فصلِ بِیست و دوّم
نَبُوَتِ مِیکایا دَ خِلافِ اَخاب
1 بَلدِه سِه سال دَ بَینِ ارام و اِسرائیل جنگ نَبُود. 2 لیکِن دَ سالِ سِوّم وختی یهوشافاط پادشاهِ یهُودا دَ پیشِ پادشاهِ اِسرائیل اَمد، 3 پادشاهِ اِسرائیل دَ خِدمتگارای خُو گُفت: ”آیا نَمِیدنِید که راموت-جِلعاد از مو اَسته و مو هیچ کار نَمُونی تا اُو ره از دِستِ پادشاهِ ارام پس بِگِیری؟“ 4 اوخته دَ یهوشافاط گُفت: ”آیا تُو قد ازمه دَ راموت-جِلعاد بَلدِه جنگ موری؟“ یهوشافاط دَ جوابِ پادشاهِ اِسرائیل گُفت: ”اَرے، ما قد تُو اَستُم و قَوم مه و اَسپای مه دَ خِدمت تُو یَه.“
5 و یهوشافاط اِدامه دَده دَ پادشاهِ اِسرائیل گُفت: ”لُطفاً اوّل کلامِ خُداوند ره دَزی باره پَی بُبر.“ 6 پس پادشاهِ اِسرائیل اَنبیا ره جم کد که تِعدادِ ازوا تَقرِیباً چارصد نفر بُود و دَزوا گُفت: ”آیا دَ راموت-جِلعاد بَلدِه جنگ بورُم یا صرفِ نظر کنُم؟“ اُونا گُفت: ”بورُو، چُون خُداوند اُو ره دَ دِستِ پادشاه تسلِیم مُونه.“ 7 لیکِن یهوشافاط گُفت: ”آیا دَ اِینجی دِیگه نَبی خُداوند نِییه که از شی مشوَره بِگِیری؟“ 8 پادشاهِ اِسرائیل دَ یهوشافاط گُفت: ”یگ مردِ دِیگه ام اَسته که مو مِیتَنی دَ وسِیلِه ازُو از خُداوند مشوَره بِگِیری، مِیکایا باچِه اِیمله؛ لیکِن ما ازُو بَد مُوبرُم، چراکه اُو هرگِز دَ بارِه ازمه نَبُوَتِ خُوب نَمُونه، بَلکِه نَبُوَتِ بَد مُوکُنه.“ یهوشافاط گُفت: ”پادشاه نَباید اِی رقم بُگیه.“ 9 اوخته پادشاهِ اِسرائیل یکی از نفرای دَربار خُو ره کُوی کده گُفت: ”مِیکایا باچِه اِیمله ره زُود گِرِفته بَیر.“ 10 پادشاهِ اِسرائیل و یهوشافاط پادشاهِ یهُودا هر کُدَم شی کالای شاهانِه خُو ره پوشِیده دَ تَخت خُو دَ خرموجای، دَ نزدِیکِ درگِه سامِره شِشتُد و پگِ اَنبیا دَ حُضُورِ ازوا نَبُوَت مُوکد. 11 صِدِقیا باچِه کِنعنه بَلدِه خُو شاخای آینی جور کده گُفت: ”خُداوند اینی رقم مُوگیه، ’تُو ارامیا ره قد امزیا مِیزَنی تا نابُود شُنه.‘“ 12 پگِ اَنبیا یگ رقم نَبُوَت مُوکد و مُوگُفت: ”دَ بَلِه راموت جِلعاد حَمله کُو و پیروز شُو، چُون خُداوند اُو ره دَ دِستِ پادشاه تسلِیم مُونه.“
13 قاصِدی که بَلدِه کُوی کدونِ مِیکایا رفتُد، دَزُو گُفت: ”اونه، پگِ اَنبیا از یگ دان دَ خُوبی پادشاه توره مُوگیه؛ پس بیل که تورِه ازتُو ام رقمِ تورِه یکی امزوا بَشه و تورِه خُوب بُگی.“ 14 لیکِن مِیکایا گُفت: ”قَسم دَ زِندگی خُداوند که هر چِیزی که خُداوند دَز مه بُگیه امُو ره مُوگیُم.“
15 وختِیکه مِیکایا دَ پیشِ پادشاه اَمد، پادشاه دَزُو گُفت: ”اَی مِیکایا، آیا مو دَ راموت جِلعاد بَلدِه جنگ بوری یا صرفِ نظر کنی؟“ اُو دَ جواب شی گُفت: ”بورُو و پیروز شُو؛ خُداوند اُو ره دَ دِستِ پادشاه تسلِیم مُونه.“ 16 پادشاه دَزُو گُفت: ”چند دَفعه باید تُو ره قَسم بِدیُم که وختی نامِ خُداوند ره مِیگِیری دَز مه هیچ چِیز نَگی، بغَیر از راست.“ 17 اوخته مِیکایا گُفت: ”تمامِ اِسرائیل ره رقمِ رَمِه که چوپو نَدره دَ کوه ها تِیتپَرَک دِیدُم و خُداوند گُفت، ’امیا رهبر نَدره؛ بیل که هر کس بخَیر-و-سلامَت پس خانِه خُو بوره.‘“ 18 پادشاهِ اِسرائیل دَ یهوشافاط گُفت: ”آیا دَز تُو نَگُفتُم که اُو دَ بارِه ازمه نَبُوَتِ خُوب نَمُونه، بَلکِه نَبُوَتِ بَد مُوکُنه؟“
19 مِیکایا گُفت: ”پس کلامِ خُداوند ره بِشنَو؛ ما خُداوند ره دِیدُم که دَ تَخت خُو شِشته بُود و تمامِ لشکرِ آسمانی دَ پالُوی شی دَ طرفِ راست و طرفِ چَپِ ازُو ایسته بُود. 20 و خُداوند گُفت، ’کِی اَخاب ره دَ دام پورته مُونه تا دَ راموت جِلعاد بوره و کُشته شُده بُفته؟‘ اوخته یکی ازوا یگ چِیز گُفت و دِیگه شی دِیگه چِیز. 21 دَ امزُو غَیت یگ روح پیش اَمد و دَ حُضُورِ خُداوند ایسته شُده گُفت، ’ما اُو ره دَ دام پورته مُونُم.‘ 22 خُداوند ازُو پُرسِید، ’چی رقم؟‘ اُو گُفت، ’ما بُرو مورُم و دَ دانِ پگِ اَنبیای شی روحِ دروغ مُوشُم.‘ خُداوند گُفت، ’تُو اُو ره دَ دام پورته مُونی و کامیاب مُوشی. بورُو و اِی کار ره بُکُو.‘ 23 پس تُو مِینگری که خُداوند روحِ دروغ ره دَ دانِ پگِ امزی اَنبیای تُو ایشته؛ چُون خُداوند بَدبَختی ره دَ بَلِه تُو حُکم کده.“
24 اوخته صِدِقیا باچِه کِنعنه پیش اَمده دَ رُوی مِیکایا قد چپات زَد و گُفت: ”روحِ خُداوند از کُدَم راه تیر شُد تا قد ازتُو توره بُگیه؟“ 25 مِیکایا دَ جواب شی گُفت: ”توخ کُو، دَ روزی که دَ اُتاقِ داخِلی دَر اَمده خود ره تاشه کنی، اوخته مِیدَنی.“ 26 پادشاهِ اِسرائیل اَمر کده گُفت: ”مِیکایا ره بِگِیرِید و دَ آمون قومَندانِ شار و شاهزاده یوآش تسلِیم کنِید 27 و بُگِید که پادشاه اینی رقم مُوگیه، ’اِی نفر ره دَ بَندیخانه پورته کنِید و بغَیر از نانِ خُشک و آو دِیگه چِیز بَلدِه شی نَدِید تا وختِیکه ما صَحیح-و-سلامَت پس بییُم.‘“ 28 مِیکایا گُفت: ”اگه تُو صَحیح-و-سلامَت پس بیی، خُداوند دَ وسِیلِه ازمه توره نَگُفته.“ و اِدامه دَده گُفت: ”اَی مردُم، اِی دَ گوشِ پگ شُمو بَشه!“
شِکست و مَرگِ اَخاب
29 پس پادشاهِ اِسرائیل و یهوشافاط پادشاهِ یهُودا دَ راموت جِلعاد رفت. 30 پادشاهِ اِسرائیل دَ یهوشافاط گُفت: ”ما شکل خُو ره تغیِیر دَده دَ جنگ مورُم، لیکِن تُو کالای شاهانِه خُو ره بُپوش.“ پس پادشاهِ اِسرائیل شکل خُو ره تغیِیر دَده دَ جنگ رفت. 31 دَ عَینِ حال پادشاهِ ارام دَ سی و دُو قومَندانِ گاڈی های جنگی خُو اَمر کده گُفت: ”قد هیچ کس جنگ نَکنِید، نَه قد ریزه و نَه قد کٹه، بَلکِه تنها قد پادشاهِ اِسرائیل.“ 32 وختی قومَندانای گاڈی های جنگی یهوشافاط ره دِید، اُونا گُفت ”حتماً اینَمی پادشاهِ اِسرائیل اَسته.“ و پس تاو خورد که قد ازُو جنگ کنه و یهوشافاط ناره زَد. 33 وختی قومَندانای گاڈی های جنگی دِید که اُو پادشاهِ اِسرائیل نِییه، اُونا از دُمبال کدونِ ازُو دِست کشِید. 34 لیکِن یَگو کس کمون خُو ره کَش کده بِدُونِ هَدَف تِیر ایله کد و تِیر دَ دَرزِ زِرِه پادشاهِ اِسرائیل خورد؛ پس اُو دَ گاڈیوان خُو گُفت: ”تاو بُخور و مَره از مَیدانِ جنگ بُر کُو، چُون زخمی شُدیم.“ 35 دَ امزُو روز جنگ شَدِید شُد و پادشاه ره دَ بَلِه گاڈی شی رُوی دَ رُوی ارامیا نفرای شی باله گِرِفتُد، تا اِی که اُو دَمِ دِیگر مُرد؛ خُونی که از زَخمِ ازُو رفتُد رُوی گاڈی ره پوشَندُد. 36 دَ غَیتِ آفتَو شِشتو قد آوازِ بِلند دَ لشکر گُفته شُد: ”هر کس دَ شار و مُلک خُو پس بوره!“
37 دَمزی رقم پادشاه مُرد و دَ سامِره اَوُرده شُد و اُونا پادشاه ره دَ سامِره دَفن کد. 38 اُونا گاڈی ره دَ نَوُرِ سامِره شُشت، دَ جایی که خاتُونوی بَدکار حمام مُوکد، و سَگا خُون اَخاب ره لیسِید، مُطابِقِ کلامی که خُداوند گُفتُد. 39 باقی کارای اَخاب و هر چِیزی که کد و خانِه که از عاجa جور کد و شارای که مُستَحکم جور کد، اُونا دَ کِتابِ تَوارِیخِ پادشایونِ اِسرائیل نوِشته یَه. 40 پس اَخاب قد بابهکَلونای خُو خاو کد و باچِه شی اَخَزیاه دَ جای ازُو پادشاه شُد.
پادشاهی یهوشافاط دَ یهُودا
41 یهوشافاط باچِه آسا دَ سالِ چارُمِ پادشاهی اَخاب پادشاهِ اِسرائیل دَ بَلِه یهُودا پادشاه شُد. 42 یهوشافاط سی و پَنج ساله بُود که پادشاهی شی شُروع شُد و بِیست و پَنج سال دَ اورُشَلیم حُکمرانی کد. نامِ آبِه شی عزُوبه دُخترِ شِلحی بُود. 43 اُو دَ تمامِ چِیزا دَ مُطابِقِ راه های آتِه خُو آسا رفتار کد و ازوا تاو نَخورد؛ اُو چِیزی ره که دَ نظرِ خُداوند دُرُست بُود، دَ جای میوُرد. لیکِن عِبادتگاه های جای های بِلند از بَین بُرده نَشُد و مردُم هنوز دَ جای های بِلند قُربانی تقدِیم مُوکد و بُخورِ خوشبُوی مُوسوختَند. 44 یهوشافاط دَ دَورونِ پادشاهی خُو قد پادشاهِ اِسرائیل صُلح کد.
45 باقی کارای یهوشافاط و قُدرت نُمایی و جنگ های که کد دَ کِتابِ تَوارِیخِ پادشایونِ یهُودا نوِشته یَه. 46 اُو باقی لواطگرای ره که از زمانِ آتِه شی آسا باقی مَندُد، ام از سرزمِین خُو گُم کد.
47 دَ مُلکِ اِدوم کُدَم پادشاه نَبُود، لیکِن نُمایندِه یهوشافاط پادشاه حُکمرانی مُوکد.
48 یهوشافاط کِشتی های تُجاریb جور کد تا بَلدِه اَوُردونِ طِلّا دَ اوفِیر بوره، لیکِن رفته نَتنِست، چراکه کِشتی ها دَ عِصیون-جابَر مَیده شُد. 49 یگ زمان اَخَزیاه باچِه اَخاب دَ یهوشافاط گُفتُد: ”بیل که خِدمتگارای مه قد خِدمتگارای تُو دَ کِشتی ها بوره.“ لیکِن یهوشافاط قبُول نَکدُد. 50 وختی یهوشافاط فَوت کده قد بابهکَلونای خُو خاو کد و دَ مینکلِ بابهکَلونای خُو دَ شارِ بابهکَلون خُو داوُود دَفن شُد، باچِه شی یهورام دَ جای ازُو پادشاه شُد.
اَخَزیاه دَ اِسرائیل پادشاه مُوشه
51 اَخَزیاه باچِه اَخاب دَ سالِ هفدَهُمِ پادشاهی یهوشافاط پادشاهِ یهُودا دَ بَلِه اِسرائیل دَ سامِره پادشاه شُد و دُو سال دَ بَلِه اِسرائیل حُکمرانی کد. 52 اُو چِیزی ره که دَ نظرِ خُداوند بَد بُود دَ جای میوُرد و دَ مُطابِقِ راه-و-طرِیقِ آته و آبِه خُو و دَ مُطابِقِ راه-و-طرِیقِ یرُبعام باچِه نِباط که باعِث شُد اِسرائیل گُناه کنه، رفتار مُوکد. 53 اُو بَعل ره عِبادت و سَجده کد و قارِ خُداوند، خُدای اِسرائیل ره باله اَوُرد، امُو رقمِ که آتِه شی کدُد.