eléti,
u ŋé iínjíé Bandɔ́mɛsɛ́ bitéŋíti ɔ ɔbɛ́cɔ́kɔ́lɛ́na eé buúse bɔ́ baacɔ bekime,
u ŋé yiíyi bákáka,
u ŋé túme ɔnyíá.
36 Aáná ɔɔcɔ okime ŋeé hiíte makɛ́nda,
nyitúme eényí tɔ́na ɔnyíá.
37 Tu ŋa sɔ́ bá baacɔ etíne cɔ́ɔ́hátá na átátɔ́ ne imbuke buunyi na ɔmɔtɛ́ eé sitíme noómi.
38 Ekúlú ayɛ́ tú ŋe sú éécéke,
bá ŋá aahákɛ́na ikute cí iŋeŋé ɔɔ́ nuɔmɔ́ o ohéhélíti sitíme.
Sitíme ma kátakata
39 Ayɛ́ ɔyá ŋaá yá,
bɔnyiɔ eé sitíme ti ómó túné ebú ményi iisí acɛ́ bá ŋa bɔ́ lɛ́ca.
Mbá bá ŋa bɔ́ lɛ́cá nyinyike nyɛ́ nuɔmɔ́ a nyɛ́áŋa na ɔsɛ́bɛ́á a asálá ;
bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ aambaka anyía mbɔ́kɔ ohónyí áŋa wú ɔbɔ́ŋɛa,
bá ɔcɔbana sitíme hɔ́á.
40 Aá yaátɛ́ asana bé ŋe bú súŋúnéke bitélímínyínyi bí sitíme,
bó biíbi nyɛana ɔɔ́ nuɔmɔ́.
Híáná bé ŋe bú hémbúléke tukolí tú bukendi sitíme a aháŋá yí buúse yí sitíme.
Bé ŋé súŋe bɔlaka bú ehúne eé buúse ;
aáná ehúne ŋé túme o ciíci nyɛkɛtɛna a aháŋá ayɛ́ bá ŋa bɔ́ lɛ́cáka ɔsɛ́bɛ́á.
41 Mbá ɛmbana ci sitíme ŋé túme obítíse ɔsɛ́bɛ́á ɔɔ́ nuɔmɔ́ noómi.
Cɛ ŋaá bá ci a yáaŋa ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ bɛhaála bífendí bí munyife.
Sitíme nyɛfaka eényí aáhá.
Yááyɛ́ aháŋá yí buúse ŋá sɔ́bɛ́na ɔ ɔsɛ́bɛ́á a nyɛnamá anyɛ́ cɛ tɛ ɔ́mɔ́ bá ci obínyíetinyi.
Makɛ́nda ma bɛahɔ́ ŋé túme ɔkata aháŋá yí elime yí sitíme.
42 Bicénji ŋa yáámbáka ɔwɔɔ́nɔ́kɔ baacɔ bé ciíbe cɛ ɛcaná anyía ta ɔmɔtɛ́ tɛ́ bɛ́náŋa ɔɔ́ nuɔmɔ́ ɔ ɔcabɛna.
43 Mbá mutéŋínyi bicénji mu *Lóom,
wuúci wa yáambaka onohi Bóol.
Aáná u ŋeé beébe sáŋɔ́nɛ́na ɔkɛla háyɛ bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ áambaka ɔkɛla.
U ŋá laána baacɔ bé ciíbe cɛ ɛcaná anyía bɔsɔ́ɔ́kɔ́ e bé ŋe bú ményi ɔbɛ́náŋa ŋa bɔ́ nyɛ́mána bá ɔ cáŋa bɛ́áhákɛ́na e menyífé ɔ ɔcɔba a asálá.
44 Ɔ bɔ́mɔtɛ́ bɔsɔ́ɔ́kɔ́ ŋa bɔ́ nyɛ́mána bé osíke beébe látaka,
babáátákánɔ́ a bɛláŋgɛ ta anyía e bikélékéti bí etémbí bí sitíme.
Aáná bá ŋa bɔ́ kɛ́láka,
bɔ́ kɔ hámɔ́kɔ́na beébe bekime ɔ ɔmɛsɛ́,
ta bɔkɔ ti beébe kɛlá.