Barʉ́wa ya Paúli kwa
Vakolosáai
Mʉlongooryo
Barʉ́wa ɨhɨ yaandɨkwa nɨ mutumwi Paúli kwa vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va múujii wa Kolosáai (1:1-2). Paúli aandɨka barʉ́wa ɨhɨ hamwɨ na barʉ́wa kwa Vaeféeso na Vafilíipi mpɨɨndɨ ˆajáa mʉnyololwii ʉko Róoma. Vamanyi va Masáare vaséaa aandɨka barʉ́wa ɨhɨ kati ya myaaka ya 60-62 keende Kirisitʉ ˆavyaalwa. Paúli sɨ avariyʉla Masáare Maaja ʉko Kolosáai tʉkʉ, ˆvyeene vyoónekanaa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu ʉko Kolosáai yaanda na mutumwi ˆasewáa Epáfura (1:7; 4:12).
Mpɨɨndɨ Paúli ˆajáa mʉnyololwii, ajáa awyɨɨrwa masáare ya vakiindya va ʉloongo ˆveene vavajuuwáa vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va Kolosáai (2:4, 8). Vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va Kolosáai vajáa viigava havɨrɨ, vaantʉ ˆvamuruma Yéesu Vayahúudi na Vagiríki. Vamwɨ va vaantʉ ava, vasaakáa saangya masáare ya díini na tʉʉva jaavo, na ukiindya wa Yéesu (2:13-23).
Vayahúudi vaseáa, koonɨ mʉʉntʉ ˆamuruma Yéesu, sɨ anatwaalwa na kɨbawii na sɨ atúubaa tʉʉva ja Kɨyahúudi sɨ arɨ rumwa nɨ Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Maa kaa, Paúli akiindya ˆvyeene kɨbawo cha kɨkomi kɨrɨ. Na kɨbawo ɨkyo nɨ cha mʉtɨma ˆkɨbwéeyyiwaa nɨ Kirisitʉ na sɨ kɨbawo ˆkɨbwéeyyiwaa kwa mɨkono ya vaantʉ tʉkʉ (2:9-12). Vagiríki novo vajáa vatɨɨte ukiindya mʉtʉhʉ wa ʉloongo ˆmweene vavaheemberáa vaantʉ (2:4, 8). Maa kaa, Paúli akiindya Yéesu Kirisitʉ akiimana, yeeye nɨ mʉkʉ́ʉ́lʉ mweeri ya vyoosi (1:15-20).
ˆVyeene Kɨtáabu ɨkɨ Chagavwa
Lʉmbɨ, Paúli yoomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ na yoovaloombera vatuubi 1:1-14
Yéesu nɨ mʉkʉ́ʉ́lʉ wa vyoosi 1:15-23
Mɨrɨmo ya Paúli kwa vatuubi va Yéesu 1:24–2:5
Yéesu atʉheera uhúuru na mwiikalo mufya 2:6-23
ˆVyeene vatuubi va Yéesu vasaakwa vindookiikala 3:1–4:1
Ukiindya na lʉmbɨ jo kiimikirirya 4:2-18