Dawda ma ne Goliyat
Goliyat sal Israyela vya ma
17
1 Filistiya ma mwale ta ne bama asagar ma ya ne pore mballa pe. A kote ya suwal Soko ge ne suwal Yuda go. A kote se Soko ma ne Azeka buwal zi, suwal Efes-Dammim go. 2 Sawul ma ne asagar ge Israyela ne ma a kote ya me, a kat se, baal pul ge baŋre ma ne go, a nṵsi ta mbal pore ne Filistiya ma. 3 Filistiya ma, a mḛ njal le ge ɗu go, amma Israyela asagar ma a mḛ ya nama ndwara zi ne le may ya, baal pul gá nama buwal zi.4 Ndu ge pala balme a̰me ɗu ne Filistiya ma buwal zi ɗage ya Israyela ma ndwara zi. Na dḭl Goliyat, a ndu ge suwal Gat ne ne, dó̰ ga̰l gerndeŋ, na twala mbo kaŋ ge meter ataa go. 5 Na sḛ ka da ne jum fool ŋgirma na pala go, kan goŋroŋ walam titɗa ne sii osor go na ko̰o̰l go, goŋroŋ mbe dṵṵl mbo kaŋ ge kilo wara myanaŋgal go. 6 Pa walam na koo soŋgol go, ne ra̰y dolla na ka̰l pal go me. 7 Na ra̰y uwara ga̰l da ne naa ge zor ba̰r ma uwara zor ba̰r go ga, ra̰y ge ne dṵ́ uwara wak zi, na dṵṵl mbo kaŋ ge kilo ɓyalar go, Na bage in na ɓiyaar ka mborra na ndwara zḛ.
8 Goliyat mḛ se, tol asagar ge Israyela ne ma, jan nama go: «Kyaɗa aŋ ba syare ta ya mbal pore ɗaa? Tá me ndu a̰me ɗu ne aŋ buwal zi na mbo ya ɓol mbi. 9 Kadɗa ma̰ waɗe ya mbi pal hun mbi, i ma̰ gá aŋ mo̰r ma. Amma mbi ma̰ waɗe ya na pal, mbi hun na, aŋ ma̰ gá i mo̰r ma.» 10 Goliyat ka gwan sal nama laar janna go: «Ma̰ no mbi jan fare da ne aŋ, asagar ge Israyela ne ma! Ho̰ me mbi ndu ya ɗu ge i ne na ba ke ta.» 11 Sawul ma ne asagar ge Israyela ne ma, a za̰ fare janna ge ndu ge Filistiya mbe ne ma, vo ge ɓaŋlaŋ wan nama ge be to.
Dawda mbo ndil na ná vya ma pore wak zi ya
12 Dawda ge Isay vya, na ge ne vuwal pe ge Efrata ne zi, ka suwal Betlehem ge Yuda ne go. Isay ka da ne vya son tiimal. Zaman ge Sawul ne go, Isay ka ndu ge hormo naa buwal zi, hat ya sabar gwagwa. 13 Isay vya ge ga̰l ge ataa ma a mbo Sawul pe ya, mbo mbal pore. Nama dḭl ma no: Na vya pul soy Eliyab, ge azi Abinadab, ge ataa Chamma. 14 Dawda ka jyale, na ná vya ge ga̰l ge ataa ma mbo Sawul pe ya. 15 Swaga ge Dawda ne ka Sawul ta ka gwan na bá ma ta Betlehem ya mbo koy gii ma.
16 Ndu ge Filistiya mbe ka mbo ya ŋgay tene cya̰wak ne gasamal. Ka ŋgay tene mbe go ɗiŋ dam wara anda. 17 Dam a̰me ɗu Isay tol Dawda, jan na go: «Ame swara satɗa no nde, ne katugum ma no myanaŋgal me, mbo ne nama avun cap mbo hon mo ná vya ma pore wak zi ya. 18 Ame pam dwamma no nde, mo mbo hon ga̰l ge asagar ge dubu ma ne. Mo ba kwar mo ná vya ma ya mo ndwara go, ko nama ne ya kwaɗa ko de! Mo ba gwan’a jan mbi. Gene mbi kaŋ ge ne ŋgay go nama ne ya kwaɗa bo ya mo tok go. 19 Mo ná vya ma poseya ne asagar ge Israyela ne ma mwaɗak a ya Sawul pe ya, a ne Filistiya ma mbal ta pore ya baal pul ge baŋre ma ne ya.»
20 Dawda ɗage cya̰wak vḛ, hon na kavaar ma koyya ndu ge ɗogle tok go, her na kaŋ mbe ma, mbo dimma ne na bá ne jya̰ na go. Swaga ge ne ya̰ ya asagar ma swaga katɗa go, asagar ma ne nṵsi ta ndwara det ta pore, a ka suwa̰leya digi. 21 Asagar ge Israyela ne ma ne asagar ge Filistiya ma ne ma a mḛ ta ndwara zi ndwara det ta pore mballa.
Dawda hon tene mbal pore ne Goliyat
22 Dawda e na kaŋ ma se, hon nama ndu ge koy kaŋ ma tok go, sya mbo naa ge mbal pore ma buwal zi ya. 23 Ya swaga ele nama fare go gale, ndi Goliyat ndu ge suwal Gat ne, na ge ne jan fare ne Filistiya ma dḭl mbe, ɗage ne nama buwal zi ya e pe sal Israyela ma, ne na ne ha̰le kerra go. Dawda za̰ na fare janna mbe. 24 Swaga ge asagar ge Israyela ne ma ne kwa ndu mbe, vo wan nama ge be to, a ŋgwate so ya. 25 Ndu a̰me ne Israyela vya ma buwal zi jan go: «Aŋ te kwa ndu mbe mborra ya ta! Mbo ya sal Israyela vya ma. Ndu ge ne mbo hun na ya, gan mbo hon na kaŋ kwaɗa ma gḛ, mbo hon na na vya ge gwale kat yàl, na hir mbo gá be ge syal kaŋ hon gan me.» 26 Dawda jan naa ge ne mḛ na ta ma go: «Ndu ge ne mbo hun Filistiya mbe ya, abe saaso ne Israyela pal uzi, a mbo hon na dḛ da ɗaa? Filistiya mbe no a wuɗi ne, na ge be vyan ba̰y to mbe no, te ke gyana ba ka sal Dok ge ndwara naa ma ɗaa?» 27 A wan Dawda kaŋ ge a ne e hon ndu ge ma̰ hun na ya pe. 28 Swaga ge Dawda ná vya ge ga̰l Eliyab ne kwa na jan fare ne asagar ma, na laar hot, jan go: «Kyaɗa mo ba mbo ya go go, mo ya̰ gii ma ne ful zi ya koyya wuɗi tok go ɗaa? Mbi kwa mo kwa tyatyat, mo ha̰le ŋgay tene, mbi kwa zwama ge mo dulwak zi kwa, mo mbo ya ndwara ndil pore.» 29 Dawda jan na go: «Mbi ke da ge sone ne se no ɗaa? Gá ge mbi wak gwan jan fare to’a?» 30 Saŋge na, na go̰r, gwan ele ndu ge ɗogle fare ge ɗu mbe pe. A gwan ne na fare janna dimma ne ge pe eya go go.
Dawda hun Goliyat
31 Naa pet, a za̰ fare janna ge Dawda ne mbe ma, na fare janna mbe ma det diŋ Sawul ta, Sawul e temel a tó na na ya. 32 Dawda mbo ya Sawul ta, jan na go: «Ya̰ ndu a̰me na sya Filistiya mbe no vo to, mbi ma̰ mbo mbal pore ne na.» 33 Sawul jan na go: «Mo be mbyat mbal pore ne ndu mbe no to, ago mo ndu jyale ne baŋ, amma na sḛ a ndu ge ne ha̰le ne pore mballa ne, ne na bool ya day.» 34 Dawda jan Sawul go: «Swaga ge mo dore ne ka koy na bá gii ma, kadɗa sonne ko yoŋyoŋ mbo ja wan gii ne na kaam buwal zi, 35 mbi ka sya na pe go, mbi ka iyal na, mbi ka harge gii ne na wak zi ya. Amma swaga ge ne saŋge tene ja mbi pal, mbi fiŋli na susu ma mbi tok zi, mbi wan na momoŋ, mbi iyal na ɗiŋ mbi hun na. 36 A go no ge mo dore ne ka hun sonne ma ne yoŋyoŋ. Mbi ma hun ndu ge be kwa Dok to, ge be vyan ba̰y to mbe no, dimma ne mbi ne hun kavaar mbe ma go. Ne da pe sá Dok ge ndwara naa ma.» 37 Dawda gwan jan go: «Bage ɗiŋnedin ge ne ma̰ mbi ne sonne ma ne yoŋyoŋ ma wak zi ya, ma ma̰ mbi ne Filistiya mbe tok go.» Sawul jan Dawda go: «Mbo, Bage ɗiŋnedin me, na ka poseya ne mo.»
38 Sawul kan na kaŋ pore ma Dawda ta. Par na jum walam na pal, kan na goŋroŋ na ta. 39 Dawda vwal kasagar ge Sawul ne na pul go, goŋroŋ pal, kugi tene mborra ne nama, amma day to, ne da pe be ha̰le mborra ne kaŋ mbe ma to. jan Sawul go: «Mbi day mbo viya̰ ne kaŋ mbe ma no mwaɗak to.» Dawda fage nama ne na ta uzi. 40 Dawda he na calaŋ na tok go, twat turum ma anuwa̰y ne mam wak se, kan nama na galam koy gii ma zi. He na táál fyageya na tok go, maare Filistiya mbe.
41 Filistiya mbe ka ndar mborra ya Dawda ndwara zi, na bage ne in na ɓiyaar kat na ndwara zḛ me. 42 Swaga ge Filistiya mbe ne kwa na go na vya jyale ge sḛ káál sasaw, donna dore mbo ya na ndwara zi ne ɗe, ndil na kaŋ senna. 43 Filistiya mbe jan Dawda go: «Mbi ha tene gú ɗo, mo ba mbo ya mbi ndwara zi ne calaŋ ma ɗaa?» Uwale, ka vḛne na wak na pal ne dḭl ge bama dok ma ne. 44 Gwan jan na uwale: «Mbo ya mbi ndwara zi, mbi ma̰ ya̰ mo sḛ duur hon boge ma ne kavaar ge ful zi ge ma.» 45 Dawda jan Filistiya mbe go: «Mo mbo ya mbi ndwara zi da ne kasagar ma ne ra̰y ma, amma mbi ɗe, mbi mbo mo ndwara zi ya da ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin, Bage naa ge mbal pore ma ne, Dok ge asagar ge Israyela ma ne, ge mo ne sá na. 46 Ma̰ no Bage ɗiŋnedin hon mo mbi ya go, mbi ma̰ hun mo, mbi vyan mo pala, ma̰ no, mbi ma̰ hon asagar ge Filistiya ne ma sḛ duur boge ma ne kavaar ge ful zi ge ma. Naa ge ne suwar pal ma pet, a mbo kwa go Israyela da ne Dok. 47 Naa mbe ma mwaɗak a mbo kwa go, na be ne kasagar ma ne ra̰y ma ta ɗó Bage ɗiŋnedin ba ma̰ naa to, ago Bage ɗiŋnedin a bage mbal pore ne, hon aŋ ma̰ ya i tok go.» 48 Swaga ge Filistiya mbe ne nṵsi tene mborra ya na ndwara zi ɗe, Dawda her so na ndwara zi ya avun cap. 49 Dawda par na tok ge na galam zi, he turum, par na na kaŋ fyage turum zi, fyage na, mbal Filistiya mbe na sḭ́ḭ́l saal zi, turum mbe ɓá na sḭ́ḭ́l, wat na pala kal zi ya, det kubiya se sasak. 50 Ago no ge Dawda ne hṵ Filistiya mbe. Hṵ na da ne turum ma ne na kaŋ fyage turum, be ne kasagar to. 51 Dawda sya ya Goliyat ta, pwat na kasagar ne na vum zi, kun na pala. Swaga ge Filistiya ma ne kwa detɗa ge bama garlaŋ pore ne, a syat bama pe so. 52 Asagar ge Israyela ne ma, ɓanna ne ge Yuda ne ma pet a abe digi ne bama koo, a suwa̰le digi tetege, a yan Filistiya ma pe diŋ a mbo ne nama mbo eya baal pul ge suwal Gat ne wak ya, ɗiŋ mbo wat suwal Ekron viya̰ wak pala ya. Filistiya ma siya gá kanna ge viya̰ ge Chaarayim ne go ɗiŋ mbo suwal Gat ma ne Ekron ya. 53 Swaga ge Israyela ma ne á ne nama pe yanna go ɗe, a saŋge ya, a pál nama kaŋ ge ne gá nama swaga katɗa go ma. 54 Dawda he Goliyat pala, ndwara mbo ne na Ursalima ya, abe na kaŋ pore ma, mbo kan nama na gúr zi.
55 Swaga ge Sawul ne kwa Dawda mbo Goliyat ndwara zi ya, ele na asagar ma ga̰l go: «Vya jyale mbe no, a wuɗi vya ne ɗaa?» Abner gwan ne na janna go: «O gan, mbi wan na pe to.» 56 Gan jan na go: «Mbo hale pe gale, a wuɗi vya ne ɗaa?» 57 Swaga ge Dawda ne wa ya ɓase ma buwal zi go̰r go ge ne hṵ Goliyat go ɗe, Abner kun na, ɗame na mbo gan ta ya. Goliyat pala ne na tok zi wanna gale. 58 Sawul ele na go: «Vya dore, mo wuɗi vya ne ɗaa?» Dawda gwan ne na janna go: «Mbi mo dore Isay ge ne suwal Betlehem go vya ne.»