4
1 «Mi Nebukanezari mìla pye ma cɛn yɛyinŋge na konaa ma pye fɛrɛwɛ na wa na wunluwɔ go ki ni. 2 Pilige ka yembinɛ la ni, a mì si wɔɔnrɔ wɔnlɔ. A ki wɔɔnrɔ tì si fyɛrɛ wa na na fɔ jɛŋgɛ. Jatere ŋa wìla pan na yeri konaa yariyanra nda mìla yan tìla na sunndo wi kɔn na na fɔ jɛŋgɛ. 3 Kì kaa pye ma, a mì si konɔ kan ma yo pe sa Babilɔni tara kajɛnmbɛlɛ pe ni fuun pe yeri pe pan laga na yeri, jaŋgo pe pan panla wɔɔnrɔ ti kɔrɔ wi yo na kan. 4 Kona, a jɛlɛfɛnnɛ, naa kajɛnmɛ pyefɛnnɛ, naa jɛnfɛnnɛ konaa kacɛn kagala jɛnfɛnnɛ pè si pan. A mì silan wɔɔnrɔ ti yɛgɛ yo pe kan, ɛɛn fɔ pe sila ya mberi kɔrɔ wi yo na kan. 5 Ko puŋgo na, Daniyɛli ŋa pe yinri Bɛlitishazari†, ki mɛgɛ ŋga ki yɛn na yarisunŋgo ka mɛgɛ, a wì si pan fun ma yere na yɛgɛ sɔgɔwɔ. Mìla ki jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ na kpoyi* li yinnɛ li yɛn wi ni. A mì silan wɔɔnrɔ ti yɛgɛ yo wi kan, mɛɛ wi pye fɔ: 6 ‹Bɛlitishazari, mboro ŋa ma yɛn jɛlɛfɛnnɛ pe to, mìgi jɛn ma yo Yɛnŋɛlɛ na kpoyi li yinnɛ li yɛn ma ni, fɔ ŋgundo kala lo la kpɛ woro ma lara ma na. Yariyanra nda mì yan wa na wɔɔnrɔ ti na, ti logo, mari kɔrɔ wi yo na kan.›7 «Mala ta mìla pye na wɔnlɔ, yariyanra nda mìla yan ti nda. Mìla pye na wele, yaraga ŋga mìla yan ki ŋga:
Mìla tige titɔnlɔgɔ ka yan yeresaga wa tara ti nandogomɔ.
8 Ki tige kìla yiri ma gbɔgɔ jɛŋgɛ, ma fanŋga ta, fɔ a ki numaga kila jiinri wa yɛnŋɛlɛ na.
Pàa pye naga yaan dunruya wi lagapyew ki ni.
9 Ki wɛrɛ tìla pye ma yɔn, a ki pire tì lɛgɛ fɔ jɛŋgɛ.
Lere pyew wìla pye na yaakara taa wa ki ni.
Yanyaara tìla pye na paan na sinlɛlɛ wa ki yinmɛ pi ni.
Sannjɛrɛ tìla pye na paan nari sere ti poo wa ki njere ti ni.
Yaara nda fuun tì da tìla pye na yaakara taa wa ki pire ti ni.
10 «Mala ta mìla pye na wɔnlɔ bere, wa wɔɔnrɔ ti na, a mì si mɛrɛgɛ* wa yan, wo ŋa wi yɛn kpoyi, wì yiri wa yɛnŋɛlɛ na na tinri. 11 A wì si para ŋgbanga ma yo fɔ:
‹Yege tige ŋga ki kɔn yege jan, yege njere ti kɔɔnlɔ.
Yege wɛrɛ ti kaanla yeri wo tara, yege pire ti jaraga.
Yanyaara ti fe ti yiri wa ki nɔgɔ, sannjɛrɛ fun ti fe ti yiri wa ki njere ti ni.
12 Ɛɛn fɔ, yege yuŋgɔngɔ konaa ki ninde ti ni ti yaga wa tara.
Ye tugurɔn naa tuguyɛnrɛ yɔngɔwɔ pɔ wi na mboo yaga wa yan ki sɔgɔwɔ, fɔɔngɔ kila wuun wi na.
Wi pye paa yanyaara ti yɛn mbaa yan ki kaa.
13 Sɛnwee jatere ŋa wi yɛn wa wi kotogo na, wo mbe wɔ wa, yaayogo jatere mbe ye wi ni.
Wi yɛlɛ kɔlɔshyɛn lo pye wa ki cɛnlɔmɔ pi ni.
14 « ‹Ki kakɔnndɛgɛlɛ li yɛn mɛrɛgɛye kpoyi poro katɛɛgɛ, jaŋgo mbele fuun pe yɛn yinwege na, pege jɛn pe yo fɔ Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li yɛn ma cɛn sɛnwee piile pe wunluwɔ pyew pi go na. Ki kali ndanla li wunluwɔ pi kan lere o lere yeri, li maa kan wo yeri. Li yɛrɛ ma lere ŋa paa la jate leele pe ni wi tɛgɛ wunluwɔ.
15 « ‹Kì pye ma, mi wunlunaŋa Nebukanezari, wɔɔnrɔ nda mì wɔnlɔ tori yɛɛn. Mboro Bɛlitishazari, mari kɔrɔ wi yo na kan, katugu na wunluwɔ tara kajɛnmbɛlɛ wa kpɛ se ya mberi kɔrɔ wi yo na kan. Mboro wo na, ma mbe ya, katugu Yɛnŋɛlɛ na kpoyi li yinnɛ li yɛn ma ni.› »
Daniyɛli wìla wunlunaŋa
16 Kona, Daniyɛli, wo ŋa pe yinri Bɛlitishazari, naa wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo, a kì si to wi yɔn na, a wi jatere wì piri wi na, fɔ wii ya mbe para ki wagati wi ni. A wunlunaŋa wì suu pye naa fɔ: «Bɛlitishazari, maga ka ti ki wɔɔnrɔ nda to naa ti kɔrɔ yowo pi ni, tɔɔn jatere wi piri ma na.»
A Bɛlitishazari wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Na tafɔ, mì pye naga jaa ki wɔɔnrɔ nda ti pye ma juguye poro woro, ti kɔrɔ wi pye ma winfɛnnɛ poro woo! Ɛɛn fɔ ki si woro ma. 17 Tige ŋga mà yan, kìla yiri ma gbɔgɔ ma pye fanŋga ni, fɔ a ki numaga kila jiinri wa yɛnŋɛlɛ na. Leele pàa pye naga yaan dunruya wi lagapyew ki ni. 18 Ki tige ki wɛrɛ tìla pye ma yɔn, a ki pire tì lɛgɛ fɔ jɛŋgɛ, fɔ lere pyew wìla pye na yaakara taa wa ki ni. Yanyaara tìla pye na paan na sinlɛlɛ wa ki yinmɛ pi ni, a sannjɛrɛ tila paan na ti sere ti poo wa ki njere ti ni. 19 Wunlunaŋa, ki tige ye, mboro wi. Mà pye legbɔɔ naa fanŋga fɔ. Mà gbɔgɔ fɔ ma saa gbɔn wa yɛnŋɛlɛ na, fɔ a ma wunluwɔ fanŋga kì gbɔn dunruya wi lagapyew ki ni.
20 «Ko puŋgo na, wunlunaŋa, a mà si mɛrɛgɛ kpoyi wa yan wì yiri wa yɛnŋɛlɛ na, ma tigi ma pan, ma yo fɔ: ‹Ye tige ki kɔn yege jan, yege jɔgɔ pew, ɛɛn fɔ yege yuŋgɔngɔ konaa ki ninde ti ni ti yaga wa tara ti ni, ye tugurɔn yɔngɔwɔ naa tuguyɛnrɛ yɔngɔwɔ pɔ wi na, yoo yaga wa yan ki sɔgɔwɔ. Fɔɔngɔ kila wuun wi na mbaa wi yinŋgi. Wo naa yanyaara ti ni, ti pyelɔmɔ pi pye ja fɔ sa gbɔn yɛlɛ kɔlɔshyɛn.› 21 Wunlunaŋa, ki sɛnrɛ ti kɔrɔ wowi ŋa yɛɛn. Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na, ŋga lì kɔn ma tɛgɛ ma yo ki yaa pye wunlunaŋa, na tafɔ ma na, koyi ŋga yɛɛn. 22 Pe yaa kɔɔn purɔ mbɔɔn wɔ leele pe sɔgɔwɔ. Ma yaa ka sa cɛn wa woŋgaala pe ni. Ma yaa kaa yan ki kaa paa nɛgɛ yɛn. Fɔɔngɔ ki yaa kaa wuun ma na mbaa ma yinŋgi. Ma yaa yɛlɛ kɔlɔshyɛn lo pye wa ki cɛnlɔmɔ pi ni, fɔ ma ka saga jɛn fɔ Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na, li yɛn sɛnwee piile pe wunluwɔ pyew pi go na, fɔ ki kali ndanla li wunluwɔ pi kan lere o lere yeri, li maa kan wo yeri. 23 Ɛɛn fɔ, ŋga kì yo fɔ tige ki yuŋgɔngɔ konaa ki ninde ti ni, ti koro wa, ko kɔrɔ wo yɛn, fɔ na ma ka kaga jɛn mbe yo fɔ Yɛnŋɛlɛ na wa naayeri, lo li yɛn wunluwɔ we, pa ma wunluwɔ pi yaa sɔngɔrɔ ma na. 24 Ki kala na, wunlunaŋa, ki yaga ma yɛnlɛ na yɛrɛwɛ sɛnrɛ ti na, ma kapere pyege ki yaga maa kasinŋge piin, mɔɔ tipere ti yaga maa fyɔnwɔ fɛnnɛ pe yinriwɛ taa. Ki ka pye ma, pa ma yaa yɛyinŋge ta.»
Daniyɛli wi sɛnrɛ
25 Kì pye ma, Daniyɛli wìla ŋga yo, ki kagala ke ni fuun kàa wunlunaŋa Nebukanezari wi ta. 26 Yeŋge kɛ ma yiri shyɛn toroŋgɔlɔ, Daniyɛli sɛnyoro ti puŋgo na, pilige ka, ma wunlunaŋa wi ta wìla pye na yanriyanri wa wunluwɔ go ki biri wi go na, wa Babilɔni ca, 27 a wì si para ma yo fɔ: «Cagbɔgɔ Babilɔni ko ma ŋga yɛɛn! Mi Nebukanezari, muwi mìgi kan na yɛɛra fanŋga ki ni, maga pye na wunluwɔ ca, konaa mbanla gbɔgɔwɔ pi naga.» 28 Ma wunlunaŋa wi ta wìla pye na to yuun ma, a magala là si yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma yo fɔ: «Wunlunaŋa Nebukanezari, ŋga ki yɛn na yuun ma kan ki logo, ma wunluwɔ pì shɔ ma yeri. 29 Pe yaa ma purɔ mbɔɔn wɔ laga sɛnwee piile pe sɔgɔwɔ. Pa ma yaa sa cɛn wa yanyaara ti sɔgɔwɔ. Ma yaa la yan ki kaa paa nɛgɛ yɛn. Ma yaa yɛlɛ kɔlɔshyɛn lo pye wa ki cɛnlɔmɔ pi ni, fɔ ma ka saga jɛn fɔ Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na, li yɛn sɛnwee piile pe wunluwɔ pyew pi go na, fɔ ki kali ndanla li wunluwɔ pi kan lere o lere yeri, li maa kan wo yeri.»
30 Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a ki sɛnrɛ ti kala lì si pye Nebukanezari wi na. Pàa wi purɔ maa wɔ sɛnwee piile pe sɔgɔwɔ. A wi nɛɛ yan ki kaa paa nɛrɛ ti yɛn. Fɔɔngɔ kìla pye na wuun wi na naa yinŋgi. A wi yinzire tì kaa tɔnlɔndɔnlɔ paa yɔn kanwiga sire yɛn. A wi yombɛkɔɔrɔ tì tɔnlɔndɔnlɔ paa sannjɛrɛ woro yɛn.
Nebukanezari wìla sagala
31 Wagati ŋa wìla kɔn ma tɛgɛ, naa wìla kaa wi yɛɛ yɔn fili, mi Nebukanezari, a mì silan yɛgɛ ki yirige ma wele wa naayeri, a na jatere wì si sɔngɔrɔ ma cɛn na na. A mì si Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li shari. Lo na li yɛn yinwege wolo fɔ sanga pyew, lo na li tegere ti yɛn kɔsaga fu woro, a li wunluwɔ pi yɛn wa sanga pyew fɔ tetete, a mì sili sɔn mali gbɔgɔ. 32 Dunruya woolo pe ni fuun pe woro li yɛgɛ na yaraga ka. Ŋga kìli ndanla, ko li ma pye yaara yɛnwere nda wa yɛnŋɛlɛ na ti na konaa leele mbele laga tara na pe na. Lere se ya mbeli fanŋga ki yerege, nakoma mbeli pye mbe yo fɔ: «Yiŋgi maa piin yɛɛn?»
33 Kì pye ma, ki wagati wi ni, a na jatere wì si sɔngɔrɔ ma cɛn na na. A na wunluwɔ pi gbɔgɔwɔ, naa na sɔnmɔ konaa na mɛgbɔgɔ ki ni, tì si sɔngɔrɔ ma kan na yeri. Na yɛrifɛnnɛ naa na tara legbɔɔlɔ, a pè silan yeri mbe pan naa. A mì sɔngɔrɔ ma cɛn wa na wunluwɔ pi na naa. A ka nɛɛ tari na gbɔgɔwɔ pi na naa na kee. 34 Koni, mi Nebukanezari, mi yɛn na naayeri wunluwɔ wi sɔnni, na wi mɛgɛ ki yinrigi, konaa naa gbogo. Wi kapyere ti ni fuun ti yɛn ma yala. Wi koŋgolo ke yɛn ma sin. Mbele pe maa pe yɛɛ gbogo, wo wi mbe ya mbe pe tirige.